Mateo 27
1 Karon sa dihang miabot na ang kabuntagon, ang tanang pangulong pari ug mga kadaagkoan sa mga katawhan naglaraw batok kang Jesus aron patyon siya.
Now when morning had come, all the chief priests and the elders of the people took counsel against Jesus to put him to death:
2 Gigapos nila siya, gidala palayo, ug gitugyan siya kang Pilato nga gobernador.
and they bound him, and led him away, and delivered him to Pilate, the governor.
3 Unya sa dihang si Judas, nga nagbudhi kaniya, nakakita nga si Jesus gihukman na, nagbasol siya ug gibalik ang 30 kabuok plata nga salapi ngadto sa mga pangulong pari ug mga kadagkoan,
Then Judas, who betrayed him, when he saw that Jesus was condemned, felt remorse, and returned the thirty pieces of silver to the chief priests and elders,
4 ug miingon, “Nakasala ako pinaagi sa pagbudhi sa dugo nga walay sala.” Apan miingon sila, “Unsay labot namo? Tan-awa kana sa imong kaugalingon.”
saying, "I have sinned in that I betrayed innocent blood." But they said, "What is that to us? You see to it."
5 Unya gilabay niya ang mga plata nga salapi didto sa templo, ug mipahawa, migawas ug gibitay ang iyang kaugalingon.
He threw down the pieces of silver in the sanctuary, and departed. He went away and hanged himself.
6 Gipamunit sa mga pangulong pari ang mga plata nga salapi ug miingon, “Supak kini sa balaod nga isagol ngadto sa panudlanan, tungod kay kini bayad sa dugo.”
The chief priests took the pieces of silver, and said, "It's not lawful to put them into the treasury, since it is the price of blood."
7 Naghisgot sila niining butanga ug uban sa maong salapi gipalit nila ang Uma sa Magkukulon aron kalubngan sa mga dumuduong.
They took counsel, and bought the potter's field with them, to bury strangers in.
8 Kay mao kini ang hinungdan nga kining umaha gitawag nga, “Ang uma sa dugo” hangtod karong adlawa.
Therefore that field was called "The Field of Blood" to this day.
9 Unya kadtong gisulti pinaagi kang Jeremias nga usa ka propeta natuman, nga nag-ingon, “Gikuha nila ang 30 kabuok nga plata nga salapi, ang bili nga gibutang kaniya sa mga tawo sa Israel,
Then that which was spoken through Jeremiah the prophet was fulfilled, saying, "They took the thirty pieces of silver, the price of him upon whom a price had been set, whom some of the children of Israel priced,
10 ug gihatag nila kini alang sa uma sa magkukulon, ingon sa gimando sa Ginoo kanako.”
and they gave them for the potter's field, as the Lord commanded me."
11 Karon si Jesus mitindog atubangan sa gobernador, ug ang gobernador nangutana kaniya, “Ikaw ba ang hari sa mga Judio?” Si Jesus mitubag kaniya, “Gipamulong mo na.”
Now Jesus stood before the governor: and the governor asked him, saying, "Are you the King of the Jews?" Jesus said to him, "You say so."
12 Apan sa dihang gisumbong na siya sa mga pangulong pari ug mga kadagkoan, wala siya motubag.
When he was accused by the chief priests and elders, he answered nothing.
13 Unya si Pilato nagsulti kaniya, “Wala mo ba nadungog ang mga sumbong batok kanimo?”
Then Pilate said to him, "Do you not hear how many things they testify against you?"
14 Apan wala siya motubag bisan usa ka pulong, busa ang gobernador nahibulong pag-ayo.
He gave him no answer, not even one word, so that the governor was greatly amazed.
15 Karon diha sa kasaulogan, nabatasan kini sa gobernador nga magpagawas ug usa ka binilanggo nga napilian sa panon sa katawhan.
Now at the feast the governor was accustomed to release to the crowd one prisoner, whom they desired.
16 Nianang higayona aduna silay mangtas nga binilanggo nga ginganlan ug Barabas.
They had then a notable prisoner, called Barabbas.
17 Busa sa dihang nagkatigom na sila, si Pilato nagsulti ngadto kanila, “Kinsa man ang buot ninyo nga akong buhian alang kaninyo? Si Barabas ba, o si Jesus nga gitawag ug Cristo?”
When therefore they were gathered together, Pilate said to them, "Whom do you want me to release to you? Barabbas, or Jesus, who is called Christ?"
