Lucas 2
1 Karon niadtong mga adlawa, nahitabo kadto nga si Cesar Agustus nagpadala ug usa ka kasugoan nga nagmando nga kinahanglang mapahigayon ang sensus sa tanang mga tawo nga nagpuyo sa kalibotan sa Roma.
And it came to pass in those days, that there went out a decree from Caesar Augustus, that all the world should be taxed.
2 Mao kini ang unang sensus nga gipahigayon sa dihang si Cirenio mao ang gobernador sa Syria.
(And this taxing was first made when Cyrenius was governor of Syria.)
3 Busa ang tanan nangadto sa ilang kaugalingon nga lungsod aron matala alang sa sensus.
And all went to be taxed, every one into his own city.
4 Si Jose mibiya usab gikan sa siyudad sa Nazaret sa Galilea ug milakaw didto sa lungsod sa Judea nga anaa sa Betlehem, nga gitawag nga siyudad ni David, tungod kay siya usa man ka kaliwat gikan sa pamilya ni David.
And Joseph also went up from Galilee, out of the city of Nazareth, into Judaea, unto the city of David, which is called Bethlehem; (because he was of the house and lineage of David: )
5 Siya miadto didto aron matala kauban ni Maria, nga iyang pangasaw-onon ug nagpaabot sa usa ka anak.
To be taxed with Mary his espoused wife, being great with child.
6 Karon nahitabo kadto nga samtang atua sila didto, ang takna miabot na alang kaniya nga manganak.
And so it was, that, while they were there, the days were accomplished that she should be delivered.
7 Siya nanganak ug usa ka batang lalaki, nga iyang kamagulangang anak, ug iyang giputos ug maayo sa panapton. Unya gipahimutang niya siya didto sa pakan-anan sa mga mananap, tungod kay wala nay luna alang kanila didto sa lawak sa mga dumudoong.
And she brought forth her firstborn son, and wrapped him in swaddling clothes, and laid him in a manger; because there was no room for them in the inn.
8 Sa samang rehiyon, adunay mga magbalantay sa mga karnero nga nagpuyo didto sa mga kaumahan ug nagtan-aw kanunay sa panon sa mga karnero sa takna sa kagabihion.
And there were in the same country shepherds abiding in the field, keeping watch over their flock by night.
9 Sa kalit lang, ang anghel sa Ginoo mitungha kanila, ug ang himaya sa Ginoo midan-ag palibot kanila, ug nahadlok sila pag-ayo.
And, lo, the angel of YHWH came upon them, and the glory of YHWH shone round about them: and they were sore afraid.
10 Unya ang anghel miingon kanila, “Ayaw kamo kahadlok, tungod kay ako magpahibalo kaninyo sa maayong balita nga makahatag ug dako kaayong kalipay sa tanang katawhan.
And the angel said unto them, Fear not: for, behold, I bring you good tidings of great joy, which shall be to all people.
11 Karong adlawa ang usa ka manluluwas natawo alang kaninyo sa siyudad ni David! Siya mao ang Cristo nga Ginoo!
For unto you is born this day in the city of David a Saviour, which is the Messiah the Sovereign.
12 Mao kini ang timailhan nga ihatag kaninyo, makaplagan ninyo ang usa ka bata nga giputos sa panapton ug naghigda didto sa pakan-anan sa mga mananap.”
And this shall be a sign unto you; Ye shall find the babe wrapped in swaddling clothes, lying in a manger.
13 Sa kalit lang uban sa mga anghel adunay dakong panon sa langitnong kasundalohan nga nagdayeg sa Dios, ug nag-ingon,
And suddenly there was with the angel a multitude of the heavenly host praising YHWH, and saying,
14 “Himaya sa Dios sa kahitas-an, ug aduna untay kalinaw sa kalibotan taliwala sa katawhan nga iyang gikahimut-an.”
Glory to YHWH in the highest, and on earth peace, good will toward men.
15 Nahitabo kadto nga sa dihang ang mga anghel nahanaw na gikan kanila ug mibalik sa langit, ang mga magbalantay sa karnero miingon sa usag-usa, “Mangadto na kita karon sa Betlehem, ug tan-awon nato kining butang nga nahitabo, nga maoy gipahibalo sa Ginoo kanato.”
And it came to pass, as the angels were gone away from them into heaven, the shepherds said one to another, Let us now go even unto Bethlehem, and see this thing which is come to pass, which YHWH hath made known unto us.
16 Sila nagdali sa pag-adto didto ug nakaplagan nila si Maria ug si Jose, ug nakita nila ang bata nga naghigda didto sa pakan-anan sa mga mananap.
And they came with haste, and found Mary, and Joseph, and the babe lying in a manger.
17 Human nila kini nakita, ilang gipahibalo sa katawhan kung unsa ang gisulti kanila mahitungod niining bataa.
And when they had seen it, they made known abroad the saying which was told them concerning this child.
