Lucas 20
1 Niabot ang usa ka adlaw, sa dihang si Jesus nagtudlo sa mga tawo didto sa templo ug nagsangyaw sa ebanghelyo, ang pangulong mga pari ug ang mga manunulat miadto kaniya kauban ang mga kadagkoan.
| באחד מאותם ימים, כשלימד ישוע את העם בבית־המקדש וסיפר לו את בשורת ה׳, ניגשו אליו הכוהנים, הסופרים והזקנים ושאלו: |
2 Sila miingon kaniya, “Sultihi kami unsay katungod nimo sa pagbuhat niining mga butanga? O kinsa siya nga naghatag kanimo niini nga katungod?”
| ”באיזו רשות אתה עושה את כל הדברים האלה?“ |
3 Siya mitubag ug miingon kanila, “Ako usab mangutana kaninyo. Sultihi ko mahitungod
| ”אענה לשאלתכם בתנאי שתענו לשאלתי“, השיב להם ישוע. |
4 sa pagbawtismo ni Juan. Kadto ba gikan sa langit o gikan sa mga tawo?”
| ”האם יוחנן המטביל נשלח על־ידי אלוהים או על־ידי בני־אדם?“ |
5 Sila nangatarongan sa ilang mga kaugalingon, miingon, “kung kita moingon, 'Gikan sa langit,' siya moingon, 'Unya ngano man nga wala kamo motuo kaniya?'
| הם התייעצו ביניהם:”אם נגיד שאלוהים שלח את יוחנן, ישוע ישאל אותנו מדוע לא האמנו בו. |
6 Apan kung kita moingon, 'Gikan sa tawo,' tanang tawo mobato kanato, tungod kay sila mituo nga si Juan propeta.”
| אבל אם נגיד שאלוהים לא שלח את יוחנן, העם יתנפל עלינו, כי כולם מאמינים שיוחנן היה נביא מאת אלוהים.“ |
7 Busa sila mitubag nga wala sila makabalo asa kadto gikan.
| לבסוף השיבו שאינם יודעים את התשובה. |
8 Si Jesus miingon kanila, “Dili usab ako mosulti kaninyo kung unsang katungod nako sa pagbuhat niining mga butanga.”
| ”אם כן, גם אני לא אשיב לשאלתכם“, אמר ישוע. |
9 Siya misugilon sa mga tawo niini nga sambingay, “Ang tawo nagtanom sa parasan, gipiyal kini sa mga tig-atiman sa paras, ug miadto sa laing kaumahan sa dugay nga panahon.
| ישוע פנה אל העם וסיפר להם את המשל הבא:”איש אחד נטע כרם ענבים, השכיר אותו לכורמים זרים ונסע לארץ רחוקה לכמה שנים. |
10 Sa gitakda nga panahon siya nagpadala ug sulugoon ngadto sa tig-atiman sa paras, nga sila kinahanglan mohatag kaniya sa bunga sa parasan. Apan gikulata siya sa mga nag-atiman sa paras, ug gipapauli siya nga walay dala.
| בהגיע מועד הבציר שלח בעל הכרם אחד מאנשיו לאסוף את חלקו ביבול הענבים. אבל הכורמים הכו את השליח ושלחו אותו חזרה לאדוניו בידיים ריקות. |
11 Unya siya nagpadala ug lain nga sulugoon ug gikulata usab nila kini, gihimoan siya sa dakong kaulawan, ug gipapauli nga walay dala.
| בעל הכרם שלח שליח אחר, אולם גורלו היה כגורל קודמו; הכורמים הכו אותו, קיללו אותו ושלחוהו בידיים ריקות. |
12 Siya usab nagpadala pa gihapon sa ikatulo ka higayon ug ila usab siyang gisamaran, ug gilabay ngadto sa gawas.
| בעל הכרם שלח אדם שלישי, אבל גם אותו הם פצעו וגירשו משם. |
13 Unya ang agalon sa parasan nag-ingon, 'Unsay akong buhaton? Akong ipadala ang akong pinalanggang anak. Basin ila kining tahuron.'
| ”’מה אעשה?‘שאל את עצמו בעל הכרם.’אולי אם אשלח את בני האהוב הם יפחדו מפניו ויכבדו אותו‘. |
14 Apan sa dihang nakita siya sa mga tig-atiman sa paras, sila nag-inistoryahanay, miingon, 'Kini ang manununod. Ato siyang patyon, aron ang iyang masunod nga katigayonan maatoa.'
| אולם כשראו הכורמים את הבן אמרו:’יש לנו כאן הזדמנות: הבן הזה יירש את הכרם לאחר מות אביו, אולם אם נהרוג אותו נזכה אנחנו בכרם!‘ |
15 Gilabay nila siya pagawas sa parasan ug gipatay. Unsa unya ang pagabuhaton sa agalon sa parasan ngadto kanila?
| והכורמים גירשו את הבן מהכרם והרגו אותו.”מה לדעתכם יעשה בעל הכרם? |
16 Siya moanhi ug laglagon kining mga tig-atiman sa paras, ug ihatag ang parasan sa uban.” Ug sa dihang nadungog nila kini, sila miingon, “Dili itugot sa Dios!”
