< Marcos 14 >
1 Kini duha ka adlaw na lamang sa dili pa moabot ang Pagsaylo ug ang Kombira sa Tinapay nga Walay Patubo. Ang mga pangulong pari ug ang mga scriba naghunahuna kung unsaon nila pagdakop si Jesus sa hilom ug unya patyon siya.
Deux jours après, c'étaient la Pâque et les Azymes. Les chefs des prêtres et les Scribes cherchaient un moyen de s'emparer de Jésus par ruse et de le tuer;
2 Kay sila nag-ingon, “Dili sa panahon sa kombira, aron ang kagubot dili mahitabo taliwala sa katawhan.”
ils disaient cependant: «Rien pendant la fête, le peuple pourrait se soulever.»
3 Samtang si Jesus atua sa Betany sa balay ni Simon nga sanglahon, sa nagsandig siya sa kan-anan, miduol kaniya ang usa ka babaye nga adunay alabastrong tibod nga mahal kaayong pahumot, sa putling nardo. Gibuak niya ang tibod ug gibubo kini ngadto sa ulo niya.
Jésus était à Béthanie dans la maison de Simon le lépreux. Comme il était à table, il vint une femme portant un vase d'albâtre rempli d'un très précieux parfum (de l'huile de nard pur); et, brisant le vase d'albâtre, elle en répandit le contenu sur la tête de Jésus.
4 Apan adunay pipila nga nangasuko. Nagsultihanay sila sa usag-usa ug miingon, “Unsa ang hinungdan nga kini giusikan man?
Or il s'en trouva quelques-uns qui en furent, à part eux, indignés: «A quoi bon perdre ainsi ce parfum?» —
5 Kini nga pahumot mamahimo unta nga ibaligya kapin pa sa 300 ka denaryo, ug ihatag sa mga kabos.” Ug gibadlong nila siya.
On aurait pu vendre ce parfum-là plus de trois cents denier set en donner le prix aux pauvres.» Ils étaient exaspérés contre cette femme.
6 Apan si Jesus miingon, “Pasagdi siya. Nganong gisamok ninyo siya? Nakahimo siya ug usa ka matahom nga butang alang kanako.
Mais Jésus dit: «Laissez-la; pourquoi lui faites-vous de la peine? C'est une bonne oeuvre qu'elle a faite pour moi.
7 Kauban ninyo kanunay ang kabos, ug bisan unsa ang iyong gitinguha kamo makabuhat sa maayo ngadto kanila, apan kamo dili kanunay anaa kanako.
Car les pauvres vous les avez toujours avec vous; et quand vous le voulez, vous pouvez leur faire du bien; tandis que moi vous ne m'avez pas pour toujours.
8 Gibuhat niya kung unsa ang angay niyang buhaton: gidihogan niya ang akong lawas alang sa paglubong.
Elle a fait ce qu'elle a pu. A l'avance, elle a parfumé mon corps pour la sépulture.
9 Sa pagkatinuod sultihan ko kamo, bisan diin ang ebanghelyo igasangyaw sa tibuok kalibotan, kining gibuhat niining bayhana pagahisgotan alang sa paghandom kaniya.”
En vérité, je vous le dis, partout où sera prêché l'Évangile — dans le monde entier — on racontera aussi, en mémoire d'elle, ce qu'elle a fait.»
10 Unya si Judas Iscariote, ang usa sa napulog duha, miadto sa mga pangulong pari aron sa pagtugyan kaniya ngadto kanila.
Cependant Judas l'Iskariôte, un des douze, alla trouver les chefs des prêtres pour le leur livrer.
11 Sa pagkadungog sa mga pangulong pari niini, nalipay sila ug nagsaad sa paghatag kaniya ug salapi. Nagsugod na siya pagpangita ug kahigayonan aron sa pagtugyan kaniya ngadto kanila.
Ses paroles les mirent dans la joie, et ils lui promirent de lui donner de l'argent. Il chercha alors une occasion pour le livrer.
