< Panultihon 1 >

1 Ang mga panultihon ni Solomon nga anak ni David, ang hari sa Israel.
Spreuken van Salomon, den zoon van David, Den koning van Israël:
2 Kini nga mga panultihon motudlo ug kaalam ug pagpanudlo, aron pagtudlo sa mga pulong sa panabot,
Ze leren u kennen wijsheid en tucht, Ze geven u begrip voor verstandige woorden;
3 aron makadawat ka sa pagbadlong aron mabuhi pinaagi sa pagbuhat sa insakto, matarong, ug may kaangayan.
Ze voeden u op tot heilzame tucht, Rechtschapenheid, plichtsbesef en oprechtheid.
4 Kini nga mga panultihon mohatag usab ug kaalam niadtong walay alamag, ug mohatag sa kahibalo ug sa pagkamabinantayon alang sa kabatan-onan.
Aan de onnozelen schenken ze ervaring, Aan jonge mensen doordachte kennis.
5 Papaminawa ang maalamon nga mga tawo ug padugangi ang ilang panabot, ug pakuhaa ug kaalam ang mga tawong may salabotan,
Als een wijze ze hoort, zal hij zijn inzicht verdiepen, Een verstandig mens zal er ideeën door krijgen;
6 aron sa pagsabot sa mga panultihon, mga gipanulti, ug mga pulong sa maalamon nga mga tawo ug sa ilang mga tanghaga.
Spreuk en strikvraag zal hij doorzien, De woorden der wijzen en hun problemen.
7 Ang kahadlok kang Yahweh maoy sinugdanan sa kahibalo, ginasalikway sa buangbuang ang kaalam ug pagpanton.
Het ontzag voor Jahweh is de grondslag der wijsheid; Maar ongelovigen lachen om wijsheid en tucht.
8 Akong anak, paminawa ang pagtudlo sa imong amahan ug ayaw isalikway ang mga balaod sa imong inahan;
Mijn zoon, luister dus naar de wenken van uw vader, Sla niet in de wind, wat uw moeder u leerde;
9 mahimo sila nga matahom nga purongpurong sa imong ulo ug mga kwentas diha sa imong liog.
Want het siert uw hoofd als een krans, Uw hals als een snoer.
10 Akong anak, kung ang makasasala modani kanimo ngadto sa ilang sala, pagdumili sa pagsunod kanila.
Mijn zoon, als zondaars u willen verleiden, stem niet toe,
11 Kung moingon sila, “Uban kanamo, maghulat kita aron mopatay, magtago kita ug atakihon ang mga walay sala nga tawo sa walay hinungdan.
Als ze u zeggen: Ga met ons mee, Laat ons loeren op bloed, Laat ons zo maar onschuldigen belagen,
12 Lamyon nato sila nga buhi, sama sa Sheol nga kuhaon kadtong mga himsog, ug himoon silang sama niadtong mga nahulog sa bangag. (Sheol h7585)
Gelijk de onderwereld hen levend verslinden, Als zij, die ten grave dalen, geheel en al; (Sheol h7585)
13 Pangitaon nato ang tanang matang sa mga butang nga bililhon; pun-on nato ang atong mga balay sa atong mga kinawat gikan sa uban.
Allerlei kostbare schatten zullen we vinden, Onze huizen vullen met buit;
14 Pagripa uban kanamo; hiusahon ta ang atong sudlanan.”
Ge moogt meeloten in onze kring, Eén buidel zullen we samen delen!
15 Akong anak, ayaw paglakaw sa dalan kuyog kanila; ayaw itugot nga motunob ang imong tiil sa ilang gilaktan;
Mijn zoon, ga dan niet met hen mee, En houd uw voet af van hun pad;
16 ang ilang mga tiil magdagan sa daotan ug nagdali sila aron sa pagpaawas ug dugo.
Want hun voeten ijlen naar het kwade, En haasten zich, om bloed te vergieten.
17 Tungod kay walay pulos ang pagbukhad sa pukot aron sa panglit-ag sa langgam samtang nagatan-aw ang langgam.
Maar zoals het niet geeft, of het net wordt gespannen, Terwijl alle vogels het zien:
18 Kining mga tawhana naghulat aron sa pagpatay sa ilang kaugalingon— nag-andam sila ug lit-ag alang sa ilang mga kaugalingon.
