< Mateo 6 >
1 Pagbantay nga kamo dili magbuhat sa inyong buhat sa pagkamatarong atubangan sa mga tawo aron makita nila, kay kondili wala kamoy ganti gikan sa Amahan nga anaa sa langit.
Take heed that you perform not your religious duties before men, in order to be observed by them; otherwise you will obtain no reward from your Father who is in heaven.
2 Busa sa dihang maghatag kamo ug limos, ayaw pagpatingog ug trumpeta atubangan sa inyong kaugalingon sama sa gibuhat sa mga tigpakaaron-ingnon didto sa mga sinagoga ug sa kadalanan, aron nga maangkon nila ang pagdayeg sa mga tawo. Sa pagkatinuod sultihan ko kamo, nga nadawat na nila ang ilang ganti.
When, therefore, you give alms, do not proclaim it by sound of trumpet, as the hypocrites do, in the assemblies and in the streets, that they may be extolled by men. Indeed, I say to you, they have received their reward.
3 Apan sa dihang mohatag kamo ug limos, ayaw itugot nga ang inyong wala nga kamot masayod kung unsa ang gibuhat sa inyong tuo nga kamot,
But you, when you give alms, let not your left hand know what your right hand does;
4 aron nga ang inyong gasa mahimong ihatag sa tago. Unya ang inyong Amahan nga nakakita sa tago moganti kaninyo.
that your alms may be in secret; and your Father, to whom nothing is secret, will himself recompense you.
5 Ug sa dihang mag-ampo kamo, ayaw pahisama sa mga tigpakaaron-ingnon, kay sila mahigugmaon nga motindog ug mag-ampo didto sa mga sinagoga ug sa mga kilid sa dalan, aron nga sila makita sa mga tawo. Sa pagkatinuod sultihan ko kamo, nadawat na nila ang ilang ganti.
And when you pray, be not like the hypocrites, who affect to pray standing in the assemblies, and at the corners of the streets, that men may observe them. Indeed, I say to you, they have received their reward.
6 Apan kamo, sa dihang mag-ampo kamo, sulod kamo sa suok nga lawak. Sirad-i ang pultahan, ug pag-ampo sa inyong Amahan nga anaa sa tago. Unya ang inyong Amahan nga makakita sa tago moganti kaninyo.
But you, when you would pray, retire to your closet; and having shut the door, pray to your Father; and your Father, to whom, though he is unseen himself, nothing is secret, will recompense you.
7 Ug sa dihang mag-ampo kamo, ayaw pagbuhat sa walay pulos nga pagbalikbalik sama sa gibuhat sa mga Gentil, kay naghunahuna sila nga madunggan sila tungod sa ilang daghang gipangsulti.
And in prayer, use not a multiplicity of words as the Pagans do, who think that using many words will gain them acceptance.
8 Busa, ayaw pahisama kanila, kay ang inyong Amahan nasayod kung unsa ang mga butang nga inyong gikinahanglan sa dili pa kamo mangayo kaniya.
Imitate them not; for your Father knows what things you want, before you ask him.
9 Busa pag-ampo sama niini: 'Amahan namo nga anaa sa langit, balaanon ang imong ngalan.
Thus, therefore, pray you: Our Father, who art in heaven, thy name be hallowed;
10 Moabot ang imong gingharian, matuman ang imong pagbuot sa yuta maingon sa langit.
thy Reign come; thy will be done upon earth, as it is in heaven;
11 Ihatag kanamo karong adlawa ang among tinapay sa matag-adlaw.
give us to-day our daily bread;
12 Pasayloa kami sa among mga utang, sama usab sa among pagpasaylo sa mga nakautang kanamo.
forgive us our debts, as we forgive our debtors;
13 Ug ayaw kami dad-a ngadto sa tintasyon; hinuon luwasa kami gikan sa daotan.'
and lead us not into temptation, but preserve us from evil.
14 Kay kung inyong pasayloon ang mga tawo sa ilang kalapasan, ang inyong langitnong Amahan usab magapasaylo kaninyo.
For if you forgive others their trespasses, your heavenly Father will also forgive you;
15 Apan kung dili ninyo pasayloon ang ilang kalapasan, dili mopasaylo ang inyong Amahan sa inyong mga kalapasan.
but if you forgive not others their trespasses, neither will your Father forgive your trespasses.
16 Labaw pa niana, sa dihang magpuasa kamo, ayaw pagbaton sa masulub-on nga panagway sama sa gibuhat sa mga tigpakaaron-ingnon, kay magapadaotdaot sila sa ilang mga dagway aron mapakita nila sa mga tawo nga nagpuasa sila. Sa pagkatinuod sultihan ko kamo, nga nadawat na nila ang ilang ganti.
Moreover, when you fast, look not dismal, as the hypocrites, who disfigure their faces, that men may observe that they fast. Indeed, I say to you, they have their reward.
17 Apan kamo, sa dihang kamo magpuasa, dihogi ang inyong ulo ug hugasi ang inyong dagway.
But you, when you fast, anoint your head, and wash your face;
18 Sa ingon dili kamo makita sa mga tawo nga nagpuasa, kondili ngadto lamang sa inyong Amahan nga anaa sa tago. Ug ang inyong Amahan nga makakita sa tago, moganti kaninyo.
that your fasting may not appear to men, but to your Father; and your Father, to whom, though he is unseen himself, nothing is secret, will recompense you.