18 Tungod kay nasayod siya nga gitugyan nila siya tungod sa kasina.
For he knew that because of envy they had delivered him up.
19 Samtang naglingkod siya didto sa lingkoranan sa hukmanan, ang iyang asawa nagpadala ug pulong ngadto kaniya ug miingon, “Dili ka manghilabot nianang walay sala nga tawo. Kay dako ang akong pag-antos karong adlawa diha sa damgo tungod kaniya.”
While he was sitting on the judgment seat, his wife sent to him, saying, "Have nothing to do with that righteous man, for I have suffered many things this day in a dream because of him."
20 Karon ang mga pangulong pari ug ang mga kadagkoan nagdani sa panon sa katawhan nga pangayoon si Barabas, ug patyon si Jesus.
Now the chief priests and the elders persuaded the crowds to ask for Barabbas, and destroy Jesus.
21 Ang gobernador nangutana kanila, “Kinsa ba sa duha ang buot ninyo nga akong buhian alang kaninyo?” Misulti sila, “Si Barabas.”
But the governor answered them, "Which of the two do you want me to release to you?" They said, "Barabbas."
22 Nagsulti si Pilato kanila, “Unsa ba ang akong pagabuhaton kang Jesus nga gitawag nga Cristo?” Silang tanan nagtubag, “Ilansang siya sa krus.”
Pilate said to them, "What then should I do with Jesus, who is called Christ?" They all said, "Let him be crucified."
23 Ug misulti siya, “Ngano, unsa nga sayop ang iyang nabuhat?” Apan misinggit pa sila sa makusog, “Ilansang siya sa krus.”
But he said, "Why? What evil has he done?" But they shouted all the louder, saying, "Let him be crucified."
24 Busa sa dihang nakita ni Pilato nga wala na siyay mabuhat bisan unsa, apan nagsugod hinuon ang kasamok, nagkuha siya ug tubig, nanghugas sa iyang mga kamot atubangan sa panon sa katawhan, ug misulti, “Wala akoy sala sa dugo niining walay sala nga tawo. Tan-awa kini sa inyong kaugalingon.”
So Pilate, seeing that nothing was being gained, but rather that a disturbance was starting, took water and he washed his hands before the crowd, saying, "I am innocent of the blood of this righteous man. You see to it."
25 Ang tanang tawo misulti, “Hinaot nga ang iyang dugo maanaa kanamo ug sa among mga anak.”
All the people answered, "May his blood be on us, and on our children."
26 Unya gibuhian niya si Barabas ngadto kanila, apan iyang gilatos si Jesus ug gitugyan aron ilansang siya sa krus.
Then he released to them Barabbas, but Jesus he flogged and delivered to be crucified.
27 Unya gikuha sa mga sundalo sa gobernador si Jesus ngadto sa Praetorium ug gitigom ang tibuok kasundalohan.
Then the governor's soldiers took Jesus into the Praetorium, and gathered the whole garrison together against him.
28 Gihuboan nila siya ug gisul-oban ug dagtom pula nga kupo.
They stripped him, and put a scarlet robe on him.
29 Unya nagbuhat sila ug tunokong purongpurong ug gibutang kini sa iyang ulo, ug sungkod sa iyang tuo nga kamot. Nagluhod sila sa iyang atubangan ug nagbiaybiay kaniya, nga nag-ingon, “Ibayaw, ang Hari sa mga Judio!”
They braided a crown of thorns and put it on his head, and a reed in his right hand; and they kneeled down before him, and mocked him, saying, "Greetings, King of the Jews."
30 Ug giluwaan nila siya, ug gikuha ang sungkod ug gibunalan siya sa ulo.
They spat on him, and took the reed and struck him on the head.
31 Sa dihang gibiaybiay na nila siya, gihubo nila ang kupo kaniya ug gisul-ob ang iyang kaugalingong mga bisti, ug gidala siya palayo aron ilansang na siya sa krus.
When they had mocked him, they took the robe off of him, and put his clothes on him, and led him away to crucify him.
32 Sa dihang migawas na sila, nakita nila ang tawo nga gikan sa Cyrene nga ginganlan ug Simon, nga gipugos nila sa pagkuyog kanila aron makahimo sa pagpas-an sa iyang krus.
As they came out, they found a man of Cyrene, Simon by name, and they compelled him to go with them, that he might carry his cross.