12 Sa unang adlaw sa tinapay nga walay patubo, sa paghalad nila sa nating karnero sa Pagsaylo, ang iyang mga disipulo miingon kaniya, “Hain man ang buot nimong adtoan namo aron sa pag-andam alang sa imong pagkaon sa Pagsaylo nga panihapon?”
Le premier jour des Azymes, le jour où l'on sacrifie la Pâque, les disciples dirent à Jésus: «Où veux-tu que nous allions te préparer ce qui est nécessaire pour le repas pascal?» —
13 Nagpadala siya ug duha sa iyang mga disipulo ug miingon kanila, “Adto ngadto sa siyudad, ug ang usa ka tawo nga nagadala ug usa ka banga nga tubig ang mosugat kaninyo. Sunod kaniya.
«Allez à la ville» leur répondit-il en y envoyant deux d'entre eux; «vous rencontrerez un homme portant une cruche d'eau; vous le suivrez
14 Kung diin siya mosulod nga balay, sunod kaniya sa sulod ug sultihi ang tag-iya sa balay nga, 'Ang magtutudlo nag-ingon, “Hain ang akong lawak nga abotanan diin ako makigsalo sa Pagsaylo kauban ang akong mga disipulo?'
et voici comment vous parlerez au propriétaire de la maison où il entrera: Le maître dit: «Où est la chambre qui m'est destinée et où je mangerai la Pâque avec mes disciples.»
15 Ipakita niya kaninyo ang usa ka dakong sinangkapan nga lawak sa taas nga andam na. Buhata ang pagpangandam alang kanato didto.
Lui-même alors vous montrera une chambre haute, grande, garnie de tapis, toute prête. C'est là que vous ferez pour nous les préparatifs.»
16 Ang mga disipulo mibiya ug miadto sa siyudad; nakaplagan nila ang tanan sumala sa iyang giingon ngadto kanila, ug giandam nila ang Pagsaylo sa pagkaon.
Les disciples partirent, allèrent à la ville, trouvèrent toutes choses comme il les leur avait dites, et préparèrent la Pâque.
17 Sa pagkagabii, miabot siya uban ang napulog duha.
Le soir venu, il s'y rendit avec les douze.
18 Samtang sila nagsandig sa kan-anan ug nangaon, si Jesus miingon, “Sa pagkatinuod sultihan ko kamo, nga ang usa kaninyo nga mikaon uban kanako magabudhi kanako.”
Pendant qu'ils étaient à table et qu'ils mangeaient, Jésus dit: «En vérité je vous le dis, l'un de vous — qui mange avec moi me livrera.»
19 Naguol pag-ayo silang tanan, ug ang usag-usa miingon kaniya, “Sigurado dili gayod ako?”
Ils devinrent tout tristes et lui demandèrent l'un après l'autre: «Est-ce moi?»
20 Si Jesus mitubag ug miingon kanila, “Usa kini sa napulog duha, ang usa karon nga nagtuslob sa tinapay uban kanako sa panaksan.
Il leur répondit: «C'est l'un des douze, c'est celui qui met la main au plat avec moi.
21 Kay ang Anak sa Tawo moadto sa dalan sumala sa giingon sa kasulatan mahitungod kaniya. Apan alaot kanang tawhana nga nagbudhi sa Anak sa Tawo. Mas maayo unta kini kaniya kung wala na lamang siya natawo.”
Car le Fils de l'homme s'en va, selon qu'il est écrit de lui, mais malheur à cet homme par qui le Fils de l'homme est livré! Mieux vaudrait pour cet homme-là ne jamais être né!»
22 Samtang nangaon sila, si Jesus mikuha sa tinapay, gipanalanginan kini, ug gipikas-pikas kini. Gihatag niya kini ngadto kanila ug miingon, “Dawata kini. Mao kini ang akong lawas.”
Pendant qu'ils mangeaient, il prit du pain et, ayant prononcé la bénédiction, il le rompit et le leur donna en disant: «Prenez! ceci est mon corps.»
