Lucas 19
1 Si Jesus misulod ug miagi sa Jerico.
And having come in He passed through Jericho.
2 Ania, adunay usa ka tawo didto nga ginganlan ug Zaqueo. Siya usa ka pangulo sa mga maniningil sa buhis ug siya dato.
And behold, a certain man by name called Zaccheus; and he was chief of the publicans, and he was rich.
3 Naningkamot siya pagtan-aw kon kinsa si Jesus, apan dili siya makakita ibabaw sa panon sa katawhan, tungod kay mubo man siya.
And he was seeking to see Jesus, who He is; and was not able on account of the multitude, because he was small in stature.
4 Busa midagan siya una sa mga tawo ug misaka ngadto sa kahoy nga sikomoro aron makita siya, tungod kay moagi man si Jesus nianang dalana.
And having run forward in advance, he went up in a sycamore-tree in order that he might see Him: because He was about to pass that way.
5 Sa dihang si Jesus miabot sa maong dapit, mihangad siya ug miingon, “Zaqueo, pagdali ug naog, kay karong adlawa ako moadto sa imong balay.”
And when He came to the place, Jesus looking up, saw him, and said to him, Zaccheus, hastening, come down; for it behooveth me to abide in thy house this day.
6 Busa midali siya pagnaog ug midawat kaniya nga malipayon.
And hastening, he came down, and received Him rejoicing.
7 Sa dihang nakita kini sa tanan, nagbagolbol sila, nga miingon, “Mianhi siya sa pagduaw sa usa ka tawo nga makasasala.”
And all seeing, murmured, saying, that He is come in to abide with a sinner man.
8 Mitindog si Zaqueo ug miingon sa Ginoo, “Tan-awa, Ginoo, ang katunga sa akong mga kabtangan ihatag ko sa mga kabos, ug kung ako nakalimbong kang bisan kinsa sa bisan unsang butang, igauli ko sa upat pa ka-pilo nga kantidad.
And Zaccheus standing, said to the Lord, Behold, Lord, the half of my goods I give to the poor; and if I have taken any thing from any one fraudulently, I restore fourfold.
9 Miingon si Jesus kaniya, “Karon ang kaluwasan nahiabot niining balaya, tungod kay siya usab usa ka anak ni Abraham.
And Jesus said to him, This day salvation has come to this house, because he also is a son of Abraham;
10 Kay ang Anak sa Tawo mianhi pagpangita ug pagluwas sa mga tawo nga nawala.”
for the Son of man came to seek and to save that which is lost.
11 Sa dihang nadungog nila kining mga butanga, siya nagpadayon pagsulti ug nagsugilon sa usa ka sambingay, tungod kay nagkaduol na siya sa Jerusalem, ug sila naghunahuna nga ang gingharian sa Dios motungha man dihadiha.
And they hearing these things, proceeding, He spoke a parable, because he is nigh unto Jerusalem, and they think the kingdom of God is about to be made manifest immediately.
12 Busa siya miingon, “Usa ka halangdong tawo miadto sa layo nga nasod aron pagdawat sa iyang kaugalingong gingharian ug unya mobalik ra.
Then He said, A certain nobleman went to a far country, to receive for himself a kingdom, and return.
13 Iyang gitawag ang napulo sa iyang mga sulugoon, ug gihatag kanila ang napulo ka mina, unya miingon siya kanila, 'pagpatigayon kamo ug negosyo hangtud ako mobalik.'
And calling his ten servants, he gave to them ten pounds, and said to them, Operate till I come.
14 Apan ang iyang lungsoranon nagdumot kaniya ug nagpadalag usa ka delegasyon sa mga tinugyanan ngadto kaniya, nga nagsulti, 'dili kami buot nga kining tawhana magmando kanamo.'
But his citizens continued to hate him, and sent an embassy after him, saying, We do not wish this man to rule over us.
15 Nahitabo kini sa dihang siya mibalik pag-usab, human niya madawat ang gingharian, iyang gisugo ang mga sulugoon nga iyang gihatagan ug salapi aron sa pagpakigkita kaniya, aron siya unta masayod kon pila na ang ilang naganansya sa ilang pagnegosyo.
And it came to pass, when he returned, having received the kingdom, and he said, that those servants should be called, to whom he had given the money, in order that he might know what each one had gained by their merchandise.
16 Ang nauna miabot sa atubangan niya, nga nag-ingon, 'Ginoo, ang imong mina nadungagan pa ug laing napulo ka mina.'
And the first came, saying, Lord, thy pound has gained ten pounds.
17 Ang halangdong tawo mitubag, 'Maayo kana, buotan nga sulogoon. Tungod kay matinud-anon ka sa ginagmay, ikaw adunay katungod sa napulo ka siyudad.'
And he said to him, Well done, thou good servant: because thou hast been faithful in the least, have thou authority over ten cities.
18 Miabot ang ika-duha, nga miingon, “Ang imong mina, ginoo, nadungagan pa ug laing lima.'
And the second one came, saying, Lord, thy pound has gained five pounds.
19 Ang halangdong tawo miingon kaniya, 'Ikaw magdumala sa lima ka siyudad.'
And he also said to him, Be thou over five cities.
