Lucas 2
1 Karon niadtong mga adlawa, nahitabo kadto nga si Cesar Agustus nagpadala ug usa ka kasugoan nga nagmando nga kinahanglang mapahigayon ang sensus sa tanang mga tawo nga nagpuyo sa kalibotan sa Roma.
And it came to pass in those days, that there went forth a decree from Cæsar Augustus, that all the inhabitants of the land should be enrolled.
2 Mao kini ang unang sensus nga gipahigayon sa dihang si Cirenio mao ang gobernador sa Syria.
This enrollment first took place when Cyrenius was governor of Syria.
3 Busa ang tanan nangadto sa ilang kaugalingon nga lungsod aron matala alang sa sensus.
And all went to be enrolled, each one to his own city.
4 Si Jose mibiya usab gikan sa siyudad sa Nazaret sa Galilea ug milakaw didto sa lungsod sa Judea nga anaa sa Betlehem, nga gitawag nga siyudad ni David, tungod kay siya usa man ka kaliwat gikan sa pamilya ni David.
And Joseph also went up from Galilee, out of the city of Nazareth, into Judea, to the city of David, which is called Bethlehem, (for he was of the house and family of David, ).
5 Siya miadto didto aron matala kauban ni Maria, nga iyang pangasaw-onon ug nagpaabot sa usa ka anak.
to be enrolled with Mary his betrothed wife, who was with child.
6 Karon nahitabo kadto nga samtang atua sila didto, ang takna miabot na alang kaniya nga manganak.
And it came to pass while they were there, that the days for her to be delivered were completed;
7 Siya nanganak ug usa ka batang lalaki, nga iyang kamagulangang anak, ug iyang giputos ug maayo sa panapton. Unya gipahimutang niya siya didto sa pakan-anan sa mga mananap, tungod kay wala nay luna alang kanila didto sa lawak sa mga dumudoong.
and she brought forth her first-born son, and wrapped him in swathing-clothes, and laid him in the stable, because there was no place for them in the inn.
8 Sa samang rehiyon, adunay mga magbalantay sa mga karnero nga nagpuyo didto sa mga kaumahan ug nagtan-aw kanunay sa panon sa mga karnero sa takna sa kagabihion.
And there were in the same country shepherds, living in the open field, and guarding their flock by night.
9 Sa kalit lang, ang anghel sa Ginoo mitungha kanila, ug ang himaya sa Ginoo midan-ag palibot kanila, ug nahadlok sila pag-ayo.
And, behold, an angel of the Lord stood by them, and the glory of the Lord shone round about them; and they were greatly afraid.
10 Unya ang anghel miingon kanila, “Ayaw kamo kahadlok, tungod kay ako magpahibalo kaninyo sa maayong balita nga makahatag ug dako kaayong kalipay sa tanang katawhan.
And the angel said to them: Be not afraid; for, behold, I bring you good news of great joy, which shall be for all people.
11 Karong adlawa ang usa ka manluluwas natawo alang kaninyo sa siyudad ni David! Siya mao ang Cristo nga Ginoo!
For there is born for you this day, in the city of David, a Savior, who is Christ the Lord.
12 Mao kini ang timailhan nga ihatag kaninyo, makaplagan ninyo ang usa ka bata nga giputos sa panapton ug naghigda didto sa pakan-anan sa mga mananap.”
And this shall be to you the sign: you will find the babe wrapped in swathing-clothes, and lying in a stable.
13 Sa kalit lang uban sa mga anghel adunay dakong panon sa langitnong kasundalohan nga nagdayeg sa Dios, ug nag-ingon,
And suddenly there was with the angel a multitude of the heavenly host, praising God, and saying:
14 “Himaya sa Dios sa kahitas-an, ug aduna untay kalinaw sa kalibotan taliwala sa katawhan nga iyang gikahimut-an.”
Glory to God in the highest, and on earth peace, good will among men.
15 Nahitabo kadto nga sa dihang ang mga anghel nahanaw na gikan kanila ug mibalik sa langit, ang mga magbalantay sa karnero miingon sa usag-usa, “Mangadto na kita karon sa Betlehem, ug tan-awon nato kining butang nga nahitabo, nga maoy gipahibalo sa Ginoo kanato.”
And it came to pass, that, after the angels had gone away into heaven, the shepherds said one to another: Let us now go to Bethlehem, and see this thing that has come to pass, which the Lord has made known to us.
16 Sila nagdali sa pag-adto didto ug nakaplagan nila si Maria ug si Jose, ug nakita nila ang bata nga naghigda didto sa pakan-anan sa mga mananap.
And they came with haste, and found both Mary and Joseph, and the babe lying in the stable.
17 Human nila kini nakita, ilang gipahibalo sa katawhan kung unsa ang gisulti kanila mahitungod niining bataa.
And after they had seen it, they made known everywhere the words that had been spoken to them of this child.