| אני אומר לכם, הוא יבוא בעצמו, יהרוג את הכורמים וישכיר את הכרם לאחרים.“”חס וחלילה שיעשו כך האנשים!“קראו השומעים. |
17 Apan si Jesus mitan-aw kanila, ug miingon, “Unsa ang ipasabot niinig kasulatan? 'Ang bato nga gisalikway sa magtutukod, nahimo nga pundasyon'?
| ישוע נעץ בהם את מבטו ואמר:”מה לדעתכם כוונת הפסוק בתהלים:’אבן מאסו הבונים, הייתה לראש פינה‘?“ |
18 Matag usa nga mahulog niadtong batoha mapulpog. Apan kung kinsa ang mahulogan niini madugmok.”
| ישוע הוסיף:”מי שייפול על האבן הזאת יתנפץ לרסיסים, ומי שתיפול עליו האבן ישחק לאבק.“ |
19 Busa ang mga manunulat ug mga pangulong pari nangita ug paagi kung unsaon nila pagdakop kaniya niadtong orasa, kay sila nakahibalo nga siya naghisgot sa maong sambingay batok kanila. Apan nahadlok sila sa mga tawo.
| הסופרים וראשי הכוהנים הבינו שהם הכורמים הרשעים במשל ורצו לאסור את ישוע, אבל הם פחדו שמא העם יחולל מהומות. |
20 Gibantayan siya pag-ayo, sila nagpadala ug mga espiya nga nagpakaaron-ingnon nga matarong, nga sila unta makakita ug sayop sa iyang gipamulong, aron matugyan nila siya ngadto sa pagdumala ug kagamhanan sa gobernador.
| הסופרים וראשי הכוהנים ציפו להזדמנות מתאימה לאסור את ישוע ולמסור אותו לידי השלטונות. יום אחד שלחו אליו מרגלים בדמות אנשים תמימים, כדי שינסו להכשילו בלשונו. |
21 Sila nganutana kaniya, miingon, “Magtutudlo, nakahibalo kami nga ikaw nagsulti ug nagtudlo sa husto, ug wala nadani ni bisan kinsa, apan ikaw nagtudlo sa kamatuoran mahitungod sa pamaagi sa Dios.
| ”רבי, “פתחו מרגלים אלה,”אנחנו יודעים שאתה איש ישר, ושאיש אינו יכול להשפיע עליך לשקר. אנחנו גם יודעים שאתה באמת מלמד את דבר־אלוהים. |
22 Uyon ba sa balaod nga kami mobayad sa buhis kang Cesar, o dili?”
| אמור לנו, האם עלינו לשלם מס לקיסר הרומאי או לא?“ |
23 Apan nasabtan ni Jesus ang ilang pagkamaro, ug miingon kanila,
| ישוע הבין את מזימתם ולכן ענה: |
24 “Ipakita kanako ang denaryo. Kang kinsang dagway ug ngalan ang nahisulat niini?” Sila miingon, “kang Cesar.”
| ”תנו לי מטבע ואומר לכם. של מי הדמות החקוקה כאן? ושל מי השם החקוק מתחת לדמות?“”של הקיסר“, השיבו. |
25 Siya miingon kanila, “Ihatag kang Cesar ang mga butang nga kang Cesar, ug sa Dios, ang mga butang nga sa Dios.”
| ”אם כן, תנו לקיסר את מה ששייך לו, ותנו לאלוהים את מה ששייך לאלוהים!“ |
26 Ang mga manunulat ug mga pangulong pari walay ikasaway sa iyang giingon atubangan sa mga tawo. Sila nahibulong sa iyang tubag ug wala silay nasulti.
| ניסיונם להכשילו בלשונו לא הצליח. הם התפעלו כל־כך מתשובותיו עד שלא היו מילים בפיהם. |
27 Sa dihang ang pipila ka mga Saduseo miadto kaniya, ang mga nag-ingon nga walay pagkabanhaw,
| חבורה של צדוקים (שאינם מאמינים בתחיית המתים) באה אל ישוע ושאלה: |
28 sila nangutana kaniya, miingon, “Magtutudlo, si Moises nagsulat kanato nga kung ang igsoon nga lalaki sa usa ka lalaki namatay, adunay asawa, ug walay anak, kuhaon sa igsoon nga lalaki ang asawa sa iyang igsoon, ug maghatag ug anak alang sa iyang igsoon.
| ”רבי, משה רבנו לימד אותנו בתורה שאם אדם נשוי מת ואינו משאיר אחריו ילדים, חייב אחיו להתחתן עם האלמנה, כדי שתוכל ללדת בן שישא את שם המת. |
29 Adunay pito ka mga managsoon nga lalaki ug ang magulang nagminyo apan namatay nga walay anak,
| במשפחה אחת היו שבעה אחים. האח הבכור התחתן וכעבור זמן קצר מת ולא השאיר אחריו בן. |
30 ug ang ikaduha usab.
