< Lucas 22 >
1 Sa nagkaduol na ang Pista sa Tinapay nga walay patubo, ang ginatawag nga Pista sa Pagsaylo.
Přiblížily se Velikonoce.
2 Ang pangulo sa mga pari ug mga eskriba naghisgot, kon unsaon nila sa pag patay si Jesus, tungod kay nahadlok sila sa mga tawo.
Velekněží a učitelé zákona hledali vhodný způsob, jak Ježíše zprovodit ze světa. Báli se však lidí, kteří se v Jeruzalémě shromažďovali k velikonočním svátkům.
3 Si satanas misulod kang Judas Iskariote, usa sa napulog duha.
Jidáš Iškariotský – jeden z dvanácti Ježíšových učedníků – podlehl satanskému pokušení,
4 Si Judas miadto sa mga pangulo sa mga pari ug sa mga Kapitan ug naghisgot sila mahitungod kon unsay paagi nga madala niya si Jesus ngadto kanila.
odešel za veleknězi a veliteli chrámové stráže a nabídl jim pomoc při Ježíšově zatčení.
5 Sila nalipay, ug nagkauyon nga hatagan nila siya ug kwarta.
Ti se samozřejmě zaradovali a slíbili mu odměnu.
6 Siya miuyon, ug nangitag higayon nga madala niya siya ngadto kanila ug ipalayo siya gikan sa daghang mga tawo.
Jidáš souhlasil a od té chvíle čekal na vhodnou příležitost, kdy by Ježíš mohl být nenápadně, bez mnoha svědků, zatčen.
7 Ang adlaw sa Tinapay nga walay patubo miabot, diin ang nating karnero sa Pagsaylo kinahanglan nga ihalad.
Židé se o Velikonocích scházeli k večeři, při níž jedli nekvašený chléb a předepsaným způsobem připraveného beránka.
8 Gipadala ni Jesus si Pedro ug Juan, ug naga ingon, “Lakaw kamo ug andama ninyo ang panihapon sa Pagsaylo, aron kita mangaon.
Proto Ježíš uložil Petrovi a Janovi, aby tuto večeři uchystali pro něj a ostatní učedníky.
9 Sila nangutana kaniya, “Asa nimo buot kami nga mangandam?”
Zeptali se: „Kde chceš, abychom ji udělali?“
10 Siya mitubag kanila, “Paminaw, kon makaabot na kamo sa siyudad, naay tawo nga nagdala ug sudlanan sa tubig nga mosugat kaninyo. Sunod kamo kaniya ngadto sa balay nga iyang paga-adtoan.
Odpověděl: „Když přijdete do města, potkáte muže, který ponese džbán vody. Jděte za ním do domu, kam vejde. Majiteli domu řekněte:
11 Unya sultihi ang agalon sa balay, Ang Magtutudlo nag ingon kaninyo, “Asa man dapit ang lawak sa mga dumuduong, diin ako magakaon sa Pagsaylo kauban sa akong mga disipulo?”
‚Mistr tě žádá abys nám ukázal místnost, ve které by se mohl se svými učedníky sejít k velikonoční večeři.‘
12 Siya magatudlo kaninyo sa dako ug sinangkapan nga lawak. Buhata ang pagpangandam didto.”
Zavede vás do velké jídelny v horním patře. Tam všechno nachystejte.“
13 Busa nangadto sila, ug nakaplagan nila ang mga butang nga giingon niya nga anaa didto. Unya nag andam sila ug pagkaon sa Pagsaylo.
Odešli a našli všechno přesně tak, jak jim Ježíš řekl, a připravili velikonočního beránka.
14 Sa dihang miabot na ang takna, milingkod siya kauban ang mga apostoles.
Ve stanovenou hodinu zaujal Ježíš se svými dvanácti apoštoly místo u stolu.
15 Unya siya miingon kanila, “Dako kaayo ang akong pangandoy nga mokaon sa Pista sa Pagsaylo kauban ninyo sa dili pa ako mag antos.
Řekl jim: „Velice jsem si přál ještě jíst s vámi beránka, dříve než budu trpět.
