< Lucas 22 >
1 Sa nagkaduol na ang Pista sa Tinapay nga walay patubo, ang ginatawag nga Pista sa Pagsaylo.
Se acercaba el Festival de los Panes sin Levadura, también llamado La Pascua.
2 Ang pangulo sa mga pari ug mga eskriba naghisgot, kon unsaon nila sa pag patay si Jesus, tungod kay nahadlok sila sa mga tawo.
Los jefes de los sacerdotes y los maestros religiosos estaban buscando una manera de matar a Jesús, pero tenían miedo de lo que la gente pudiera hacer.
3 Si satanas misulod kang Judas Iskariote, usa sa napulog duha.
Satanás entró en Judas, de apellido Iscariote, uno de los doce discípulos.
4 Si Judas miadto sa mga pangulo sa mga pari ug sa mga Kapitan ug naghisgot sila mahitungod kon unsay paagi nga madala niya si Jesus ngadto kanila.
Él fue y habló con los jefes de los sacerdotes y los oficiales sobre cómo podría entregarles a Jesús.
5 Sila nalipay, ug nagkauyon nga hatagan nila siya ug kwarta.
Ellos se deleitaron con esto y le ofrecieron dinero.
6 Siya miuyon, ug nangitag higayon nga madala niya siya ngadto kanila ug ipalayo siya gikan sa daghang mga tawo.
Él estuvo de acuerdo, y comenzó a buscar una oportunidad para entregar a Jesús cuando no estuviera la multitud allí.
7 Ang adlaw sa Tinapay nga walay patubo miabot, diin ang nating karnero sa Pagsaylo kinahanglan nga ihalad.
Llegó el Día de los Panes sin Levadura y era necesario sacrificar un cordero.
8 Gipadala ni Jesus si Pedro ug Juan, ug naga ingon, “Lakaw kamo ug andama ninyo ang panihapon sa Pagsaylo, aron kita mangaon.
Jesús envió a Pedro y a Juan, diciéndoles: “Vayan y preparen la cena de la Pascua, para que podamos comer juntos”.
9 Sila nangutana kaniya, “Asa nimo buot kami nga mangandam?”
Ellos le preguntaron: “¿Dónde quieres que la preparemos?”
10 Siya mitubag kanila, “Paminaw, kon makaabot na kamo sa siyudad, naay tawo nga nagdala ug sudlanan sa tubig nga mosugat kaninyo. Sunod kamo kaniya ngadto sa balay nga iyang paga-adtoan.
Él respondió: “Cuando entren a la ciudad se encontrarán con un hombre que lleva una vasija con agua. Síganlo y entren a la casa donde él entre.
11 Unya sultihi ang agalon sa balay, Ang Magtutudlo nag ingon kaninyo, “Asa man dapit ang lawak sa mga dumuduong, diin ako magakaon sa Pagsaylo kauban sa akong mga disipulo?”
Díganle al propietario de la casa: ‘El maestro te manda a preguntar: “¿Dónde está el comedor donde yo pueda ir a cenar con mis discípulos?”’
12 Siya magatudlo kaninyo sa dako ug sinangkapan nga lawak. Buhata ang pagpangandam didto.”
Él les mostrará un salón grande que está arriba y que tiene los muebles necesarios. Preparen allí la cena”.
13 Busa nangadto sila, ug nakaplagan nila ang mga butang nga giingon niya nga anaa didto. Unya nag andam sila ug pagkaon sa Pagsaylo.
Ellos fueron y encontraron que todo sucedió tal como él les había dicho, y prepararon allí la cena de la Pascua.
14 Sa dihang miabot na ang takna, milingkod siya kauban ang mga apostoles.
Cuando llegó el momento, Jesús se sentó a la mesa con sus apóstoles. Entonces les dijo:
15 Unya siya miingon kanila, “Dako kaayo ang akong pangandoy nga mokaon sa Pista sa Pagsaylo kauban ninyo sa dili pa ako mag antos.
“En realidad he estado esperando el momento de compartir esta cena de la Pascua con ustedes antes de que comiencen mis sufrimientos.
16 Kay sultihan ko kamo, nga dili na ako mokaon pag usab, hangtod nga matuman kini sa gingharian sa Dios.”
Les aseguro que no comeré más de esta cena hasta que se haya cumplido el tiempo en el reino de Dios”.
