Numerus 1

1 Nakigsulti si Yahweh kang Moises didto sa tolda nga tagboanan sa kamingawan sa Sinai. Nahitabo kini sa unang adlaw sa ikaduhang bulan sa ikaduhang tuig human nakagawas ang katawhan sa Israel gikan sa yuta Ehipto. Miingon si Yahweh,

ۋە ئىسرائىللار مىسىردىن چىققاندىن كېيىن ئىككىنچى يىلى ئىككىنچى ئاينىڭ بىرىنچى كۈنى پەرۋەردىگار سىناي چۆلىدە، جامائەت چېدىرىدا تۇرۇپ مۇساغا مۇنداق دېدى: —

2 “Paghimo ug talaan sa tanan nga mga kalalakin-an sa matag banay sa Israel, sa mga pamilya sa ilang katigulangan. Ihapa sila pinaagi sa ngalan. Ihapa ang matag-usa ka lalaki, ang matag tawo

سىلەر پۈتكۈل ئىسرائىل جامائىتىنى قەبىلىسى، ئاتا جەمەتى بويىچە سانىنى ئېلىپ چىقىڭلار؛ ئادەملەرنىڭ ئىسمى ئاساس قىلىنىپ، بارلىق ئەركەكلەر تىزىملانسۇن.

3 nga nagpanuigon ug 20 o pataas. Ihapa ang tanan nga makahimo sa pagpakig-away ingon nga mga sundalo alang sa Israel. Kinahanglan nga ikaw ug si Aaron maglista sa gidaghanon sa mga kalalakin-an sa ilang grupo sa kasundalohan.

ئىسرائ‍ىللار ئىچىدە ئومۇمەن يىگىرمە ياشتىن ئاشقان، جەڭگە چىقالايدىغانلارنى ھارۇن بىلەن ئىككىڭلار ئۇلارنىڭ قوشۇن-قىسمىلىرى بويىچە ساناقتىن ئۆتكۈزۈڭلار.

4 Ang tawo nga gikan sa matag tribo, ang ulo sa banay, kinahanglan moalagad kanimo ingon nga pangulo sa iyang tribo. Ang matag-usa ka pangulo kinahanglan mangulo sa mga kalalakin-an nga makig-away alang sa iyang tribo.

ھەربىر قەبىلىدىن سىلەرگە ياردەملىشىدىغان بىردىن كىشى بولسۇن؛ ئۇلارنىڭ ھەربىرى ئۇلارنىڭ ئاتا جەمەتىنىڭ بېشى بولىدۇ.

5 Mao kini ang mga ngalan sa mga pangulo nga kinahanglan makig-away uban kanimo:

تۆۋەندىكىلەر سىلەرگە ياردەملىشىدىغانلارنىڭ ئىسىملىكى: — رۇبەن قەبىلىسىدىن شىدۆرنىڭ ئوغلى ئەلىزۇر؛

6 gikan sa tribo ni Ruben, Elizur ang anak nga lalaki ni Sedeur; gikan sa tribo ni Simeon, si Selumiel ang anak nga lalaki ni Zurisadai;

شىمېئون قەبىلىسىدىن زۇرى-شادداينىڭ ئوغلى شېلۇمىيەل؛

7 gikan sa tribo ni Juda, si Nashon ang anak nga lalaki ni Aminadab;

يەھۇدا قەبىلىسىدىن ئاممىنادابنىڭ ئوغلى ناھشون؛

8 gikan sa tribo ni Isacar, si Nethanel ang anak nga lalaki ni Zuar;

ئىسساكار قەبىلىسىدىن زۇئارنىڭ ئوغلى نەتانەل؛

9 gikan sa tribo ni Zebulun, si Eliab ang anak nga lalaki ni Helon;

زەبۇلۇن قەبىلىسىدىن ھېلوننىڭ ئوغلى ئېلىئاب؛

10 gikan sa tribo ni Efraim ang anak nga lalaki ni Jose, si Elisama ang anak nga lalaki ni Amihud; gikan sa tribo ni Manases, si Gamaliel ang anak nga lalaki ni Pedazur;

يۈسۈپ ئەۋلادلىرى ئىچىدە ئەفرائىم قەبىلىسىدىن ئاممىھۇدنىڭ ئوغلى ئەلىشاما؛ ماناسسەھ قەبىلىسىدىن پىداھزۇرنىڭ ئوغلى گامالىيەل؛

