Numerus 11
1 Karon nagbagulbol ang mga tawo mahitungod sa ilang mga kalisdanan samtang naminaw si Yahweh. Nadungog ni Yahweh ang mga tawo ug nasuko. Ang kalayo nga gikan kang Yahweh misunog kanila ug milamoy sa pipila ka mga kampo nga anaa sa tumoy.
It wasn't long before the people started to complain about how much they were suffering. When the Lord heard what they were saying, he became angry. Fire from the Lord burned them, destroying some on the edge of the camp.
2 Unya mitawag ang mga tawo kang Moises, busa nag-ampo si Moises kang Yahweh, ug ang kalayo napalong.
The people cried to Moses for help. He prayed to the Lord and the fire subsided.
3 Kadto nga dapit ginganlan ug Tabera, tungod kay ang kalayo ni Yahweh misilaob man sa ilang taliwala.
So that place was named Taberah, because the fire from the Lord burned them.
4 Pipila ka mga langyaw ang nagsugod sa pagkampo uban sa kaliwatan sa Israel. Nagtinguha sila ug maayong kalan-on aron kaonon. Unya ang katawhan sa Israel nanagpanghilak ug miingon, “Kinsay makahatag kanamo ug karne aron kaonon?
A group of troublemakers among them had such intense food cravings they affected the Israelites who started crying again, asking “Who's going to get us some meat to eat?
5 Nahinumdoman namo ang isda nga gawasnon namong ginakaon didto sa Ehipto, ang mga pipino, mga melon, mga sibuyas, ang mga bombay, ug ang mga ahos.
We think back to all the fish we ate in Egypt that didn't cost us anything, as well as the cucumbers, melons, leeks, onions, and garlic.
6 Karon nawala na ang among gana sa pagkaon, tungod kay kining mana na lamang ang kanunay namong makita.”
We're fading away here! The only thing we ever see is this manna!”
7 Ang mana sama sa koriander nga liso. Sama kini sa bdelio.
Manna looked like coriander seeds, light in color like gum resin.
8 Manglakaw ang mga tawo ug mangtigom niini. Galingon nila kini, lubokon sa lusong, lutoon kini sa mga kolon ug himoon kining tinapay. Ang lasa niini sama sa preskong lana sa olibo.
The people would go out and collect it, grind it up in a mill or crush it in a mortar. Then they would boil it in a pot and make it into flatbread. It tasted like pastries made with the best olive oil.
9 Sa dihang ang yamog mangatagak sa kampo sa kagabhion, mangahulog usab ang mana.
When the dew came down on the camp at night the manna would come down with it.
10 Nadungog ni Moises ang pagdangoyngoy sa mga tawo diha sa ilang mga pamilya, ug ang mga kalalakin-an anaa sa ganghaan sa iyang tolda. Nasuko pag-ayo si Yahweh, ug sa panan-aw ni Moises sayop ang ilang pagbagulbol.
Moses heard all the families crying at the entrance to their tents. The Lord became very angry, and Moses was also upset.
11 Miingon si Moises kang Yahweh, “Nganong dili man maayo ang imong pagtagad sa imong sulugoon? Nganong wala ka mahimuot kanako? Gipapas-an mo kanako ang mga kabug-aton niining tanang katawhan?
He asked the Lord, “Why have you made things so tough for me, your servant? Why are you so unhappy with me that you have placed on me the heavy responsibility for all these people?
12 Ako ba diay ang nanamkon niining tanang katawhan? Gianak ko ba sila nga kinahanglan kang moingon kanako, 'Dad-a sila duol sa imong dughan sama sa amahan nga nagkugos sa iyang gamay nga bata?' Kinahanglan ko ba silang dad-on paingon sa yuta nga imong gipanumpa sa ilang mga katigulangan nga ihatag kanila?
Are they my children? Did I give birth to them, so you could tell me, ‘Hold them close to your chest like a nurse carrying a baby’ and take them to the land you promised to give to their forefathers?
13 Diin man ako makakita ug karne aron ihatag niining tanang katawhan? Nanagpanghilak sila sa akong atubangan ug miingon, 'Hatagi kami ug karne aron among kan-on.'