16 Kay sultihan ko kamo, nga dili na ako mokaon pag usab, hangtod nga matuman kini sa gingharian sa Dios.”
Je to naposledy, co ho takto jíme. Záhy se totiž stane to, co vám Bůh oběťmi velikonočního beránka naznačoval.“
17 Unya mikuha si Jesus sa kopa, ug sa dihang nahuman siya ug pagpasalamat siya miingon, “Dawata ninyo kini nga akong ihatag kaninyo.
Když jim po modlitbě podával kalich s vínem,
18 Kay sultihan ko kamo nga dili na ako mo inom niining bino pag usab, hangtod nga moabot ang gingharian sa Dios.”
řekl, že už ho s nimi nebude pít, dokud se nesejdou k hostině v nebi.
19 Unya siya mikuha ug Tinapay, ug sa dihang siya nakapasalamat na, gipikas-pikas niya kini, ug gihatag niya kini kanila, nga nag ingon, “Mao kini ang akong lawas nga akong ihatag kaninyo. Buhata ninyo kini sa pag hamdom kanako.”
Pak vzal chléb, poděkoval Bohu, rozlámal ho a podával svým učedníkům se slovy: „To je moje tělo, které se za vás obětuje. Tímto způsobem si mne vždycky znovu připomínejte.“
20 Sa samang paagi human sa ilang panihapon mikuha siya ug kopa, ug nag ingon, “Mao kini ang kopa sa bag-ong pakigsaad diha sa akong dugo, nga akong iula alang kaniyo.
Po večeři jim podal opět víno a řekl: „Tento kalich je znamením nové smlouvy Boha s člověkem, zpečetěné krví, kterou za vás proliji.
21 Apan pagbantay. Ang usa sa moluib kanako kauban nako dinhi sa lamesa.
Zde u stolu sedí člověk, který se tváří jako přítel, ale je odhodlán mne zradit.
22 Tungod kay ang Anak sa Tawo sa pagkatinuod itugyan gayod kon unsay ang gitagna bahin kaniya. Apan makaluluoy ang tawo nga magluib kaniya!”
Vím, že musím zemřít, ale běda zrádci.“
23 Unya sila nagsugod ug pangutan-anay sa usag-usa, kinsa kaha kanila ang magabuhat sa ingon niini nga butang.
Po těchto slovech se začali mezi sebou dohadovat, kdo z nich by byl schopen něčeho takového.
24 Unya didto adunay nahitabo nga panag lalis tali kanila mahitungod kon kinsa ang ilhon nga labaw kanila.
Nakonec mezi nimi vznikl spor, kdo z nich je přednější.
25 Siya misulti kanila, “Ang hari sa mga Gentil adunay kaugalingon nga pagdumala ngadto kanila, ug ang matag usa kinsa adunay katungod pagdumala ngadto kanila pagatawgon nga halangdong tigdumala.
Ježíš jim řekl: „Vládci panují nad svými poddanými a dávají si říkat dobrodinci.
26 Apan kini dili kinahanglan mahitabo kaninyo sama kaninyo. Hinuon, kinsa kadtong mag-ila nga siya ang labing dako magpakita nga labing ubos. Ug pasagdi nga ang labing mahinungdanon mag alagad.
U vás ať je tomu naopak. Nechtějte panovat, ale sloužit. Kdo je mezi vámi nejvyšší, ať jedná, jako by byl nejnižší, kdo je vůdčí osobností, ať slouží druhým.
27 Kay si kinsaman ang labing dako, kadto bang milingkod sa lamesa, o kadtong nag alagad? dili ba kadtong milingkod sa lamesa? bisan Ako nagalagd uban kaninyo.
Kdo je přednější? Ten, kdo sedí za stolem a dá se obsluhovat, nebo ten, kdo obsluhuje? Obecně platí, že ten, kdo se dá obsluhovat. Vidíte, a já jsem mezi vámi jako ten, kdo slouží.
28 Apan kamo nagapadayon sa pag-unong kanako sa akong kalisdanan.
Až dosud jste mi v mých zkouškách stáli věrně po boku.
