Numerus 14

1 Nianang gabhiona nanghilak sa makusog ang tibuok katilingban.

And all the congregation lifted up their voice, and cried, and the people wept that night.

2 Gitamay sa tanang katawhan sa Israel si Moises ug si Aaron. Miingon kanila ang tibuok katilingban, “Maayo pag nangamatay nalang kami didto sa yuta sa Ehipto, o dinhi sa kamingawan!

And all the sons of Israel murmured against Moses and against Aaron. And the whole congregation said to them, Would that we had died in the land of Egypt, or would that we had died in this wilderness!

3 Nganong gidala man kami ni Yahweh niining yutaa aron mamatay pinaagi sa espada? Ang among mga asawa ug among gagmay nga mga bata mahimong binihag. Dili ba mas maayo pa man alang kanato ang pagbalik sa Ehipto?”

And why does Jehovah bring us to this land, to fall by the sword? Our wives and our little ones will be a prey. Were it not better for us to return into Egypt?

4 Nag-ingnanay sila sa usag-usa, “Magpili kita ug laing pangulo, ug mamalik kita sa Ehipto.”

And they said one to another, Let us make a captain, and let us return into Egypt.

5 Unya si Moises ug si Aaron mihapa sa atubangan sa tanang katawhan sa Israel nga nagkatigom.

Then Moses and Aaron fell on their faces before all the assembly of the congregation of the sons of Israel.

6 Si Josue ang anak nga lalaki ni Nun ug si Caleb ang anak nga lalaki ni Jefune, nga pipila niadtong gipadala aron mosusi sa yuta, migisi sa ilang mga bisti.

And Joshua the son of Nun and Caleb the son of Jephunneh, who were of those who spied out the land, tore their clothes.

7 Misulti sila sa tibuok katilingban sa katawhan sa Israel. Miingon sila, “Ang yuta nga among giadto ug gisusi maayo kaayo nga yuta.

And they spoke to all the congregation of the sons of Israel, saying, The land, which we passed through to spy it out, is an exceedingly good land.

8 Kung mahimuot si Yahweh kanato, dad-on niya kita niining yutaa ug ihatag kini kanato. Ang yuta nga midagayday sa gatas ug dugos.

If Jehovah delights in us, then he will bring us into this land, and give it to us, a land which flows with milk and honey.

9 Apan ayaw pagsupil batok kang Yahweh, ug ayaw kahadloki ang mga tawo sa yuta. Pagalamyon nato sila sama kasayon sa pagkaon. Ang ilang panalipod mangatangtang gikan kanila, tungod kay ubanan kita ni Yahweh. Ayaw sila kahadloki.”

Only do not rebel against Jehovah, neither fear ye the people of the land, for they are bread for us. Their defense is removed from over them, and Jehovah is with us. Fear them not.

10 Apan ang tanang katawhan mibahad sa pagbato kanila aron patyon. Unya mitungha ang himaya ni Yahweh sa tolda nga tagboanan alang sa tanang katawhan sa Israel.

But all the congregation bade stone them with stones. And the glory of Jehovah appeared in the tent of meeting to all the sons of Israel.

11 Miingon si Yahweh kang Moises, “Hangtod kanus-a ba kining mga tawhana mosalikyaw kanako? Hangtod kanus-a man sila mopakyas sa pagsalig kanako, luyo sa tanang timailhan sa akong gahom nga akong nahimo taliwala kanila?

And Jehovah said to Moses, How long will this people despise me? And how long will they not believe in me, for all the signs which I have wrought among them?

12 Atakihon ko sila uban sa hampak, isalikway ko sila, ug maghimo ako gikan sa imong kaugalingong banay ug usa ka nasod nga mas bantogan ug mas kusgan pa kay kanila.”

I will smite them with the pestilence, and disinherit them, and will make of thee a nation greater and mightier than they.

13 Miingon si Moises kang Yahweh, “Kung buhaton nimo kini, makadungog unya ang mga Ehiptohanon mahitungod niini, tungod kay giluwas mo kining mga tawhana gikan kanila pinaagi sa imong gahom.

And Moses said to Jehovah, Then the Egyptians will hear it, for thou brought up this people in thy might from among them,

14 Isulti nila kini sa mga lumulupyo niining yutaa. Nakadungog sila nga ikaw, O Yahweh, nag-uban niining mga tawhana, tungod kay nakita ka nawong sa nawong. Mibarog ang imong panganod ibabaw sa imong katawhan. Nag-una ka kanila ingon nga haligi nga panganod sa pagkaadlaw ug usa ka haligi nga kalayo sa kagabhion.

and they will tell it to the inhabitants of this land. They have heard that thou Jehovah are in the midst of this people, for thou Jehovah are seen face to face, and thy cloud stands over them, and thou go before them, in a pillar of cloud by day, and in a pillar of fire by night.

