Mateo 7
1 Ayaw paghukom, ug kamo dili pagahukman.
"Judge not, that you may not be judged;
2 Kay ang paghukom nga inyong ihukom, kamo pagahukman. Ug sa sukdanan nga inyong gisukod, kini ang isukod kaninyo.
for your own judgement will be dealt--and your own measure meted--to yourselves.
3 Ug nganong nagtan-aw kamo ngadto sa gamay nga tipik sa dagami nga anaa sa mata sa inyong mga igsoon, apan wala ninyo mamatikdi ang troso nga anaa sa inyong kaugalingong mata?
And why do you look at the splinter in your brother's eye, and not notice the beam which is in your own eye?
4 Giunsa ninyo sa pag-ingon ngadto sa inyong mga igsoon nga, 'Tugoti ako sa pagkuha sa tipik sa dagami nga anaa sa imong mata,' samtang ang troso anaa sa imong kaugalingong mata?
Or how say to your brother, 'Allow me to take the splinter out of your eye,' while the beam is in your own eye?
5 Tigpakaaron-ingnon kamo! Unaha pagkuha ang troso nga anaa sa inyong kaugalingong mata, ug unya makakita kamo sa klaro aron sa pagkuha sa tipik sa dagami nga anaa sa mata sa inyong igsoon.
Hypocrite, first take the beam out of your own eye, and then you will see clearly how to remove the splinter from your brother's eye.
6 Ayaw ihatag kung unsa ang balaan ngadto sa mga iro, ug ayaw ilabay ang inyong mga perlas ngadto sa atubangan sa mga baboy. Kung inyo kining buhaton sila magyatakyatak niini sa ilang mga tiil, ug unya mosumbalik ug magkuniskunis kaninyo sa pino.
"Give not that which is holy to the dogs, nor throw your pearls to the swine; otherwise they will trample them under their feet and then turn and attack you.
7 Pangayo, ug kini ihatag kaninyo. Pangita, ug kamo makakaplag. Panuktok, ug kini pagaablihan kaninyo.
"Ask, and it will be given to you; seek, and you will find; knock, and the door will be opened to you.
8 Kay ang tanan nga nangayo, makadawat. Ug ang matag-usa nga mangita, makakaplag. Ug ngadto sa tawo nga manuktok, kini pagaablihan.
For it is always he who asks that receives, he who seeks that finds, and he who knocks that has the door opened to him.
9 O unsa nga tawo anaa taliwala kaninyo, kung ang iyang anak mangayo kaniya ug tinapay, hatagan ba niya ug bato?
What man is there among you, who if his son shall ask him for bread will offer him a stone?
10 O kung siya mangayo ug isda, hatagan ba niya ug bitin?
Or if the son shall ask him for a fish will offer him a snake?
11 Busa, kung kamong mga daotan nasayod kung unsaon paghatag ug maayong mga gasa ngadto sa inyong mga anak, unsa pa kaha ang inyong Amahan nga gikan sa langit nga naghatag sa mga maayong butang niadtong nangayo kaniya?
If you then, imperfect as you are, know how to give good gifts to your children, how much more will your Father in Heaven give good things to those who ask Him!
12 Busa, bisan unsa nga mga butang nga buot ninyong ipabuhat sa mga tawo nganha kaninyo, kinahanglan kamo usab magbuhat ngadto kanila, tungod kay kini mao ang balaod ug mga propeta.
Everything, therefore, be it what it may, that you would have men do to you, do you also the same to them; for in this the Law and the Prophets are summed up.
13 Sulod diha sa sigpit nga ganghaan. Kay luag ang ganghaan ug lapad ang dalan nga padulong sa kalaglagan, ug adunay daghang mga tawo ang misubay niini.
"Enter by the narrow gate; for wide is the gate and broad the road which leads to ruin, and many there are who enter by it;
14 Kay sigpit ang ganghaan ug sigpit ang dalan nga padulong sa kinabuhi ug diyutay lamang ang nakakaplag niini.
because narrow is the gate and contracted the road which leads to Life, and few are those who find it.