17 Unya mikuha si Jesus sa kopa, ug sa dihang nahuman siya ug pagpasalamat siya miingon, “Dawata ninyo kini nga akong ihatag kaninyo.
Jesús tomó la copa, y después de haber dado gracias, dijo: “Tomen esto y compártanlo entre ustedes.
18 Kay sultihan ko kamo nga dili na ako mo inom niining bino pag usab, hangtod nga moabot ang gingharian sa Dios.”
Les digo que no beberé nuevamente del fruto de la vid hasta que venga el reino de Dios”.
19 Unya siya mikuha ug Tinapay, ug sa dihang siya nakapasalamat na, gipikas-pikas niya kini, ug gihatag niya kini kanila, nga nag ingon, “Mao kini ang akong lawas nga akong ihatag kaninyo. Buhata ninyo kini sa pag hamdom kanako.”
Luego tomó el pan, y después de haber dado gracias, lo partió en pedazos y lo compartió con ellos. “Este es mi cuerpo que es entregado a ustedes; hagan esto en memoria de mí”, les dijo Jesús.
20 Sa samang paagi human sa ilang panihapon mikuha siya ug kopa, ug nag ingon, “Mao kini ang kopa sa bag-ong pakigsaad diha sa akong dugo, nga akong iula alang kaniyo.
De la misma manera, después de haber terminado de cenar, levantó la copa y dijo: “Esta copa es el nuevo acuerdo en mi sangre que es derramada por ustedes”.
21 Apan pagbantay. Ang usa sa moluib kanako kauban nako dinhi sa lamesa.
“A pesar de esto, el que me entrega está sentado justo aquí conmigo en la mesa.
22 Tungod kay ang Anak sa Tawo sa pagkatinuod itugyan gayod kon unsay ang gitagna bahin kaniya. Apan makaluluoy ang tawo nga magluib kaniya!”
Porque se ha determinado que el Hijo del hombre morirá, pero ¡cuán terrible será para aquél que lo entrega!”
23 Unya sila nagsugod ug pangutan-anay sa usag-usa, kinsa kaha kanila ang magabuhat sa ingon niini nga butang.
Entonces los discípulos comenzaron a discutir entre ellos sobre quién podría ser, y quién podría hacer eso.
24 Unya didto adunay nahitabo nga panag lalis tali kanila mahitungod kon kinsa ang ilhon nga labaw kanila.
Al mismo tiempo comenzaron una disputa sobre cuál de ellos era el más importante.
25 Siya misulti kanila, “Ang hari sa mga Gentil adunay kaugalingon nga pagdumala ngadto kanila, ug ang matag usa kinsa adunay katungod pagdumala ngadto kanila pagatawgon nga halangdong tigdumala.
Y Jesús les dijo: “Los reyes extranjeros se enseñorean de sus súbditos, y los que tienen poder quieren que la gente incluso los considere como sus ‘benefactores’.
26 Apan kini dili kinahanglan mahitabo kaninyo sama kaninyo. Hinuon, kinsa kadtong mag-ila nga siya ang labing dako magpakita nga labing ubos. Ug pasagdi nga ang labing mahinungdanon mag alagad.
¡Pero no debe ser así entre ustedes! El que sea el más importante entre ustedes debe ser como el menos importante, y el líder debe ser como un siervo.
27 Kay si kinsaman ang labing dako, kadto bang milingkod sa lamesa, o kadtong nag alagad? dili ba kadtong milingkod sa lamesa? bisan Ako nagalagd uban kaninyo.
¿Quién es más importante, el que se sienta en la mesa, o el que sirve? ¿Acaso no es el que se sienta en la mesa? Pero yo estoy entre ustedes como el que sirve.
28 Apan kamo nagapadayon sa pag-unong kanako sa akong kalisdanan.
Ustedes han estado conmigo durante mis pruebas.