11 nga gikan sa tribo ni Benjamin ang anak nga lalaki ni Jose, si Abidan ang anak nga lalaki ni Gideoni;

بىنيامىن قەبىلىسىدىن گىدېئونىنىڭ ئوغلى ئابىدان؛

12 gikan sa tribo ni Dan, si Ahiezer ang anak nga lalaki ni Amisaddai;

دان قەبىلىسىدىن ئاممىشادداينىڭ ئوغلى ئاھىئەزەر؛

13 gikan sa tribo ni Asher, si Pagiel ang anak nga lalaki ni Ochran;

ئاشىر قەبىلىسىدىن ئوكراننىڭ ئوغلى پاگىيەل؛

14 gikan sa tribo ni Gad, si Eliasaf ang anak nga lalaki ni Deuel;

گاد قەبىلىسىدىن دېئۇئەلنىڭ ئوغلى ئەلىئاساف؛

15 ug gikan sa tribo ni Naftali, si Ahira ang anak nga lalaki ni Enan.”

نافتالى قەبىلىسىدىن ئېناننىڭ ئوغلى ئاھىرا».

16 Mao kini ang mga kalalakin-an nga pinili gikan sa katawhan. Nangulo sila sa mga tribo sa ilang katigulangan. Sila mao ang mga pangulo sa mga banay sa Israel.

بۇلار جامائەت ئىچىدىن چاقىرىلغانلار، يەنى ئاتا جەمەت-قەبىلىلىرىنىڭ باشلىقلىرى، مىڭلىغان ئىسرائ‍ىللارنىڭ باش سەردارلىرى ئىدى.

17 Gidala ni Moises ug Aaron kining mga kalalakin-an, nga mga nalista pinaagi sa ngalan,

شۇنىڭ بىلەن مۇسا بىلەن ھارۇن ئىسمى ئاتالغان بۇ كىشىلەرنى باشلاپ،

18 ug uban niining mga tawhana gitigom nila ang tanan nga mga kalalakin-an sa Israel sa unang adlaw sa ikaduhang bulan. Unya ang matag usa ka tawo nga nagpanuigon ug 20 ug pataas nagpahayag sa iyang kaliwat. Gipanganlan niya ang mga banay ug ang mga pamilya nga kagikan sa iyang mga katigulangan.

ئىككىنچى ئاينىڭ بىرىنچى كۈنى پۈتكۈل جامائەتنى يىغدى؛ ئۇلار خەلقنىڭ ھەربىرىنىڭ قەبىلە-نەسەبى، ئاتا جەمەتى بويىچە ئىسمىنى ئاساس قىلىپ، يىگىرمە ياشتىن يۇقىرىلارنىڭ ھەممىسىنى بىر-بىرلەپ تىزىملىدى.

19 Unya gilista ni Moises ang ilang gidaghanon didto sa kamingawan sa Sinai, sumala sa gimando ni Yahweh kaniya nga iyang buhaton.

پەرۋەردىگار مۇساغا قانداق بۇيرۇغان بولسا، مۇسا سىناي چۆلىدە ئۇلارنى شۇنداق ساناقتىن ئۆتكۈزدى.

20 Gikan sa mga kaliwat ni Ruben, ang kamagulangan ni Israel, giapil pag-ihap ang tanan nga mga ngalan sa matag-usa ug matag tawo nga nagpanuigon ug 20 o pataas nga makahimo sa pag-adto sa panggubatan, gikan sa listahan sa mga banay sa ilang mga katigulangan ug mga pamilya.

ئىسرائىلنىڭ تۇنجى ئوغلى رۇبەننىڭ ئەۋلادلىرى ئاتا جەمەتى، ئائىلىسى بويىچە، ئىسمى ئاساس قىلىنىپ، يىگىرمە ياشتىن ئاشقان، جەڭگە چىقالايدىغان ئەركەكلەرنىڭ ھەممىسى بىر-بىرلەپ تىزىملاندى؛

21 Nakaihap sila ug 46, 500 ka mga kalalakin-an nga gikan sa tribo ni Ruben.

رۇبەن قەبىلىسىدىن ساناقتىن ئۆتكۈزۈلگەنلەر جەمئىي قىرىق ئالتە مىڭ بەش يۈز كىشى بولدى.

