< Marcos 6 >
1 Si Jesus mibiya gikan didto ug miabot sa iyang lungsod nga pinuy-anan, ug ang iyang mga disipulo misunod kaniya.
And Jesus departed from there and came to his own city, and his disciples attended him.
2 Sa pag-abot sa Adlaw nga Igpapahulay, siya nagtudlo kanila didto sa sinagoga. Daghan sa mga nagpatalinghog kaniya nakurat. Sila miingon, “Diin niya nakuha kining iyang mga gipanudlo?” “Unsa kining kaalam nga gihatag sa Dios kaniya?” “Unsa kining mga milagro nga gipamuhat sa iyang mga kamot?”
And when the sabbath came, he began to teach in the synagogue. And many who heard him were astonished, and said: Whence hath he obtained these things? And, what wisdom is this, which is given to him! and that such mighty works are done by his hands!
3 Dili ba mao man kini ang panday, nga anak ni Maria, ug ang igsoon nga lalaki ni Santiago ug Jose ug Judas ug Simon? Dili ba nga ang iyang igsoon nga mga babaye kauban man nato dinhi?” Ug sila nasina kang Jesus.
Is not this the carpenter, the son of Mary, and the brother of James and of Joses and of Judas and of Simon? And are not his sisters here with us? And they were stumbled in him.
4 Si Jesus miingon kanila, “Ang propeta adunay kadungganan gawas sa iyang lungsod nga pinuy-anan ug sa iyang kaugalingong kaparyentihan, ug sa iyang kaugalingong panimalay.”
And Jesus said to them: There is no prophet who is little, except in his own city, and among his kindred, and at home.
5 Wala siya nakabuhat sa bisan unsang gamhanang mga butang didto, gawas sa pagtapion sa iyang mga kamot sa pipila ka mga masakiton nga tawo ug pag-ayo kanila.
And he could not there do even one mighty work, except that he laid his hand on a few sick, and healed them.
6 Ang ilang pagkawalay pagtuo nakapahibulong kaniya. Siya miadto palibot sa ilang mga baryo aron sa pagtudlo.
And he wondered at the defect of their faith. And he travelled about the villages and taught.
7 Gitawag niya ang napulo ug duha ngadto kaniya ug gipadala sila nga tinagduha; siya mihatag kanila ug katungod ngadto sa mga dili hinlo nga espiritu,
And he called his twelve, and began to send them forth, two and two; and he gave them authority over unclean spirits, to cast them out.
8 ug giingnan niya sila nga dili magdala ug bisan unsa sa ilang panaw gawas sa sungkod. Kinahanglan dili sila magdala ug tinapay, walay panudlanan sa manlilimos, ug walay salapi sa ilang mga bakos,
And he commanded them to take nothing for the journey, except a staff only; neither a wallet, nor bread, nor brass in their purses;
9 apan magsuot ug sandalyas, ug dili magsul-ob ug duha ka mga bisti.
but to be shod with sandals, and not put on two coats.
10 Siya miingon, “Sa matag higayon nga mosulod kamo sa balay, pabilin didto hangtod kamo mobiya.
And he said to them: Into whatever house ye enter, there abide till ye leave the place.
11 Kung adunay dapit nga dili magdawat kaninyo o maminaw kaninyo, sa pagbiya ninyo nianang dapita, itaktak ang abog nga anaa sa inyong mga tiil, aron sa pagpamatuod batok kanila.”
And whoever will not receive you, nor hear you, when ye go out from that place shake off the dust that is under your feet, for a testimony to them. Verily I say to you, There will be comfort for Sodom and Gomorrah in the day of judgment rather than for that city.
12 Nanglakaw sila ug gimantala nga ang mga tawo kinahanglan nga mobiya sa ilang mga sala.
And they went out and proclaimed, that men should repent.
13 Ilang gihinginlan ang daghang mga demonyo, ug gidihogan sa lana ug giayo ang daghang masakiton nga mga tawo.
And they cast out many demons, and many of the sick they anointed with oil, and healed them.