18 Ang tanan nga nakadungog niini nahibulong kung unsa ang gisulti kanila sa mga magbalantay sa mga karnero.
And all they that heard it wondered at those things which were told them by the shepherds.
19 Apan si Maria kanunay nga naghunahuna mahitungod sa tanang butang nga iyang nadunggan, ug gitipigan kini niya sa iyang kasingkasing.
But Mary kept all these things, and pondered them in her heart.
20 Ang mga magbalantay sa mga karnero mibalik, nga naghimaya ug nagdayeg sa Dios sa tanang butang nga ilang nadungog ug nakita, sama sa giingon kanila.
And the shepherds returned, glorifying and praising YHWH for all the things that they had heard and seen, as it was told unto them.
21 Sa ikawalo ka adlaw ug mao kadtong panahona sa pagtuli sa bata, sila nagngalan kaniya ug Jesus, ang ngalan nga gihatag sa anghel sa wala pa siya gipanamkon sa sabakan.
And when eight days were accomplished for the circumcising of the child, his name was called Yahushua, which was so named of the angel before he was conceived in the womb.
22 Sa dihang ang gikinahanglan nga gidaghanon sa mga adlaw alang sa ilang paghinlo nilabay na, sumala sa balaod ni Moises, si Jose ug Maria ilang gidala ang ilang bag-ong natawo nga anak nga lalaki padulong sa templo sa Jerusalem aron ihalad siya sa Ginoo.
And when the days of her purification according to the law of Moses were accomplished, they brought him to Jerusalem, to present him to YHWH;
23 Sumala sa nahisulat sa balaod sa Ginoo, “Ang tanang lalaki nga anak nga migula sa sabakan pagatawagon nga balaan alang sa Ginoo.”
(As it is written in the law of YHWH, Every male that openeth the womb shall be called holy to YHWH; )
24 Sila usab miadto aron sa paghalad ug usa ka halad sumala sa giingon sa balaod sa Ginoo, “Usa ka pares nga salampati o duha ka pispis nga tukmo.”
And to offer a sacrifice according to that which is said in the law of YHWH, A pair of turtledoves, or two young pigeons.
25 Tan-awa, adunay usa ka tawo sa Jerusalem nga ginganlan ug Simeon. Kining tawhana matarong ug mainampuon. Siya naghulat sa manghuhupay sa Israel, ug ang Balaang Espiritu anaa kaniya.
And, behold, there was a man in Jerusalem, whose name was Simeon; and the same man was just and devout, waiting for the consolation of Israel: and the Holy Spirit was upon him.
26 Gipadayag na kaniya sa Balaang Espiritu nga dili usa siya mamatay sa dili pa niya makita ang Ginoo nga Cristo.
And it was revealed unto him by the Holy Spirit, that he should not see death, before he had seen YHWH 's Messiah.
27 Usa ka adlaw niana miadto siya sa templo, giniyahan sa Balaang Espiritu. Sa dihang ang ginikanan nagdala sa bata, nga si Jesus, aron himoon niya kung unsa ang nabatasan nga gisugo sa balaod,
And he came by the Spirit into the temple: and when the parents brought in the child Yahushua, to do for him after the custom of the law,
28 unya si Simeon nagdawat kaniya sa iyang mga bukton, ug nagdayeg sa Dios ug nag-ingon,
Then took he him up in his arms, and blessed YHWH, and said,
29 “Karon tugoti nga ang imong alagad mobiya sa kalinaw, Ginoo, sumala sa imong pulong.
YHWH, now lettest thou thy servant depart in peace, according to thy word:
30 Kay nakita na sa akong mga mata ang imong kaluwasan,
For mine eyes have seen thy salvation,
31 nga imong giandam sa panan-aw sa tanang katawhan.
Which thou hast prepared before the face of all people;
32 Mahimo siya nga kahayag nga mopadayag sa kamatuoran ngadto sa mga Gentil ug mahimong himaya sa imong katawhan Israel.”
A light to lighten the Gentiles, and the glory of thy people Israel.
33 Ang amahan ug inahan sa bata nahibulong sa mga butang nga gipanulti mahitungod kaniya.
And Joseph and his mother marvelled at those things which were spoken of him.
34 Unya si Simeon nagpanalangin kanila ug miingon kang Maria nga iyang inahan. “Paminaw pag-ayo! Kini nga bata gitagana alang sa pagkapukan ug pagbangon sa daghang katawhan sa Israel ug timailhan sa gipamulong batok kaniya.
And Simeon blessed them, and said unto Mary his mother, Behold, this child is set for the fall and rising again of many in Israel; and for a sign which shall be spoken against;
35 Usab, ang usa ka espada molagbas sa imong kaugalingon nga kalag, aron ang mga hunahuna gikan sa daghang kasingkasing mahimong mapadayag.”
(Yea, a sword shall pierce through thy own soul also, ) that the thoughts of many hearts may be revealed.