Where am I supposed to get meat for all of them? They keep on complaining to me, ‘Get us some meat to eat!’
14 Dili nako kaya nga pas-anon kining tanang katawhan nga mag-inusara. Sobra ra sila alang kanako.
I can't go on carrying all these people by myself—it's just too much.
15 Sanglit gitagad mo ako sa ingon niining paagiha, patya na lamang ako karon, kung maluoy ka kanako, ug kuhaa ang akong mga kalisdanan.”
If this is the way you're going to treat me, then please just kill me now so I don't have to face how depressed I've become. Please grant me this one request.”
16 Miingon si Yahweh kang Moises, “Dad-a nganhi kanako ang 70 ka mga kadagkoan sa Israel. Siguroha nga sila mga kadagkoan ug mga pangulo sa katawhan. Dad-a sila ngadto sa tolda nga tagboanan aron motindog didto uban kanimo.
The Lord told Moses, “Bring before me seventy Israelite elders who you know are repected as leaders by the people Take them to the Tent of Meeting. They will stand there with you.
17 Mokanaog ako ug magkigsulti ako kanimo didto. Kuhaon ko ang pipila ka mga Espiritu nga anaa kanimo ug ibutang kini ngadto kanila. Pagapas-anon nila ang kabug-aton sa mga tawo uban kanimo. Dili mo na kini pas-anon nga mag-inusara.
I will come down and talk with you there. I will take some of the Spirit you have and give it to them. They will take some of the responsibility for the people so you won't have to bear it alone.
18 Ingna ang katawhan, 'Andama ang inyong mga kaugalingon alang ugma ug makakaon gayod kamo ug karne, tungod kay mihilak kamo ug nadungog kamo ni Yahweh. Miingon kamo, “Kinsa ang makahatag kanamo ug karne aron among kan-on? Maayo pa alang kanamo nga didto kami sa Ehipto.” Busa hatagan kamo ni Yahweh ug karne ug kaonon ninyo kini.
Tell the people: Purify yourselves, for tomorrow you'll have meat to eat, because you were complaining and the Lord heard you saying, ‘Who's going to get us some meat to eat? We were better off in Egypt!’ So the Lord is going to provide you with meat to eat.
19 Dili lamang kamo mokaon ug karne sulod sa usa ka adlaw, sa duha ka adlaw, sa lima ka adlaw, sa napulo ka adlaw o sa 20 ka adlaw,
You're going to eat it, not for just a day or two, and not for five or ten or twenty days.
20 apan mokaon kamo ug karne sulod sa tibuok bulan hangtod nga manggawas na kini sa inyong mga ilong. Lud-on kamo niini tungod kay gisalikway man ninyo si Yahweh, nga anaa kaninyo. Nanaghilak kamo sa iyang atubangan. Miingon kamo, “Nganong mibiya kita sa Ehipto?”'”
You're going to eat it for a whole month until it makes you vomit and it comes out through your nostrils, because you have rejected the Lord who is right here with you, complaining to him by saying, ‘Why on earth did we ever leave Egypt?’”
21 Unya miingon si Moises, “Uban kanako ang 600, 000 ka mga tawo, ug miingon ka, 'Hatagan ko sila ug karne aron ilang kaonon sulod sa tibuok bulan.'
But Moses replied, “Here I am with 600,000 people and you're telling me, ‘I'm going to give them meat and they'll eat it for a month’?
22 Mangayam ba kami ug panon sa kahayopan aron matagbaw sila? Pamukoton ba namo ang tanang isda sa dagat aron matagbaw sila?”
Even if all our flocks and herds were slaughtered, would that be enough for them? Even if all the fish in the sea were caught, would that be enough for them?”
23 Miingon si Yahweh kang Moises, “Mubo ba ang akong kamot? Karon makita mo kung tinuod ba o dili ang akong pulong.”
“Doesn't the Lord have the power to do that?” the Lord responded. “Now you're going to find out whether what I've said will happen or not!”