22 Gikan sa mga kaliwat ni Simeon giihap ang tanan nga ngalan sa matag-usa ug matag tawo nga nagpanuigon ug 20 o pataas nga makahimo sa pag-adto sa panggubatan, gikan sa listahan sa mga banay sa ilang mga katigulangan ug sa mga pamilya.

شىمېئوننىڭ ئەۋلادلىرى ئاتا جەمەتى، ئائىلىسى بويىچە، ئىسمى ئاساس قىلىنىپ، يىگىرمە ياشتىن ئاشقان، جەڭگە چىقالايدىغان ئەركەكلەرنىڭ ھەممىسى بىر-بىرلەپ تىزىملاندى؛

23 Nakaihap sila ug 59, 300 ka mga kalalakin-an nga gikan sa tribo ni Simeon.

شىمېئون قەبىلىسىدىن ساناقتىن ئۆتكۈزۈلگەنلەر جەمئىي ئەللىك توققۇز مىڭ ئۈچ يۈز كىشى بولدى.

24 Gikan sa mga kaliwat ni Gad giihap ang tanan nga ngalan sa matag usa ug matag tawo nga nagpanuigon ug 20 o pataas nga makahimo sa pag-adto sa panggubatan, gikan sa listahan sa mga banay sa ilang katigulangan ug mga pamilya.

گادنىڭ ئەۋلادلىرى ئاتا جەمەتى، ئائىلىسى بويىچە، ئىسمى ئاساس قىلىنىپ، يىگىرمە ياشتىن ئاشقان، جەڭگە چىقالايدىغانلارنىڭ ھەممىسى بىر-بىرلەپ تىزىملاندى؛

25 Nakaihap sila ug 45, 650 ka kalalakin-an nga gikan sa tribo ni Gad.

گاد قەبىلىسىدىن ساناقتىن ئۆتكۈزۈلگەنلەر جەمئىي قىرىق بەش مىڭ ئالتە يۈز ئەللىك كىشى بولدى.

26 Gikan sa mga kaliwat ni Juda giihap ang tanan nga mga ngalan sa matag usa ug sa matag tawo nga nagpanuigon ug 20 pataas nga makahimo sa pag-adto sa panggubatan, gikan sa listahan sa mga banay sa ilang katigulangan ug mga pamilya.

يەھۇدانىڭ ئەۋلادلىرى ئاتا جەمەتى، ئائىلىسى بويىچە، ئىسمى ئاساس قىلىنىپ، يىگىرمە ياشتىن ئاشقان، جەڭگە چىقالايدىغانلارنىڭ ھەممىسى بىر-بىرلەپ تىزىملاندى؛

27 Nakaihap sila ug 74, 600 ka mga kalalakin-an nga gikan sa tribo ni Juda.

يەھۇدا قەبىلىسىدىن ساناقتىن ئۆتكۈزۈلگەنلەر جەمئىي يەتمىش تۆت مىڭ ئالتە يۈز كىشى بولدى.

28 Gikan sa mga kaliwat ni Isacar giihap ang tanan nga mga ngalan sa matag usa ug matag tawo nga nagpanuigon ug 20 o pataas nga makahimo sa pag-adto sa panggubatan, gikan sa listahan sa mga banay sa ilang katigulanga ug mga pamilya.

ئىسساكارنىڭ ئەۋلادلىرى ئاتا جەمەتى، ئائىلىسى بويىچە، ئىسمى ئاساس قىلىنىپ، يىگىرمە ياشتىن ئاشقان، جەڭگە چىقالايدىغانلارنىڭ ھەممىسى بىر-بىرلەپ تىزىملاندى؛

29 Nakaihap sila ug 54, 400 ka mga kalalakin-an nga gikan sa tribo ni Isacar.

ئىسساكار قەبىلىسىدىن ساناقتىن ئۆتكۈزۈلگەنلەر جەمئىي ئەللىك تۆت مىڭ تۆت يۈز كىشى بولدى.

30 Gikan sa mga kaliwat ni Zebulun naihap ang tanan nga mga ngalan sa matag usa ug ang matag tawo nga nagpangidaron ug 20 pataas nga makahimo nga moadto sa gubat, gikan sa listahan sa banay sa ilang mga katigulangan ug pamilya.