| האח השני התחתן עם האלמנה, וגם הוא מת ולא השאיר בן. |
31 Ang ikatulo nikuha kaniya, ug sa ingon niana ang pito usab wala naka anak, ug nangamatay.
| כך היה גם עם האח השלישי. בקיצור, כל שבעת האחים התחתנו עם האישה האחת, כולם מתו ולא השאירו אחריהם ילדים. |
32 Sa human niana ang babaye usab namatay. Sa pagkabanhaw unya,
| לבסוף מתה גם האישה. |
33 kang kinsang asawa kadtong babaye? Tungod kay ang pito naminyo man kaniya.”
| ”רבי, למי תהיה שייכת האישה בתחיית המתים? הלא כל השבעה התחתנו אתה!“ |
34 Si Jesus miingon kanila, “Ang mga anak niining kalibotan magminyo, ug ihatag sa kaminyoon. (aiōn g165)
| ”נשואין הם רק בשביל האנשים בעולם הזה“, השיב להם ישוע. (aiōn g165) |
35 Apan sila nga gihukman nga angayan modawat sa pagkabanhaw gikan sa kamatayon ug mosulod sa walay kataposan dili magminyo o dili na ihatag sa kaminyoon. (aiōn g165)
| ”אלה שיזכו לקום מן המתים ולחיות לנצח בעולם הבא, לא יינשאו. (aiōn g165) |
36 Dili na usab sila mamatay, kay sila managsama na sa mga anghel ug mga anak sa Dios, isip mga anak sa pagkabanhaw.
| בעולם הבא הם יהיו כמלאכים ושוב לא יכולים למות. הם גם בני־אלוהים, משום שקמו לתחייה. |
37 Apan ang mga patay mabanhaw, bisan si Moises nagpakita, sa lugar kung diin may kalabotan sa gamay nga kahoy, diin siya nagtawag sa Ginoo nga Dios ni Abraham ug Dios ni Isaac ug Dios ni Jacob.
| בנוגע לשאלתכם אם יקומו המתים לתחייה, משה רבנו אשרר בתורה את דבר תחיית המתים. כשתיאר משה כיצד נגלה אליו ה׳ בסנה הבוער, הוא קרא לה׳:’אלוהי אברהם, אלוהי יצחק ואלוהי יעקב‘. |
38 Karon siya dili Dios sa patay, apan sa buhi, tungod kay ang tanan buhi diha kaniya.”
| זה כדי לומר שה׳ הוא אלוהי החיים ולא של המתים, כי בעיני אלוהים האנשים האלה חיים.“ |
39 Ang pipila sa mga manunulat mitubag, “Magtutudlo, maayo kaayo ang imong tubag.”
| ”יפה ענית, רבי“, שיבחו אותו סופרים אחדים, |
40 Tungod kay sila wala na misulay pagpangutana kaniya sa daghan pang mga pangutana.
| ואיש לא העז לשאול אותו שאלות נוספות. |
41 Si Jesus miingon kanila, “Giunsa nila pagkaingon nga ang Cristo anak ni David?
| שאל אותם ישוע שאלה:”מדוע טוענים האנשים שהמשיח הוא בן־דוד? |
42 Tungod kay si David mismo miingon sa libro sa mga Salmo, Ang Ginoo miingon sa akong Ginoo, 'Lingkod sa akong tuong dapit,
| הלא דוד עצמו אומר בתהלים:’נאם ה׳ לאדני, שב לימיני |
43 hangtod nga ang imong mga kaaway akong himoon nga tumbanan sa imong mga tiil.'
| עד אשית אויביך הדם לרגליך‘. |
44 Si David busa mitawag kang Cristo ug 'Ginoo', sa unsa nga paagi nahimo siya nga anak ni David?”
| כיצד יכול המשיח להיות בנו של דוד וגם אדוניו?“ |
45 Pagkadungog sa mga tawo siya miingon sa iyang mga disipulo,
| בעוד כל העם מקשיב לו פנה ישוע אל תלמידיו ואמר: |
46 “Pagbantay sa mga manunulat, nga naninguha sa paglakaw nga tag-as ang mga kupo ug gusto ug pinasahi nga mga pagtagad sa merkado, ug mga lingkuranan sa pangulo sa mga sinagoga, ug pangulong mga lugar sa mga kumbira.
| ”היזהרו מהסופרים שאוהבים ללבוש גלימות ולהיראות לפני האנשים בשווקים, כדי שכולם ייתנו להם כבוד. הם אוהבים לשבת במושבות הנכבדים בבית־הכנסת ובסעודות וחגיגות. |
47 Sila usab mangilog sa mga balay sa mga byuda, ug magpaka-aron ingnon sa pagbuhat ug tag-as nga mga pag-ampo. Kini mga maka-angkon sa dako nga paghukom sa silot.”
| הם מעמידים פני צדיקים תמימים, ומתפללים בציבור תפילות ארוכות כדי לעשות רושם, אבל באותה עת הם מרמים את האלמנות ומגרשים אותן מבתיהן. משום כך אלוהים ישפוט אותם בחומרה רבה מאוד.“ |