14 Nadungog kini ni Haring Herodes, kay ang ngalan ni Jesus nahimong bantogan. Ang pipila miingon, “Si Juan nga Tigbawtismo nabanhaw gikan sa mga patay ug tungod niini, kining mga milagrosong gahom nagakahitabo kaniya.”
And Herod the king heard of Jesus, for his name had become known to him, and he said: John the Baptizer hath risen from the dead: and therefore it is, mighty deeds are done by him.
15 Ang pipila miingon, “Siya si Elias.” Apan ang uban miingon, “Siya usa ka propeta, sama sa mga propeta sa karaang mga panahon.”
Others said: He is Elijah: and others: He is a prophet, like one of the prophets.
16 Apan nadungog kini ni Herodes, siya miingon, “Si Juan, nga akong gipapunggotan, nabanhaw.”
But when Herod heard of him, he said: He is that John whose head I struck off: he is risen from the dead.
17 Tungod kay si Herodes mismo nagpakuha ug nagpadakop kang Juan ug gibilanggo siya tungod kang Herodias, nga asawa sa iyang igsoon nga si Felipe, tungod kay si Herodes nakigminyo kaniya.
For Herod had sent and seized John and bound him in prison, on account of Herodias, his brother Philips wife, whom he had taken.
18 Kay si Juan nag-ingon kang Herodes, “Dili uyon sa balaod alang kanimo nga makigpuyo sa asawa sa imong igsoon.”
For John had said to Herod: It is not lawful for thee to take thy brother's wife.
19 Si Herodias nagtagana sa iyang kaugalingon batok kang Juan ug buot niya siyang patyon. Apan dili niya kini mahimo,
And Herodias herself was an enemy to him, and wished to kill him, but was not able.
20 kay si Herodes nahadlok kang Juan, ug siya nasayod nga siya matarong ug balaan nga tawo. Busa si Herodes kanunay nagpanalipod kaniya. Sa dihang madungog niya nga mosangyaw si Juan, ang iyang mensahe makapasuko kaniya, ug bisan pa niana siya gihapon malipay nga mamati kaniya.
For Herod was afraid of John, because he knew him to be a just and holy man: and he observed him, and gave ear to him in many things and did the things, and he heard him with satisfaction.
21 Apan miabot ang adlaw nga nakahigayon si Herodias sa pagbuhat: sa adlaw nga natawhan ni Herodes nagkumbira siya alang sa iyang mga opisyal, sa iyang mga magmamando, ug sa mga pangulo sa Galilea.
And there was a noted day, when Herod made a supper, in the house of his nativity, for his nobles and the chiliarchs and the chiefs of Galilee.
22 Ang anak nga babaye ni Herodias miadto ug misayaw alang kanila, ug siya nakapahimuot kang Herodes ug sa iyang mga dinapit sa panihapon. Ang hari miingon sa bata nga babaye, “Pangayo kanako sa bisan unsa nga imong gusto ug ihatag ko kini kanimo.”
And the daughter of Herodias came in, and danced; and she pleased Herod and those reclining with him. And the king said to the maid: Ask of me what thou pleasest, and I will give it thee.
23 Nanumpa siya kaniya nga miingon, “Bisan unsa nga imong pangayoon kanako, igahatag ko kanimo, hangtod sa katunga sa akong gingharian.”
And he swore to her: Whatever thou shalt ask, I will give thee, even to the half of my kingdom.
24 Migawas siya ug miingon sa iyang inahan, “Unsay akong pangayoon kaniya?” Siya miingon, “Ang ulo ni Juan nga Tigbawtismo.”
And she went out, and said to her mother: What shall I ask of him? She said to her: The head of John the Baptizer.
25 Siya nagdali pagbalik sa tigomanan sa hari ug miingon kaniya, “Buot kong ihatag mo kanako karon dayon, ug ibutang sa bandihado, ang ulo ni Juan nga Tigbawtismo.”
And she soon entered with eagerness to the king, and said: I desire that thou, this hour, give me in a dish the head of John the Baptizer.
26 Naguol pag-ayo ang hari, apan tungod sa iyang gisaad, ug alang sa iyang mga dinapit, dili siya makahimo sa pagbalibad sa iyang gihangyo.