زەبۇلۇننىڭ ئەۋلادلىرى ئاتا جەمەتى، ئائىلىسى بويىچە، ئىسمى ئاساس قىلىنىپ، يىگىرمە ياشتىن ئاشقان، جەڭگە چىقالايدىغانلارنىڭ ھەممىسى بىر-بىرلەپ تىزىملاندى؛

31 Giihap nila ang 57, 400 ang mga kalalakin-an ang gikan sa tribo ni Zebulun.

زەبۇلۇن قەبىلىسىدىن ساناقتىن ئۆتكۈزۈلگەنلەر جەمئىي ئەللىك يەتتە مىڭ تۆت يۈز كىشى بولدى.

32 Gikan sa mga kaliwat ni Efraim ang anak nga lalaki ni Jose naihap ang tanan nga mga ngalan sa matag usa ug sa matag tawo nga nagpangidaron ug 20 o pataas nga makahimo nga moadto sa gubat, gikan sa listahan sa banay sa ilang mga katigulangan ug mga pamilya.

يۈسۈپنىڭ ئەۋلادلىرى: — ئۇنىڭ ئوغلى ئەفرائىمنىڭ ئەۋلادلىرى ئاتا جەمەتى، ئائىلىسى بويىچە، ئىسمى ئاساس قىلىنىپ، يىگىرمە ياشتىن ئاشقان، جەڭگە چىقالايدىغانلارنىڭ ھەممىسى بىر-بىرلەپ تىزىملاندى؛

33 Giihap nila ang 40, 500 ka mga kalalakin-an nga gikan sa tribo ni Efraim.

ئەفرائىم قەبىلىسىدىن ساناقتىن ئۆتكۈزۈلگەنلەر جەمئىي قىرىق مىڭ بەش يۈز كىشى بولدى.

34 Gikan sa mga kaliwat ni Manases ang anak nga lalaki ni Jose naihap ang tanan nga mga ngalan sa matag usa ug sa matag tawo nga nagpangidaron ug 20 pataas ang makahimo nga moadto sa gubat, gikan sa listahan sa banay sa ilang mga katigulangan ug mga pamilya.

[يۈسۈپنىڭ ئىككىنچى ئوغلى] ماناسسەھنىڭ ئەۋلادلىرى ئاتا جەمەتى، ئائىلىسى بويىچە، ئىسمى ئاساس قىلىنىپ، يىگىرمە ياشتىن ئاشقان، جەڭگە چىقالايدىغانلارنىڭ ھەممىسى بىر-بىرلەپ تىزىملاندى؛

35 Giihap nila ang 32, 200 mga kalalakin-an nga gikan sa tribo ni Manases.

ماناسسەھ قەبىلىسىدىن ساناقتىن ئۆتكۈزۈلگەنلەر جەمئىي ئوتتۇز ئىككى مىڭ ئىككى يۈز كىشى بولدى.

36 Gikan sa mga kaliwat ni Benjamin naihap ang tanan nga mga ngalan sa matag usa ug sa matag tawo nga nagpangidaron ug 20 pataas nga makahimo nga moadto sa gubat, gikan sa listahan sa banay sa ilang katigulangan ug mga pamilya.

بىنيامىننىڭ ئەۋلادلىرى ئاتا جەمەتى، ئائىلىسى بويىچە، ئىسمى ئاساس قىلىنىپ، يىگىرمە ياشتىن ئاشقان، جەڭگە چىقالايدىغانلارنىڭ ھەممىسى بىر-بىرلەپ تىزىملاندى؛

37 Ilang giihap 35, 400 kalalakin-an ang gikan sa tribo ni Benjamin.

بىنيامىن قەبىلىسىدىن ساناقتىن ئۆتكۈزۈلگەنلەر جەمئىي ئوتتۇز بەش مىڭ تۆت يۈز كىشى بولدى.

38 Gikan sa mga kaliwat ni Dan naihap ang tanan nga mga ngalan sa matag usa ug sa matag tawo nga nagpangidaron ug 20 pataas nga makahimo nga moadto sa gubat, gikan sa listahan sa banay sa ilang mga katigulangan ug mga pamilya.