18 Ang tanan nga nakadungog niini nahibulong kung unsa ang gisulti kanila sa mga magbalantay sa mga karnero.
And all that heard, wondered at those things which were told them by the shepherds.
19 Apan si Maria kanunay nga naghunahuna mahitungod sa tanang butang nga iyang nadunggan, ug gitipigan kini niya sa iyang kasingkasing.
But Mary kept all these things in her mind, and pondered them in her heart.
20 Ang mga magbalantay sa mga karnero mibalik, nga naghimaya ug nagdayeg sa Dios sa tanang butang nga ilang nadungog ug nakita, sama sa giingon kanila.
And the shepherds returned, glorifying and praising God for all things which they had heard and seen, as it had been told to them.
21 Sa ikawalo ka adlaw ug mao kadtong panahona sa pagtuli sa bata, sila nagngalan kaniya ug Jesus, ang ngalan nga gihatag sa anghel sa wala pa siya gipanamkon sa sabakan.
And when eight days were completed for circumcising him, his name was called Jesus, as it had been called by the angel, before he was conceived in the womb.
22 Sa dihang ang gikinahanglan nga gidaghanon sa mga adlaw alang sa ilang paghinlo nilabay na, sumala sa balaod ni Moises, si Jose ug Maria ilang gidala ang ilang bag-ong natawo nga anak nga lalaki padulong sa templo sa Jerusalem aron ihalad siya sa Ginoo.
And when the days for their purification were completed according to the law of Moses, they brought him to Jerusalem, to present him to the Lord,
23 Sumala sa nahisulat sa balaod sa Ginoo, “Ang tanang lalaki nga anak nga migula sa sabakan pagatawagon nga balaan alang sa Ginoo.”
(as it is written in the law of the Lord: Every male that opens the womb shall be called holy to the Lord; )
24 Sila usab miadto aron sa paghalad ug usa ka halad sumala sa giingon sa balaod sa Ginoo, “Usa ka pares nga salampati o duha ka pispis nga tukmo.”
and to offer a sacrifice, according to that which is commanded in the law of the Lord: A pair of turtledoves, or two young pigeons.
25 Tan-awa, adunay usa ka tawo sa Jerusalem nga ginganlan ug Simeon. Kining tawhana matarong ug mainampuon. Siya naghulat sa manghuhupay sa Israel, ug ang Balaang Espiritu anaa kaniya.
And, behold, there was a man in Jerusalem, whose name was Simeon. And this man was just and devout, looking for the consolation of Israel. And the Holy Spirit was upon him:
26 Gipadayag na kaniya sa Balaang Espiritu nga dili usa siya mamatay sa dili pa niya makita ang Ginoo nga Cristo.
and it had been revealed to him by the Holy Spirit, that he should not see death before he had seen the Lord’s Anointed.
27 Usa ka adlaw niana miadto siya sa templo, giniyahan sa Balaang Espiritu. Sa dihang ang ginikanan nagdala sa bata, nga si Jesus, aron himoon niya kung unsa ang nabatasan nga gisugo sa balaod,
And he came by the Spirit into the temple; and when the parents brought in the child Jesus, to do for him according to the custom of the law,
28 unya si Simeon nagdawat kaniya sa iyang mga bukton, ug nagdayeg sa Dios ug nag-ingon,
he took him in his arms, and blessed God, and said:
29 “Karon tugoti nga ang imong alagad mobiya sa kalinaw, Ginoo, sumala sa imong pulong.
Now, Lord, thou dost let thy servant depart in peace, according to thy word,
30 Kay nakita na sa akong mga mata ang imong kaluwasan,
for my eyes have seen thy salvation,
31 nga imong giandam sa panan-aw sa tanang katawhan.
which thou hast prepared before the face of all people;
32 Mahimo siya nga kahayag nga mopadayag sa kamatuoran ngadto sa mga Gentil ug mahimong himaya sa imong katawhan Israel.”
a light for a revelation to the Gentiles, and the glory of thy people Israel.
33 Ang amahan ug inahan sa bata nahibulong sa mga butang nga gipanulti mahitungod kaniya.
And Joseph and his mother wondered at the things which were spoken of him.
34 Unya si Simeon nagpanalangin kanila ug miingon kang Maria nga iyang inahan. “Paminaw pag-ayo! Kini nga bata gitagana alang sa pagkapukan ug pagbangon sa daghang katawhan sa Israel ug timailhan sa gipamulong batok kaniya.
And Simeon blessed them, and said to Mary his mother: Behold, this child is appointed for the fall and rising again of many in Israel, and for a sign to be spoken against,
35 Usab, ang usa ka espada molagbas sa imong kaugalingon nga kalag, aron ang mga hunahuna gikan sa daghang kasingkasing mahimong mapadayag.”
(and a sword shall pierce through your own soul, ) that the thoughts of many hearts may be revealed.