And it pained the king greatly; yet, on account of the oath, and on account of the guests, he would not deny her:
27 Busa gipadala sa hari ang usa ka sundalo gikan sa iyang guwardiya ug gimandoan siya sa pagdala kaniya sa ulo ni Juan. Ang guwardiya miadto ug gipunggotan siya sa bilanggoan.
and the king sent immediately an executioner, and commanded him to bring the head of John. And he went, and struck off the head of John in the prison;
28 Gidala niya ang ulo ni Juan nga gibutang sa bandihado ug gihatag ngadto sa bata nga babaye, ug ang bata naghatag sa iyang inahan.
and brought it on a dish, and gave it to the maid; and the maid gave it to her mother.
29 Sa pagkadungog niini, ang iyang mga disipulo miabot ug nagkuha sa iyang patay nga lawas ug gipahigda kini sa lubnganan.
And his disciples heard of it; and they came and took up the corpse, and laid it in a Sepulchre.
30 Ang mga apostoles nagtigom palibot kang Jesus, ug sila miingon kaniya sa tanan nga ilang nabuhat ug gipanudlo.
And the legates assembled before Jesus, and told him all they had done, and all they had taught.
31 Miingon siya ngadto kanila, “Umari kamo sa awaaw nga dapit ug mopahulay kadali.” Tungod kay daghan ang mangabot ug manghawa, ug wala na silay kahigayonan sa paglipaylipay, walay panahon bisan sa pagpangaon.
And he said to them: Come, let us go into a desert by ourselves, and rest a little. For there were many going and coming, and they had not opportunity even to eat bread.
32 Mipalayo sila sa sakayan padulong sa awaaw nga dapit nga sila lamang.
And they went by ship to a desert place by themselves.
33 Apan daghang tawo ang nakakita kanila nga mibiya ug sila nakaila kanila. Nanagan sila didto gikan sa tanang lungsod, ug sila nakauna pag-abot kanila.
But many saw them, as they departed, and knew them; and from all the cities, they ran thither by land before him.
34 Sa pag-abot niya, nakita ni Jesus ang dakong panon; gibati siya ug tumang kaluoy alang kanila, tungod kay sila sama sa mga karnero nga walay magbalantay. Busa misugod siya sa pagtudlo kanila sa daghang mga butang.
And Jesus disembarked and saw great multitudes: and he compassionated them, because they were like sheep having no shepherd. And he began to teach them many things.
35 Sa dihang hapon na, ang iyang mga disipulo miadto kaniya ug miingon, “Awaaw kini nga dapit ug hapon na kaayo.
And when the time was advanced, his disciples came to him, and said to him: This is a desert place, and the time is advanced.
36 Ipalakaw sila aron mangadto sila sa kasikbit nga dapit ug ngadto sa mga baryo ug aron makapalit ug pagkaon alang sa ilang mga kaugalingon.”
Dismiss them, that they may go into the fields around us and into the villages, and may buy themselves bread; for they have nothing to eat.
37 Apan siya mitubag ug miingon kanila, “Kamo maoy maghatag kanila ug pagkaon.” Miingon sila ngadto kaniya, “Manglakaw ba kami ug magpalit sa tinapay nga nagkantidad sa 200 ka denaryo ug ihatag kanila aron aduna silay makaon?”
And he said to them: Give ye them to eat. They say to him: Shall we go and buy bread of the value of two hundred denarii, and give them to eat?
38 Miingon siya kanila, “Pila kabuok tinapay ang inyong dala? Lakaw ug tan-awa.” Sa pagkahibalo nila, sila miingon, “Lima ka tinapay ug duha ka isda.”
And he said to them: Go, see how many loaves ye have here. And when they had seen, they say to him: Five loaves and two fishes.
39 Gimandoan niya ang tanang katawhan nga maglingkod nga nagkapundok diha sa lunhaw nga sagbot.
And he bid them make the people recline on the grass by companies.
40 Nagpundok sila nga nanglingkod; mga pundok sa tinag 100 ug tinag 50.
And they reclined, by companies of a hundred, and of fifty.
