< Numerus 14 >
1 Nianang gabhiona nanghilak sa makusog ang tibuok katilingban.
And all the congregation lifted up their voice, and cried; and the people wept that night.
2 Gitamay sa tanang katawhan sa Israel si Moises ug si Aaron. Miingon kanila ang tibuok katilingban, “Maayo pag nangamatay nalang kami didto sa yuta sa Ehipto, o dinhi sa kamingawan!
And all the children of Israel murmured against Moses and against Aaron: and the whole congregation said to them, O that we had died in the land of Egypt! or if only we had died in this wilderness!
3 Nganong gidala man kami ni Yahweh niining yutaa aron mamatay pinaagi sa espada? Ang among mga asawa ug among gagmay nga mga bata mahimong binihag. Dili ba mas maayo pa man alang kanato ang pagbalik sa Ehipto?”
And why hath the LORD brought us to this land, to fall by the sword, that our wives and our children should be a prey? were it not better for us to return into Egypt?
4 Nag-ingnanay sila sa usag-usa, “Magpili kita ug laing pangulo, ug mamalik kita sa Ehipto.”
And they said one to another, Let us make a captain, and let us return into Egypt.
5 Unya si Moises ug si Aaron mihapa sa atubangan sa tanang katawhan sa Israel nga nagkatigom.
Then Moses and Aaron fell on their faces before all the assembly of the congregation of the children of Israel.
6 Si Josue ang anak nga lalaki ni Nun ug si Caleb ang anak nga lalaki ni Jefune, nga pipila niadtong gipadala aron mosusi sa yuta, migisi sa ilang mga bisti.
And Joshua the son of Nun, and Caleb the son of Jephunneh, who were of them that searched the land, tore their clothes:
7 Misulti sila sa tibuok katilingban sa katawhan sa Israel. Miingon sila, “Ang yuta nga among giadto ug gisusi maayo kaayo nga yuta.
And they spoke to all the company of the children of Israel, saying, The land, which we passed through to search it, is an exceeding good land.
8 Kung mahimuot si Yahweh kanato, dad-on niya kita niining yutaa ug ihatag kini kanato. Ang yuta nga midagayday sa gatas ug dugos.
If the LORD delighteth in us, then he will bring us into this land, and give it to us; a land which floweth with milk and honey.
9 Apan ayaw pagsupil batok kang Yahweh, ug ayaw kahadloki ang mga tawo sa yuta. Pagalamyon nato sila sama kasayon sa pagkaon. Ang ilang panalipod mangatangtang gikan kanila, tungod kay ubanan kita ni Yahweh. Ayaw sila kahadloki.”
Only rebel not ye against the LORD, neither fear ye the people of the land; for they are bread for us: their defence hast departed from them, and the LORD is with us: fear them not.
10 Apan ang tanang katawhan mibahad sa pagbato kanila aron patyon. Unya mitungha ang himaya ni Yahweh sa tolda nga tagboanan alang sa tanang katawhan sa Israel.
But all the congregation said to stone them with stones. And the glory of the LORD appeared in the tabernacle of the congregation before all the children of Israel.
11 Miingon si Yahweh kang Moises, “Hangtod kanus-a ba kining mga tawhana mosalikyaw kanako? Hangtod kanus-a man sila mopakyas sa pagsalig kanako, luyo sa tanang timailhan sa akong gahom nga akong nahimo taliwala kanila?
And the LORD said to Moses, How long will this people provoke me? and how long will it be before they believe me, for all the signs which I have shown among them?
12 Atakihon ko sila uban sa hampak, isalikway ko sila, ug maghimo ako gikan sa imong kaugalingong banay ug usa ka nasod nga mas bantogan ug mas kusgan pa kay kanila.”
I will smite them with the pestilence, and disinherit them, and will make of thee a greater nation and mightier than they.
13 Miingon si Moises kang Yahweh, “Kung buhaton nimo kini, makadungog unya ang mga Ehiptohanon mahitungod niini, tungod kay giluwas mo kining mga tawhana gikan kanila pinaagi sa imong gahom.
And Moses said to the LORD, Then the Egyptians shall hear it, (for thou broughtest up this people in thy might from among them; )
14 Isulti nila kini sa mga lumulupyo niining yutaa. Nakadungog sila nga ikaw, O Yahweh, nag-uban niining mga tawhana, tungod kay nakita ka nawong sa nawong. Mibarog ang imong panganod ibabaw sa imong katawhan. Nag-una ka kanila ingon nga haligi nga panganod sa pagkaadlaw ug usa ka haligi nga kalayo sa kagabhion.
And they will tell it to the inhabitants of this land: for they have heard that thou LORD art among this people, that thou LORD art seen face to face, and that thy cloud standeth over them, and that thou goest before them, by day time in a pillar of a cloud, and in a pillar of fire by night.