33 Miabot sila sa dapit nga ginganlan ug Golgota, nga nagpasabot, “Ang Dapit sa Bagolbagol.”
They came to a place called "Golgotha," that is to say, "The place of a skull."
34 Gihatagan nila siya ug ilimnon nga may sagol apdo. Apan sa dihang gitilawan niya kini, wala niya giinom.
They gave him wine to drink mixed with gall. When he had tasted it, he would not drink.
35 Sa dihang gilansang na nila siya, gibahinbahin nila ang iyang mga bisti pinaagi sa pagripa.
When they had crucified him, they divided his clothing among themselves, casting a lot, that it might be fulfilled which was spoken by the prophet: 'They divided my clothes among themselves, and for my clothing they cast a lot.'
36 Ug nanglingkod sila ug nagtan-aw kaniya.
And they sat and watched him there.
37 Ibabaw sa iyang ulo nagbutang sila ug sumbong batok kaniya nga mabasa, “Mao kini si Jesus, ang hari sa mga Judio.”
They set up over his head the accusation against him written, "THIS IS JESUS, THE KING OF THE JEWS."
38 Ang duha ka tulisan gilansang uban kaniya, ang usa anaa sa iyang tuo ug ang usa anaa sa iyang wala.
Then there were two robbers crucified with him, one on his right hand and one on the left.
39 Kadtong mangagi nagbugalbugal kaniya, maglingolingo sa ilang mga ulo
Those who passed by blasphemed him, wagging their heads,
40 ug nag-ingon, “Ikaw nga moguba sa templo ug motukod niini pag-usab sulod sa tulo ka adlaw, luwasa ang imong kaugalingon! Kung ikaw ang Anak sa Dios, kanaog gikan sa krus!”
and saying, "You who destroy the temple, and build it in three days, save yourself. If you are the Son of God, come down from the cross."
41 Sa samang paagi ang mga pangulong pari nagbiaybiay kaniya, uban ang mga escriba ug mga kadagkoan, ug miingon,
Likewise the chief priests also mocking, with the scribes, and the elders, said,
42 “Nagluwas siya sa uban, apan dili niya maluwas ang iyang kaugalingon. Siya mao ang Hari sa Israel. Pasagdi siyang monaog sa krus, ug unya motuo kami kaniya.
"He saved others, but he cannot save himself. If he is the King of Israel, let him come down from the cross now, and we will believe in him.
43 Nagsalig siya sa Dios. Pasagdi ang Dios nga maoy moluwas kaniya karon kung pagbuot niya, tungod kay miingon siya, 'Ako ang Anak sa Dios.'”
He trusts in God. Let God deliver him now, if he wants him; for he said, 'I am the Son of God.'"
44 Ug ang mga tulisan nga gilansang sa krus uban kaniya misulti usab sa samang pagtamay kaniya.
The robbers also who were crucified with him insulted him in the same way.
45 Karon gikan sa ikaunom nga takna ang kangitngit miabot sa tibuok yuta hangtod sa ika-siyam nga takna.
Now from noon until three in the afternoon there was darkness over all the land.
46 Sa pag-abot na sa ika-siyam nga takna, misinggit si Jesus uban ang kusog nga tingog ug miingon, “Eli, Eli, lama sabachthani?” nga nagkahulogan, “Dios ko, Dios ko, nganong gibiyaan mo man ako?”
Then at about three in the afternoon Jesus called out with a loud voice, saying, "Eli, Eli, lema shabachthani?" That is, "My God, my God, why have you forsaken me?"
47 Sa dihang nadungog kini sa pipila niadtong nagtindog didto, miingon sila, “Nagtawag siya kang Elias.”
Some of them who stood there, when they heard it, said, "This man is calling Elijah."
48 Dihadiha ang usa kanila midagan ug nagkuha ug espongha, gipuno kini sa suka, gibutang sa usa ka bagakay nga sungkod, ug gihatag kini kaniya aron imnon.
Immediately one of them ran, and took a sponge, and filled it with vinegar, and put it on a reed, and gave him a drink.
49 Ang uban kanila miingon, “Biyai siya nga mag-inusara. Tan-awon nato kung si Elias moabot aron sa pagluwas kaniya.”
The rest said, "Let him be. Let us see whether Elijah comes to save him."
50 Unya si Jesus misinggit pag-usab uban ang kusog nga tingog ug nagtugyan sa iyang espiritu.
And Jesus cried out again with a loud voice, and yielded up his spirit.