36 Ang babaye nga propeta nga ginganlan ug Ana atua usab didto. Siya mao ang anak nga babaye ni Fanuel gikan sa tribo ni Aser. Edaran na kaayo siya. Siya nagpuyo kauban sa iyang bana sulod sa pito ka tuig pagkahuman sa iyang kaminyuon,
And there was a prophetess, Anna, the daughter of Phanuel, of the tribe of Asher; she was of great age, and had lived with a husband seven years from her virginity:
37 ug unya siya nabiyuda sa 84 ka tuig. Siya wala gayod mobiya sa templo ug nagpadayon sa pagsimba sa Dios inubanan sa pagpu-asa ug mga pag-ampo, gabii ug adlaw.
and she was a widow of about eighty-four years, and she departed not from the temple, but served, day and night, with fastings and prayers.
38 Niana gayong higayona, siya miadto ngadto kanila ug nagsugod sa pagpasalamat sa Dios. Siya nagsulti mahitungod sa bata ngadto sa tanan nga nagahulat alang sa pagtubos sa Jerusalem.
And she came in at that hour, and gave thanks to Lord, and spoke of him to all that looked for redemption in Jerusalem.
39 Sa dihang sila nahuman na sa tanan nilang gikinahanglang buhaton sumala sa balaod sa Ginoo, sila mibalik sa Galilea, sa ilang kaugalingon nga siyudad, sa Nazaret.
And when they had performed all things according to the law of the Lord, they returned to Galilee, to their own city Nazareth.
40 Ang bata nagdako ug nahimong kusgan, nagataas ang kaalam, ug ang grasya sa Dios anaa kaniya.
And the child grew, and became strong in spirit, being filled with wisdom; and the grace of God was upon him.
41 Ang iyang ginikanan moadto kada tuig sa Jerusalem alang sa Kasaulogan sa Pagsaylo.
And his parents went up every year to Jerusalem, at the feast of passover.
42 Sa dihang nag-edad na siya ug dose ka tuig, sila mitungas na usab alang sa nabatasan nga panahon sa kasaulogan.
And when he was twelve years old, they went up to Jerusalem, according to the custom of the feast.
43 Pagkahuman nila ug puyo sa gigahin nga mga adlaw alang sa kasaulogan, nagsugod na silag pamauli sa ilang pinuy-anan. Apan ang bata nga si Jesus nagpabilin didto sa Jerusalem ug ang iyang ginikanan wala makabalo niini.
And when they had kept the full number of days, and had set out to return, the child Jesus stayed behind in Jerusalem; and Joseph and his mother knew it not.
44 Sila nagdahom nga siya uban sa panon nga nanglakaw uban kanila, busa sila nakalakaw na ug usa ka adlaw nga panaw. Unya sila nagsugod na sa pagpangita kaniya sa ilang mga kaparyentihan ug mga kahigalaan.
But supposing that he was in the company, they went a day’s journey; and they sought for him among their relatives and acquaintance;
45 Sa dihang wala nila siya makaplagi, mibalik sila sa Jerusalem ug nagsugod sa pagpangita kaniya didto.
and not finding him, they returned to Jerusalem in search of him.
46 Nahitabo kadto sa pagkahuman sa tulo ka adlaw, ilang nakaplagan siya didto sa templo, naglingkod didto sa taliwala sa mga magtutudlo, naminaw kanila ug nangutana kanila sa mga pangutana.
And it came to pass, after three days, that they found him in the temple, sitting in the midst of the teachers, both hearing them, and asking them questions.
47 Ang tanan nga naminaw kaniya nahibulong sa iyang pagpanabot ug sa iyang mga tubag.
And all that heard him were astonished at his understanding, and his answers.
48 Sa dihang ila siyang nakita, sila nahibulong. Ang iyang inahan nag-ingon kaniya, “Anak, nganong gitagad mo man kami niini nga paagi? Paminaw, ang imong amahan ug ako nabalaka pag-ayo sa pagpangita kanimo.”
And when they saw him they were amazed. And his mother said to him: Child, why have you acted thus toward us? Behold, your father and I have sought for you in sorrow.
49 Siya miingon kanila, “Nganong nangita man kamo kanako? Wala ba kamo nakabalo nga kinahanglan nga ako anaa sa balay sa akong Amahan?”
And he said to them: Why did you seek for me? Did you not know that I must be in my Father’s house?
50 Apan wala sila nakasabot kung unsa ang iyang gipasabot niadto nga mga pulong.
And they did not understand the words which he spoke to them.
51 Unya siya mibalik pauli kauban nila padulong sa Nazaret ug nagmasinugtanon kanila. Ang iyang inahan nagtipig niining tanan nga mga butang sa iyang kasingkasing.
And he went down with them, and came to Nazareth, and was obedient to them. And his mother kept all these sayings in her heart.
52 Apan si Jesus nagpadayon nga nagtubo sa kaalam ug gidak-on, ug nadugangan ang kaluoy diha sa Dios ug sa katawhan.
And Jesus increased in wisdom and in stature, and in favor with God and with man.