19 Ayaw pagtigom alang sa inyong kaugalingong mga bahandi sa kalibotan, diin tayaan ug kutkuton sa anay, ug diin ang mga kawatan moguba ug mokawat.
Amass not for yourselves treasure upon the earth, where moths and rust may consume it, or thieves breaking in may steal it.
20 Hinuon, pagtigom alang sa inyong kaugalingon ug mga bahandi didto sa langit, diin walay anay ni taya ang moguba, ug diin ang mga kawatan dili makaguba ug makakawat.
But provide for yourselves treasure in heaven, where are neither moths nor rust to consume it, nor thieves to break in and steal it.
21 Kay kung diin ang imong bahandi, atua usab ang imong kasingkasing.
For where your treasure is, your heart will also be.
22 Ang mata mao ang suga sa lawas. Busa, kung ang inyong mata maayo, ang tibuok lawas mapuno sa kahayag.
The eye is the lamp of the body. If, therefore, your eye be sound, your whole body will be enlightened;
23 Apan kung ang inyong mata daotan, ang inyong tibuok lawas mapuno sa kangitngit. Busa, kung ang kahayag nga anaa kaninyo kangitngit gayod, unsa kadako kana nga kangitngit!
but if your eye be distempered, your whole body will be dark. And if even the light which is in you be darkness, how great will the darkness be!
24 Walay bisan usa nga makahimo sa pag-alagad sa duha ka agalon, kay pagadumtan niya ang usa ug higugmaon ang lain, o magmatinud-anon siya sa usa ug magtamay sa lain. Dili kamo makaalagad sa Dios ug sa bahandi.
A man can not serve two masters; for either he will hate one, and love the other; or at least he will attend to one, and neglect the other. You cannot serve God and Mammon.
25 Busa sultihan ko kamo, ayaw kabalaka mahitungod sa inyong kinabuhi, unsa ang inyong kaonon o unsa ang inyong imnon—o mahitungod sa inyong lawas, unsa gayod inyong suoton. Kay ang kinabuhi mas labaw pa kaysa pagkaon, ug ang lawas labaw pa kaysa mga bisti?
Therefore I charge you, be not anxious about your life, what you shall eat, or what you shall drink; nor about your body, what you shall wear. Is not life a greater gift than food; and the body more than raiment?
26 Tan-awa ang mga langgam sa kahanginan. Wala sila nagpugas o nag-ani o nagtigom sa mga kamalig, apan ang inyong langitnong Amahan nagpakaon kanila. Dili ba kamo labaw pa nga bililhon kay kanila?
Observe the fowls of heaven. They neither sow nor reap. They have no storehouse; but your heavenly Father feeds them. Are not you much more valuable than they?
27 Ug kinsa ang usa kaninyo nga nabalaka nga makadugang sa usa ka siko nga gitas-on sa iyang kinabuhi?
Besides, which of you can, by his anxiety, prolong his life one hour?
28 Ug nganong nabalaka man kamo mahitungod sa mga bisti? Hunahunaa ang mga lirio sa kaumahan, giunsa nila pagtubo. Wala sila motrabaho, ug wala sila manahi sa bisti.
And why are you anxious about raiment? Mark the lilies of the field. How do they grow? They toil not: they spin not.
29 Apan sultihan ko kamo, bisan si Solomon sa tanan niyang himaya wala makasul-ob sama sa usa niini.
Yet I affirm that even Solomon in all his glory, was not equally adorned with one of these.
30 Kung ang Dios nagbisti sa mga sagbot sa kaumahan, nga milungtad karon ug pagkaugma itambog didto sa hudno, dili ba kamo labaw pa nga iyang pagabistihan, kamo nga gamay ang pagtuo?
If, then, God so array the herbage, which to-day is in the field, and to-morrow will be cast into the oven, will he not much more array you, O you distrustful!
31 Busa ayaw kabalaka ug pagsulti, 'Unsa ang atong kaonon?' o, 'Unsa ang atong imnon?' o, 'Unsa nga bisti ang atong sul-ubon?'
Therefore say not anxiously, (as the heathens do, ) What shall we eat; or what shall we drink; or with what shall we be clothed?
32 Kay ang mga Gentil nangita niining mga butanga, ug ang inyong langitnong Amahan nasayod nga kamo nanginahanglan niini.
For your heavenly Father knows that you need all these things.
33 Apan unaha pagpangita ang iyang gingharian ug ang iyang pagkamatarong ug kining tanan nga mga butang igahatag kaninyo.
But seek first the kingdom of God and the righteousness required by him; and all these things shall be superadded to you.
34 Busa, ayaw kabalaka alang sa ugma, kay ang ugma mabalaka alang sa iyang kaugalingon. Ang matag adlaw adunay igong suliran sa iyang kaugalingon.
Be not then anxious about the morrow: the morrow will be anxious about itself. Sufficient for every day is its own trouble.