23 Gikuha niya ang usa ka kupa, nagpasalamat, ug gihatag kini kanila, ug nanginom silang tanan gikan niini.
Prenant ensuite une coupe, il rendit grâces, la leur donna et ils en burent tous.
24 Miingon siya kanila, “Mao kini ang akong dugo sa pakigsaad, ang dugo nga iula alang sa kadaghanan.
«Ceci est mon sang, leur dit-il, le sang de l'alliance, lequel est répandu pour plusieurs.
25 Sa pagkatinuod sultihan ko kamo, dili na ako moinom pag-usab niining bunga sa paras, hangtod niadtong adlawa nga magainom ako niini sa bag-o didto sa gingharian sa Dios.”
En vérité, je vous le dis, je ne boirai plus jamais du fruit de la vigne jusqu'en ce jour où je le boirai nouveau dans le Royaume de Dieu.»
26 Sa nanag-awit na sila ug usa ka salmo, nangadto sila sa Bukid sa mga Olibo.
Après le chant des Psaumes, ils partirent pour le Mont des Oliviers,
27 Miingon si Jesus kanila, “Kamong tanan mobiya tungod kanako, kay kini nahisulat, 'Pagabunalan ko ang magbalantay ug ang mga karnero magkatibulaag.'
et Jésus leur dit: «Tous, vous rencontrerez une occasion de tomber, car il est écrit: «Je frapperai le berger et les brebis seront dispersées; »
28 Apan human sa akong pagkabanhaw, mag-una ako kaninyo didto sa Galilea.
«Mais après ma résurrection je vous précéderai en Galilée.»
29 Si Pedro miingon kaniya, “Bisan kung ang tanan mobiya, dili gayod ako.”
Pierre lui dit: «Quand même tous viendraient à faillir, moi, jamais!»
30 Si Jesus miingon kaniya, “Sa pagkatinuod sultihan ko ikaw, nga niining gabhiona, sa dili pa motuktugaok ang manok sa makaduha, ilimod mo na ako sa makatulong higayon.”
Jésus lui répondit: «En vérité je te dis que toi-même, aujourd’hui, durant cette nuit, avant qu'un coq chante deux fois, tu me renieras trois fois.»
31 Apan si Pedro miingon, “Kung ako mamatay man uban kanimo, dili ko ikaw ilimod.” Silang tanan naghimo sa samang saad.
Pierre cependant insistait toujours plus: «Me fallût-il mourir avec toi, non, je ne te renierai pas!» Et tous parlèrent de même.
32 Sila miabot sa dapit nga gitawag ug Getsemane, ug si Jesus miingon sa iyang mga disipulo, “Lingkod dinhi samtang ako mag-ampo.”
Ils vinrent en un lieu du nom de Gethsémané, et Jésus dit à ses disciples: «Asseyez-vous ici pendant que je prierai.»
33 Gidala niya sila Pedro, Santiago, ug Juan uban kaniya, ug misugod sa pagsubo ug naguol pag-ayo.
Puis il prit avec lui Pierre, Jacques et Jean, et il commença à être dans l'abattement et dans l'angoisse;
34 Miingon siya kanila, “Ang akong kalag nagmasulob-on pag-ayo, bisan sa kamatayon. Pabilin dinhi ug pagtukaw.”
et il leur dit: «Mon âme est accablée de tristesse jusqu'à la mort. Restez ici et veillez!»
35 Milakaw si Jesus ug diyutay sa unahan, mihapa sa yuta, ug nag-ampo siya, kung mahimo, nga kining taknaa molabay unta gikan kaniya.
Puis, s'étant un peu avancé, il se prosternait la face contre terre, priant pour que cette heure, si cela était possible, passât loin de lui.
36 Siya miingon, “Abba, Amahan, ang tanang butang mahimo nimo. Kuhaa kining kupa gikan kanako. Apan dili ang akong kabubut-on, kondili ang imo.”
