Panultihon 10
1 Ang mga panultihon ni Solomon. Ang anak nga maalamon makapalipay sa iyang amahan apan ang anak nga buangbuang maghatag ug kasub-anan sa iyang inahan.
Mudar sin veseli oca, a lud je sin žalost majci svojoj.
2 Walay bili ang kabtangan nga naangkon pinaagi sa pagkadaotan, apan ang pagbuhat ug matarong maglikay kanimo sa kamatayon.
Ne koristi krivo stečeno blago, dok pravednost izbavlja od smrti.
3 Dili itugot ni Yahweh nga magutman ang nagbuhat kung unsa ang matarong, apan iyang pakyason ang mga tinguha sa daotan.
Ne dopušta Jahve da gladuje duša pravednika, ali odbija pohlepu opakih.
4 Ang kamot nga tapulan makapahimong kabos sa tawo, apan ang kamot sa tawong kugihan makaangkon ug mga bahandi.
Lijena ruka osiromašuje čovjeka, a marljiva ga obogaćuje.
5 Ang maalamon nga anak magtigom sa abot sa yuta sa ting-init apan makauulaw alang kaniya kung matulog siya panahon sa ting-ani.
Tko sabira ljeti, razuman je sin, a tko hrče o žetvi, navlači sramotu.
6 Ang mga gasa nga gikan sa Dios anaa sa ulo niadtong mga mobuhat sa matarong, apan ang baba sa daotan motabon sa kasamok.
Blagoslovi su nad glavom pravedniku, a usta opakih kriju nasilje.
7 Ang tawo nga mobuhat sa matarong makapalipay kanato sa dihang maghunahuna kita mahitungod kaniya, apan ang ngalan sa daotan madunot.
Pravednikov je spomen blagoslovljen, a opakom se ime proklinje.
8 Kadtong adunay panabot modawat sa mga pagmando, apan ang sabaan nga buangbuang magun-ob.
Tko je mudra srca, prima zapovijedi, dok brbljava luda propada.
9 Siya nga maglakaw sa kaligdong maglakaw nga luwas, apan ang tawong mohimo sa iyang mga dalan nga baliko, masakpan ra unya siya.
Tko nedužno živi, hodi bez straha, a tko ide krivim putovima, poznat će se.
10 Siya nga mangidhat makapasubo, apan pagalumpagon ang sabaan nga buangbuang.
Tko žmirka okom, zadaje tugu, a tko ludo zbori, propada.
11 Ang baba sa tawo nga mobuhat sa matarong mao ang tubig sa kinabuhi, apan ang baba sa daotan motabon sa kasamok.
Pravednikova su usta izvor života, a opakomu usta kriju nasilje.
12 Ang kaligutgot hinungdan sa panagbingkil, apan tabonan sa gugma ang tanang kasal-anan.
Mržnja izaziva svađu, a ljubav pokriva sve pogreške.
13 Ang kaalam makaplagan diha sa mga ngabil sa tawong adunay maayong paghukom, apan ang bunal alang sa likod sa tawong walay alamag.
Na usnama razumnoga nalazi se mudrost, a batina je za leđa nerazumna čovjeka.
14 Ang mga tawong maalamon magtigom ug kahibalo, apan ang baba sa buangbuang nagapaduol sa kagub-anan.
Mudri kriju znanje, a luđakova su usta blizu propasti.
15 Ang bahandi sa tawong adunahan mao ang iyang lig-on nga siyudad; ang kawad-on sa kabos mao ang iyang kagub-anan.
Blago je bogatomu tvrdi grad, a ubogima je propast njihovo siromaštvo.
16 Ang bayad niadtong magbuhat kung unsa ang matarong mogiya kanila ngadto sa kinabuhi; ang ginansiya sa daotan mogiya kanila ngadto sa sala.
Pravednik prirađuje za život, a opaki prirađuje za grijeh.
17 Adunay agianan paingon sa kinabuhi alang niadtong mosunod sa pagpanton, apan mahisalaag ang tawo nga magsalikway sa pagbadlong.
Tko se naputka drži, na putu je života, a zabluđuje tko se na ukor ne osvrće.
18 Si bisan kinsa nga adunay tinago nga pagdumot adunay bakakon nga mga ngabil, ug si bisan kinsa nga magbutangbutang mga buangbuang.
Lažljive usne kriju mržnju, a tko klevetu širi, bezuman je!
19 Kung adunay daghang mga pulong, dili mawala ang kalapasan, apan siya nga nagmaampingon sa iyang isulti maalamon.
Obilje riječi ne biva bez grijeha, a tko zauzdava svoj jezik, razuman je.
20 Ang dila sa mobuhat ug matarong, lunsay nga plata; adunay gamay nga bili sa kasingkasing sa daotan.
Pravednikov je jezik odabrano srebro, a razum opakoga malo vrijedi.
21 Ang mga ngabil sa tawong mobuhat kung unsa ang matarong makapahimsog sa kadaghanan, apan mangamatay ang mga buangbuang tungod kay wala silay alamag.
Pravednikove su usne hrana mnogima, a luđaci umiru s ludosti svoje.
22 Ang maayong mga gasa ni Yahweh magdala ug bahandi ug walay kasakit niini.
Gospodnji blagoslov obogaćuje i ne prati ga nikakva muka.
23 Ang pagkadaotan mao ang dula nga ginadula sa buangbuang, apan ang kaalam mao ang makapahimuot sa tawong adunay panabot.
Bezumniku je radost učiniti sramotno djelo, a razumnu čovjeku biti mudar.
24 Ang kahadlok sa daotan mogukod kaniya, apan ang tinguha sa matarong igahatag.
Čega se opaki boji, ono će ga stići, a pravednička se želja ispunjava.
25 Ang daotan sama sa bagyo nga molabay lang, ug mahanaw dayon, apan kadtong mobuhat kung unsa ang matarong mao ang patukoranan nga molungtad hangtod sa kahangtoran.
Kad oluja prohuja, opakoga nestane, a pravednik ima temelj vječni.
26 Sama sa suka nga anaa sa ngipon ug aso sa mga mata, mao usab ang tapulan alang niadtong nagpadala kaniya.
Kakav je ocat zubima i dim očima, takav je ljenivac onima koji ga šalju.
27 Ang pagkahadlok kang Yahweh makapalugway sa kinabuhi, apan ang mga katuigan sa daotan mapamubo.
Strah Gospodnji umnaža dane, a opakima se prekraćuju godine.
28 Ang paglaom niadtong mobuhat sa matarong mao ang ilang kalipay, apan ang katuigan sa mga daotan mapamubo.
Pravedničko je ufanje puno radosti, a opakima je nada uprazno.
29 Ang dalan ni Yahweh mopanalipod niadtong adunay dungog, apan kagub-anan kini alang sa daotan.
Gospodnji je put okrilje bezazlenu, a propast onima koji čine zlo.
30 Kadtong mobuhat sa matarong dili gayod mapukan, apan ang daotan dili magpabilin sa yuta.
Pravednik se neće nikad pokolebati, a opakih će nestati s lica zemlje.
31 Gikan sa baba niadtong magbuhat ug matarong adunay bunga sa kaalam, apan ang bakakon nga dila pagaputlon.
Pravednikova usta rađaju mudrošću, a opak jezik čupa se s korijenom.
32 Ang mga ngabil niadtong mobuhat sa matarong nasayod kung unsa ang angayan, apan ang baba sa daotan, nasayod sila kung unsa ang tinuis.
Pravednikove usne znaju što je milo, dok usta opakih poznaju zloću.