15 Pagbantay sa mini nga mga propeta, nga moduol kaninyo nga nagbisti sa pangkarnero apan ang tinuod bangis nga mga lobo.
"Beware of the false teachers--men who come to you in sheep's fleeces, but beneath that disguise they are ravenous wolves.
16 Pinaagi sa ilang mga bunga mailhan ninyo sila. Makabuhat ba ang mga tawo sa pagtapok sa ilang mga ubas nga gikan sa sampinit o mga igos nga gikan sa kadyapa?
By their fruits you will easily recognize them. Are grapes gathered from thorns or figs from brambles?
17 Sa samang paagi, ang matag maayo nga kahoy mamunga ug maayong bunga, apan ang daot nga kahoy mamunga ug daot nga bunga.
Just so every good tree produces good fruit, but a poisonous tree produces bad fruit.
18 Ang usa ka maayong kahoy dili mamunga ug daot nga bunga, ni bisan ang daot nga kahoy dili mamunga ug maayong bunga.
A good tree cannot bear bad fruit, nor a poisonous tree good fruit.
19 Ang matag kahoy nga dili mamunga ug maayong bunga pagaputlon ug ilabay ngadto sa kalayo.
Every tree which does not yield good fruit is cut down and thrown aside for burning.
20 Busa, mailhan ninyo sila pinaagi sa ilang mga bunga.
So by their fruits at any rate, you will easily recognize them.
21 Dili tanan nga miingon kanako, 'Ginoo, Ginoo,' makasulod didto sa gingharian sa langit, apan kadto lamang si bisan kinsa nga nagbuhat sa kabubut-on sa akong Amahan nga anaa sa langit.
"Not every one who says to me, 'Master, Master,' will enter the Kingdom of the Heavens, but only those who are obedient to my Father who is in Heaven.
22 Daghang katawhan nga moingon kanako niadtong adlawa, 'Ginoo, Ginoo, dili ba nanagna man kami sa imong ngalan, sa imong ngalan naghingilin ug mga demonyo, ug sa imong ngalan nabuhat ang daghang gamhanan nga mga binuhatan?'
Many will say to me on that day, "'Master, Master, have we not prophesied in Thy name, and in Thy name expelled demons, and in Thy name performed many mighty works?'
23 Unya ako moingon kanila sa dayag, 'Ako wala makaila kaninyo! Palayo gikan kanako, kamo nga nagabuhat ug daotan!'
"And then I will tell them plainly, "'I never knew you: begone from me, you doers of wickedness.'
24 Busa, ang tanan nga nakadungog sa akong mga pulong ug mituman niini mahisama sa usa ka maalamong tawo nga nagtukod sa iyang balay diha sa usa ka bato.
"Every one who hears these my teachings and acts upon them will be found to resemble a wise man who builds his house upon rock;
25 Ang ulan mibundak, ang baha miabot, ug ang hangin mihuros, ug mihampak niana nga balay, apan wala kini maguba, tungod kay kini natukod man sa bato.
and the heavy rain falls, the swollen torrents come, and the winds blow and beat against the house; yet it does not fall, for its foundation is on rock.
26 Apan ang tanan nga nakadungog sa akong mga pulong ug wala motuman niini mahisama sa usa ka buangbuang nga tawo nga nagtukod sa iyang balay diha sa balas.
And every one who hears these my teachings and does not act upon them will be found to resemble a fool who builds his house upon sand.
27 Ang ulan mibundak, ang baha miabot, ug ang hangin mihuros, ug mihampak niana nga balay. Ug naguba kini, ug hingpit kining pagkaguba.”
The heavy rain descends, the swollen torrents come, and the winds blow and burst upon the house, and it falls; and disastrous is the fall."
28 Kini nahitabo nga sa dihang natapos na si Jesus sa pagsulti niining mga pulonga, ang panon sa katawhan natingala sa iyang gitudlo,
When Jesus had concluded this discourse, the crowds were filled with amazement at His teaching,
29 kay siya nanudlo kanila sama sa adunay katungod, ug dili sama sa ilang mga eskriba.
for He had been teaching them as one who had authority, and not as their Scribes taught.