15 Kung patyon nimo karon kining mga tawhana ingon nga usa lang ka tawo, ang kanasoran unya nga nakadungog sa imong kabantogan mosulti ug moingon,

Now if thou shall kill this people as one man, then the nations which have heard the fame of thee will speak, saying,

16 “Tungod kay dili madala ni Yahweh kining mga katawhan paingon sa yuta nga iyang gisaad kanila, gipamatay nalang niya sila sa kamingawan.'

Because Jehovah was not able to bring this people into the land which he swore to them, therefore he has slain them in the wilderness.

17 Karon, gihangyo ko ikaw, gamita ang imong dakong gahom. Kay nag-ingon ka,

And now, I pray thee, let the power of the Lord be great, according as thou have spoken, saying,

18 'Si Yahweh dili daling masuko ug madagayaon sa pagkamatinud-anon sa kasabotan. Pasayloon niya ang mga kalapasan ug ang kasal-anan. Silotan niya ang sad-an sa dihang mosilot siya sa sala sa mga kaliwatan sa ilang mga katigulangan, hangtod sa ikatulo ug ikaupat nga kaliwatan.'

Jehovah is slow to anger, and abundant in loving kindness, forgiving iniquity and transgression, and that will by no means clear the guilty, visiting the iniquity of the fathers upon the sons, upon the third and upon the fourth generation.

19 Naghangyo ako kanimo, pasayloa ang sala niining mga katawhan tungod sa pagkadako sa imong pagkamatinud-anon sa kasabotan, sama sa kanunay nimong pagpasaylo niining mga tawhana gikan pa sa panahon nga anaa pa sila sa Ehipto hangtod karon.”

Pardon, I pray thee, the iniquity of this people according to the greatness of thy loving kindness, and according as thou have forgiven this people, from Egypt even until now.

20 Miingon si Yahweh, “Pasayloon ko sila sumala sa imong gihangyo,

And Jehovah said, I have pardoned according to thy word,

21 apan sa tinuod, samtang ako nagpuyo, ug samtang napuno ang tibuok kalibotan sa akong himaya,

but in very deed, as I live, and as all the earth shall be filled with the glory of Jehovah,

22 kadtong tanang mga tawo nga nakakita sa akong himaya ug mga timailhan sa gahom nga akong gibuhat didto sa Ehipto ug sa kamingawan—gisulayan gihapon nila ako sa napulo ka higayon ug wala sila namati sa akong tingog.

because all those men who have seen my glory, and my signs, which I wrought in Egypt and in the wilderness, yet have challenged me these ten times, and have not hearkened to my voice,

23 Busa mosulti ako nga dili gayod sila makakita sa yuta nga akong gisaad sa ilang mga katigulangan. Walay bisan usa kanila nga nagsalikway kanako ang makakita niini,

surely they shall not see the land which I swore to their fathers, neither shall any of them who despised me see it.

24 gawas sa akong alagad nga si Caleb, tungod kay aduna siyay lahi nga espiritu. Hugot ang iyang pagtuman kanako; dad-on ko siya ngadto sa yuta nga iyang giadto ug gisusi. Makapanag-iya ang iyang kaliwatan niini.

But my servant Caleb, because he had another spirit with him, and has followed me fully, him will I bring into the land into which he went, and his seed shall possess it.

25 (Karon ang mga Amalekanhon ug mga Canaanhon nagpuyo didto sa walog.) Ugma balik ug lakaw ngadto sa kamingawan pinaagi sa dalan sa Pulang Dagat.”

Now the Amalekite and the Canaanite dwell in the valley. Tomorrow turn ye, and get you into the wilderness by the way to the Red Sea.

26 Nakigsulti si Yahweh kang Moises ug kang Aaron. Miingon siya,

And Jehovah spoke to Moses and to Aaron, saying,

27 “Hangtod kanus-a ako magpailob niining daotang katilingban nga nagtamay kanako? Nadungog ko ang pagbagulbol sa katawhan sa Israel batok kanako.

How long shall I bear with this evil congregation that murmur against me? I have heard the murmurings of the sons of Israel, which they murmur against me.

28 Ingna sila, 'Samtang nagpuyo ako, miingon si Yahweh, 'Sumala sa inyong gisulti nga akong nadungog, buhaton ko kini kaninyo:

Say to them, As I live, says Jehovah, surely as ye have spoken in my ears, so will I do to you.

29 Mangatumba ang inyong patay nga mga lawas dinhi sa kamingawan, kamong tanan nga nagbagulbol batok kanako, kamo nga naapil sa pag-ihap, ang tanang ihap sa katawhan nga nagpanuigon gikan sa 20 ka tuig ug pataas.

Your dead bodies shall fall in this wilderness. And all who were numbered of you, according to your whole number, from twenty years old and upward, who have murmured against me,

30 Dili gayod kamo makaadto sa yuta nga akong gisaad aron mahimo ninyong puluy-anan, gawas lamang kang Caleb ang anak nga lalaki ni Jefune ug kang Josue ang anak nga lalaki ni Nun.

surely ye shall not come into the land, concerning which I swore that I would make you dwell in it, except Caleb the son of Jephunneh, and Joshua the son of Nun.

