< Marcos 14 >
1 Kini duha ka adlaw na lamang sa dili pa moabot ang Pagsaylo ug ang Kombira sa Tinapay nga Walay Patubo. Ang mga pangulong pari ug ang mga scriba naghunahuna kung unsaon nila pagdakop si Jesus sa hilom ug unya patyon siya.
After two days was the feast of the passover, and of unleavened bread. And the chief priests and the scribes were contriving how they might take Jesus by surprise, and kill him.
2 Kay sila nag-ingon, “Dili sa panahon sa kombira, aron ang kagubot dili mahitabo taliwala sa katawhan.”
They said, however, Not during the festival, for fear of an insurrection among the people.
3 Samtang si Jesus atua sa Betany sa balay ni Simon nga sanglahon, sa nagsandig siya sa kan-anan, miduol kaniya ang usa ka babaye nga adunay alabastrong tibod nga mahal kaayong pahumot, sa putling nardo. Gibuak niya ang tibod ug gibubo kini ngadto sa ulo niya.
Now being at table in Bethany, in the house of Simon, formerly a leper, there came a woman with an alabaster box of the balsam of spikenard, which was very costly; and she broken open the box, and poured the liquor upon his head.
4 Apan adunay pipila nga nangasuko. Nagsultihanay sila sa usag-usa ug miingon, “Unsa ang hinungdan nga kini giusikan man?
There were some present, who said with indignation, Why this profusion of the balsam?
5 Kini nga pahumot mamahimo unta nga ibaligya kapin pa sa 300 ka denaryo, ug ihatag sa mga kabos.” Ug gibadlong nila siya.
For it could have been sold for more than three hundred denarii, which might have been given to the poor. And they murmured against her.
6 Apan si Jesus miingon, “Pasagdi siya. Nganong gisamok ninyo siya? Nakahimo siya ug usa ka matahom nga butang alang kanako.
But Jesus said, Let her alone. Why do you molest her? She has done me a good office.
7 Kauban ninyo kanunay ang kabos, ug bisan unsa ang iyong gitinguha kamo makabuhat sa maayo ngadto kanila, apan kamo dili kanunay anaa kanako.
For you will have the poor always amongst you, and can do them good whenever you please; but me you will not always have.
8 Gibuhat niya kung unsa ang angay niyang buhaton: gidihogan niya ang akong lawas alang sa paglubong.
She has done what she could. She has beforehand embalmed my body for the funeral.
9 Sa pagkatinuod sultihan ko kamo, bisan diin ang ebanghelyo igasangyaw sa tibuok kalibotan, kining gibuhat niining bayhana pagahisgotan alang sa paghandom kaniya.”
Indeed, I say to you, in whatsoever corner of the world the glad tidings shall be proclaimed, what this woman has now done, shall be mentioned to her honor.
10 Unya si Judas Iscariote, ang usa sa napulog duha, miadto sa mga pangulong pari aron sa pagtugyan kaniya ngadto kanila.
Then Judas Iscariot, one of the twelve, repaired to the chief priests, to betray Jesus to them.
11 Sa pagkadungog sa mga pangulong pari niini, nalipay sila ug nagsaad sa paghatag kaniya ug salapi. Nagsugod na siya pagpangita ug kahigayonan aron sa pagtugyan kaniya ngadto kanila.
And they listened to him with joy, and promised to give him money. Afterward he sought a favorable opportunity to deliver him up.
12 Sa unang adlaw sa tinapay nga walay patubo, sa paghalad nila sa nating karnero sa Pagsaylo, ang iyang mga disipulo miingon kaniya, “Hain man ang buot nimong adtoan namo aron sa pag-andam alang sa imong pagkaon sa Pagsaylo nga panihapon?”
Now the first day of unleavened bread, when the passover is sacrificed, his disciples said to him, Whither shall we go to prepare for your eating the passover?
13 Nagpadala siya ug duha sa iyang mga disipulo ug miingon kanila, “Adto ngadto sa siyudad, ug ang usa ka tawo nga nagadala ug usa ka banga nga tubig ang mosugat kaninyo. Sunod kaniya.