داننىڭ ئەۋلادلىرى ئاتا جەمەتى، ئائىلىسى بويىچە، ئىسمى ئاساس قىلىنىپ، يىگىرمە ياشتىن ئاشقان، جەڭگە چىقالايدىغانلارنىڭ ھەممىسى بىر-بىرلەپ تىزىملاندى؛

39 Ilang giihap 62, 700 ang gikan sa tribo ni Dan.

دان قەبىلىسىدىن ساناقتىن ئۆتكۈزۈلگەنلەر جەمئىي ئاتمىش ئىككى مىڭ يەتتە يۈز كىشى بولدى.

40 Gikan sa mga kaliwat ni Aser naihap ang tanan nga mga ngalan sa matag usa ug matag tawo nga nagpangidaron ug 20 pataas nga makahimo nga moadto sa gubat, gikan sa listahan sa banay sa ilang mga katigulangan ug mga pamilya.

ئاشىرنىڭ ئەۋلادلىرى ئاتا جەمەتى، ئائىلىسى بويىچە، ئىسمى ئاساس قىلىنىپ، يىگىرمە ياشتىن ئاشقان، جەڭگە چىقالايدىغانلارنىڭ ھەممىسى بىر-بىرلەپ تىزىملاندى؛

41 Giihap nila ang 41, 500 ang mga kalalakin-an ang gikan sa tribo ni Aser.

ئاشىر قەبىلىسىدىن ساناقتىن ئۆتكۈزۈلگەنلەر جەمئىي قىرىق بىر مىڭ بەش يۈز كىشى بولدى.

42 Gikan sa mga kaliwat ni Naftali naihap ang tanan nga mga ngalan sa matag usa ug matag tawo nga nagpangidaron ug 20 o pataas nga makahimo nga moadto sa gubat, gikan sa listahan sa banay sa ilang mga kaliwat ug mga pamilya.

نافتالىنىڭ ئەۋلادلىرى ئاتا جەمەتى، ئائىلىسى بويىچە، ئىسمى ئاساس قىلىنىپ، يىگىرمە ياشتىن ئاشقان، جەڭگە چىقالايدىغانلارنىڭ ھەممىسى بىر-بىرلەپ تىزىملاندى؛

43 Giihap nila ang 53, 400 ang gikan sa tribo ni Naftali.

نافتالى قەبىلىسىدىن ساناقتىن ئۆتكۈزۈلگەنلەر جەمئىي ئەللىك ئۈچ مىڭ تۆت يۈز كىشى بولدى.

44 Giihap ni Moises ug Aaron ang tanan nga mga kalalakin-an, apil ang napulog duha ka mga kalalakin-an nga mangulo sa napulog duha tribo sa Israel.

يۇقىرىقىلار بولسا ساناقتىن ئۆتكۈزۈلگەنلەر بولۇپ، مۇسا بىلەن ھارۇن ھەم ئىسرائ‍ىللارنىڭ ئون ئىككى ئەمىرى ‹ھەربىرى ئۆز ئاتا جەمەتىگە ۋەكىل بولدى› ئۇلارنى ساناقتىن ئۆتكەزگەن.

45 Busa ang tanan nga mga kalalakin-an sa Israel nga gikan sa 20 pataas ang pangidaron, ang tanan nga makahimo sa pakig-away sa gubat, ang naihap sa ilang matag pamilya.

شۇنداق قىلىپ، ئىسرائ‍ىللارنىڭ ھەممىسى، يەنى ئىسرائىلدا يىگىرمە ياشتىن ئاشقانلاردىن، جەڭگە چىقالايدىغانلارنىڭ ھەممىسى ئاتا جەمەتلىرى بويىچە تىزىملاندى؛

46 Giihap nila ang 603, 550 ka mga kalalakin-an.

ساناقتىن ئۆتكۈزۈلگەنلەر جەمئىي ئالتە يۈز ئۈچ مىڭ بەش يۈز ئەللىك كىشى بولدى.

47 Apan ang mga kalalakin-an nga gikan sa banay ni Levi wala giihap,

بىراق لاۋىيلار ئاتا جەمەت-قەبىلىسى بويىچە ساناقنىڭ ئىچىگە كىرگۈزۈلمىدى.

48 tungod kay si Yahweh miingon kang Moises,

چۈنكى پەرۋەردىگار مۇساغا سۆز قىلىپ: —

49 “Kinahanglan nga dili nimo ihapon ang tribo ni Levi o iapil sa kinatibuk-ang kadaghanon nga katawhan sa Israel.

