Panultihon 11
1 Gikasilagan ni Yahweh ang sukdanan nga dili husto, apan gikahimut-an niya ang husto nga pagsukod.
Dishonest scales are an abomination to the LORD, but an accurate weight is His delight.
2 Kung ang garbo moabot, ang kaulaw unya modangat, apan diha sa pagpaubos moabot ang kaalam.
When pride comes, disgrace follows, but with humility comes wisdom.
3 Ang dungog sa matarong mogiya kanila, apan ang baliko nga mga dalan sa mga malimbongon moguba kanila.
The integrity of the upright guides them, but the perversity of the faithless destroys them.
4 Walay pulos ang bahandi sa adlaw sa kapungot, apan ang pagbuhat ug matarong maglikay kanimo gikan sa kamatayon.
Riches are worthless in the day of wrath, but righteousness brings deliverance from death.
5 Ang matarong nga binuhatan sa tawong walay sala magtul-id sa iyang dalan, apan ang daotan mapukan tungod sa ilang pagkadaotan.
The righteousness of the blameless directs their path, but the wicked fall by their own wickedness.
6 Ang matarong nga binuhatan niadtong makapahimuot sa Dios magluwas kanila, apan ang malimbongon malit-ag pinaagi sa ilang mga tinguha.
The righteousness of the upright delivers them, but the faithless are trapped by their own desires.
7 Sa dihang ang tawong daotan mamatay, ang iyang paglaom mahanaw ug ang paglaom nga anaa sa iyang kusog mawagtang.
When the wicked man dies, his hope perishes, and the hope of his strength vanishes.
8 Ang tawo nga magbuhat kung unsa ang matarong malikay gikan sa kagubot ug modangat hinuon kini ngadto sa daotan.
The righteous man is delivered from trouble; in his place the wicked man goes in.
9 Ang baba sa dili diosnon makadaot sa iyang silingan, apan pinaagi sa kahibalo kadtong mobuhat kung unsa ang matarong maluwas.
With his mouth the ungodly man destroys his neighbor, but through knowledge the righteous are rescued.
10 Kung magmauswagon kadtong magbuhat ug matarong, ang siyudad magmalipayon; kung ang daotan malaglag, adunay panagsinggit sa kalipay.
When the righteous thrive, the city rejoices, and when the wicked perish, there are shouts of joy.
11 Pinaagi sa maayong mga gasa niadtong makapahimuot sa Dios, mouswag ang siyudad; pinaagi sa baba sa daotan, magun-ob ang siyudad.
By the blessing of the upright a city is built up, but by the mouth of the wicked it is torn down.
12 Ang tawo nga magtamay sa iyang higala walay alamag, apan ang tawo nga adunay panabot maghilom.
Whoever shows contempt for his neighbor lacks judgment, but a man of understanding remains silent.
13 Si bisan kinsa nga nagapanglibak mopadayag sa mga tinago, apan ang tawong matinud-anon motipig sa mga butang nga gitago.
A gossip reveals a secret, but a trustworthy person keeps a confidence.
14 Kung walay maalamong padulngan, ang nasod mapukan, apan moabot ang kadaogan pinaagi sa pagpakisayod sa daghang magtatambag.
For lack of guidance, a nation falls, but with many counselors comes deliverance.
15 Si bisan kinsa nga magpasalig sa utang sa usa ka langyaw mag-antos gayod sa kasakit, apan ang tawo nga dili buot mohimo ug kasabotan sa ingon ana nga matang sa saad maluwas.
He who puts up security for a stranger will surely suffer, but the one who hates indebtedness is secure.
16 Ang maluluy-on nga babaye makadawat ug pagpasidungog, apan ang mga tawong mangtas mga hakog sa bahandi.
A gracious woman attains honor, but ruthless men gain only wealth.
17 Ang tawong maluluy-on makapahimulos sa iyang kaugalingon, apan ang tawong bangis magpasakit sa iyang kaugalingon.
A kind man benefits himself, but a cruel man brings trouble on himself.
18 Ang tawong daotan manglimbong aron lang makuha ang iyang suhol, apan ang tawong magpugas kung unsa ang matarong moani sa bayad sa kamatuoran.
The wicked man earns an empty wage, but he who sows righteousness reaps a true reward.
19 Ang tawong matinud-anon nga mobuhat kung unsa ang matarong mabuhi, apan mamatay ang tawo nga mosunod sa daotan.
Genuine righteousness leads to life, but the pursuit of evil brings death.
20 Gikasilagan ni Yahweh kadtong mga kasingkasing nga dili matarong, apan gikahimut-an niya kadtong mga dalan sa mga walay sala.
The perverse in heart are an abomination to the LORD, but the blameless in their walk are His delight.
21 Siguradoha kini—ang mga tawong daotan dili pasagdan nga dili masilotan, apan ang mga kaliwat niadtong mobuhat kung unsa ang matarong maluwas.
Be assured that the wicked will not go unpunished, but the offspring of the righteous will escape.
22 Sama sa singsing nga bulawan nga anaa sa ilong sa baboy mao man ang maanyag nga babaye nga walay maayong paghukom.
Like a gold ring in a pig’s snout is a beautiful woman who lacks discretion.
23 Ang mga tinguha niadtong mobuhat kung unsa ang matarong mosangpot sa kaayohan, apan ang mga tawong daotan molaom lang sa kapungot.
The desire of the righteous leads only to good, but the hope of the wicked brings wrath.
24 Adunay tawo nga magpugas ug binhi—makatigom siya ug mas daghan pa; ang uban nga wala magpugas—modangat kaniya ang kakabos.
One gives freely, yet gains even more; another withholds what is right, only to become poor.
25 Ang tawong manggihatagon mouswag ug ang tawong mohatag ug tubig ngadto sa uban makabaton ug tubig sa iyang kaugalingon.
A generous soul will prosper, and he who refreshes others will himself be refreshed.
26 Tunglohon sa mga tawo ang tawong mobalibad sa pagbaligya ug trigo, apan ang maayong mga gasa magpurongpurong sa ulo niadtong magbaligya niini.
The people will curse the hoarder of grain, but blessing will crown the one who sells it.
27 Ang tawo nga kugihan mangita sa maayo nagapangita usab ug pabor, apan ang tawo nga mangita sa daotan makakaplag niini.
He who searches out good finds favor, but evil will come to him who seeks it.
28 Kadtong misalig sa ilang kaadunahan mapukan, apan sama sa dahon, molabong kadtong mobuhat kung unsa ang matarong.
He who trusts in his riches will fall, but the righteous will thrive like foliage.
29 Ang tawo nga magdala ug kagubot sa iyang kaugalingong panimalay makapanunod ug hangin ug ang buangbuang mahimong ulipon sa maalamon ug kasingkasing.
He who brings trouble on his house will inherit the wind, and the fool will be servant to the wise of heart.
30 Kadtong mobuhat kung unsa ang matarong mahimong sama sa kahoy sa kinabuhi, apan ang kasamok molaglag ug mga kinabuhi.
The fruit of the righteous is a tree of life, and he who wins souls is wise.
31 Kung kadtong mga mobuhat ug matarong makadawat kung unsa ang angay kanila, unsa pa kaha ang daotan ug ang makasasala!
If the righteous receive their due on earth, how much more the ungodly and the sinner!