Zo loeren ze slechts op hun eigen bloed, En belagen ze hun eigen leven!
19 Mao usab ang mga pamaagi sa tanan nga nakaangkon sa bahandi pinaagi sa pagpanglupig; ang naangkon sa dili makataronganon molaglag sa mga kinabuhi niadtong nagkupot niini.
Zo gaat het allen, die uit zijn op oneerlijke winst: Deze beneemt zijn bezitters het leven.
20 Ang kaalam nagsinggit sa kadalanan, gipatugbaw niya ang iyang tingog sa dapit nga daghang mga tawo;
De wijsheid roept luid in de straten, Op de pleinen verheft ze haar stem;
21 diha sa ulohan sa masaba nga kadalanan, misinggit siya, diha sa agianan sa ganghaan sa siyudad misulti siya.
Ze roept op de tinne der muren, En spreekt aan de ingang der poorten:
22 “Hangtod kanus-a, kamong walay alamag nga mga tawo, buot ba kamo nga magpakawalay alamag? Hangtod kanus-a ba, kamong mga mabugalbugalon, mahimuot ba kamo sa pagkamabugalbugalon, ug hangtod kanus-a ba kamo, kamong mga buangbuang, magdumot sa kahibalo?
Hoe lang nog, dommen, blijft gij liever onnozel, Blijven de eigenwijzen verwaand, Willen de dwazen van geen wijsheid horen?
23 Patalinghogi ang akong pagbadlong; akong ibubo ang akong mga gihinahuna alang kaninyo; akong ipahibalo kaninyo ang akong mga pulong.
Keert u tot mijn vermaning; Dan stort ik mijn geest over u uit, En maak u mijn woorden bekend.
24 Nagtawag ako, ug nagdumili kamo sa pagpaminaw; gitunol ko ang akong kamot, apan walay usa nga nanumbaling.
Maar zo ge weigert, als ik roep, En niemand er op let, als ik mijn hand verhef;
25 Apan wala kamo nagpakabana sa tanan kong pagbadlong kaninyo ug wala nagpanumbaling sa akong mga pagpaglong.
Zo ge mijn raad geheel en al in de wind slaat, En van mijn vermaning niet wilt weten:
26 Kataw-an ko ang inyong kalisdanan, bugalbugalan ko kamo kung moabot ang mga makalilisang—
Zal ik lachen, wanneer het u slecht gaat, Zal ik spotten, wanneer uw verschrikking komt als een onweer;
27 sa dihang mohasmag kaninyo ang inyong gikahadlokan nga sama sa unos ug ang katalagman mobanlas kaninyo sama sa alimpulos, sa diha nga ang kalisod ug ang kasakit modangat kaninyo.
Wanneer uw ongeluk nadert als een orkaan, Wanneer benauwdheid en angst u overvallen!
28 Unya mosangpit sila kanako, ug dili ko sila pagatubagon; magtinguha gayod sila sa pagtawag kanako, apan dili nila ako mahikaplagan.
Dan zal men mij roepen, maar zal ik niet antwoorden, Zal men mij zoeken, maar mij niet vinden!
29 Tungod kay nagdumot sila sa kahibalo ug wala pilia ang pagkahadlok kang Yahweh,
Omdat ze van wijsheid niets wilden weten, En het ontzag voor Jahweh niet hebben verkozen,
30 wala sila magtuman sa akong mga gitudlo, ug gisalikway nila ang tanan kung mga pagbadlong.
Van mijn raad niets moesten hebben, En al mijn vermaan in de wind hebben geslagen:
31 Magakaon sila sa bunga sa ilang mga paagi, ug uban sa bunga sa ilang mga laraw mapuno sila.
Zullen ze eten de vrucht van hun wandel, Verzadigd worden met wat ze beraamden.
32 Kay ang yano mangamatay sa dihang motalikod sila, ug ang kawalay pagpakabana sa mga buangbuang mopukan kanila.
Want de onnozelen komen door hun onverschilligheid om, De dwazen storten door hun lichtzinnigheid in het verderf;
33 Apan si bisan kinsa kadtong maminaw kanako magauyo nga luwas ug makapahulay nga walay kahadlok sa katalagman.”
Maar die naar mij luistert, zal in veiligheid wonen, Bevrijd van de vrees voor de rampen!

< Panultihon 1 >