36 Ang babaye nga propeta nga ginganlan ug Ana atua usab didto. Siya mao ang anak nga babaye ni Fanuel gikan sa tribo ni Aser. Edaran na kaayo siya. Siya nagpuyo kauban sa iyang bana sulod sa pito ka tuig pagkahuman sa iyang kaminyuon,
And there was one Anna, a prophetess, the daughter of Phanuel, of the tribe of Aser: she was of a great age, and had lived with an husband seven years from her virginity;
37 ug unya siya nabiyuda sa 84 ka tuig. Siya wala gayod mobiya sa templo ug nagpadayon sa pagsimba sa Dios inubanan sa pagpu-asa ug mga pag-ampo, gabii ug adlaw.
And she was a widow of about fourscore and four years, which departed not from the temple, but served YHWH with fastings and prayers night and day.
38 Niana gayong higayona, siya miadto ngadto kanila ug nagsugod sa pagpasalamat sa Dios. Siya nagsulti mahitungod sa bata ngadto sa tanan nga nagahulat alang sa pagtubos sa Jerusalem.
And she coming in that instant gave thanks likewise unto YHWH, and spake of him to all them that looked for redemption in Jerusalem.
39 Sa dihang sila nahuman na sa tanan nilang gikinahanglang buhaton sumala sa balaod sa Ginoo, sila mibalik sa Galilea, sa ilang kaugalingon nga siyudad, sa Nazaret.
And when they had performed all things according to the law of YHWH, they returned into Galilee, to their own city Nazareth.
40 Ang bata nagdako ug nahimong kusgan, nagataas ang kaalam, ug ang grasya sa Dios anaa kaniya.
And the child grew, and waxed strong in spirit, filled with wisdom: and the grace of YHWH was upon him.
41 Ang iyang ginikanan moadto kada tuig sa Jerusalem alang sa Kasaulogan sa Pagsaylo.
Now his parents went to Jerusalem every year at the feast of the passover.
42 Sa dihang nag-edad na siya ug dose ka tuig, sila mitungas na usab alang sa nabatasan nga panahon sa kasaulogan.
And when he was twelve years old, they went up to Jerusalem after the custom of the feast.
43 Pagkahuman nila ug puyo sa gigahin nga mga adlaw alang sa kasaulogan, nagsugod na silag pamauli sa ilang pinuy-anan. Apan ang bata nga si Jesus nagpabilin didto sa Jerusalem ug ang iyang ginikanan wala makabalo niini.
And when they had fulfilled the days, as they returned, the child Yahushua tarried behind in Jerusalem; and Joseph and his mother knew not of it.
44 Sila nagdahom nga siya uban sa panon nga nanglakaw uban kanila, busa sila nakalakaw na ug usa ka adlaw nga panaw. Unya sila nagsugod na sa pagpangita kaniya sa ilang mga kaparyentihan ug mga kahigalaan.
But they, supposing him to have been in the company, went a day's journey; and they sought him among their kinsfolk and acquaintance.
45 Sa dihang wala nila siya makaplagi, mibalik sila sa Jerusalem ug nagsugod sa pagpangita kaniya didto.
And when they found him not, they turned back again to Jerusalem, seeking him.
46 Nahitabo kadto sa pagkahuman sa tulo ka adlaw, ilang nakaplagan siya didto sa templo, naglingkod didto sa taliwala sa mga magtutudlo, naminaw kanila ug nangutana kanila sa mga pangutana.
And it came to pass, that after three days they found him in the temple, sitting in the midst of the doctors, both hearing them, and asking them questions.
47 Ang tanan nga naminaw kaniya nahibulong sa iyang pagpanabot ug sa iyang mga tubag.
And all that heard him were astonished at his understanding and answers.
48 Sa dihang ila siyang nakita, sila nahibulong. Ang iyang inahan nag-ingon kaniya, “Anak, nganong gitagad mo man kami niini nga paagi? Paminaw, ang imong amahan ug ako nabalaka pag-ayo sa pagpangita kanimo.”
And when they saw him, they were amazed: and his mother said unto him, Son, why hast thou thus dealt with us? behold, thy father and I have sought thee sorrowing.
49 Siya miingon kanila, “Nganong nangita man kamo kanako? Wala ba kamo nakabalo nga kinahanglan nga ako anaa sa balay sa akong Amahan?”
And he said unto them, How is it that ye sought me? knew ye not that I must be about my Father's business?
50 Apan wala sila nakasabot kung unsa ang iyang gipasabot niadto nga mga pulong.
And they understood not the saying which he spake unto them.
51 Unya siya mibalik pauli kauban nila padulong sa Nazaret ug nagmasinugtanon kanila. Ang iyang inahan nagtipig niining tanan nga mga butang sa iyang kasingkasing.
And he went down with them, and came to Nazareth, and was subject unto them: but his mother kept all these sayings in her heart.
52 Apan si Jesus nagpadayon nga nagtubo sa kaalam ug gidak-on, ug nadugangan ang kaluoy diha sa Dios ug sa katawhan.
And Yahushua increased in wisdom and stature, and in favour with YHWH and man.