Then he sent two of his disciples, saying to them, Go into the city, where you will meet a man carrying a pitcher of water; follow him;
14 Kung diin siya mosulod nga balay, sunod kaniya sa sulod ug sultihi ang tag-iya sa balay nga, 'Ang magtutudlo nag-ingon, “Hain ang akong lawak nga abotanan diin ako makigsalo sa Pagsaylo kauban ang akong mga disipulo?'
and wherever he shall enter, say to the master of the house, The Teacher says, Where is the guest chamber, in which I may eat the passover with my disciples?
15 Ipakita niya kaninyo ang usa ka dakong sinangkapan nga lawak sa taas nga andam na. Buhata ang pagpangandam alang kanato didto.
And he will show you a large upper room ready furnished. There prepare for us.
16 Ang mga disipulo mibiya ug miadto sa siyudad; nakaplagan nila ang tanan sumala sa iyang giingon ngadto kanila, ug giandam nila ang Pagsaylo sa pagkaon.
Accordingly, his disciples went away, and being come into the city, found everything as he had told them, and prepared the passover.
17 Sa pagkagabii, miabot siya uban ang napulog duha.
In the evening he went thither with the twelve.
18 Samtang sila nagsandig sa kan-anan ug nangaon, si Jesus miingon, “Sa pagkatinuod sultihan ko kamo, nga ang usa kaninyo nga mikaon uban kanako magabudhi kanako.”
As they were at table eating, Jesus said, Indeed, I say to you, that one of you who eats with me, will betray me.
19 Naguol pag-ayo silang tanan, ug ang usag-usa miingon kaniya, “Sigurado dili gayod ako?”
Upon this they became very sorrowful; and asked him, all of them, one after another, Is it I?
20 Si Jesus mitubag ug miingon kanila, “Usa kini sa napulog duha, ang usa karon nga nagtuslob sa tinapay uban kanako sa panaksan.
He answering, said to them, It is one of the twelve; he who dips his morsel in the dish with me.
21 Kay ang Anak sa Tawo moadto sa dalan sumala sa giingon sa kasulatan mahitungod kaniya. Apan alaot kanang tawhana nga nagbudhi sa Anak sa Tawo. Mas maayo unta kini kaniya kung wala na lamang siya natawo.”
The Son of Man departs in the manner foretold in the scripture concerning him; but alas for that man! by whom the Son of Man is betrayed: it had been better for that man never to have been born.
22 Samtang nangaon sila, si Jesus mikuha sa tinapay, gipanalanginan kini, ug gipikas-pikas kini. Gihatag niya kini ngadto kanila ug miingon, “Dawata kini. Mao kini ang akong lawas.”
While they were at supper, Jesus took bread, and after blessing, broke it, and gave it to them, saying, Take; this is my body.
23 Gikuha niya ang usa ka kupa, nagpasalamat, ug gihatag kini kanila, ug nanginom silang tanan gikan niini.
Then he took the cup, and having given thanks, gave it to them; and they all drank of it.
24 Miingon siya kanila, “Mao kini ang akong dugo sa pakigsaad, ang dugo nga iula alang sa kadaghanan.
And he said to them, This is my blood, the blood of the new institution, shed for many.
25 Sa pagkatinuod sultihan ko kamo, dili na ako moinom pag-usab niining bunga sa paras, hangtod niadtong adlawa nga magainom ako niini sa bag-o didto sa gingharian sa Dios.”
Indeed, I say to you, that I will drink no more of the product of the vine, till that day when I shall drink it new in the kingdom of God.
26 Sa nanag-awit na sila ug usa ka salmo, nangadto sila sa Bukid sa mga Olibo.
And after the hymn, they went to the Mount of Olives.
27 Miingon si Jesus kanila, “Kamong tanan mobiya tungod kanako, kay kini nahisulat, 'Pagabunalan ko ang magbalantay ug ang mga karnero magkatibulaag.'
And Jesus said to them, This night I shall prove a stumbling stone to you all; for it is written, "I will smite the Shepherd, and the sheep shall be dispersed."
