< Numerus 11 >
1 Karon nagbagulbol ang mga tawo mahitungod sa ilang mga kalisdanan samtang naminaw si Yahweh. Nadungog ni Yahweh ang mga tawo ug nasuko. Ang kalayo nga gikan kang Yahweh misunog kanila ug milamoy sa pipila ka mga kampo nga anaa sa tumoy.
And the people are evil, as those sighing habitually in the ears of YHWH, and YHWH hears, and His anger burns, and the fire of YHWH burns among them, and consumes in the extremity of the camp.
2 Unya mitawag ang mga tawo kang Moises, busa nag-ampo si Moises kang Yahweh, ug ang kalayo napalong.
And the people cry to Moses, and Moses prays to YHWH, and the fire is quenched;
3 Kadto nga dapit ginganlan ug Tabera, tungod kay ang kalayo ni Yahweh misilaob man sa ilang taliwala.
and he calls the name of that place Taberah, for the fire of YHWH has “burned” among them.
4 Pipila ka mga langyaw ang nagsugod sa pagkampo uban sa kaliwatan sa Israel. Nagtinguha sila ug maayong kalan-on aron kaonon. Unya ang katawhan sa Israel nanagpanghilak ug miingon, “Kinsay makahatag kanamo ug karne aron kaonon?
And the rabble who [are] in its midst have lusted greatly, and the sons of Israel also turn back and weep, and say, “Who gives us flesh?
5 Nahinumdoman namo ang isda nga gawasnon namong ginakaon didto sa Ehipto, ang mga pipino, mga melon, mga sibuyas, ang mga bombay, ug ang mga ahos.
We have remembered the fish which we eat in Egypt for nothing, the cucumbers, and the melons, and the leeks, and the onions, and the garlic;
6 Karon nawala na ang among gana sa pagkaon, tungod kay kining mana na lamang ang kanunay namong makita.”
and now our soul [is] dry, there is not anything, except the manna, before our eyes.”
7 Ang mana sama sa koriander nga liso. Sama kini sa bdelio.
And the manna is as coriander seed, and its aspect as the aspect of bdellium;
8 Manglakaw ang mga tawo ug mangtigom niini. Galingon nila kini, lubokon sa lusong, lutoon kini sa mga kolon ug himoon kining tinapay. Ang lasa niini sama sa preskong lana sa olibo.
the people have turned aside and gathered [it], and ground [it] with millstones, or beat [it] in a mortar, and boiled [it] in a pan, and made it cakes, and its taste has been as the taste of the moisture of oil.
9 Sa dihang ang yamog mangatagak sa kampo sa kagabhion, mangahulog usab ang mana.
And in the descending of the dew on the camp by night, the manna descends on it.
10 Nadungog ni Moises ang pagdangoyngoy sa mga tawo diha sa ilang mga pamilya, ug ang mga kalalakin-an anaa sa ganghaan sa iyang tolda. Nasuko pag-ayo si Yahweh, ug sa panan-aw ni Moises sayop ang ilang pagbagulbol.
And Moses hears the people weeping by its families, each at the opening of his tent, and the anger of YHWH burns exceedingly, and in the eyes of Moses [it is] evil.
11 Miingon si Moises kang Yahweh, “Nganong dili man maayo ang imong pagtagad sa imong sulugoon? Nganong wala ka mahimuot kanako? Gipapas-an mo kanako ang mga kabug-aton niining tanang katawhan?
And Moses says to YHWH, “Why have You done evil to Your servant? And why have I not found grace in Your eyes—to put the burden of all this people on me?
12 Ako ba diay ang nanamkon niining tanang katawhan? Gianak ko ba sila nga kinahanglan kang moingon kanako, 'Dad-a sila duol sa imong dughan sama sa amahan nga nagkugos sa iyang gamay nga bata?' Kinahanglan ko ba silang dad-on paingon sa yuta nga imong gipanumpa sa ilang mga katigulangan nga ihatag kanila?
I—have I conceived all this people? I—have I begotten it, that You say to me, Carry it in your bosom, as the one supporting carries the nursing suckling, to the ground which You have sworn to its fathers?
13 Diin man ako makakita ug karne aron ihatag niining tanang katawhan? Nanagpanghilak sila sa akong atubangan ug miingon, 'Hatagi kami ug karne aron among kan-on.'
