Panultihon 12
1 Bisan kinsa nga nahigugma sa pagpanton nahigugma sa kahibalo, apan ang tawo nga nagdumot sa pagbadlong buangbuang.
Whoso loveth correction loveth knowledge; but he that hateth reproof is brutish.
2 Kaluy-an ni Yahweh ang maayong tawo, apan iyang silotan ang tawo nga nagplano ug daotan.
The good obtaineth favor of the Lord; but a man of wicked devices will he condemn.
3 Ang tawo dili malig-on pinaagi sa pagkadaotan, apan kadtong nagbuhat ug maayo dili gayod maibot.
A man cannot be firmly established by wickedness; but the root of the righteous will not be moved.
4 Ang asawa nga may katakos mao ang korona sa iyang bana, apan siya nga modala ug kaulawan sama sa sakit nga modunot sa iyang kabukogan.
A virtuous woman is a crown to her husband: but as rottenness in his bones is one that bringeth shame [on him].
5 Ang mga plano niadtong nagbuhat kung unsa ang husto matarong, apan malimbongon ang tambag sa daotan.
The thoughts of the righteous are justice: the best counsels of the wicked are deceit.
6 Ang mga pulong sa daotang mga tawo nag-atang sa kahigayonan aron sa pagpatay, apan ang mga pulong sa matarong maoy motipig kanila.
The words of the wicked are of lying in wait for blood; but the mouth of the upright will deliver them.
7 Ang daotang mga tawo mapukan ug mangahanaw sila, apan ang panimalay niadtong nagbuhat ug matarong motindog.
The wicked are suddenly overthrown, and are no more; but the house of the righteous will endure.
8 Ang tawo pagadayegon pinaagi sa kadako sa kaalam nga anaa kaniya, apan ang mga tawo nga mopili sa sukwahi isalikway.
In accordance with his intelligence is a man praised; but he that is perverse of heart will come to be despised.
9 Maayo pa ang adunay dili mahinungdanon nga katungdanan— nga sulugoon lamang—kay sa magpasigarbo mahitungod sa imong pagkamahinungdanon apan walay pagkaon.
Better is he that is lightly esteemed who hath a servant, than he that aimeth after honor, and lacketh bread.
10 Ang tawong nagbuhat ug matarong nag-atiman sa panginahanglan sa iyang mananap, apan bisan ang kahangawa sa tawong daotan bangis.
A righteous man careth for the life of his beast; but the mercies of the wicked are cruelty.
11 Ang tawo nga nagatrabaho sa iyang yuta makabaton ug daghang pagkaon, apan si kinsa kadtong nagsunod sa walay pulos nga mga buluhaton walay salabotan.
He that tilleth his ground will be satisfied with bread; but he that runneth after idle persons is void of sense.
12 Gitinguha sa daotang mga tawo ang gikawat sa daotang kalalakin-an nagdto sa uban, apan ang bunga niadtong nagbuhat ug matarong nagagikan sa ilang mga kaugalingon.
The wicked is covetous for the net of evil men; but [God] giveth root to the righteous.
13 Ang tawong daotan malit-ag pinaagi sa iyang daotang sinultihan, apan kadtong nagbuhat ug matarong makalingkawas gikan sa kasamok.
In the transgression of his lips is the snare of the wicked; but the righteous cometh out of distress.
14 Gikan sa bunga sa iyang mga pulong ang tawo mapuno sa mga maayong butang, ingon nga ang buhat sa iyang mga kamot moganti kaniya.
From the fruit of his mouth will a man be satisfied with what is good; and the recompense of a man's hands will be brought back unto him.
15 Ang dalan sa buangbuang matarong sa iyang kaugalingong panan-aw, apan ang tawong maalamon maminaw sa tambag.
The way of a fool is straight in his own eyes; but he that hearkeneth unto counsel is wise.
16 Ipadayag dayon sa buangbuang ang iyang kasuko, apan ang tawong mobaliwala sa pagtamay maalamon
The wrath of the fool is known on the very day; but he that concealeth the disgrace is prudent.
17 Ang tawong nagsulti sa kamatuoran nagsulti kung unsa ang matarong, apan ang mini nga saksi mosulti ug mga bakak.
He that uttereth truth announceth righteousness; but a false witness, deceit.
18 Ang mga pulong sa tawong madalidalion sama sa tusok sa espada, apan ang dila sa maalamon magdala ug kaayohan.
There is some one that useth words [which are] like the thrusts of a sword; but the tongue of the wise is healing.
19 Ang matinud-anon nga ngabil molungtad sa kahangtoran, apan ang bakakong dila lumalabay lamang.
The lip of truth will stand firm for ever; but only for a moment the tongue of falsehood.
20 Adunay paglingla diha sa kasingkasing niadtong nagplano sa pagbuhat ug daotan, apan ang kalipay nagagikan sa mga magtatambag sa kalinaw.
Deceit is in the heart of those that contrive evil; but for the counsellors of peace there is joy.
21 Walay kasakit nga mahitabo niadtong nagbuhat ug matarong, apan ang tawong daotan napuno sa mga kalisdanan.
No wrong can come unawares to the righteous; but the wicked are full of evil.
22 Dumtan ni Yahweh ang bakakong mga ngabil, apan kadtong nagpuyo sa pagkamatinud-anon mao ang iyang kalipay.
An abomination of the Lord are lips of falsehood; but they that deal in faithfulness [obtain] his favor.
23 Ang maalamon nga tawo nagtago sa iyang kahibalo, apan ang kasingkasing sa mga buangbuang nagasinggit sa binuang.
A prudent man concealeth [his] knowledge; but the heart of fools proclaimeth [their] folly.
24 Ang kamot sa makugihon magdumala, apan ang tawong tapulan ibutang ngadto sa lisod nga trabaho.
The hand of the diligent will bear rule; but the indolent must become tributary.
25 Ang kabalaka nga anaa sa kasingkasing sa usa ka tawo maoy mobira kaniya paubos, apan ang mga maayong pulong makapalipay kaniya.
If there be care in the heart of man, let him suppress it; and a good word will change it into joy.
26 Ang tawo nga nagbuhat ug matarong usa ka giya sa iyang higala, apan ang dalan sa daotan maoy mopahisalaag kanila.
The righteous is more excellent than his neighbor; but the way of the wicked leadeth them astray.
27 Ang tawong tapulan dili makasugba sa ilang kaugalingong inayam, apan ang makugihon nga tawo makaangkon sa bililhong bahandi.
The indolent roasteth not that which he hath caught in hunting; but the most precious wealth of man is diligence.
28 Kadtong naglakaw diha sa matarong nga dalan makakaplag ug kinabuhi ug diha sa iyang agianan walay kamatayon.
On the path of righteousness there is life; and on her pathway there is immortality,