51 Tan-awa, ang kurtina sa templo nagisi sa makaduha gikan sa taas hangtod sa ubos. Ug nauyog ang kalibotan, ug nangabuak ang mga bato.
And look, the veil of the temple was torn in two from the top to the bottom. The earth quaked and the rocks were split.
52 Nangaabli ang mga lubnganan, ug ang mga lawas sa daghang mga balaan nga mga tawo nga nangatulog gibangon.
The tombs were opened, and many bodies of the saints who had fallen asleep were raised;
53 Migawas sila sa mga lubnganan human sa iyang pagkabanhaw, misulod sa balaang siyudad, ug nagpakita sa daghan.
and coming out of the tombs after his resurrection, they entered into the holy city and appeared to many.
54 Karon sa dihang ang kapitan sa kasundalohan ug kadtong mga nagbantay kang Jesus nakakita sa linog ug sa mga butang nga nahitabo, nangahadlok sila pag-ayo ug miingon, “Tinuod gayod nga Anak kini sa Dios.”
Now the centurion, and those who were with him watching Jesus, when they saw the earthquake, and the things that were done, feared exceedingly, saying, "Truly this was the Son of God."
55 Ang daghang mga babaye nga nagsunod kang Jesus gikan sa Galilea nga nag-atiman kaniya anaa didto naglantaw sa halayo.
Many women were there watching from afar, who had followed Jesus from Galilee, serving him.
56 Uban kanila si Maria Magdalena, si Maria nga inahan ni Santiago ug ni Jose, ug ang inahan sa mga anak ni Zebedee.
Among them were Mary Magdalene, Mary the mother of James and Joseph, and the mother of the sons of Zebedee.
57 Sa pagkagabii na, miabot ang adunahan nga tawo gikan sa Arimatea, nga ginganlan ug Jose, nga usa usab ka disipulo ni Jesus.
When evening had come, a rich man from Arimathea, named Joseph, who himself was also Jesus' disciple came.
58 Miduol siya kang Pilato ug gipangayo ang lawas ni Jesus. Unya si Pilato nagmando aron ihatag kini kaniya.
This man went to Pilate, and asked for the body of Jesus. Then Pilate commanded that it be released.
59 Gikuha ni Jose ang lawas, giputos kini ug hinlo nga linong panapton,
Joseph took the body, and wrapped it in a clean linen cloth,
60 ug gibutang kini sa kaugalingon niyang bag-o nga lubnganan nga iyang gitabas ngadto sa bato. Unya giligid niya ang usa ka dakong bato ngadto sa pultahan sa lubnganan ug milakaw.
and placed it in his own new tomb, which he had cut out in the rock, and he rolled a great stone to the door of the tomb, and departed.
61 Atua didto si Maria Magdalena ug ang usa pa ka Maria, nga naglingkod atbang sa lubnganan.
Mary Magdalene was there, and the other Mary, sitting opposite the tomb.
62 Sa pagkasunod adlaw, nga mao ang adlaw human ang Pagpangandam, ang mga pangulong pari ug ang mga Pariseo nagtigom kauban ni Pilato.
Now on the next day, which was the day after the Preparation Day, the chief priests and the Pharisees were gathered together to Pilate,
63 Miingon sila, “Sir, nahinumduman namo nga sa dihang buhi pa ang malimbongon, siya miingon, 'Pagkahuman sa tulo ka adlaw mabanhaw ako pag-usab.'
saying, "Sir, we remember what that deceiver said while he was still alive: 'After three days I will rise again.'
64 Busa pagsugo nga ang lubnganan bantayan gayod hangtod sa tulo ka adlaw. Kay kung dili ang iyang mga disipulo moadto ug kawaton siya ug moingon sa katawhan nga, 'Nabanhaw siya gikan sa mga patay.' Ug ang ulahi nga paglingla mahimong mas labaw pa kaysa nahiuna.”
Command therefore that the tomb be made secure until the third day, lest perhaps his disciples come and steal him away, and tell the people, 'He is risen from the dead;' and the last deception will be worse than the first."
65 Si Pilato miingon kanila, “Pagkuha ug guwardiya. Lakaw ug bantayi kini pag-ayo.”
Pilate said to them, "You have a guard. Go, make it as secure as you can."
66 Busa miadto sila ug gibantayan pag-ayo ang lubnganan, gisilyohan ang bato ug gibutangan ug guwardiya.
So they went with the guard and made the tomb secure, sealing the stone.