31 Apan ang mga gagmay nga bata nga inyong giingon nga mahimong mga bihag, dad-on ko sila didto sa yuta. Masinatian nila ang yuta nga inyong gisalikway!

But your little ones, that ye said would be a prey, them I will bring in, and they shall know the land which ye have rejected.

32 Alang kaninyo, mangatumba ang inyong mga patay nga lawas dinhi sa kamingawan.

But as for you, your dead bodies shall fall in this wilderness.

33 Mahimong mga magbalantay ang inyong mga anak dinhi sa kamingawan sulod sa 40 ka tuig. Mag-antos sila sa silot sa inyong pagkamasupilon hangtod sa kataposan sa inyong patay nga mga lawas sa kamingawan.

And your sons shall be wanderers in the wilderness forty years, and shall bear your whoredoms, until your dead bodies be consumed in the wilderness.

34 Sama sa gidugayon sa mga adlaw sa pagsusi ninyo sa yuta—40 ka adlaw, pagaantoson usab ninyo ang silot sa inyong mga sala sulod sa 40 ka tuig—usa ka tuig alang sa matag adlaw, ug unya inyong masayran kung unsa ako ingon nga inyong kaaway.

After the number of the days in which ye spied out the land, even forty days, for every day a year, ye shall bear your iniquities, even forty years, and ye shall know my alienation.

35 Ako, si Yahweh, ang nagsulti. Buhaton ko gayod kining tanan alang niining daotang katilingban nga nagkatigom batok kanako. Mangapuo gayod sila, ug dinhi sila mangamatay.'''

I, Jehovah, have spoken, surely I will do this to all this evil congregation that are gathered together against me. In this wilderness they shall be consumed, and there they shall die.

36 Busa ang mga lalaki nga gipadala ni Moises aron sa pagtan-aw sa yuta nangamatay pinaagi sa hampak sa atubangan ni Yahweh.

And the men, whom Moses sent to spy out the land, who returned, and made all the congregation to murmur against him by bringing up an evil report against the land,

37 Mao kini ang mga lalaki nga mibalik ug midala sa dili maayo nga balita mahitungod sa yuta. Gihimo niini ang mga tawo nga magbagulbol batok kang Moises.

even those men who brought up an evil report of the land, died by the plague before Jehovah.

38 Niadtong mga lalaki nga milakaw sa pagsusi sa yuta, si Josue lamang nga anak ni Nun ug si Caleb nga anak ni Jefune ang nabiling buhi.

But Joshua the son of Nun, and Caleb the son of Jephunneh, remained alive of those men who went to spy out the land.

39 Sa dihang gibalita ni Moises kini nga mga pulong ngadto sa tanang katawhan sa Israel, nagbangotan sila pag-ayo.

And Moses told these words to all the sons of Israel, and the people mourned greatly.

40 Mibangon sila sa sayo sa buntag ug miadto sa tumoy sa bukid ug miingon, “Tan-awa, ania kita dinhi, ug moadto kita sa dapit nga gisaad ni Yahweh, tungod kay nakasala kita.”

And they rose up early in the morning, and got up to the top of the mountain, saying, Lo, we are here, and will go up to the place which Jehovah has promised, for we have sinned.

41 Apan miingon si Moises, “Nganong supakon man ninyo karon ang mando ni Yahweh?

And Moses said, Why do ye now transgress the commandment of Jehovah, seeing it shall not prosper?

42 Dili kamo magmalamposon. Ayaw kamo paglakaw, tungod kay si Yahweh dili mag-uban kaninyo aron ilikay kamo gikan sa pagkapildi batok sa inyong mga kaaway.

Do not go up, for Jehovah is not among you, that ye be not smitten down before your enemies.

43 Ang mga Amalekanhon ug mga Canaanhon anaa didto, ug mamatay kamo pinaagi sa espada tungod kay mitalikod kamo gikan sa pagsunod kang Yahweh. Busa dili siya mouban kaninyo.''

For there the Amalekite and the Canaanite are before you, and ye shall fall by the sword. Because ye have turned back from following Jehovah, therefore Jehovah will not be with you.

44 Apan nangahas gihapon sila sa pagtungas sa bungtod; apan, bisan si Moises ni ang sudlanan sa kasabotan ni Yahweh wala mibiya sa kampo.

But they presumed to go up to the top of the mountain, nevertheless the ark of the covenant of Jehovah, and Moses, did not depart out of the camp.

45 Unya milugsong ang mga Amalekanhon, ug ang mga Canaanhon usab nga nagpuyo niadtong mga bungtora. Gisulong nila ang mga Israelita ug napildi sila hangtod sa Horma.

Then the Amalekites came down, and the Canaanites who dwelt in that mountain, and smote them and beat them down, even to Hormah.