«سەن پەقەت لاۋىي قەبىلىسىنىلا شۇ ھېسابقا كىرگۈزمىگىن، ئۇلارنىڭ ئومۇمىي سانىنىمۇ ئىسرائ‍ىللارنىڭ قاتارىغا كىرگۈزمىگىن.

50 Hinuon, gitahasan ang mga Levita sa pag-atiman sa kasabotan diha sa, ug sa pag-atiman sa tanan nga kasangkapan sa tabernakulo ug sa tanan nga butang nga anaa niini. Kinahanglan nga ang mga Levita maoy magdala sa tabernakulo, ug kinahanglan nga dad-on nila ang kasangkapan sa tabernakulo. Ug Kinahanglan nga atimanon nila ang tabernakulo ug magbuhat sila ug kampo palibot niini.

لېكىن سەن لاۋىيلارنى [خۇدانىڭ] ھۆكۈم-گۇۋاھلىقى ساقلاقلىق چېدىر ۋە ئۇنىڭ ئىچىدىكى بارلىق قاچا-قۇچا ئەسۋابلارنى ھەم ئۇنىڭغا دائىر بارلىق نەرسىلەرنى باشقۇرۇشقا تەيىنلىگىن؛ ئۇلار [ئىبادەت] چېدىرىنى ۋە ئۇنىڭ ئىچىدىكى بارلىق قاچا-قۇچا ئەسۋابلارنى كۆتۈرىدۇ؛ ئىبادەت چېدىرىنىڭ خىزمىتىنى قىلغۇچىلار شۇلار بولسۇن، ئۇلار چېدىرنىڭ تۆت ئەتراپىدا ئۆز چېدىرلىرىنى تىكسۇن.

51 Sa dihang balhinon ang tabernakulo ngadto sa laing dapit, kinahanglan nga ang mga Levita maoy maghipos niini. Sa dihang ang tabernakulo pagatukoron, ang mga Levita maoy magtukod niini. Ug si bisan kinsa nga mga langyaw ang magpaduol sa tabernakulo kinahanglan nga pagapatyon.

چېدىرنى كۆچۈرىدىغان چاغدا ئۇنى لاۋىيلار سۆكسۇن؛ چېدىرنى تىكىدىغان چاغدا ئۇنى لاۋىيلار تىكسۇن؛ [لاۋىيلارغا] يات بولغان ھەرقانداق ئادەم ئۇنىڭغا يېقىنلاشسا ئۆلۈمگە مەھكۇم قىلىنسۇن.

52 Sa dihang ang katawhan sa Israel magtukod sa ilang mga tolda, kinahanglan nga ang matag tawo magbuhat duol sa bandira nga apil ngadto sa iyang kasundalohan.

ئىسرائ‍ىللار بارگاھ قۇرغاندا ھەر ئادەم ئۆز قىسمىدا، ئۆزىگە خاس تۇغ ئاستىغا چېدىر تىكسۇن.

53 Apan, ang mga Levita kinahanglan nga magtukod ug tolda palibot sa tabernakulo sa kasabotan aron nga akong kasuko dili moabot sa katawhan sa Israel. Kinahanglan nga ang mga Levita moatiman alang sa tabernakulo sa kasabotan.”

بىراق [خۇدانىڭ] غەزىپى ئىسرائىل جامائىتىنىڭ ئۈستىگە چۈشمەسلىكى ئۈچۈن، لاۋىيلار خۇدانىڭ ھۆكۈم-گۇۋاھلىقى ساقلاقلىق چېدىرنىڭ تۆت ئەتراپىغا بارگاھ قۇرسۇن؛ لاۋىيلار خۇدانىڭ ھۆكۈم-گۇۋاھلىقى ساقلاقلىق چېدىرنى مۇھاپىزەت قىلىشقا مەسئۇل بولىدۇ» — دېگەنىدى.

54 Ang katawhan sa Israel magbuhat niining tanang mga butang. Gibuhat nila ang tanan nga gisugo ni Yahweh pinaagi kang Moises.

ئىسرائىللار ئەنە شۇنداق قىلدى؛ پەرۋەردىگار مۇساغا قانداق بۇيرۇغان بولسا، ئۇلار شۇنداق قىلدى.