Il disait: «Abba! Père! tout t'est possible à toi! Écarte loin de moi cette coupe; cependant, non pas ce que je veux, mais ce que tu veux.»
37 Mibalik siya ug nakaplagan sila nga nangatulog, ug siya miingon kang Pedro, “Simon, nakatulog ka ba? Dili ba gayod ikaw makatukaw sa usa lamang ka takna?
Il revint et il les trouva qui dormaient, et il dit à Pierre: «Tu dors, Simon! n'as-tu pas eu la force de veiller une seule heure?
38 Pagtukaw ug pag-ampo aron nga kamo dili mahisulod ngadto sa panulay. Ang espiritu andam gayod, apan luya ang unod.
Veillez et priez pour ne pas succomber à l'épreuve! Certes l'esprit est prompt, mais la chair est faible.
39 Mipalayo na usab siya ug nag-ampo, ug gigamit niya ang samang mga pulong.
Il s'éloigna de nouveau et pria, répétant les mêmes paroles;
40 Mibalik na usab siya ug nakaplagan sila nga nangatulog, kay nangaloya na pag-ayo ang ilang mata ug wala sila masayod kung unsa ang ikasulti ngadto kaniya.
puis il revint encore et les trouva qui s'étaient endormis; leurs yeux en effet étaient appesantis, et ils ne savaient que lui répondre.
41 Miduol siya sa makatulong higayon ug miingon kanila, “Nangatulog pa gihapon kamo ug namahulay? Igo na! Miabot na ang takna. Tan-awa! Ang Anak sa Tawo igatugyan sa mga kamot sa mga makasasala.
La troisième fois qu'il revint, il leur dit: «Dormez maintenant; reposez-vous; c'est assez, l'heure est venue! Le Fils de l'homme va être livré entre les mains des pécheurs!
42 Panindog, manlakaw na kita. Tan-awa, ang usa sa magbudhi kanako nagkaduol na.
Levez-vous! Allons! Voici celui qui me livre! Il approche!»
43 Dihadiha, samtang nagasulti pa siya, si Judas, ang usa sa napulog duha, miabot, ug ang dakong panon sa katawhan uban kaniya nga adunay mga espada ug mga puspos, gikan sa mga pangulong pari, mga scriba, ug ang mga kadagkoan.
Au même instant, pendant qu'il parlait encore, arrive Judas, l'un des douze, et avec lui, envoyée par les chefs des prêtres, les Scribes et les Anciens, une troupe armée d'épées et de bâtons.
44 Karon ang magbubudhi niya mihatag kanila ug ilhanan, nga miingon, “Si kinsa ang akong halokan, mao na kana siya. Dakpa siya ug dad-a siya ubos sa pagbantay.”
Le traître était convenu avec eux d'un signal. Il leur avait dit: «Celui auquel je donnerai un baiser, ce sera lui. Vous vous en saisirez et l'emmènerez sûrement.
45 Sa pag-abot ni Judas, dihadiha miduol siya kang Jesus, ug miingon, “Rabbi!” Ug mihalok siya kaniya.
Donc, en arrivant, il s'approcha de Jésus et l'appelant: «Rabbi», il l'embrassa avec effusion.
46 Unya gigunitan nila ang iyang mga kamot ug gidakop siya.
Eux alors mirent la main sur lui et le saisirent.
47 Apan ang usa kanila nga nagtindog sa duol mihulbot sa iyang espada ug mitigbas sa sulugoon sa labaw nga pari ug naputol ang iyang dalunggan.
Mais un de ceux qui étaient présents, tirant l'épée, frappa le serviteur du Grand-Prêtre et lui coupa l'oreille:
48 Si Jesus miingon kanila, “Nanganhi ba kamo, ingon nga batok sa usa ka tulisan, nga inubanan man sa mga espada ug mga puspos alang sa pagdakop kanako?”
Jésus alors prononça ces paroles: «Pour vous emparer de moi, vous êtes venus, comme contre un brigand, avec des épées et des bâtons.