29 Busa ihatag ko kaninyo ang gingharian, ingon nga ang akong Amahan naghatag nganhi kanako,
Yo les otorgo autoridad para gobernar, así como mi padre me la dio a mí,
30 aron makig uban ako kaninyo sa pag inom ug pagkaon sa akong lamesa didto sa akong gingharian. Ug magalingkod kamo uban kanako sa akong trono aron maghukom kamo sa dose ka tribu sa Israel.
para que puedan sentarse en mi mesa a comer y beber cuando estén en mi reino, y se sienten sobre tronos y juzguen a las doce tribus de Israel”.
31 Simon, Simon, pagbantay, Kay gipangayo ka ni Satanas, aron siya moalig-ig kanimo sama sa trigo.
“Simón, Simón. Satanás ha pedido tener todo de ustedes para tamizarlos como al trigo,
32 Apan naga ampo ako kanimo, nga ang imong pagtuo dili gayod mapakyas. Aron inigbalik nimo magahatag ka ug kadasig sa imong kaigsoonan.”
pero yo he orado por ti, para que tu fe no fracase. Y cuando hayas regresado, anima a tus hermanos”.
33 Si Pedro nag ingon ngadto kaniya, “Ginoo, Andam ako nga mounong kanimo bisan pa sa bilanggoan ug sa kamatayon.”
Pedro le dijo: “¡Señor, estoy listo para ir contigo a la prisión, y morir contigo!”
34 Si Jesus mitubag, “Sultihan ko ikaw, Pedro nga, sa dili pa motuktugaok ang manok ilimod muna ako sa makatulo ka higayon.”
Jesús respondió: “Te digo, Pedro, que antes de que el gallo cante hoy, negarás tres veces que me conoces”.
35 Unya si Jesus misulti kanila, “Kung gipadala ko kamo nga walay puntil, o bag nga tagana, o sapatos, naabay nakulang kaninyo?” Ug sila mitubag, “Wala.”
Entonces Jesús les preguntó: “Cuando los envié sin dinero, sin bolsa y sin calzado adicional, ¿les faltó algo?” “No, nada”, respondieron ellos.
36 Unya siya miingon kanila, “Apan karon, ang usa nga adunay puntil, padad- a siya, ug usab sa bag nga tagana. Ang usa nga walay espada ibaligya ang iyang kupo aron ipalit ug usa.
“Pero ahora, si tienen dinero llévenlo con ustedes, de igual manera si tienen una bolsa, y si no tienen espada, vendan su manto y compren una.
37 Kay ako moingon kaninyo, kon unsa ang nahisulat bahin kanako kinahanglan matuman, 'Ug isipon siya nga malinapason sa balaod.' Kay ang gipanagna bahin kanako matuman gayod.”
Les digo que esta declaración de las Escrituras debe cumplirse: ‘Él fue contado con los malvados’. Lo que se dijo sobre mí ahora se está cumpliendo”.
38 Unya sila misulti, “Ginoo, tan-awa! Adunay duha ka espada” Ug siya misulti kanila, “Igo na kana.”
“Mira, Señor, aquí hay dos espadas”, dijeron ellos. “Es suficiente”, respondió.
39 Pagkahuman sa panihapon, Si Jesus miadto, sumala sa naandan niyang gibuhat, didto sa Bungtod sa mga Olibo, ug ang iyang mga tinun-an misunod kaniya.
Entonces Jesús se fue de allí y como de costumbre se dirigió al Monte de los Olivos junto con sus discípulos.
40 Sa dihang sila miabot na, siya nag ingon kanila, “Pag-ampo kamo aron dili kamo madala sa tintasiyon.”
Cuando llegó allí, les dijo: “Oren para que no caigan en tentación”.
41 Unya mibiya siya sa dili kaayo layo kanila nga igo ra malabay ug bato, ug siya niluhod ug nag-ampo,
Entonces los dejó allí y caminó cierta distancia como de un tiro de piedra, y allí se arrodilló y oró.
42 nga nag ingon, “Amahan, kon mahimo kuhaa kining kopa sa kasakitan nganhi kanako. Ug bisan pa niana dili ang akong kabubut-on maoy matuman kon dili ang imong kabubut-on.”
“Padre”, oraba él, “si es tu voluntad, por favor quita de mí esta copa de sufrimiento. Pero quiero hacer lo que tú quieras, no lo que yo quiero”.
43 Ug ang anghel gikan sa langit nagpakita kaniya, ug gihatagan siya ug kusog.
Entonces un ángel del cielo se le apareció para darle fortaleza.
