Lucas 6
1 Kini nahitabo sa Adlaw nga Igpapahulay nga si Jesus nag-adto sa trigohan ug ang iyang mga disipulo nangutlo sa mga tinggas sa trigo, gikuso-kuso nila kini sa ilang mga kamot, ug ilang gikaon ang lugas.
ある安息日にイエスが麦畑の中をとおって行かれたとき、弟子たちが穂をつみ、手でもみながら食べていた。
2 Apan ang uban nga mga Pariseo nag-ingon, “Nganong nagbuhat man kamo ug butang nga dili uyon sa balaod nga buhaton sa Adlaw nga Igpapahulay?”
すると、あるパリサイ人たちが言った、「あなたがたはなぜ、安息日にしてはならぬことをするのか」。
3 Si Jesus, mitubag kanila, nga nag-ingon, “Wala ba ninyo nabasa kung unsa ang gibuhat ni David sa dihang gigutom siya, siya ug ang mga lalaki nga kauban niya?
そこでイエスが答えて言われた、「あなたがたは、ダビデとその供の者たちとが飢えていたとき、ダビデのしたことについて、読んだことがないのか。
4 Miadto siya sa balay sa Dios, ug mikuha sa tinapay sa presensya ug mikaon sa pipila niini, ug gihatagan usab niya ang iyang mga kauban nga mga lalaki aron makakaon, bisan tuod ug mga pari lamang ang uyon sa balaod nga mahimong mokaon niini.”
すなわち、神の家にはいって、祭司たちのほかだれも食べてはならぬ供えのパンを取って食べ、また供の者たちにも与えたではないか」。
5 Unya miingon siya kanila, “Ang Anak sa Tawo mao ang Ginoo sa Adlaw nga Igpapahulay.”
また彼らに言われた、「人の子は安息日の主である」。
6 Kini nahitabo sa lain na usab nga Adlaw nga Igpapahulay nga miadto siya sa sinagoga ug gitudloan ang mga tawo didto. Adunay usa ka tawo didto nga kimay ang iyang tuo nga kamot.
また、ほかの安息日に会堂にはいって教えておられたところ、そこに右手のなえた人がいた。
7 Ang mga Eskriba ug ang mga Pariseo nagtan-aw kaniya pag-ayo kung moayo ba siya ug usa ka tawo sa Adlaw nga Igpapahulay, aron basin ug naa silay makita nga katarongan nga ilang ikapasangil kaniya sa pagbuhat ug butang nga sayop.
律法学者やパリサイ人たちは、イエスを訴える口実を見付けようと思って、安息日にいやされるかどうかをうかがっていた。
8 Apan nasayod siya kung unsa ang ilang gihunahuna ug miingon siya sa tawo nga kimay ang kamot, “Bangon, ug tindog diri sa taliwala sa tanan.” Busa nibangon ang tawo ug nitindog didto.
イエスは彼らの思っていることを知って、その手のなえた人に、「起きて、まん中に立ちなさい」と言われると、起き上がって立った。
9 Si Jesus miingon ngadto kanila, “Mangutana ako kaninyo, uyon ba sa balaod sa Adlaw nga Igpapahulay ang pagbuhat ug maayo o ang pagbuhat ug makadaot, sa pagluwas sa kinabuhi o sa pagguba niini?”
そこでイエスは彼らにむかって言われた、「あなたがたに聞くが、安息日に善を行うのと悪を行うのと、命を救うのと殺すのと、どちらがよいか」。
10 Unya mitan-aw siya palibot kanilang tanan ug giingnan ang tawo, “Ituy-od ang imong kamot.” Iya kining gibuhat, ug ang iyang kamot naulian.
そして彼ら一同を見まわして、その人に「手を伸ばしなさい」と言われた。そのとおりにすると、その手は元どおりになった。
11 Apan napuno sila sa kasuko, ug nagsultianay sila sa matag-usa mahitungod sa kung unsa ang ilang buhaton ngadto kang Jesus.
そこで彼らは激しく怒って、イエスをどうかしてやろうと、互に話合いをはじめた。
12 Kini nahitabo niadtong mga panahon nga niadto siya sa bukid aron mag-ampo. Nagpadayon siya sa pag-ampo sa tibuok gabii ngadto sa Dios.
このころ、イエスは祈るために山へ行き、夜を徹して神に祈られた。
13 Sa dihang adlaw na, gitawag niya ang iyang mga disipulo ngadto kaniya, ug nagpili siya ug napulo ug duha kanila, nga iya usab ginganlan nga mga “apostoles.”