49 Sa adlaw-adlaw nga ako kauban pa ninyo ug ako nagatudlo ngadto sa templo, wala ninyo ako dakpa. Apan mahitabo kini aron matuman gayod ang kasulatan.
Tous les jours, j'étais au milieu de vous, dans le Temple, j'enseignais et vous ne m'avez pas arrêté. Mais il en est ainsi pour que soient accomplies les Écritures.»
50 Ug ang tanan nga kauban ni Jesus mibiya kaniya ug mikalagiw.
L'abandonnant alors, tous les disciples prirent la fuite.
51 Ang usa ka batan-on nga lalaki misunod kaniya, nga nagsul-ob lamang ug usa ka lino nga panapton nga giputos palibot kaniya;
Seul, un jeune homme le suivait; il n'avait sur le corps qu'un léger vêtement. On saisit ce jeune homme,
52 gidakop nila siya apan nabilin niya didto ang lino nga panapton ug midagan siya palayo kanila nga hubo.
mais il s'échappa tout nu, abandonnant son vêtement.
53 Gipangulohan nila si Jesus ngadto sa labaw nga pari. Nagtigom didto uban kaniya ang tanan nga mga pangulong pari, ang mga kadagkoan, ug ang mga scriba.
On conduisit Jésus chez le Grand-Prêtre, où tous s'assemblèrent en même temps, les chefs des prêtres, les Anciens, les Scribes.
54 Karon si Pedro misunod kaniya gikan sa layo, hangtod sa hawanan sa labaw nga pari. Milingkod siya tapad sa mga guwardiya, nga nagadangdang duol sa kalayo.
Pierre, qui le suivait de loin, parvint jusque dans l'intérieur de la coure du Grand-Prêtre. Là, il s'assit auprès du feu, mêlé aux gens de service et se chauffant.
55 Karon ang mga pangulong pari ug ang tibuok Konseho nagapangita ug pagpamatuod batok kang Jesus aron itugyan nila siya ngadto sa kamatayon.
Les chefs des prêtres et le Sanhédrin tout entier cherchaient contre Jésus un témoignage qui le fît condamner à mort, mais ils n'en trouvaient pas.
56 Apan wala sila makakaplag niini. Kay daghan ang nanagdala sa bakak nga pagpamatuod batok kaniya, apan bisan ang ilang pagpamatuod wala magka-uyon.
Plusieurs, en effet, déposaient mensongèrement contre lui; mais leurs assertions étaient contradictoires.
57 Ang pipila mitindog ug nagdala sa bakak nga pagpamatuod batok kaniya; miingon sila,
En surgit enfin quelques-uns qui portèrent à sa charge ce faux témoignage:
58 “Nakadungog kami nga siya nag-ingon, “Gubaon ko kining temploha nga hinimo sa mga kamot, ug sulod sa tulo ka adlaw pagatukoron ko ang lain nga dili binuhat sa mga kamot.”'
Nous lui avons entendu dire ceci: «Je puis, moi, renverser ce Temple fait de main d'homme, et, en trois jours, j'en bâtirai un autre qui ne sera pas de main d'homme.»
59 Apan bisan ang ilang pagpamatuod wala magka-uyon.
Mais ici même leurs dépositions ne concordaient pas.
60 Ang labaw nga pari nagtindog taliwala kanila ug nangutana kang Jesus, “Wala ka bay ikatubag? Unsa man kining ginapamatud-an sa mga tawo batok kanimo?”
Alors le Grand-Prêtre se leva au milieu de l'assemblée et posa cette question à Jésus: «Ne réponds-tu rien à ce que ces gens-ci déposent contre toi?»
61 Apan siya nagahilom ug wala mitubag bisan usa. Ang labaw nga pari nangutana kaniya pag-usab ug miingon, “Ikaw ba si Cristo, ang anak nga Bulahan?”
Jésus gardait le silence; il ne répondit rien. Le Grand-Prêtre lui posa une seconde question ainsi conçue: «Es-tu le Christ, le Fils de Celui qui est béni?»