41 Sa pagkuha niya sa lima ka tinapay ug sa duha ka isda, ug mihangad sa langit, gipanalanginan niya ug gipikaspikas ang tinapay ug gihatag sa mga disipulo aron ipang-apod-apod ngadto sa panon. Ang duha ka isda iyang gibahin sa ilang tanan.
And he took the five loaves and the two fishes, and looked towards heaven, and blessed and brake the bread, and gave to his disciples to set before them: and they divided also the two fishes among them all.
42 Nangaon silang tanan hangtod nga sila nangabusog.
And they all ate, and were satisfied.
43 Gipanguha nila ang mga pinikaspikas nga tinapay, napuno ang napulo ug duha ka mga bukag, ug pipila usab ka mga isda.
And they took up twelve baskets full of the fragments and of the fishes.
44 Karon adunay 5, 000 ka mga lalaki ang nakakaon sa mga tinapay.
And they who had eaten bread were five thousand men.
45 Dihadiha dayon iyang gipasakay ang iyang mga disipulo sa sakayan ug mag-una kaniya didto sa pikas bahin, sa Betsaida, samtang siya sa iyang kaugalingon nagpalakaw sa panon palayo.
And he immediately constrained his disciples to take ship, and go before him to the other side, to Bethsaida, while he dismissed the multitudes.
46 Sa pagkawala nila, mitungas siya sa bukid aron sa pag-ampo.
And when he had dismissed them, he went to a mountain to pray.
47 Pag-abot sa kagabhion, ug ang sakayan anaa na karon sa tungatunga sa linaw, ug siya nag-inusara sa yuta.
And when evening came, the ship was in the middle of the sea, and he alone on the land.
48 Nakita niya nga sila naglisod sa gayong sa sakayan, kay ang hangin mikusokuso kanila. Sa ika-upat nga takna sa kagabhion siya miadto kanila, nga naglakaw sa linaw, ug buot niya nga molabay kanila,
And he saw them straining themselves in rowing; for the wind was against them. And in the fourth watch of the night, Jesus came to them walking on the waters; and he was disposed to pass by them.
49 apan sa pagkakita nila nga siya naglakaw sa linaw, naghunahuna sila nga siya usa ka multo ug sila naninggit,
And they saw him walking on the waters, and they supposed that the appearance was a spectre: and they cried out.
50 kay silang tanan nakakita kaniya ug nangahadlok. Apan dihadiha dayon siya nagsulti kanila ug miingon, “Pagmaisog! Ako kini! Ayaw kahadlok.”
For they all saw him, and were afraid. And immediately he spoke with them, and said to them: Take courage; it is I; fear not.
51 Misakay siya sa sakayan uban kanila, ug ang hangin miundang na sa paghuros; ug sila nahibulong pag-ayo kaniya.
And he entered into the ship to them; and the wind ceased. And they were greatly amazed, and astonished among themselves.
52 Kay wala nila masabti ang mahitungod sa mga tinapay, apan ang ilang mga hunahuna hinay sa pagsabot.
For they did not learn by the bread; because their heart was stupid.
53 Sa nakatabok na sila, midunggo sila sa yuta sa Genesaret ug giangkla ang sakayan.
And when they had passed to the other shore, they came to the land of Gennesaret.
54 Sa pagnaog nila sa sakayan, dihadiha dayon ang mga tawo nakaila nga si Jesus kadto.
And when they went out of the ship, immediately the men of the place knew him.
55 Ang mga tawo nanagan sa tibuok rehiyon ug nagsugod sila pagdala sa mga masakiton nga anaa sa duyan padulong kaniya, bisan asa nga nadungog nila nga siya moabot.
And they ran through all that region, and began to bring forth them that were sick, bearing them on beds to where they heard he was.
56 Bisan asa siya mosulod nga mga baryo o mga siyudad, o mga kaumahan, ilang gipangbutang ang mga masakiton sa merkado, ug sila nagpakiluoy kaniya nga sila makahikap lamang bisan sa tumoy sa iyang bisti, ug sa kadaghan nga mohikap niini mamaayo.
And wherever he entered into villages or cities, the sick were laid in he streets: and they besought him, that they might touch but the extremity of his raiment. And all they that touched him, were healed.