28 Apan human sa akong pagkabanhaw, mag-una ako kaninyo didto sa Galilea.
Nevertheless, after I am raised again, I will go before you to Galilee.
29 Si Pedro miingon kaniya, “Bisan kung ang tanan mobiya, dili gayod ako.”
Peter then said to him, Though they all should stumble, I never will.
30 Si Jesus miingon kaniya, “Sa pagkatinuod sultihan ko ikaw, nga niining gabhiona, sa dili pa motuktugaok ang manok sa makaduha, ilimod mo na ako sa makatulong higayon.”
Jesus answered him, Indeed, I say to you, that to-day, this very night, before the cock crow twice, even you will disown me thrice.
31 Apan si Pedro miingon, “Kung ako mamatay man uban kanimo, dili ko ikaw ilimod.” Silang tanan naghimo sa samang saad.
But Peter insisted on it, adding, Although I should die with you, I will never disown you. And all the rest said the same.
32 Sila miabot sa dapit nga gitawag ug Getsemane, ug si Jesus miingon sa iyang mga disipulo, “Lingkod dinhi samtang ako mag-ampo.”
Then they came to a place named Gethsemane, where he said to his disciples, Stay here while I pray.
33 Gidala niya sila Pedro, Santiago, ug Juan uban kaniya, ug misugod sa pagsubo ug naguol pag-ayo.
And he took with him Peter, and James, and John, and being seized with grief and horror,
34 Miingon siya kanila, “Ang akong kalag nagmasulob-on pag-ayo, bisan sa kamatayon. Pabilin dinhi ug pagtukaw.”
said to them, My soul is overwhelmed with a deadly anguish; tarry here and watch.
35 Milakaw si Jesus ug diyutay sa unahan, mihapa sa yuta, ug nag-ampo siya, kung mahimo, nga kining taknaa molabay unta gikan kaniya.
And going a little before, he threw himself on the ground, and prayed that, if it were possible, he might be delivered from that hour,
36 Siya miingon, “Abba, Amahan, ang tanang butang mahimo nimo. Kuhaa kining kupa gikan kanako. Apan dili ang akong kabubut-on, kondili ang imo.”
and said, Abba, (that is, Father, ) all things are possible to thee; take this cup away from me; yet not what I would, but what thou wilt.
37 Mibalik siya ug nakaplagan sila nga nangatulog, ug siya miingon kang Pedro, “Simon, nakatulog ka ba? Dili ba gayod ikaw makatukaw sa usa lamang ka takna?
Then he returned, and finding them asleep, said to Peter, Simon, do you sleep? Could you not keep awake a single hour?
38 Pagtukaw ug pag-ampo aron nga kamo dili mahisulod ngadto sa panulay. Ang espiritu andam gayod, apan luya ang unod.
Watch and pray, that you be not overcome by temptation: the spirit indeed is willing, but the flesh is weak.
39 Mipalayo na usab siya ug nag-ampo, ug gigamit niya ang samang mga pulong.
Again, he retired and prayed, using the same words.
40 Mibalik na usab siya ug nakaplagan sila nga nangatulog, kay nangaloya na pag-ayo ang ilang mata ug wala sila masayod kung unsa ang ikasulti ngadto kaniya.
When he returned, he again found them sleeping; for their eyes were overpowered, and they knew not what to answer him.
41 Miduol siya sa makatulong higayon ug miingon kanila, “Nangatulog pa gihapon kamo ug namahulay? Igo na! Miabot na ang takna. Tan-awa! Ang Anak sa Tawo igatugyan sa mga kamot sa mga makasasala.
A third time he came, and said to them, Do you now sleep, and take your rest? All is over: the hour is come: and the Son of Man is delivered into the hands of sinners.
42 Panindog, manlakaw na kita. Tan-awa, ang usa sa magbudhi kanako nagkaduol na.
Arise. Let us be going. Lo! he who betrays me is drawing near.
43 Dihadiha, samtang nagasulti pa siya, si Judas, ang usa sa napulog duha, miabot, ug ang dakong panon sa katawhan uban kaniya nga adunay mga espada ug mga puspos, gikan sa mga pangulong pari, mga scriba, ug ang mga kadagkoan.