44 Tungod kay naaman siya sa dakong kasakitan, ug nag-ampo siya sa dakong kasakit, ug ang iyang singot sama kadagko sa tinulo sa dugo nga mitulo sa yuta.
Y Jesús oraba mucho más, con terrible angustia, y su sudor caía como gotas de sangre sobre suelo.
45 Pagtindog na niya gikan sa mga pag-ampo, nibalik siya sa iyang mga tinun-an, ug nakita niya sila nga nangatulog tungod sa ilang dakong kasubo,
Luego terminó de orar y fue donde estaban los discípulos. Los encontró dormidos, exhaustos por la aflicción.
46 ug nangutana siya, nganong nangatulog man kamo? Bangon kamo ug pag-ampo aron dili kamo madala sa tintasiyon.”
“¿Por qué están durmiendo?” les preguntó. “Levántense y oren para que no caigan en tentación”.
47 Samtang nagpadayon pa siya ug sulti, tan-awa, adunay panon nga nagpadulong kanila, kauban ni Judas, usa sa napulo ug duha, nga nangulo kanila. Siya niduol kang Jesus ug mihalok kaniya,
Mientras aún hablaba, se apareció una multitud dirigida por Judas, uno de los doce discípulos. Judas se acercó para besar a Jesús.
48 apan si Jesus misulti kaniya, “Judas luiban ba diay nimo ang Anak sa Tawo pinaagi sa halok?”
Pero Jesús le preguntó: “Judas, ¿entregas al Hijo del hombre con un beso?”
49 Unya ang tanan nga nakapalibot kang Jesus naka saksi kon unsa ang nahitabo, nagsulti sila, “Ginoo, amo ba silang tigbason pinaagi sa espada?”
Los seguidores de Jesús le preguntaron: “Señor, ¿debemos atacarlos con nuestras espadas?”
50 Unya ang usa kanila mitigbas gayod sa sulugoon sa labaw nga pari, ug naputol ang iyang tuong dalunggan.
Y uno de ellos hirió al siervo del sumo sacerdote, cortándole su oreja derecha.
51 Si Jesus nagsulti, “Igo na kana” unya gihikap niya ang dalunggan, ug naayo siya.
“¡Detente! ¡Basta de esto!” dijo Jesús. Entonces tocó la oreja del hombre y lo sanó.
52 Si Jesus nagsulti ngadto sa labaw sa kaparian ug sa agalon sa mga guwardiya sa templo, ug sa mga pangulo, nga miabot batok kaniya, “Mianhi ba kamo batok sa tulisan, ug nag dala ug espada ug mga pospos?
Luego Jesús habló con los jefes de los sacerdotes, y con los oficiales de la guardia del Templo y los ancianos. “¿Acaso soy algún tipo de criminal, que ustedes tuvieron que venir con palos y espadas?” preguntó.
53 Samtang kauban pa ako ninyo sa matag adlaw didto sa templo, wala ninyo ako dagmali. Apan inyo kining panahon, ug ang katungod sa kangitngit.”
“Aunque estuve con ustedes todos los días en el Templo, nunca me arrestaron. Pero este es el momento de ustedes, el momento cuando las tinieblas tienen el poder”.
54 Gidakop nila siya, ug gidala nila sa palayo, ug gidala usab nila siya didto sa balay sa pangulo sa mga pari. Apan si Pedro misunod nga nag palayo.
Entonces ellos lo arrestaron y se lo llevaron, llevándolo a la casa del jefe de los sacerdotes. Pedro seguía a la distancia.
55 Pagkahuman nila ug haling sa kalayo diha sa tunga sa hawanan ug nanglingkod silang tanan, Si Pedro nilingkod usab sa taliwala uban kanila.
Entonces prendieron una fogata en medio del patio y se sentaron alrededor de ella. Y Pedro estaba entre ellos.
56 Usa sa babaye nga katabang nakakita kaniya sa diha nga siya naglingkod diha sa kahayag sa kalayo, mitan-aw kaniya ug nag-ingon, “Kining tawhana kauban usab niya.”