29 Busa ihatag ko kaninyo ang gingharian, ingon nga ang akong Amahan naghatag nganhi kanako,
Můj Otec mi dal království a já vám uděluji právo,
30 aron makig uban ako kaninyo sa pag inom ug pagkaon sa akong lamesa didto sa akong gingharian. Ug magalingkod kamo uban kanako sa akong trono aron maghukom kamo sa dose ka tribu sa Israel.
abyste v tom království jedli a pili u mého stolu. Však také usednete na soudné stolice a budete soudit dvanáct izraelských rodů.“
31 Simon, Simon, pagbantay, Kay gipangayo ka ni Satanas, aron siya moalig-ig kanimo sama sa trigo.
Pak oslovil Šimona Petra: „Satan si vyžádal, aby vás mohl prosívat jako obilí,
32 Apan naga ampo ako kanimo, nga ang imong pagtuo dili gayod mapakyas. Aron inigbalik nimo magahatag ka ug kadasig sa imong kaigsoonan.”
ale já jsem se za tebe přimlouval, aby tvoje víra vydržela. A až se pak obrátíš, utvrzuj ve víře své bratry.“
33 Si Pedro nag ingon ngadto kaniya, “Ginoo, Andam ako nga mounong kanimo bisan pa sa bilanggoan ug sa kamatayon.”
Šimon odpověděl: „Pane, s tebou jsem odhodlán jít do vězení i na smrt.“
34 Si Jesus mitubag, “Sultihan ko ikaw, Pedro nga, sa dili pa motuktugaok ang manok ilimod muna ako sa makatulo ka higayon.”
Ježíš mu řekl: „Říkám ti, Petře, že dříve než dnes zakokrhá první kohout, třikrát popřeš, žes mne znal.“
35 Unya si Jesus misulti kanila, “Kung gipadala ko kamo nga walay puntil, o bag nga tagana, o sapatos, naabay nakulang kaninyo?” Ug sila mitubag, “Wala.”
Pak jim ještě řekl: „Posílal jsem vás za lidmi bez peněz, bez zásob a bosé. Můžete říci, že jste měli v něčem nedostatek?“Oni odpověděli: „Ne, ani v nejmenším.“
36 Unya siya miingon kanila, “Apan karon, ang usa nga adunay puntil, padad- a siya, ug usab sa bag nga tagana. Ang usa nga walay espada ibaligya ang iyang kupo aron ipalit ug usa.
Ježíš pokračoval. „Teď se situace mění, přijde pro vás těžká doba. Dobře se na ni vybavte a vyzbrojte.
37 Kay ako moingon kaninyo, kon unsa ang nahisulat bahin kanako kinahanglan matuman, 'Ug isipon siya nga malinapason sa balaod.' Kay ang gipanagna bahin kanako matuman gayod.”
Brzy budu souzen jako zločinec, jak to bylo předpověděno. Prorocká slova o mně se plní.“
38 Unya sila misulti, “Ginoo, tan-awa! Adunay duha ka espada” Ug siya misulti kanila, “Igo na kana.”
Řekli: „Pane, máme tu dva meče.“Ježíš odpověděl: „To stačí.“
39 Pagkahuman sa panihapon, Si Jesus miadto, sumala sa naandan niyang gibuhat, didto sa Bungtod sa mga Olibo, ug ang iyang mga tinun-an misunod kaniya.
Pak se jako obvykle vydal na Olivovu horu a jeho učedníci ho provázeli.
40 Sa dihang sila miabot na, siya nag ingon kanila, “Pag-ampo kamo aron dili kamo madala sa tintasiyon.”
Když došli na místo, řekl jim: „Modlete se, abyste obstáli v těžkých zkouškách, které vás čekají.“
41 Unya mibiya siya sa dili kaayo layo kanila nga igo ra malabay ug bato, ug siya niluhod ug nag-ampo,
Sám se pak vzdálil, co by kamenem dohodil, poklekl a modlil se:
42 nga nag ingon, “Amahan, kon mahimo kuhaa kining kopa sa kasakitan nganhi kanako. Ug bisan pa niana dili ang akong kabubut-on maoy matuman kon dili ang imong kabubut-on.”
„Otče, kdybys mne mohl ušetřit tohoto kalicha utrpení, ale ať se vyplní tvoje vůle, ne moje.“
43 Ug ang anghel gikan sa langit nagpakita kaniya, ug gihatagan siya ug kusog.
Tu při něm stál anděl a dodával mu sílu.
