< Numerus 20 >
1 Busa ang katawhan sa Israel, ang tibuok nga katilingban, miadto didto sa kamingawan sa Sin sa unang bulan; mipuyo sila sa Cades. Didto namatay si Miriam ug gilubong.
And the sons of Israel, and the entire multitude, went into the desert of Sin, in the first month. And the people stayed at Kadesh. And Miriam died there, and she was buried in the same place.
2 Wala gayoy tubig alang sa katilingban, mao nga nagkatigom sila batok kang Moises ug kang Aaron.
And when the people were in need of water, they came together against Moses and Aaron.
3 Mibagulbol ang katawhan batok kang Moises. Miingon sila, “Mas maayo pa unta nga nangamatay na lamang kami sa dihang ang atong mga kaubanan nga mga Israelita nangamatay sa atubangan ni Yahweh!
And as it turned into sedition, they said: “If only we had perished among our brothers in the sight of the Lord.
4 Nganong gidala mo man ang katilingban ni Yahweh dinhi niining kamingawan aron mangamatay dinhi, kami ug ang among mga mananap?”
Why have you led away the Church of the Lord, into the wilderness, so that both we and our cattle would die?
5 Ug nganong gipagawas mo man kami sa Ehipto aron sa pagdala kanamo niining makalilisang nga dapit? Walay binhi dinhi, mga igera, mga paras, o mga granada. Ug wala pa gayoy tubig nga mainom.”
Why did you cause us to ascend from Egypt, and why have you led us into this most wretched place, which is not able to be sown, which does not produce figs, or vines, or pomegranates, and which, moreover, does not even have water to drink?”
6 Busa mibiya si Moises ug si Aaron sa atubangan niadtong nagtigom. Miadto sila sa pultahan sa tolda nga tigomanan ug miyukbo. Mitungha didto ang kahayag sa himaya ni Yahweh ngadto kanila.
And Moses and Aaron, dismissing the multitude, entered the tabernacle of the covenant, and they fell prone on the ground, and they cried out to the Lord, and they said: “O Lord God, listen to the outcry of this people, and open for them, from your storehouse, a fountain of living water, so that, being satisfied, their murmuring may cease.” And the glory of the Lord appeared over them.
7 Misulti si Yahweh kang Moises ug miingon,
And the Lord spoke to Moses, saying:
8 “Dad-a ang sungkod ug tigoma ang katilingban, ikaw, ug si Aaron nga imong igsoon. Sultihi ang bato sa atubangan nila, ug mandoi kini aron moagas ang tubig. Makahatag ka ug tubig alang kanila gikan niana nga bato, ug kinahanglan nga ihatag nimo kini ngadto sa katilingban ug sa ilang mga baka aron makainom.”
“Take the rod, and gather the people, you and your brother Aaron, and speak to the rock before them, and it shall bestow waters. And when you have brought forth water from the rock, the entire multitude and their cattle shall drink.”
9 Gikuha ni Moises ang sungkod gikan sa atubangan ni Yahweh, sumala sa gisugo ni Yahweh kaniya nga iyang buhaton.
Therefore, Moses took the rod, which was in the sight of the Lord, just as he had instructed him.
10 Unya gitigom ni Moises ug Aaron ang nagtigom nga katawhan sa atubangan sa bato. Miingon si Moises kanila, “Paminaw, kamong mga masinupakon. Kinahanglan ba nga maghatag kami ug tubig dinhi niini nga bato alang kaninyo?”
And having gathered the multitude before the rock, he said to them: “Listen, you who are rebellious and unbelieving. Would we be able to cast out water from this rock?”
11 Unya gibayaw ni Moises ang iyang kamot ug gibunal ang iyang sungkod sa bato sa makaduha nga higayon, ug daghan ang tubig nga miagas. Nanginom ang katilingban, ug ang ilang mga baka nanginom usab.
And when Moses had lifted up his hand, striking the stone twice with the rod, very great waters went forth, so much so that the people and their cattle were able to drink.
12 Unya miingon si Yahweh ngadto kang Moises ug kang Aaron, “Tungod kay wala man kamo misalig kanako o nagtahod kanako ingon nga balaan ngadto sa mga mata sa katawhan sa Israel, dili ninyo madala kining mga nagtigom nga mga katawhan ngadto sa yuta nga akong ihatag kanila.”
And the Lord said to Moses and Aaron, “Because you did not believe me, so as to sanctify me before the sons of Israel, you shall not lead this people into the land, which I will give to them.”
13 Gitawag kini nga dapit nga katubigan sa Meriba tungod kay nakiglalis ang mga katawhan sa Israel kang Yahweh didto, ug gipakita niya ang iyang kaugalingon ngadto kanila ingon nga balaan.
This is the Water of Contradiction, where the sons of Israel were quarreling against the Lord, and he was sanctified in them.
14 Nagpadala si Moises ug mga mensahero gikan sa Cades ngadto sa hari sa Edomea: Ang imong igsoon nga si Israel ang nag-ingon niini: “Nasayod ka sa tanang kalisdanan nga nahitabo kanamo.