Cuando se sentó allí, una criada lo distinguió por la luz de la fogata, y lo miró fijamente y dijo:
57 Apan si Pedro naglimod, ug nag ingon, “Babaye, Wala ko makaila kaniya.”
“Este hombre estaba con él”. Pero Pedro lo negó. “¡Mujer, no lo conozco!” le dijo.
58 Paglabay sa pipila ka oras adunay lain nga nakakita kaniya, ug nag ingon, “Usa ka sa usab sa kauban nila. “Apan si Pedro nag ingon, “Tawo, dili ako Kauban nila.”
Un rato más tarde otra persona lo miró y dijo: “Tú también eres uno de ellos”. “¡No, no lo soy!” respondió Pedro.
59 Pagkahuman sa mubong panahon naay laing tawo nga nakakita kaniya ug nag ingon, “Sa pag katinuod kining tawhana kauban gayod niya tungod kay taga Galilea man usab siya.”
Cerca de una hora después, otra persona insistió: “Estoy seguro que estaba con él también, es un galileo”.
60 Apan si Pedro nag ingon, “Wala gayod ako masayod sa imong gipanulti.” Ug samtang kamulo pa siya ug sulti dihadiha mituktugaok ang manok.
“¡No tengo idea de qué hablas!” respondió Pedro. Justo entonces, cuando aún hablaba, canto el gallo. Entonces el Señor se dio la vuelta y miró a Pedro.
61 Unya milingi, ang Ginoo ug nitan-aw kang Pedro. Ug si Pedro nahinumdom sa gisulti sa Ginoo, nga misulti siya, “Sa dili pa motuktugaok ang manok ilimod muna ako sa makatulo ka higayon.”
Y Pedro se acordó de lo que el Señor le había dicho, y cómo le dijo: “Antes que hoy cante el gallo, me negarás tres veces”.
62 Si Pedro nidagan sa gawas, ug nihilak pag-ayo.
Entonces Pedro salió y lloró amargamente.
63 Unya ang mga lalaki nga nagbantay kang Jesus nagbiaybiay ug naglatigo kaniya.
Luego los hombres que custodiaban a Jesús comenzaron a burlarse de él y a golpearlo.
64 Pagkahuman gitaptapan nila ang iyang nawong, sila nangutana kaniya, ug nag ingon, “Tag-ana daw kinsa ang naglatigo kanimo?”
Le pusieron una venda en los ojos, y le preguntaban: “¡Si puedes profetizar, dinos quién te golpeó esta vez!”
65 Daghan ang mga pulong nga gisulti nila batok kang Jesus, nga pag pasipala.
Y vociferaban muchos otros insultos contra él.
66 Sa dihang nagbanag-banag na, ang labaw sa katawhan nagtigom, kauban sa mga pangulo nga pari ug mga escriba. Gidala nila siya ngadto sa labaw nga hukmanan,
Temprano en la mañana, el concilio de ancianos se reunió con los jefes de los sacerdotes y los maestros religiosos. Jesús fue llevado delante del concilio.
67 Ug nag-ingon, “Kon ikaw ang Cristo, sultihi kami,” Apan miingon siya kanila, “Kon sultihan ko kamo, dili kamo motuo,
“Si realmente eres el Mesías, dínoslo”, dijeron ellos. “Aun si se los dijera, no me creerían”, respondió Jesús.
68 ug kon Ako mangutana kaninyo, dili kamo motubag.
“Y si yo les hiciera una pregunta, ustedes no la responderían.
69 Apan sukad karon, ang Anak sa Tawo magalingkod didto sa tuong kamot sa gahom Dios.”
Pero desde ahora el Hijo del hombre se sentará a la diestra del Dios Todopoderoso”.
70 Silang tanan nag ingon, “Unya ikaw ba ang Anak sa Dios?” Ug si Jesus misulti kanila “Giingon mo nga ako.”
Entonces todos ellos preguntaron: “¿Entonces eres el Hijo de Dios?” “Ustedes dicen que yo soy”, respondió Jesús.
71 Ug sila nag ingon, “Nganong nag kinahanglan pamanta ug mga saksi? Kitang tanan nakadungog na gikan mismo sa iyang baba.”
“¿Por qué necesitamos más testigos?” dijeron. “¡Nosotros mismos lo hemos oído de su propia boca!”