夜が明けると、弟子たちを呼び寄せ、その中から十二人を選び出し、これに使徒という名をお与えになった。
14 Ang mga pangalan sa mga apostoles mao silang Simon (nga iya usab ginganlan ug Pedro) ug ang iyang igsoon, nga si Andres, si Santiago, si Juan, si Felipe, si Bartolomeo,
すなわち、ペテロとも呼ばれたシモンとその兄弟アンデレ、ヤコブとヨハネ、ピリポとバルトロマイ、
15 si Mateo, si Tomas, si Santiago nga anak ni Alfeus, si Simon nga gitawag ug Patriyota,
マタイとトマス、アルパヨの子ヤコブと、熱心党と呼ばれたシモン、
16 si Judas, nga anak ni Santiago, ug si Judas Iscariote, nga nahimong mabudhion.
ヤコブの子ユダ、それからイスカリオテのユダ。このユダが裏切者となったのである。
17 Unya si Jesus nilugsong gikan sa bukid uban kanila ug nitindog sa patag nga dapit. Ang dako nga panon sa iyang mga disipulo naa didto, ug ang dako usab nga panon sa katawhan gikan sa Judea ug Jerusalem, ug gikan usab sa daplin sa dagat sa Tiro ug Sidon.
そして、イエスは彼らと一緒に山を下って平地に立たれたが、大ぜいの弟子たちや、ユダヤ全土、エルサレム、ツロとシドンの海岸地方などからの大群衆が、
18 Nangadto sila aron mamati kaniya ug aron mangaayo sa ilang mga sakit. Ang mga tawo nga gisamok sa mga dili hinlo nga espiritu nangaayo usab.
教を聞こうとし、また病気をなおしてもらおうとして、そこにきていた。そして汚れた霊に悩まされている者たちも、いやされた。
19 Ang matag-usa sa panon nagpadayon sa pagsulay ug hikap kaniya tungod kay ang gahom sa pag-ayo nagagikan kaniya, ug giayo niya silang tanan.
また群衆はイエスにさわろうと努めた。それは力がイエスの内から出て、みんなの者を次々にいやしたからである。
20 Unya mitan-aw siya sa iyang mga disipulo, ug miingon, “Bulahan kamo nga mga kabos, kay inyo ang gingharian sa Dios.
そのとき、イエスは目をあげ、弟子たちを見て言われた、「あなたがた貧しい人たちは、さいわいだ。神の国はあなたがたのものである。
21 Bulahan kamo nga gigutom karon, kay kamo mangabusog. Bulahan kamo nga nagahilak karon, kay kamo mangatawa.
あなたがたいま飢えている人たちは、さいわいだ。飽き足りるようになるからである。あなたがたいま泣いている人たちは、さいわいだ。笑うようになるからである。
22 Bulahan kamo sa diha nga ang mga tawo magdumot kaninyo ug sa dihang ilahi kamo gikan sa ilang pundok ug sawayon kamo ug isalikway ang inyong ngalan isip daotan, tungod ug alang sa Anak sa Tawo.
人々があなたがたを憎むとき、また人の子のためにあなたがたを排斥し、ののしり、汚名を着せるときは、あなたがたはさいわいだ。
23 Pagmaya kamo nianang adlawa ug lukso sa kalipay, tungod kay anaa gayod kamoy dakong ganti didto sa langit, kay ang ilang mga katigulangan nagtagad sa mga propeta sa samang paagi.
その日には喜びおどれ。見よ、天においてあなたがたの受ける報いは大きいのだから。彼らの祖先も、預言者たちに対して同じことをしたのである。
24 Apan pagkaalaot ninyo nga mga dato! Kay nadawat na ninyo ang inyong kaharuhay.
しかしあなたがた富んでいる人たちは、わざわいだ。慰めを受けてしまっているからである。
25 Pagkaalaot ninyo nga mga busog karon! Kay kamo gutomon unya. Pagkaalaot ninyo nga nagakatawa karon! Kay magsubo ug maghilak kamo unya.
あなたがた今満腹している人たちは、わざわいだ。飢えるようになるからである。あなたがた今笑っている人たちは、わざわいだ。悲しみ泣くようになるからである。
26 Pagkaalaot ninyo, sa diha nga ang tanang tawo magsulti ug maayo kaninyo! Kay ang ilang mga katigulangan nagtagad sa mga mini nga propeta sa samang paagi.