Immediately, before he had done speaking, appeared Judas, one of the twelve, with a great multitude armed with swords and clubs, who were sent by the chief priests, the scribes, and the elders.
44 Karon ang magbubudhi niya mihatag kanila ug ilhanan, nga miingon, “Si kinsa ang akong halokan, mao na kana siya. Dakpa siya ug dad-a siya ubos sa pagbantay.”
Now the betrayer had given them this signal: The man whom I shall kiss, is he; seize him, and lead him away safely.
45 Sa pag-abot ni Judas, dihadiha miduol siya kang Jesus, ug miingon, “Rabbi!” Ug mihalok siya kaniya.
He was no sooner come, than accosting Jesus, he said, Rabbi, Rabbi, and kissed him.
46 Unya gigunitan nila ang iyang mga kamot ug gidakop siya.
Then they laid hands on him and seized him.
47 Apan ang usa kanila nga nagtindog sa duol mihulbot sa iyang espada ug mitigbas sa sulugoon sa labaw nga pari ug naputol ang iyang dalunggan.
But one of those who were present, drew his sword, and smiting the high priest's servant, cut off his ear.
48 Si Jesus miingon kanila, “Nanganhi ba kamo, ingon nga batok sa usa ka tulisan, nga inubanan man sa mga espada ug mga puspos alang sa pagdakop kanako?”
Then Jesus addressing them, said, Do you come with swords and clubs to apprehend me, like people in pursuit of a robber?
49 Sa adlaw-adlaw nga ako kauban pa ninyo ug ako nagatudlo ngadto sa templo, wala ninyo ako dakpa. Apan mahitabo kini aron matuman gayod ang kasulatan.
I was daily amongst you, teaching in the temple, and you did not arrest me. But in this the scriptures are accomplished.
50 Ug ang tanan nga kauban ni Jesus mibiya kaniya ug mikalagiw.
Then they all forsook him and fled.
51 Ang usa ka batan-on nga lalaki misunod kaniya, nga nagsul-ob lamang ug usa ka lino nga panapton nga giputos palibot kaniya;
Now there followed him a youth, who had only a linen cloth wrapped about his body; the soldiers having laid hold of him,
52 gidakop nila siya apan nabilin niya didto ang lino nga panapton ug midagan siya palayo kanila nga hubo.
he left the cloth, and fled from them naked.
53 Gipangulohan nila si Jesus ngadto sa labaw nga pari. Nagtigom didto uban kaniya ang tanan nga mga pangulong pari, ang mga kadagkoan, ug ang mga scriba.
Then they took Jesus away to the high priest, with whom all the chief priests, the elders, and the scribes, were convened.
54 Karon si Pedro misunod kaniya gikan sa layo, hangtod sa hawanan sa labaw nga pari. Milingkod siya tapad sa mga guwardiya, nga nagadangdang duol sa kalayo.
And Peter followed him at a distance, as far as the court of the high priest's house, and sat there with the officers, warming himself at the fire.
55 Karon ang mga pangulong pari ug ang tibuok Konseho nagapangita ug pagpamatuod batok kang Jesus aron itugyan nila siya ngadto sa kamatayon.
Meanwhile, the chief priests, and all the Sanhedrin, sought for evidence against Jesus, in order to condemn him to die, but found none:
56 Apan wala sila makakaplag niini. Kay daghan ang nanagdala sa bakak nga pagpamatuod batok kaniya, apan bisan ang ilang pagpamatuod wala magka-uyon.
for many gave false testimony against him, but their testimonies were insufficient.
57 Ang pipila mitindog ug nagdala sa bakak nga pagpamatuod batok kaniya; miingon sila,
The some arose, who testified falsely against him, saying,
58 “Nakadungog kami nga siya nag-ingon, “Gubaon ko kining temploha nga hinimo sa mga kamot, ug sulod sa tulo ka adlaw pagatukoron ko ang lain nga dili binuhat sa mga kamot.”'
We heard him say, I will demolish this temple made with hands, and in three days will build another without hands.
59 Apan bisan ang ilang pagpamatuod wala magka-uyon.
But even here their testimony was defective.