From where do I have flesh to give to all this people? For they weep to me, saying, Give flesh to us, and we eat.
14 Dili nako kaya nga pas-anon kining tanang katawhan nga mag-inusara. Sobra ra sila alang kanako.
I am not able—I alone—to bear all this people, for [it is] too heavy for me;
15 Sanglit gitagad mo ako sa ingon niining paagiha, patya na lamang ako karon, kung maluoy ka kanako, ug kuhaa ang akong mga kalisdanan.”
and if thus You are doing to me—please slay me; slay, if I have found grace in your eyes, and do not let me look on my affliction.”
16 Miingon si Yahweh kang Moises, “Dad-a nganhi kanako ang 70 ka mga kadagkoan sa Israel. Siguroha nga sila mga kadagkoan ug mga pangulo sa katawhan. Dad-a sila ngadto sa tolda nga tagboanan aron motindog didto uban kanimo.
And YHWH says to Moses, “Gather to Me seventy men from [the] elderly of Israel, whom you have known that they are [the] elderly of the people, and its authorities; and you have taken them to the Tent of Meeting, and they have stationed themselves there with you,
17 Mokanaog ako ug magkigsulti ako kanimo didto. Kuhaon ko ang pipila ka mga Espiritu nga anaa kanimo ug ibutang kini ngadto kanila. Pagapas-anon nila ang kabug-aton sa mga tawo uban kanimo. Dili mo na kini pas-anon nga mag-inusara.
and I have come down and spoken with you there, and have kept back of the Spirit which [is] on you, and have put [that One] on them, and they have borne some of the burden of the people with you, and you do not bear [it] alone.
18 Ingna ang katawhan, 'Andama ang inyong mga kaugalingon alang ugma ug makakaon gayod kamo ug karne, tungod kay mihilak kamo ug nadungog kamo ni Yahweh. Miingon kamo, “Kinsa ang makahatag kanamo ug karne aron among kan-on? Maayo pa alang kanamo nga didto kami sa Ehipto.” Busa hatagan kamo ni Yahweh ug karne ug kaonon ninyo kini.
And you say to the people: Sanctify yourselves for tomorrow, and you have eaten flesh, for you have wept in the ears of YHWH, saying, Who gives us flesh? For we [had] good in Egypt; and YHWH has given flesh to you, and you have eaten.
19 Dili lamang kamo mokaon ug karne sulod sa usa ka adlaw, sa duha ka adlaw, sa lima ka adlaw, sa napulo ka adlaw o sa 20 ka adlaw,
You do not eat one day, nor two days, nor five days, nor ten days, nor twenty days,
20 apan mokaon kamo ug karne sulod sa tibuok bulan hangtod nga manggawas na kini sa inyong mga ilong. Lud-on kamo niini tungod kay gisalikway man ninyo si Yahweh, nga anaa kaninyo. Nanaghilak kamo sa iyang atubangan. Miingon kamo, “Nganong mibiya kita sa Ehipto?”'”
[but] even to a month of days, until it comes out from your nostrils, and it has become an abomination to you, because that you have loathed YHWH, who [is] in your midst, and weep before Him, saying, Why is this [that] we have come out of Egypt!”
21 Unya miingon si Moises, “Uban kanako ang 600, 000 ka mga tawo, ug miingon ka, 'Hatagan ko sila ug karne aron ilang kaonon sulod sa tibuok bulan.'
And Moses says, “Six hundred thousand footmen [are] the people in whose midst I [dwell]; and You, You have said, I give flesh to them, and they have eaten [for] a month of days!
22 Mangayam ba kami ug panon sa kahayopan aron matagbaw sila? Pamukoton ba namo ang tanang isda sa dagat aron matagbaw sila?”
Is flock and herd slaughtered for them, that one has found [enough] for them? Are all the fishes of the sea gathered for them, that one has found [enough] for them?”
23 Miingon si Yahweh kang Moises, “Mubo ba ang akong kamot? Karon makita mo kung tinuod ba o dili ang akong pulong.”
And YHWH says to Moses, “Has the hand of YHWH become short? Now you see whether My word meets you or not.”
24 Migawas si Moises ug giingnan ang mga tawo sa mga pulong ni Yahweh. Gitigom niya ang 70 ka mga kadagkoan ug gipahimutang sila palibot sa tolda.