人が皆あなたがたをほめるときは、あなたがたはわざわいだ。彼らの祖先も、にせ預言者たちに対して同じことをしたのである。
27 Apan ako moingon kaninyo nga nagapamati, higugmaa ang inyong mga kaaway ug buhata ang maayo ngadto sa mga nagdumot kaninyo.
しかし、聞いているあなたがたに言う。敵を愛し、憎む者に親切にせよ。
28 Panalangini kadtong nagtunglo kaninyo ug iampo kadtong nagdaog-daog kaninyo.
のろう者を祝福し、はずかしめる者のために祈れ。
29 Kaniya nga mosagpa kanimo sa pikas aping, itugyan usab ang pikas. Kung ang usa ka tawo mokuha sa imong kupo, ayaw na usab kupti ang imong taas nga bisti.
あなたの頬を打つ者にはほかの頬をも向けてやり、あなたの上着を奪い取る者には下着をも拒むな。
30 Hatagi ang tanang tawo nga mangayo kanimo. Kung adunay usa ka tawo nga mokuha sa usa ka butang nga imong gipanag-iyahan, ayaw na siya ug ingna nga ihatag kini pagbalik kanimo.
あなたに求める者には与えてやり、あなたの持ち物を奪う者からは取りもどそうとするな。
31 Sama sa gusto nimong buhaton sa mga tawo diha kanimo, kinahanglan nga mao usab ang imong buhaton ngadto kanila.
人々にしてほしいと、あなたがたの望むことを、人々にもそのとおりにせよ。
32 Kung higugmaon lamang nimo ang mga tawo nga nahigugma kanimo, unsa man ang dungog nimo niana? Kay bisan ang mga makasasala nahigugma niadtong nahigugma kanila.
自分を愛してくれる者を愛したからとて、どれほどの手柄になろうか。罪人でさえ、自分を愛してくれる者を愛している。
33 Kung magbuhat ka ug maayo ngadto lamang sa mga tawo nga nagbuhat ug maayo ngadto kanimo, unsa man ang dungog nimo niana? Kay bisan ang mga makasasala nagbuhat sa samang paagi.
自分によくしてくれる者によくしたとて、どれほどの手柄になろうか。罪人でさえ、それくらいの事はしている。
34 Kung magpahulam ka lamang ug mga butang sa mga tawo nga imong gidahom nga mohatag pagbalik kanimo, unsa man ang dungog nimo niana? Bisan pa gani ang mga makasasala nagpahulam ngadto sa mga makasasala, ug nagdahom nga makadawat pag-usab sa samang kantidad.
また返してもらうつもりで貸したとて、どれほどの手柄になろうか。罪人でも、同じだけのものを返してもらおうとして、仲間に貸すのである。
35 Apan higugmaa ang inyong mga kaaway ug buhata ang maayo ngadto kanila. Pagpahulam ngadto kanila, ayaw na kabalaka sa pagkuha ug balik sa bisan unsa, ug dako ang imong ganti. Kamo mahimo nga mga anak sa Labing Taas, kay siya maayo ngadto sa mga dili mapinasalamaton ug daotan nga mga tawo.
しかし、あなたがたは、敵を愛し、人によくしてやり、また何も当てにしないで貸してやれ。そうすれば受ける報いは大きく、あなたがたはいと高き者の子となるであろう。いと高き者は、恩を知らぬ者にも悪人にも、なさけ深いからである。
36 Pagmaluluy-on, sama nga ang imong Amahan maluluy-on.
あなたがたの父なる神が慈悲深いように、あなたがたも慈悲深い者となれ。
37 Ayaw paghukom, ug kamo dili pagahukman. Ayaw pakasad-a ang uban, ug kamo dili pakasad-on. Pasayloa ang uban, ug kamo pasayloon.
人をさばくな。そうすれば、自分もさばかれることがないであろう。また人を罪に定めるな。そうすれば、自分も罪に定められることがないであろう。ゆるしてやれ。そうすれば、自分もゆるされるであろう。
38 Panghatag sa uban, ug kini igahatag kanimo. Ang dako nga kantidad—gidasok, giuyog, ug nagaawas—ila kining igabubo sa imong paa. Kay kung unsa ang imong gigamit nga hustong sukdanan sa pagsukod, ang samang husto nga sukdanan usab maoy gamiton alang kanimo.”
