Marcos 4
1 Unya siya nagsugod na usab sa pagtudlo daplin sa lanaw. Usa ka dako kaayo nga panon sa katawhan nagtigom mialirong kaniya, busa misakay siya ngadto sa usa ka sakayan ug gituklod ngadto sa lanaw, ug milingkod siya niini. Ang tanang panon anaa sa daplin sa tubig sa baybay.
Again he began to teach by the seaside. A great multitude was gathered to him, so that he entered into a boat in the sea and sat down. All the multitude were on the land by the sea.
2 Nagtudlo siya kanila ug daghang mga butang pinaagi sa mga sambingay, ug sa iyang pagtudlo, miingon siya kanila:
He taught them many things in parables, and told them in his teaching,
3 “Paminaw, ang magpupugas miadto alang sa pagpugas.
“Listen! Behold, the farmer went out to sow.
4 Samtang siya nagpugas, ang ubang mga binhi nangahulog sa dalan, ug ang mga langgam miabot ug mituka kanila.
As he sowed, some seed fell by the road, and the birds came and devoured it.
5 Ang ubang mga binhi nahulog sa kabatoan, kung diin wala kaayo'y yuta. Dihadiha sila miturok, tungod ang yuta dili lawom.
Others fell on the rocky ground, where it had little soil, and immediately it sprang up, because it had no depth of soil.
6 Apan sa dihang ang adlaw misubang, nangalawos sila tungod kay sila wala makagamot, ug sila nangalaya.
When the sun had risen, it was scorched; and because it had no root, it withered away.
7 Ang ubang mga binhi nahulog taliwala sa tunokong mga tanom. Ang tunokong mga tanom mitubo ug naglumos kanila. Kana nga binhi wala mibunga ug lugas.
Others fell among the thorns, and the thorns grew up and choked it, and it yielded no fruit.
8 Ang ubang mga binhi nahulog ngadto sa maayong yuta ug mihatag ug lugas sa pagturok ug pagtubo niini. Kana nga binhi mibunga ang uban 30, uban 60, ug ang uban 100 ka pilo kung unsa ang natanom.”
Others fell into the good ground and yielded fruit, growing up and increasing. Some produced thirty times, some sixty times, and some one hundred times as much.”
9 Siya miingon, “Si bisan kinsa nga adunay igdulongog aron mamati, tugoti siyang magpatalinghog.”
He said, “Whoever has ears to hear, let him hear.”
10 Sa dihang si Jesus nag-inusara, kadtong suod kaniya ug kauban ang napulo ug duha nangutana kaniya mahitungod sa mga sambingay.
When he was alone, those who were around him with the twelve asked him about the parables.
11 Siya miingon ngadto kanila, “Kaninyo gihatag ang mga kahibulongan sa gingharian sa Dios. Apan sambingay lamang alang niadtong tanan nga anaa sa gawas,
He said to them, “To you is given the mystery of God’s Kingdom, but to those who are outside, all things are done in parables,
12 aron nga sa dihang sila motan-aw, oo sila makakita, apan dili makakat-on, ug aron nga sa dihang sila maminaw, oo sila makadungog, apan dili makasabot, o kaha sila mobalik ug ang Dios mopasaylo kanila.”
that ‘seeing they may see and not perceive, and hearing they may hear and not understand, lest perhaps they should turn again, and their sins should be forgiven them.’”
13 Siya miingon, “Wala ba kamo makasabot niini nga sambingay? Unsaon unya ninyo pagkasabot sa uban pa nga mga sambingay?
He said to them, “Don’t you understand this parable? How will you understand all of the parables?
14 Ang magpupugas nagpugas sa pulong.
The farmer sows the word.
15 Mao kini ang mga nahulog sa daplin sa dalan, diin ang pulong napugas. Sa pagkadungog nila niini, dihadiha dayon miabot si Satanas ug mikuha sa pulong nga gipugas kanila.
The ones by the road are the ones where the word is sown; and when they have heard, immediately Satan comes and takes away the word which has been sown in them.
16 Mao kini ang mga napugas sa batoon nga yuta, nga sa pagkadungog nila sa pulong, dihadiha dayon nagdawat niini uban ang kalipay;
These in the same way are those who are sown on the rocky places, who, when they have heard the word, immediately receive it with joy.
17 Sila wala makagamot sa ilang kaugalingon, apan naglahutay lamang sa makadiyot; unya, sa dihang mipatigbabaw ang pagsulay o paglutos tungod sa pulong, sila mapandol dayon.
They have no root in themselves, but are short-lived. When oppression or persecution arises because of the word, immediately they stumble.
18 Ang uban mao kadtong napugas taliwala sa tunokong mga tanom. Kini ang mga nakadungog sa pulong,
Others are those who are sown among the thorns. These are those who have heard the word,
19 apan ang kahangawa sa kalibotan, ang pagkamalimbongon sa mga bahandi, ug ang mga tinguha alang sa ubang mga butang, misulod ug milumos sa pulong, ug nahimo kining dili mabungahon. (aiōn g165)
and the cares of this age, and the deceitfulness of riches, and the lusts of other things entering in choke the word, and it becomes unfruitful. (aiōn g165)
20 Kadtong napugas sa maayong yuta, mao kadto ang nakadungog sa pulong ug nagdawat niini ug naghatag kini sa bunga, ang uban 30, ug uban 60, ug ang uban 100 ka pilo kung unsa ang natanom.”
Those which were sown on the good ground are those who hear the word, accept it, and bear fruit, some thirty times, some sixty times, and some one hundred times.”
