Mateo 7
1 Ayaw paghukom, ug kamo dili pagahukman.
Judge not, that you may not be judged:
2 Kay ang paghukom nga inyong ihukom, kamo pagahukman. Ug sa sukdanan nga inyong gisukod, kini ang isukod kaninyo.
for with what judgment you judge, you shall be judged: and with what measure you measure, it shall be measured to you.
3 Ug nganong nagtan-aw kamo ngadto sa gamay nga tipik sa dagami nga anaa sa mata sa inyong mga igsoon, apan wala ninyo mamatikdi ang troso nga anaa sa inyong kaugalingong mata?
And why do you look at the splinter that is in your brother’s eye, but perceive not the beam that is in your own eye?
4 Giunsa ninyo sa pag-ingon ngadto sa inyong mga igsoon nga, 'Tugoti ako sa pagkuha sa tipik sa dagami nga anaa sa imong mata,' samtang ang troso anaa sa imong kaugalingong mata?
Or, how will you say to your brother, Let me pull out the splinter from your eye: and lo; a beam is in your own eye?
5 Tigpakaaron-ingnon kamo! Unaha pagkuha ang troso nga anaa sa inyong kaugalingong mata, ug unya makakita kamo sa klaro aron sa pagkuha sa tipik sa dagami nga anaa sa mata sa inyong igsoon.
Hypocrite! first pull the beam out of your own eye, and then you will see clearly to pull the splinter out of your brother’s eye.
6 Ayaw ihatag kung unsa ang balaan ngadto sa mga iro, ug ayaw ilabay ang inyong mga perlas ngadto sa atubangan sa mga baboy. Kung inyo kining buhaton sila magyatakyatak niini sa ilang mga tiil, ug unya mosumbalik ug magkuniskunis kaninyo sa pino.
Give not that which is holy to dogs, nor throw your pearls before swine, lest they trample them under their feet, and turn again and tear you.
7 Pangayo, ug kini ihatag kaninyo. Pangita, ug kamo makakaplag. Panuktok, ug kini pagaablihan kaninyo.
Ask, and it shall be given you; seek, and you shall find; knock, and it shall be opened to you.
8 Kay ang tanan nga nangayo, makadawat. Ug ang matag-usa nga mangita, makakaplag. Ug ngadto sa tawo nga manuktok, kini pagaablihan.
For every one that asks, receives; and he that seeks, finds; and to him that knocks, it shall be opened.
9 O unsa nga tawo anaa taliwala kaninyo, kung ang iyang anak mangayo kaniya ug tinapay, hatagan ba niya ug bato?
What man is there of you, of whom if his son ask bread, will he give him a stone?
10 O kung siya mangayo ug isda, hatagan ba niya ug bitin?
And if he ask a fish, will he give him a serpent?
11 Busa, kung kamong mga daotan nasayod kung unsaon paghatag ug maayong mga gasa ngadto sa inyong mga anak, unsa pa kaha ang inyong Amahan nga gikan sa langit nga naghatag sa mga maayong butang niadtong nangayo kaniya?
If then you, being evil, know how to give good gifts to your children, how much more will your Father who is in heaven give good things to those who ask him?
12 Busa, bisan unsa nga mga butang nga buot ninyong ipabuhat sa mga tawo nganha kaninyo, kinahanglan kamo usab magbuhat ngadto kanila, tungod kay kini mao ang balaod ug mga propeta.
All things, therefore, whatever you would that men should do to you, even so do you to them: for this is the law and the prophets.
13 Sulod diha sa sigpit nga ganghaan. Kay luag ang ganghaan ug lapad ang dalan nga padulong sa kalaglagan, ug adunay daghang mga tawo ang misubay niini.
Enter in through the strait gate: for wide is the gate, and broad is the way, that leads to destruction; and many there are that go in through it.
14 Kay sigpit ang ganghaan ug sigpit ang dalan nga padulong sa kinabuhi ug diyutay lamang ang nakakaplag niini.
How strait is the gate, and how narrow the way, that leads to life! and few there are that find it.