Meanwhile, Moses sent messengers from Kadesh to the king of Edom. They said: “Your brother Israel says this: You know of all the hardships which have overtaken us,
15 Nasayod ka nga ang among mga katigulangan milugsong sa Ehipto ug mipuyo sa Ehipto sa dugay nga panahon. Gidaog-daog kami sa mga Ehiptohanon ug ang among mga katigulangan usab.
how our fathers descended into Egypt, and we lived there for a long time, and the Egyptians afflicted both us and our fathers,
16 Sa dihang mitawag kami kang Yahweh, nadungog niya ang among tingog ug nagpadala sa anghel ug nagpagawas kanamo gikan sa Ehipto. Tan-awa, ania kami sa Cades, ang siyudad nga utlanan sa imong yuta.
and how we cried out to the Lord, and he heeded us and sent an Angel, who led us away from Egypt. Behold, we are situated in the city of Kadesh, which is at the extremity of your borders.
17 Naghangyo ako kanimo nga paagion nimo kami sa imong yuta. Dili kami moagi sa uma o sa parasan, ni moinom kami ug tubig sa imong mga atabay. Mosubay kami sa dakong dalan sa hari. Dili kami moliko sa tuong bahin o sa walang bahin hangtod nga makalatas na kami sa imong utlanan.”
And we beg you to permit us to cross through your land. We will not go through the fields, nor through the vineyards; we will not drink the waters of your wells, but we will travel by the public ways, neither turning aside to the right, nor to the left, until we have passed your borders.”
18 Apan mitubag ang hari sa Edomea kaniya, “Dili ka makaagi dinhi. Kay kung buhaton nimo kana, moadto ako nga magdala ug espada aron sa paghasmag kanimo.”
Edom responded to them: “You shall not cross through me, otherwise, I will meet you armed.”
19 Unya miingon ang katawhan sa Israel kaniya, “Mosubay kami sa dakong dalan. Kung makainom kami o ang among mga mananap sa inyong tubig, mobayad kami niini. Tugoti lamang kami sa paglakaw pinaagi sa tiil, nga walay laing buhaton.”
And the sons of Israel said: “We will travel by the well-trodden path. And if we or our cattle drink from your waters, we will give you what is just. There shall be no difficulty in the price, only let us cross through quickly.”
20 Apan mitubag ang hari sa Edomea, “Dili kamo makahimong molatas. “Busa miadto ang hari sa Edomea nga nakigbatok sa Israel uban ang kusgan nga kamot ug ang daghang kasundalohan.
But he answered, “You shall not cross.” And immediately he went out to meet them with a countless multitude and a strong hand;
21 Mibalibad ang hari sa Edomea sa pagtugot sa Israel sa paglabang sa ilang utlanan. Tungod niini, mibiya ang Israel gikan sa yuta sa Edomea.
neither was he willing to agree to their petition to concede passage through his borders. For this reason, Israel diverted away from him.
22 Mao nga mipanaw ang katawhan gikan sa Cades. Ang katawhan sa Israel, ang tibuok katilingban, miadto sa Bukid sa Hor.
And when they had moved the camp from Kadesh, they arrived at mount Hor, which is at the borders of the land of Edom,
23 Misulti si Yahweh kang Moises ug kang Aaron ngadto sa Bukid sa Hor, sa utlanan sa Edomea. Miingon siya,
where the Lord spoke to Moses:
24 “Kinahanglan nga paiponon si Aaron ngadto sa iyang katawhan, tungod kay dili siya makasulod sa yuta nga akong ihatag ngadto sa katawhan sa Israel. Tungod kini kay nagsupak kamong duha batok sa akong pulong didto sa katubigan sa Meriba.
“Let Aaron,” he said, “go to his people. For he shall not enter into the land which I have given to the sons of Israel, because he did not believe my mouth at the Waters of Contradiction.
25 Kuhaa si Aaron ug si Eleazar nga iyang anak, ug dad-a sila patungas ngadto sa Bukid sa Hor.
Take Aaron, and his son with him, and lead them on to mount Hor.
26 Huboa ang parianon nga bisti ni Aaron ug ipasul-ob kini ngadto kang Eleazar nga iyang anak. Kinahanglang mamatay si Aaron ug paiponon sa iyang katawhan didto.”
And when you have stripped the father of his vestments, you shall put them on Eleazar, his son. Aaron shall be gathered and shall die there.”
27 Gibuhat ni Moises ang gisugo ni Yahweh. Mitungas sila sa Bukid sa Hor sa panan-aw sa tanang katilingban.
Moses did just as the Lord had instructed. And they ascended mount Hor, in the sight of the entire multitude.
28 Gihubo ni Moises ang parianon nga mga bisti ni Aaron ug gipasul-ob kini ngadto kang Eleazar nga iyang anak. Namatay si Aaron didto sa tumoy sa bukid. Unya milugsong si Moises ug si Eleazar.
And when he had despoiled Aaron of his vestments, he clothed his son Eleazar with them. And when Aaron had died at the top of the mountain, Moses came down with Eleazar.
29 Sa dihang nakita sa mga katilingban nga patay na si Aaron, mihilak ang tibuok nasod alang kang Aaron sulod sa 30 ka adlaw.
And the entire multitude, seeing that Aaron lay dead, wept over him for thirty days, throughout all their families.