Panultihon 12
1 Bisan kinsa nga nahigugma sa pagpanton nahigugma sa kahibalo, apan ang tawo nga nagdumot sa pagbadlong buangbuang.
Whoever loves correction loves knowledge, but he who hates reproof is stupid.
2 Kaluy-an ni Yahweh ang maayong tawo, apan iyang silotan ang tawo nga nagplano ug daotan.
A good man shall obtain favor from YHWH, but he will condemn a man of wicked devices.
3 Ang tawo dili malig-on pinaagi sa pagkadaotan, apan kadtong nagbuhat ug maayo dili gayod maibot.
A man shall not be established by wickedness, but the root of the righteous shall not be moved.
4 Ang asawa nga may katakos mao ang korona sa iyang bana, apan siya nga modala ug kaulawan sama sa sakit nga modunot sa iyang kabukogan.
A worthy woman is the crown of her husband, but a disgraceful wife is as rottenness in his bones.
5 Ang mga plano niadtong nagbuhat kung unsa ang husto matarong, apan malimbongon ang tambag sa daotan.
The thoughts of the righteous are just, but the advice of the wicked is deceitful.
6 Ang mga pulong sa daotang mga tawo nag-atang sa kahigayonan aron sa pagpatay, apan ang mga pulong sa matarong maoy motipig kanila.
The words of the wicked are about lying in wait for blood, but the speech of the upright rescues them.
7 Ang daotang mga tawo mapukan ug mangahanaw sila, apan ang panimalay niadtong nagbuhat ug matarong motindog.
The wicked are overthrown, and are no more, but the house of the righteous shall stand.
8 Ang tawo pagadayegon pinaagi sa kadako sa kaalam nga anaa kaniya, apan ang mga tawo nga mopili sa sukwahi isalikway.
A person is commended according to his good sense, but the one who has a perverse mind is despised.
9 Maayo pa ang adunay dili mahinungdanon nga katungdanan— nga sulugoon lamang—kay sa magpasigarbo mahitungod sa imong pagkamahinungdanon apan walay pagkaon.
Better is he who is lightly esteemed, and has a servant, than he who honors himself, and lacks bread.
10 Ang tawong nagbuhat ug matarong nag-atiman sa panginahanglan sa iyang mananap, apan bisan ang kahangawa sa tawong daotan bangis.
A righteous man regards the life of his animal, but the tender mercies of the wicked are cruel.
11 Ang tawo nga nagatrabaho sa iyang yuta makabaton ug daghang pagkaon, apan si kinsa kadtong nagsunod sa walay pulos nga mga buluhaton walay salabotan.
He who tills his land shall have plenty of bread, but he who chases fantasies is void of understanding.
12 Gitinguha sa daotang mga tawo ang gikawat sa daotang kalalakin-an nagdto sa uban, apan ang bunga niadtong nagbuhat ug matarong nagagikan sa ilang mga kaugalingon.
The wicked desires the plunder of evil men, but the root of the righteous flourishes.
13 Ang tawong daotan malit-ag pinaagi sa iyang daotang sinultihan, apan kadtong nagbuhat ug matarong makalingkawas gikan sa kasamok.
An evil man is trapped by sinfulness of lips, but the righteous shall come out of trouble.
14 Gikan sa bunga sa iyang mga pulong ang tawo mapuno sa mga maayong butang, ingon nga ang buhat sa iyang mga kamot moganti kaniya.
A man shall be satisfied with good by the fruit of his mouth. The work of a man's hands shall be rewarded to him.
15 Ang dalan sa buangbuang matarong sa iyang kaugalingong panan-aw, apan ang tawong maalamon maminaw sa tambag.
The way of a fool is right in his own eyes, but he who is wise listens to counsel.
16 Ipadayag dayon sa buangbuang ang iyang kasuko, apan ang tawong mobaliwala sa pagtamay maalamon
A fool shows his annoyance the same day, but one who overlooks an insult is prudent.
17 Ang tawong nagsulti sa kamatuoran nagsulti kung unsa ang matarong, apan ang mini nga saksi mosulti ug mga bakak.
He who is truthful testifies honestly, but a false witness lies.
18 Ang mga pulong sa tawong madalidalion sama sa tusok sa espada, apan ang dila sa maalamon magdala ug kaayohan.
There is one who speaks rashly like the piercing of a sword, but the tongue of the wise heals.
19 Ang matinud-anon nga ngabil molungtad sa kahangtoran, apan ang bakakong dila lumalabay lamang.
Truth's lips will be established forever, but a lying tongue is only momentary.
20 Adunay paglingla diha sa kasingkasing niadtong nagplano sa pagbuhat ug daotan, apan ang kalipay nagagikan sa mga magtatambag sa kalinaw.
Deceit is in the heart of those who plot evil, but joy comes to the promoters of peace.
21 Walay kasakit nga mahitabo niadtong nagbuhat ug matarong, apan ang tawong daotan napuno sa mga kalisdanan.
No mischief shall happen to the righteous, but the wicked shall be filled with evil.
22 Dumtan ni Yahweh ang bakakong mga ngabil, apan kadtong nagpuyo sa pagkamatinud-anon mao ang iyang kalipay.
Lying lips are an abomination to YHWH, but those who do the truth are his delight.
23 Ang maalamon nga tawo nagtago sa iyang kahibalo, apan ang kasingkasing sa mga buangbuang nagasinggit sa binuang.
A prudent man keeps his knowledge, but the hearts of fools proclaim foolishness.
24 Ang kamot sa makugihon magdumala, apan ang tawong tapulan ibutang ngadto sa lisod nga trabaho.
The hands of the diligent ones shall rule, but laziness ends in slave labor.
25 Ang kabalaka nga anaa sa kasingkasing sa usa ka tawo maoy mobira kaniya paubos, apan ang mga maayong pulong makapalipay kaniya.
Anxiety in a man's heart weighs it down, but a kind word makes it glad.
26 Ang tawo nga nagbuhat ug matarong usa ka giya sa iyang higala, apan ang dalan sa daotan maoy mopahisalaag kanila.
A righteous person is cautious in friendship, but the way of the wicked leads them astray.
27 Ang tawong tapulan dili makasugba sa ilang kaugalingong inayam, apan ang makugihon nga tawo makaangkon sa bililhong bahandi.
The slothful man doesn't roast his game, but the possessions of diligent men are prized.
28 Kadtong naglakaw diha sa matarong nga dalan makakaplag ug kinabuhi ug diha sa iyang agianan walay kamatayon.
In the way of righteousness is life; in its path there is no death.