24 Migawas si Moises ug giingnan ang mga tawo sa mga pulong ni Yahweh. Gitigom niya ang 70 ka mga kadagkoan ug gipahimutang sila palibot sa tolda.
Moses went and shared with the people what the Lord said. He summoned seventy elders of the people and had them stand around the tent.
25 Mikanaog si Yahweh sa panganod ug misulti kang Moises. Gikuha ni Yahweh ang pipila ka mga Espiritu nga anaa kang Moises ug gibutang kini sa 70 ka mga kadagkoan. Sa dihang ang Espiritu napahiluna kanila, nanagna sila, apan niadto lamang nga higayon ug wala na mausab.
Then the Lord came down and talked to him. The Lord took some of the Spirit Moses had and gave it to them. They prophesied, but this didn't ever happen again.
26 Duha ka tawo ang nagpabilin sa kampo, nga ginganlan ug Eldad ug Medad. Ang Espiritu anaa usab kanila. Ang ilang mga ngalan nahisulat sa listahan, apan wala sila migawas sa tolda. Hinuon, nanagna sila sa kampo.
However, two men named Eldad and Medad had stayed behind in the camp. The Spirit came on them too. (They had been put on the list of the seventy elders, but they hadn't gone to the tent. But they prophesied where they were in the camp anyway.)
27 Usa ka batan-ong lalaki ang midagan paingon kang Moises ug miingon, “Si Eldab ug Medad nanagna didto sa kampo.”
A young lad ran and told Moses, “Eldad and Medad are prophesying in the camp.”
28 Si Josue ang anak nga lalaki ni Nun, ang alalay ni Moises, usa sa iyang pinili nga tawo, miingon kang Moises, “Akong agalong Moises, pahunonga sila.”
Joshua, son of Nun, who had been Moses' assistant since he was young, reacted, saying, “Moses, my lord, you have to stop them!”
29 Miingon si Moises kaniya, “Nangabugho ka ba alang kanako? Gitinguha ko nga ang tanang katawhan ni Yahweh mga propeta ug aron ibutang niya ang iyang Espiritu sa ilang tanan!”
“Are you jealous for my reputation?” Moses replied. “I wish that every one of the Lord's people were prophets and that the Lord would give his Spirit to all of them!”
30 Unya si Moises ug ang mga kadagkoan sa Israel mibalik sa kampo.
Then Moses went back to the camp with the elders of Israel.
31 Unya miabot ang hangin nga gikan kang Yahweh ug nagdala ug buntog gikan sa dagat. Nangahulog kini duol sa kampo, mga usa ka adlaw nga pagpanaw sa usa ka bahin ug usa ka adlaw nga pagpanaw sa laing bahin. Ang buntog nakapalibot sa kampo nga mga duha ka kyubits ang kahabogon gikan sa yuta.
The Lord sent a wind that blew quail in from the sea and deposited them near the camp. They covered the ground to a depth of about two cubits and extended for a day's journey in every direction from the camp.
32 Nagkapuliki ang mga tawo sa pagpanguha sa buntog tibuok adlaw, tibuok gabii, ug pagkasunod adlaw. Walay nagkuha ug minus napulo ka homers sa buntog. Gipangbahinbahin nila ang buntog sa tibuok kampo.
All through that day and night, and all through the next day, the people went on collecting the quail. Everyone collected at least ten homers, and they spread them out to dry all around the camp.
33 Samtang ang karne anaa pa sa ilang baba, samtang giusap pa nila kini, nasuko si Yahweh kanila. Giatake niya ang katawhan sa hilabihan ka dakong balatian.
But while the people were still biting into the meat, before they even chewed it down, the Lord showed his burning anger against them, killing some of them with a severe disease.
34 Kadto nga dapit ginganlan ug Kibrot Hataava, tungod kay didto nila gilubong ang mga tawo nga nagtinguha ug karne.
They named that place Kibroth-hattaavah, because that was where they buried the people who had these intense food cravings.
35 Gikan sa Kibrot Hataava ang katawhan nanglakaw padulong sa Hazerot, diin didto sila nagpabilin.
Then they moved on from Kibroth-hattaavah to Hazeroth, where they stayed for some time.