And Moses goes out, and speaks the words of YHWH to the people, and gathers seventy men from [the] elderly of the people, and causes them to stand around the tent,
25 Mikanaog si Yahweh sa panganod ug misulti kang Moises. Gikuha ni Yahweh ang pipila ka mga Espiritu nga anaa kang Moises ug gibutang kini sa 70 ka mga kadagkoan. Sa dihang ang Espiritu napahiluna kanila, nanagna sila, apan niadto lamang nga higayon ug wala na mausab.
and YHWH comes down in the cloud, and speaks to him, and keeps back of the Spirit which [is] on him, and puts [that One] on the seventy elderly men; and it comes to pass at the resting of the Spirit on them, that they prophesy, and they have never done [so] again.
26 Duha ka tawo ang nagpabilin sa kampo, nga ginganlan ug Eldad ug Medad. Ang Espiritu anaa usab kanila. Ang ilang mga ngalan nahisulat sa listahan, apan wala sila migawas sa tolda. Hinuon, nanagna sila sa kampo.
And two of the men are left in the camp, the name of the first [is] Eldad and the name of the second Medad, and the spirit rests on them (and they are among those written, but they have not gone out to the tent), and they prophesy in the camp;
27 Usa ka batan-ong lalaki ang midagan paingon kang Moises ug miingon, “Si Eldab ug Medad nanagna didto sa kampo.”
and the young man runs, and declares [it] to Moses, and says, “Eldad and Medad are prophesying in the camp.”
28 Si Josue ang anak nga lalaki ni Nun, ang alalay ni Moises, usa sa iyang pinili nga tawo, miingon kang Moises, “Akong agalong Moises, pahunonga sila.”
And Joshua son of Nun, minister of Moses, [one] of his young men, answers and says, “My lord Moses, restrain them.”
29 Miingon si Moises kaniya, “Nangabugho ka ba alang kanako? Gitinguha ko nga ang tanang katawhan ni Yahweh mga propeta ug aron ibutang niya ang iyang Espiritu sa ilang tanan!”
And Moses says to him, “Are you zealous for me? O that all YHWH’s people were prophets! That YHWH would put His Spirit on them!”
30 Unya si Moises ug ang mga kadagkoan sa Israel mibalik sa kampo.
And Moses is gathered to the camp, he and [the] elderly of Israel.
31 Unya miabot ang hangin nga gikan kang Yahweh ug nagdala ug buntog gikan sa dagat. Nangahulog kini duol sa kampo, mga usa ka adlaw nga pagpanaw sa usa ka bahin ug usa ka adlaw nga pagpanaw sa laing bahin. Ang buntog nakapalibot sa kampo nga mga duha ka kyubits ang kahabogon gikan sa yuta.
And a spirit has journeyed from YHWH, and cuts off quails from the sea, and leaves [them] by the camp, as a day’s journey here and as a day’s journey there, around the camp, and about two cubits above the face of the land.
32 Nagkapuliki ang mga tawo sa pagpanguha sa buntog tibuok adlaw, tibuok gabii, ug pagkasunod adlaw. Walay nagkuha ug minus napulo ka homers sa buntog. Gipangbahinbahin nila ang buntog sa tibuok kampo.
And the people rise all that day, and all the night, and all the day after, and gather the quails—he who has least has gathered ten homers—and they spread them out for themselves around the camp.
33 Samtang ang karne anaa pa sa ilang baba, samtang giusap pa nila kini, nasuko si Yahweh kanila. Giatake niya ang katawhan sa hilabihan ka dakong balatian.
The flesh is yet between their teeth—it is not yet cut off—and the anger of YHWH has burned among the people, and YHWH strikes [with] a very great striking among the people;
34 Kadto nga dapit ginganlan ug Kibrot Hataava, tungod kay didto nila gilubong ang mga tawo nga nagtinguha ug karne.
and [one] calls the name of that place Kibroth-Hattaavah, for there they have buried the people who lust.
35 Gikan sa Kibrot Hataava ang katawhan nanglakaw padulong sa Hazerot, diin didto sila nagpabilin.
From Kibroth-Hattaavah the people have journeyed to Hazeroth, and they are in Hazeroth.