15 Pagbantay sa mini nga mga propeta, nga moduol kaninyo nga nagbisti sa pangkarnero apan ang tinuod bangis nga mga lobo.
But beware of false prophets, who come to you in sheep’s clothing, but within are ravenous wolves.
16 Pinaagi sa ilang mga bunga mailhan ninyo sila. Makabuhat ba ang mga tawo sa pagtapok sa ilang mga ubas nga gikan sa sampinit o mga igos nga gikan sa kadyapa?
By their fruits you will know them. Are grapes gathered from thorns, or figs from thistles?
17 Sa samang paagi, ang matag maayo nga kahoy mamunga ug maayong bunga, apan ang daot nga kahoy mamunga ug daot nga bunga.
So every good tree produces goodly fruit: but an unsound tree produces diseased fruit.
18 Ang usa ka maayong kahoy dili mamunga ug daot nga bunga, ni bisan ang daot nga kahoy dili mamunga ug maayong bunga.
A good tree can not produce diseased fruit; nor can an unsound tree produce goodly fruit.
19 Ang matag kahoy nga dili mamunga ug maayong bunga pagaputlon ug ilabay ngadto sa kalayo.
Every tree that does not produce goodly fruit, is cut down and thrown into the fire.
20 Busa, mailhan ninyo sila pinaagi sa ilang mga bunga.
Therefore, by their fruits you shall know them.
21 Dili tanan nga miingon kanako, 'Ginoo, Ginoo,' makasulod didto sa gingharian sa langit, apan kadto lamang si bisan kinsa nga nagbuhat sa kabubut-on sa akong Amahan nga anaa sa langit.
Not every one that says to me, Lord, Lord, shall enter into the kingdom of heaven; but he that does the will of my Father who is in heaven.
22 Daghang katawhan nga moingon kanako niadtong adlawa, 'Ginoo, Ginoo, dili ba nanagna man kami sa imong ngalan, sa imong ngalan naghingilin ug mga demonyo, ug sa imong ngalan nabuhat ang daghang gamhanan nga mga binuhatan?'
Many will say to me in that day, Lord, Lord, have we not prophesied in thy name, and in thy name cast out demons, and in thy name done many mighty works?
23 Unya ako moingon kanila sa dayag, 'Ako wala makaila kaninyo! Palayo gikan kanako, kamo nga nagabuhat ug daotan!'
And then will I profess to them, I never knew you: depart from me, you that work iniquity.
24 Busa, ang tanan nga nakadungog sa akong mga pulong ug mituman niini mahisama sa usa ka maalamong tawo nga nagtukod sa iyang balay diha sa usa ka bato.
Therefore, whoever hears these words of mine and does them, I will liken him to a wise man, who built his house on the rock:
25 Ang ulan mibundak, ang baha miabot, ug ang hangin mihuros, ug mihampak niana nga balay, apan wala kini maguba, tungod kay kini natukod man sa bato.
and the rain descended, and the torrents came, and the winds blew, and they beat against that house, and it fell not: for it was founded on the rock.
26 Apan ang tanan nga nakadungog sa akong mga pulong ug wala motuman niini mahisama sa usa ka buangbuang nga tawo nga nagtukod sa iyang balay diha sa balas.
And every one that hears these words of mine, and does them not, shall be likened to a foolish man, who built his house upon the sand.
27 Ang ulan mibundak, ang baha miabot, ug ang hangin mihuros, ug mihampak niana nga balay. Ug naguba kini, ug hingpit kining pagkaguba.”
And the rain descended, and the torrents came, and the winds blew, and beat upon that house, and it fell: and great was its fall.
28 Kini nahitabo nga sa dihang natapos na si Jesus sa pagsulti niining mga pulonga, ang panon sa katawhan natingala sa iyang gitudlo,
And it came to pass when Jesus had ended these words, that the multitudes were astonished at his teaching:
29 kay siya nanudlo kanila sama sa adunay katungod, ug dili sama sa ilang mga eskriba.
for he taught them as one that had authority, and not as the scribes.