62 Si Jesus miingon, “Ako. Ug makita ninyo ang Anak sa Tawo nga magalingkod sa gamhanan nga tuong kamot ug moabot inubanan sa mga panganod sa langit.”
Jésus répondit: «Je le suis; et vous verrez le Fils de l'homme siégeant à la droite de la Puissance et venant avec les nuées du ciel.»
63 Gigisi sa labaw nga pari ang iyang mga bisti ug miingon, “Nanginahanglan pa ba kita ug mga saksi?
Alors le Grand-Prêtre, déchirant ses vêtements: «Qu'avons-nous encore besoin de témoins? dit-il; vous avez entendu le blasphème!
64 Nadungog ninyo ang pagpasipala. Unsa man ang inyong hukom?” Ug silang tanan nagkahiusa nga naghukom kaniya nga angay sa kamatayon.
Quel est votre avis?» Tous le déclarèrent coupable et le condamnèrent à mort.
65 Ang pipila misugod sa pagluwa kaniya ug mitabon sa iyang dagway ug mihapak kaniya ug miingon, “Tag-ana!” Ang mga opisyal nagkuha kaniya ug naglatos kaniya.
Alors ils se mirent, quelques-uns, à cracher sur lui, à lui couvrir le visage d'un voile et à lui donner des coups de poing. «Fais le prophète!» lui disaient-ils. Quant aux gens de service, ils le reçurent à coups de bâton.
66 Samtang si Pedro anaa sa silong sa hawanan, ang usa sa mga sulogoon nga babaye sa labaw nga pari miduol kaniya.
Pierre était en bas, dans la cour; survint l'une des servantes du Grand-Prêtre.
67 Nakita niya si Pedro nga nagtindog duol sa kalayo aron mainitan, ug siya mitutok kaniya. Unya miingon siya, “Ikaw usab kauban ni Jesus nga Nazareno.”
Voyant Pierre qui se chauffait, elle lui dit en le regardant: «Toi aussi tu étais avec Jésus de Nazareth.»
68 Apan siya milimod niini, nga nag-ingon, “Ako wala makaila ni wala makasabot kung unsa ang imong gipanulti.” Unya migawas siya sa hawanan. Ang pipila sa mga sinulat midugang, “Ug ang manok mituktugaok,” apan ang pinakamaayong mga sinulat wala niining pulong.
Et lui de le nier: «Je ne sais pas, dit-il, et ne comprends pas de quoi tu parles.» Il s'en alla et sortit dans le vestibule.
69 Apan ang sulugoon didto nakakita kaniya ug misugod na usab sa pag-ingon niadtong mga nagatindog didto, “Kining tawhana usa kanila!”
Mais la servante l'aperçut: «Celui-là en est», répéta-t-elle à ceux qui étaient présents.
70 Apan gilimod niya kini pag-usab. Sa pagkataodtaod kadtong nanagtindog didto nag-sulti kang Pedro, “Sa pagkatinuod ikaw usa kanila, kay ikaw usab taga Galilea.”
De nouveau Pierre nia. Un moment après, ceux qui se trouvaient là recommencèrent à parler à Pierre: «Certainement tu en es; car tu es aussi Galiléen.»
71 Apan siya misugod sa iyang kaugalingon sa pagpanunglo ug pagpanumpa, “Wala gayod ako makaila niining tawhana nga inyong giingon.”
Il se livra alors à des imprécations: «Je ne connais pas, je le jure, cet homme dont vous parlez.»
72 Unya ang manok mituktugaok sa makaduhang higayon. Unya nahinumdoman ni Pedro ang mga gipamulong kaniya ni Jesus: “Sa dili pa motuktogaok ang manok sa makaduha, igalimod mo na ako sa makatulong higayon.” Ug siya nahugno pag-ayo ug mihilak.
Soudain un coq chanta pour la seconde fois. Et se souvenant de la parole que lui avait dite Jésus: «Avant qu'un coq chante deux fois, tu me renieras trois fois», Pierre se mit à pleurer.