21 Si Jesus miingon kanila, “Magdala ba kamo ug lampara sa sulod sa balay aron ibutang kini ilalom sa usa ka basket, o ilalom sa higdaanan?” Dad-on ninyo kini sa sulod ug ibutang ninyo sa usa ka patunganan sa lampara.
He said to them, “Is a lamp brought to be put under a basket or under a bed? Isn’t it put on a stand?
22 Kay walay gitagoan, nga dili mahibaloan, ni ang tanang butang nga natago, nga dili madayag sa kahayag.
For there is nothing hidden except that it should be made known, neither was anything made secret but that it should come to light.
23 Kung bisan kinsa ang adunay igdulungog sa pagpamati, magpatalinghog siya.”
If any man has ears to hear, let him hear.”
24 Siya miingon kanila, “Matnguni kung unsa ang inyong nadungog, kay ang sukdanan nga inyong gamiton, mao ang sukdanan nga madawat ninyo; ug mas labaw pa ang inyong makuha.
He said to them, “Take heed what you hear. With whatever measure you measure, it will be measured to you; and more will be given to you who hear.
25 Tungod kay si bisan kinsa ang anaa, pagahatagaan pa siya ug labaw pa, ug si bisan kinsa ang nawad-an, gikan kaniya pagakuhaon bisan pa kung unsa ang naangkon niya.”
For whoever has, to him more will be given; and he who doesn’t have, even that which he has will be taken away from him.”
26 Si Jesus miingon, “Ang gingharian sa Dios sama sa usa ka tawo nga nagpugas sa mga binhi sa yuta.
He said, “God’s Kingdom is as if a man should cast seed on the earth,
27 Matulog siya ug mobangon, gabii ug adlaw; ug ang binhi manalinsing ug mitubo, bisan wala siya makabalo kung giunsa.
and should sleep and rise night and day, and the seed should spring up and grow, though he doesn’t know how.
28 Ang yuta mamunga ug lugas sa iyang kaugalingon, mahauna ang dahon, unya ang uhay, unya ang matimgas nga lugas nga anaa sa uhay.
For the earth bears fruit by itself: first the blade, then the ear, then the full grain in the ear.
29 Apan sa dihang ang lugas mahinog na, dihadiha dayon gipagawas niya ang garab tungod kay ang ting-ani miabot na.”
But when the fruit is ripe, immediately he puts in the sickle, because the harvest has come.”
30 Siya miingon, “Sa unsa nato ikatandi ang gingharian sa Dios ug unsa ang sambingay nga mahimo natong gamiton aron sa pagpasabot niini?
He said, “How will we liken God’s Kingdom? Or with what parable will we illustrate it?
31 Sama kini sa usa ka liso sa mustasa, nga sa dihang ipugas kini mao kini ang pinakagamay sa tanang mga liso nga gipugas sa yuta.
It’s like a grain of mustard seed, which, when it is sown in the earth, though it is less than all the seeds that are on the earth,
32 Apan sa dihang gitanom na kini, mitubo kini ug nahimong labing dako labaw sa tanang mga tanom sa tanaman. Maghatag kini sa dagkong mga sanga, bisan gani ang mga langgam sa kalangitan makahimo sa ilang mga salag ilalom sa landong niini.”
yet when it is sown, grows up and becomes greater than all the herbs, and puts out great branches, so that the birds of the sky can lodge under its shadow.”
33 Uban sa daghang mga sambingay nga sama niini gisulti niya ang pulong ngadto kanila, hangtod nga makahimo pa sila sa pagpatalinghog.
With many such parables he spoke the word to them, as they were able to hear it.
34 Apan wala siya magsulti kanila nga dili pinaagi sa usa ka sambingay. Apan sa tago gipasabot niya ang tanang mga butang sa iyang kaugalingong mga disipulo.
Without a parable he didn’t speak to them; but privately to his own disciples he explained everything.
35 Nianang adlawa, sa pag-abot sa kagabhion, siya miingon kanila, “Mangadto kita sa tabok.”
On that day, when evening had come, he said to them, “Let’s go over to the other side.”
36 Busa gibiyaan nila ang panon. Ang mga disipulo nagdala kang Jesus uban kanila, sanglit atua na siya sa sakayan. Ang ubang mga sakayan uban usab kaniya.
Leaving the multitude, they took him with them, even as he was, in the boat. Other small boats were also with him.
37 Nagsugod didto ang usa ka mapintas nga unos inubanan sa paghangin, ug ang mga balod miguba sa sakayan, ug ang sakayan hapit na mapuno sa tubig.
A big wind storm arose, and the waves beat into the boat, so much that the boat was already filled.
38 Apan si Jesus sa iyang kaugalingon anaa sa ulin, natulog nga nagaunlan. Gipukaw nila siya, nga nag-ingon, “Magtutudlo, wala ka bay pagpakabana nga hapit na kita mangamatay?”
He himself was in the stern, asleep on the cushion; and they woke him up and asked him, “Teacher, don’t you care that we are dying?”
39 Mibangon siya, gibadlong ang hangin, ug miingon ngadto sa dagat, “Hilom, paghunong.” Ug ang hangin mihunong, ug adunay usa ka dakong kalinaw didto.
He awoke and rebuked the wind, and said to the sea, “Peace! Be still!” The wind ceased and there was a great calm.
40 Siya miingon kanila, “Nganong nangahadlok man kamo? Wala pa ba gihapon kamoy pagtuo?”
He said to them, “Why are you so afraid? How is it that you have no faith?”
41 Napuno sila sa dakong kahadlok ug sila miingon sa usag-usa, “Kinsa man kini, nga bisan ang hangin ug ang dagat nagatuman man kaniya?”
They were greatly afraid and said to one another, “Who then is this, that even the wind and the sea obey him?”