44 Tungod kay naaman siya sa dakong kasakitan, ug nag-ampo siya sa dakong kasakit, ug ang iyang singot sama kadagko sa tinulo sa dugo nga mitulo sa yuta.
Ježíš se modlil v smrtelné úzkosti. Pot jako krvavé kapky mu stékal na zem.
45 Pagtindog na niya gikan sa mga pag-ampo, nibalik siya sa iyang mga tinun-an, ug nakita niya sila nga nangatulog tungod sa ilang dakong kasubo,
Když skončil modlitbu, šel ke svým učedníkům a shledal, že pod tíhou událostí usnuli.
46 ug nangutana siya, nganong nangatulog man kamo? Bangon kamo ug pag-ampo aron dili kamo madala sa tintasiyon.”
Probudil je: „Jak můžete spát? Vstaňte a modlete se, abyste obstáli ve zkouškách, které jsou před vámi.“
47 Samtang nagpadayon pa siya ug sulti, tan-awa, adunay panon nga nagpadulong kanila, kauban ni Judas, usa sa napulo ug duha, nga nangulo kanila. Siya niduol kang Jesus ug mihalok kaniya,
Ještě to ani nedořekl a objevil se houf lidí s Jidášem v čele. Ten přistoupil k Ježíšovi, aby ho políbil.
48 apan si Jesus misulti kaniya, “Judas luiban ba diay nimo ang Anak sa Tawo pinaagi sa halok?”
Ježíš mu řekl: „Jidáši, polibkem mne zrazuješ?“
49 Unya ang tanan nga nakapalibot kang Jesus naka saksi kon unsa ang nahitabo, nagsulti sila, “Ginoo, amo ba silang tigbason pinaagi sa espada?”
Když ostatní učedníci pochopili, co se děje, volali: „Pane, máme tě bránit?“
50 Unya ang usa kanila mitigbas gayod sa sulugoon sa labaw nga pari, ug naputol ang iyang tuong dalunggan.
A jeden z nich skutečně vytasil meč a uťal pravé ucho jednomu muži z chrámové stráže.
51 Si Jesus nagsulti, “Igo na kana” unya gihikap niya ang dalunggan, ug naayo siya.
Ježíš však řekl: „Dost! Nechte toho!“Dotkl se ucha zraněného a uzdravil ho.
52 Si Jesus nagsulti ngadto sa labaw sa kaparian ug sa agalon sa mga guwardiya sa templo, ug sa mga pangulo, nga miabot batok kaniya, “Mianhi ba kamo batok sa tulisan, ug nag dala ug espada ug mga pospos?
Pak Ježíš oslovil stráž, jejich velitele a kněze, kteří je vedli: „Přišli jste si pro mne s meči a klacky jako pro lotra.
53 Samtang kauban pa ako ninyo sa matag adlaw didto sa templo, wala ninyo ako dagmali. Apan inyo kining panahon, ug ang katungod sa kangitngit.”
A přitom jsem s vámi denně býval v chrámu a ruku jste na mne nevztáhli. Ale já vím, přišla vaše chvíle a tma teď nabývá vrchu.“
54 Gidakop nila siya, ug gidala nila sa palayo, ug gidala usab nila siya didto sa balay sa pangulo sa mga pari. Apan si Pedro misunod nga nag palayo.
Tu se ho zmocnili a odvedli do veleknězova paláce. Petr je zpovzdálí sledoval.
55 Pagkahuman nila ug haling sa kalayo diha sa tunga sa hawanan ug nanglingkod silang tanan, Si Pedro nilingkod usab sa taliwala uban kanila.
Vojáci rozdělali uprostřed nádvoří oheň a sesedli se okolo. Petr se přišel mezi ně také ohřát.
56 Usa sa babaye nga katabang nakakita kaniya sa diha nga siya naglingkod diha sa kahayag sa kalayo, mitan-aw kaniya ug nag-ingon, “Kining tawhana kauban usab niya.”