15 Kung patyon nimo karon kining mga tawhana ingon nga usa lang ka tawo, ang kanasoran unya nga nakadungog sa imong kabantogan mosulti ug moingon,
Now if thou shalt kill all this people as one man, then the nations which have heard the fame of thee will speak, saying,
16 “Tungod kay dili madala ni Yahweh kining mga katawhan paingon sa yuta nga iyang gisaad kanila, gipamatay nalang niya sila sa kamingawan.'
Because the LORD was not able to bring this people into the land which he swore to them, therefore he hath slain them in the wilderness.
17 Karon, gihangyo ko ikaw, gamita ang imong dakong gahom. Kay nag-ingon ka,
And now, I beseech thee, let the power of my LORD be great, according as thou hast spoken, saying,
18 'Si Yahweh dili daling masuko ug madagayaon sa pagkamatinud-anon sa kasabotan. Pasayloon niya ang mga kalapasan ug ang kasal-anan. Silotan niya ang sad-an sa dihang mosilot siya sa sala sa mga kaliwatan sa ilang mga katigulangan, hangtod sa ikatulo ug ikaupat nga kaliwatan.'
The LORD is longsuffering, and of great mercy, forgiving iniquity and transgression, and by no means clearing the guilty, visiting the iniquity of the fathers upon the children to the third and fourth generation.
19 Naghangyo ako kanimo, pasayloa ang sala niining mga katawhan tungod sa pagkadako sa imong pagkamatinud-anon sa kasabotan, sama sa kanunay nimong pagpasaylo niining mga tawhana gikan pa sa panahon nga anaa pa sila sa Ehipto hangtod karon.”
Pardon, I beseech thee, the iniquity of this people according to the greatness of thy mercy, and as thou hast forgiven this people, from Egypt even until now.
20 Miingon si Yahweh, “Pasayloon ko sila sumala sa imong gihangyo,
And the LORD said, I have pardoned according to thy word:
21 apan sa tinuod, samtang ako nagpuyo, ug samtang napuno ang tibuok kalibotan sa akong himaya,
But as truly as I live, all the earth shall be filled with the glory of the LORD.
22 kadtong tanang mga tawo nga nakakita sa akong himaya ug mga timailhan sa gahom nga akong gibuhat didto sa Ehipto ug sa kamingawan—gisulayan gihapon nila ako sa napulo ka higayon ug wala sila namati sa akong tingog.
Because all those men who have seen my glory, and my miracles, which I did in Egypt and in the wilderness, and have tempted me now these ten times, and have not hearkened to my voice;
23 Busa mosulti ako nga dili gayod sila makakita sa yuta nga akong gisaad sa ilang mga katigulangan. Walay bisan usa kanila nga nagsalikway kanako ang makakita niini,
Surely they shall not see the land which I swore to their fathers, neither shall any of them that provoked me see it:
24 gawas sa akong alagad nga si Caleb, tungod kay aduna siyay lahi nga espiritu. Hugot ang iyang pagtuman kanako; dad-on ko siya ngadto sa yuta nga iyang giadto ug gisusi. Makapanag-iya ang iyang kaliwatan niini.
But my servant Caleb, because he had another spirit with him, and hath followed me fully, him will I bring into the land into which he went; and his seed shall possess it.
25 (Karon ang mga Amalekanhon ug mga Canaanhon nagpuyo didto sa walog.) Ugma balik ug lakaw ngadto sa kamingawan pinaagi sa dalan sa Pulang Dagat.”
(Now the Amalekites and the Canaanites dwelt in the valley.) To morrow turn ye, and pass into the wilderness by the way of the Red sea.
26 Nakigsulti si Yahweh kang Moises ug kang Aaron. Miingon siya,
And the LORD spoke to Moses and to Aaron, saying,
27 “Hangtod kanus-a ako magpailob niining daotang katilingban nga nagtamay kanako? Nadungog ko ang pagbagulbol sa katawhan sa Israel batok kanako.
How long shall I bear with this evil congregation, which murmur against me? I have heard the murmurings of the children of Israel, which they murmur against me.
28 Ingna sila, 'Samtang nagpuyo ako, miingon si Yahweh, 'Sumala sa inyong gisulti nga akong nadungog, buhaton ko kini kaninyo:
Say to them, As truly as I live, saith the LORD, as ye have spoken in my ears, so will I do to you:
29 Mangatumba ang inyong patay nga mga lawas dinhi sa kamingawan, kamong tanan nga nagbagulbol batok kanako, kamo nga naapil sa pag-ihap, ang tanang ihap sa katawhan nga nagpanuigon gikan sa 20 ka tuig ug pataas.
Your dead bodies shall fall in this wilderness; and all that were numbered of you, according to your whole number, from twenty years old and upward, who have murmured against me,
30 Dili gayod kamo makaadto sa yuta nga akong gisaad aron mahimo ninyong puluy-anan, gawas lamang kang Caleb ang anak nga lalaki ni Jefune ug kang Josue ang anak nga lalaki ni Nun.