与えよ。そうすれば、自分にも与えられるであろう。人々はおし入れ、ゆすり入れ、あふれ出るまでに量をよくして、あなたがたのふところに入れてくれるであろう。あなたがたの量るその量りで、自分にも量りかえされるであろうから」。
39 Unya gisultihan usab niya sila ug sambingay. “Makahimo ba ang buta nga tawo sa pag-agak sa laing buta nga tawo? Kung iya kining buhaton, silang duha mangahulog ngadto sa lalom nga bangag, dili ba?
イエスはまた一つの譬を語られた、「盲人は盲人の手引ができようか。ふたりとも穴に落ち込まないだろうか。
40 Ang disipulo dili labaw sa iyang magtutudlo, apan ang matag-usa sa dihang hingpit nga matudloan mahimo siya nga sama sa iyang magtutudlo.
弟子はその師以上のものではないが、修業をつめば、みなその師のようになろう。
41 Nganong nagtan-aw ka man sa gamay nga puling nga anaa sa mata sa imong igsoon nga lalaki, apan wala gani nimo namatikdan ang troso nga anaa sa imong kaugalingong mata?
なぜ、兄弟の目にあるちりを見ながら、自分の目にある梁を認めないのか。
42 Giunsa nimo pag-ingon sa imong igsoon, 'Igsoon, tugoti ako sa pagkuha sa gamay nga puling nga anaa sa imong mata,' sa dihang ikaw mismo wala gani nimo nakita ang troso nga anaa sa imong kaugalingong mata? Mga tigpakaaron-ingnon! Unaha ug kuha ang troso sa imong kaugalingong mata, ug unya makakita ka pag-ayo aron makuha ang gamay nga puling nga anaa sa mata sa imong igsoon.
自分の目にある梁は見ないでいて、どうして兄弟にむかって、兄弟よ、あなたの目にあるちりを取らせてください、と言えようか。偽善者よ、まず自分の目から梁を取りのけるがよい、そうすれば、はっきり見えるようになって、兄弟の目にあるちりを取りのけることができるだろう。
43 Kay walay maayong kahoy nga maghatag ug daot nga bunga, ug walay dili maayong kahoy nga maghatag ug maayong bunga.
悪い実のなる良い木はないし、また良い実のなる悪い木もない。
44 Kay ang matag kahoy mailhan pinaagi sa matang sa bunga nga iyang ginahatag. Kay ang mga tawo dili magkuha ug igos gikan sa tunokon nga kahoy, o magkuha ug ubas gikan sa sampinit.
木はそれぞれ、その実でわかる。いばらからいちじくを取ることはないし、野ばらからぶどうを摘むこともない。
45 Ang maayong tawo gikan sa maayong bahandi sa iyang kasingkasing magpagawas kung unsa ang maayo, ug ang daotang tawo gikan sa daotang bahandi sa iyang kasingkasing magpagawas kung unsa ang daotan. Kay gikan sa kadagaya sa iyang kasingkasing isulti sa iyang baba.
善人は良い心の倉から良い物を取り出し、悪人は悪い倉から悪い物を取り出す。心からあふれ出ることを、口が語るものである。
46 Nganong nagtawag man kamo kanako, 'Ginoo, Ginoo,' ug wala ninyo gituman ang mga butang nga akong gisulti?
わたしを主よ、主よ、と呼びながら、なぜわたしの言うことを行わないのか。
47 Ang tanang tawo nga moduol kanako ug makadungog sa akong mga pulong ug motuman niini, sultihan ko kamo kung unsa ang sama kaniya.
わたしのもとにきて、わたしの言葉を聞いて行う者が、何に似ているか、あなたがたに教えよう。
48 Sama siya sa tawo nga nagtukod ug balay, nga nagkalot ug lalom sa yuta ug gitukod ang patukoranan sa balay ngadto sa lig-on nga bato. Sa dihang miabot ang baha, ang kusog nga tubig miawas batok sa balay, apan wala kini matay-og, tungod kay maayo kaayo ang pagkatukod niini.
それは、地を深く掘り、岩の上に土台をすえて家を建てる人に似ている。洪水が出て激流がその家に押し寄せてきても、それを揺り動かすことはできない。よく建ててあるからである。
49 Apan ang tawo nga nakadungog sa akong mga pulong apan wala motuman niini, sama siya sa tawo nga nagtukod ug balay ibabaw sa yuta nga walay patukoranan. Sa dihang ang kusog nga tubig miawas batok sa balay, dihadiha kini nagun-ob, ug ang pagkaguba niadtong balaya nahingpit.
しかし聞いても行わない人は、土台なしで、土の上に家を建てた人に似ている。激流がその家に押し寄せてきたら、たちまち倒れてしまい、その被害は大きいのである」。