Jak mu plamen osvěcoval tvář, všimla si ho jedna služka, prohlédla si ho a řekla: „Podívejte se, ten s ním také chodil.“
57 Apan si Pedro naglimod, ug nag ingon, “Babaye, Wala ko makaila kaniya.”
Petr se bránil: „Ženo, vždyť já ho vůbec neznám.“
58 Paglabay sa pipila ka oras adunay lain nga nakakita kaniya, ug nag ingon, “Usa ka sa usab sa kauban nila. “Apan si Pedro nag ingon, “Tawo, dili ako Kauban nila.”
Za chvíli si ho všiml někdo jiný: „Ty k nim taky patříš.“Petr řekl: „To se mýlíte.“
59 Pagkahuman sa mubong panahon naay laing tawo nga nakakita kaniya ug nag ingon, “Sa pag katinuod kining tawhana kauban gayod niya tungod kay taga Galilea man usab siya.”
Asi za hodinu zase někdo jiný začal tvrdit: „Tenhle s ním určitě byl také, je to Galilejec.“
60 Apan si Pedro nag ingon, “Wala gayod ako masayod sa imong gipanulti.” Ug samtang kamulo pa siya ug sulti dihadiha mituktugaok ang manok.
Petr to popřel: „Člověče, vůbec nevím, o čem mluvíš.“Než to dořekl, zakokrhal kohout.
61 Unya milingi, ang Ginoo ug nitan-aw kang Pedro. Ug si Pedro nahinumdom sa gisulti sa Ginoo, nga misulti siya, “Sa dili pa motuktugaok ang manok ilimod muna ako sa makatulo ka higayon.”
A tu se Ježíš otočil a podíval se na Petra a ten si vzpomněl, že mu Pán řekl: „Dříve než kohout zakokrhá, třikrát mne zapřeš.“
62 Si Pedro nidagan sa gawas, ug nihilak pag-ayo.
Vyběhl z nádvoří a venku se hořce rozplakal.
63 Unya ang mga lalaki nga nagbantay kang Jesus nagbiaybiay ug naglatigo kaniya.
Stráž se začala Ježíšovi vysmívat.
64 Pagkahuman gitaptapan nila ang iyang nawong, sila nangutana kaniya, ug nag ingon, “Tag-ana daw kinsa ang naglatigo kanimo?”
Zavázali mu oči, bili ho do tváře a říkali: „Jsi přece prorok, tak hádej, kdo tě uhodil.“
65 Daghan ang mga pulong nga gisulti nila batok kang Jesus, nga pag pasipala.
A předháněli se v tom, kdo ho víc poníží.
66 Sa dihang nagbanag-banag na, ang labaw sa katawhan nagtigom, kauban sa mga pangulo nga pari ug mga escriba. Gidala nila siya ngadto sa labaw nga hukmanan,
Když se rozednilo, sešla se nejvyšší rada, kterou tvořili představitelé lidu, velekněží a učitelé zákona. Dali si Ježíše předvést a naléhali na něho: „Jsi Mesiáš? Řekni nám to!“
67 Ug nag-ingon, “Kon ikaw ang Cristo, sultihi kami,” Apan miingon siya kanila, “Kon sultihan ko kamo, dili kamo motuo,
On odpověděl: „I kdybych vám to řekl, stejně tomu neuvěříte.
68 ug kon Ako mangutana kaninyo, dili kamo motubag.
A kdybych se já vás na něco zeptal, neodpovíte mi.
69 Apan sukad karon, ang Anak sa Tawo magalingkod didto sa tuong kamot sa gahom Dios.”
Řeknu vám jenom to: Již záhy usedne Syn člověka po Boží pravici.“
70 Silang tanan nag ingon, “Unya ikaw ba ang Anak sa Dios?” Ug si Jesus misulti kanila “Giingon mo nga ako.”
Všichni začali volat: „Ty jsi tedy Boží Syn?“Ježíš odpověděl: „Vaše vlastní slova to potvrzují.“
71 Ug sila nag ingon, “Nganong nag kinahanglan pamanta ug mga saksi? Kitang tanan nakadungog na gikan mismo sa iyang baba.”
Tu křičeli jeden přes druhého: „To nám stačí, už žádné další svědectví nepotřebujeme, usvědčil se sám!“