Doubtless ye shall not come into the land, concerning which I swore to make you dwell in it, except Caleb the son of Jephunneh, and Joshua the son of Nun.
31 Apan ang mga gagmay nga bata nga inyong giingon nga mahimong mga bihag, dad-on ko sila didto sa yuta. Masinatian nila ang yuta nga inyong gisalikway!
But your little ones, which ye said should be a prey, them will I bring in, and they shall know the land which ye have despised.
32 Alang kaninyo, mangatumba ang inyong mga patay nga lawas dinhi sa kamingawan.
But as for you, your dead bodies, they shall fall in this wilderness.
33 Mahimong mga magbalantay ang inyong mga anak dinhi sa kamingawan sulod sa 40 ka tuig. Mag-antos sila sa silot sa inyong pagkamasupilon hangtod sa kataposan sa inyong patay nga mga lawas sa kamingawan.
And your children shall wander in the wilderness forty years, and bear your harlotries, until your dead bodies shall be wasted in the wilderness.
34 Sama sa gidugayon sa mga adlaw sa pagsusi ninyo sa yuta—40 ka adlaw, pagaantoson usab ninyo ang silot sa inyong mga sala sulod sa 40 ka tuig—usa ka tuig alang sa matag adlaw, ug unya inyong masayran kung unsa ako ingon nga inyong kaaway.
After the number of the days in which ye searched the land, even forty days, each day for a year, shall ye bear your iniquities, even forty years, and ye shall know my breach of promise.
35 Ako, si Yahweh, ang nagsulti. Buhaton ko gayod kining tanan alang niining daotang katilingban nga nagkatigom batok kanako. Mangapuo gayod sila, ug dinhi sila mangamatay.'''
I the LORD have said, I will surely do it to all this evil congregation, that are gathered together against me: in this wilderness they shall be consumed, and there they shall die.
36 Busa ang mga lalaki nga gipadala ni Moises aron sa pagtan-aw sa yuta nangamatay pinaagi sa hampak sa atubangan ni Yahweh.
And the men, whom Moses sent to search the land, who returned, and made all the congregation to murmur against him, by bringing a slander upon the land,
37 Mao kini ang mga lalaki nga mibalik ug midala sa dili maayo nga balita mahitungod sa yuta. Gihimo niini ang mga tawo nga magbagulbol batok kang Moises.
Even those men that brought the bad report upon the land, died by the plague before the LORD.
38 Niadtong mga lalaki nga milakaw sa pagsusi sa yuta, si Josue lamang nga anak ni Nun ug si Caleb nga anak ni Jefune ang nabiling buhi.
But Joshua the son of Nun, and Caleb the son of Jephunneh, who were of the men that went to search the land, lived still.
39 Sa dihang gibalita ni Moises kini nga mga pulong ngadto sa tanang katawhan sa Israel, nagbangotan sila pag-ayo.
And Moses told these sayings to all the children of Israel: and the people mourned greatly.
40 Mibangon sila sa sayo sa buntag ug miadto sa tumoy sa bukid ug miingon, “Tan-awa, ania kita dinhi, ug moadto kita sa dapit nga gisaad ni Yahweh, tungod kay nakasala kita.”
And they rose early in the morning, and went up to the top of the mountain, saying, Lo, we are here, and will go up to the place which the LORD hath promised: for we have sinned.
41 Apan miingon si Moises, “Nganong supakon man ninyo karon ang mando ni Yahweh?
And Moses said, Why now do ye transgress the commandment of the LORD? but it shall not prosper.
42 Dili kamo magmalamposon. Ayaw kamo paglakaw, tungod kay si Yahweh dili mag-uban kaninyo aron ilikay kamo gikan sa pagkapildi batok sa inyong mga kaaway.
Go not up, for the LORD is not among you; that ye be not smitten before your enemies.
43 Ang mga Amalekanhon ug mga Canaanhon anaa didto, ug mamatay kamo pinaagi sa espada tungod kay mitalikod kamo gikan sa pagsunod kang Yahweh. Busa dili siya mouban kaninyo.''
For the Amalekites and the Canaanites are there before you, and ye shall fall by the sword: because ye are turned away from the LORD, therefore the LORD will not be with you.
44 Apan nangahas gihapon sila sa pagtungas sa bungtod; apan, bisan si Moises ni ang sudlanan sa kasabotan ni Yahweh wala mibiya sa kampo.
But they presumed to go up to the hill top: nevertheless the ark of the covenant of the LORD, and Moses, departed not out of the camp.
45 Unya milugsong ang mga Amalekanhon, ug ang mga Canaanhon usab nga nagpuyo niadtong mga bungtora. Gisulong nila ang mga Israelita ug napildi sila hangtod sa Horma.
Then the Amalekites came down, and the Canaanites who dwelt in that hill, and smote them, and smote them, even to Hormah.