60 Ang labaw nga pari nagtindog taliwala kanila ug nangutana kang Jesus, “Wala ka bay ikatubag? Unsa man kining ginapamatud-an sa mga tawo batok kanimo?”
Then the high priest, standing up in the midst, interrogated Jesus, saying, Do you answer nothing to what these men testify against you?
61 Apan siya nagahilom ug wala mitubag bisan usa. Ang labaw nga pari nangutana kaniya pag-usab ug miingon, “Ikaw ba si Cristo, ang anak nga Bulahan?”
But he was silent, and gave no answer. Again, the high priest interrogating him, said, Are you the Messiah, the Son of the blessed One?
62 Si Jesus miingon, “Ako. Ug makita ninyo ang Anak sa Tawo nga magalingkod sa gamhanan nga tuong kamot ug moabot inubanan sa mga panganod sa langit.”
Jesus answered, I am; nay, you shall see the Son of Man sitting at the right hand of the Almighty, and coming in the clouds of heaven.
63 Gigisi sa labaw nga pari ang iyang mga bisti ug miingon, “Nanginahanglan pa ba kita ug mga saksi?
Then the high priest rent his garments, saying, What further need have we of witnesses?
64 Nadungog ninyo ang pagpasipala. Unsa man ang inyong hukom?” Ug silang tanan nagkahiusa nga naghukom kaniya nga angay sa kamatayon.
You have heard the blasphemy. What is your opinion? And they all pronounced him worthy of death.
65 Ang pipila misugod sa pagluwa kaniya ug mitabon sa iyang dagway ug mihapak kaniya ug miingon, “Tag-ana!” Ang mga opisyal nagkuha kaniya ug naglatos kaniya.
Then some began to spit on him; others to cover his face and buffet him, saying to him, Divine who it is. And the officers gave him blows on the cheeks.
66 Samtang si Pedro anaa sa silong sa hawanan, ang usa sa mga sulogoon nga babaye sa labaw nga pari miduol kaniya.
Now Peter being below in the court, one of the maids of the high priest came thither,
67 Nakita niya si Pedro nga nagtindog duol sa kalayo aron mainitan, ug siya mitutok kaniya. Unya miingon siya, “Ikaw usab kauban ni Jesus nga Nazareno.”
who seeing Peter warming himself, looked on him, and said, You also were with the Nazarene Jesus.
68 Apan siya milimod niini, nga nag-ingon, “Ako wala makaila ni wala makasabot kung unsa ang imong gipanulti.” Unya migawas siya sa hawanan. Ang pipila sa mga sinulat midugang, “Ug ang manok mituktugaok,” apan ang pinakamaayong mga sinulat wala niining pulong.
But he denied it, saying, I know him not: nor do I understand what you mean. Immediately he went out into the portico, and the cock crew.
69 Apan ang sulugoon didto nakakita kaniya ug misugod na usab sa pag-ingon niadtong mga nagatindog didto, “Kining tawhana usa kanila!”
The maid seeing him again, said to the bystanders, This is one of them.
70 Apan gilimod niya kini pag-usab. Sa pagkataodtaod kadtong nanagtindog didto nag-sulti kang Pedro, “Sa pagkatinuod ikaw usa kanila, kay ikaw usab taga Galilea.”
Again he denied. And a little after, those who were present said to Peter, You are certainly one of them; for you are a Galilean, your speech shows it.
71 Apan siya misugod sa iyang kaugalingon sa pagpanunglo ug pagpanumpa, “Wala gayod ako makaila niining tawhana nga inyong giingon.”
Upon this he affirmed, with imprecations, and oaths, that he did not know the man of whom they spoke.
72 Unya ang manok mituktugaok sa makaduhang higayon. Unya nahinumdoman ni Pedro ang mga gipamulong kaniya ni Jesus: “Sa dili pa motuktogaok ang manok sa makaduha, igalimod mo na ako sa makatulong higayon.” Ug siya nahugno pag-ayo ug mihilak.
The cock crew the second time: and Peter recollected the word which Jesus had said to him, Before the cock crow twice, you will disown me thrice. And reflecting upon this, he wept.