20 Ug ang laing usa miabot, nga miingon, 'Ginoo, ania ang imong mina, gitago ko kini pagsiguro sa usa ka panapton,
And the other one came, saying, Lord, behold, thy pound, which I had laid away in a napkin:
21 kay nahadlok ako kanimo tungod kay ikaw istrikto nga tawo. Modawat ka sa wala nimo gihagoan, ug mag-ani ka sa wala mo gitanom.'
for I feared thee, because thou art an austere man: thou takest up that which thou hadst not laid down, and thou reapest that which thou hast not sown.
22 Ang halangdong tawo miingon kaniya,' Pinaagi sa imong kaugalingong mga pulong pagahukman ko ikaw, daotan nga sulugoon. Nasayod ka man diay nga usa ako ka tawo nga istrikto, nagadawat sa wala nako gihagoan, ug nagaani sa wala nako gitanom.
And he says to him, Out of thine own mouth I will judge thee, thou wicked servant. Didst thou know that I am an austere man, taking up what I have not laid down, and reaping what I have not sown?
23 Unya ngano nga wala mo man gibutang ang akong salapi sa tipiganan, aron sa akong pagbalik ako unta magkuha uban sa tubo niini?'
Wherefore indeed didst thou not put my money in the bank? and having come I would have received the same with the product.
24 Ang halangdong tawo miingon kanila nga nanagtindog sa duol, 'Kuhaa gikan kaniya ang mina, ug ihatag kini kaniya nga adunay napulo ka mina.'
And he said to the bystanders, Take the pound from him, and give it to the one having ten pounds.
25 Sila miingon kaniya, ' Ginoo, aduna na siyay napulo ka mina.'
And they said to him, Lord, he has ten pounds.
26 'Sultihan ko kamo, nga ang matag usa nga anaa pagahatagan pa gayod, apan siya nga nawad-an, bisan pa ang anaa kaniya kuhaon pa gayod.
I say unto you, that to every one having it shall be given; and from every one not having, it shall be taken away even that which he hath.
27 Apan kining akong mga kaaway, sa mga tawo nga dili buot nga maghari ako kanila, dad-a sila dinhi ug patya sila sa akong atubangan.'”
Moreover bring these my enemies, not wishing me to rule over them, hither, and slay them before me.
28 Pagkahuman niyag sulti niining mga butanga, siya miuna pag-adto, tungas sa Jerusalem.
And speaking these things, He was journeying before them, going up to Jerusalem.
29 Kini nahitabo sa dihang nagkaduol na siya sa Betfage ug Betania, didto sa bukid nga gitawag ug Olivet, siya nagpadala ug duha ka tinun-an,
And it came to pass, when He drew nigh unto Bethphage and Bethany, to the mount called the Mount of Olives, and He sent away two of His disciples,
30 nga nag-ingon, “Adto sa sunod nga baryo. Sa inyong pagsulod, kamo makakaplag ug batan-ong asno nga wala pa sukad masakyi. Badbari kini ug dad-a nganhi kanako.
saying, Go into the village over against you; in which entering you will find a colt tied, on which no one of men ever sat: loosing, lead him hither.
31 Kung adunay mangutana kaninyo, 'Nganong gibadbaran ninyo kini?' ingna, 'Ang Ginoo nagkinahanglan niini.'”
And if any one may ask you, Why do you loose him? thus say to him, that the Lord hath need of him:
32 Kadtong gipadala nangadto ug nakakaplag sa nating kabayo sumala sa gisulti ni Jesus kanila.
and those having been sent, departing, found as Jesus told them.
33 Sa dihang gibadbaran nila kini, ang mga tag-iya miingon kanila, “Nganong gibadbaran man ninyo ang batan-ong asno?”
And they loosing the donkey, his master said to them, Why do you loose the donkey?
34 Mitubag sila, “Ang Ginoo nagkinahanglan niini.”
And they said, The Lord hath need of him.
35 Gidala nila kini kang Jesus, ug unya ilang gitaklap ang ilang mga bisti ibabaw sa batan-ong asno ug misakay si Jesus niini.
And they led him to Jesus: and casting their garments on the colt, they mounted Jesus on them.
36 Sa iyang pag-adto, gibukhad nila ang ilang mga bisti sa dalan.
And He going forward, they were strewing their garments in the road.
37 Sa nagkaduol na siya sa Bungtod sa Olibo sa dapit diin sila molugsong, ang tibuok nga panon sa mga tinun-an nagsugod sa pagmaya ug pagdayeg sa Dios sa makusog nga tingog alang sa tanang gamhanang mga butang nga ilang nakita,
And He already drawing nigh to the descension of the Mount of Olives, the whole multitude of the disciples began to praise God with a loud voice for all those miracles which they saw; shouting,
38 nga nag-ingon, “Bulahan ang hari nga mianhi sa ngalan sa Ginoo! Kalinaw sa langit ug himaya sa kahitas-an!”
saying, Blessed is the King coming in the name of the Lord: peace in heaven, and glory in the highest.
39 Ang uban nga Pariseo diha sa panon sa katawhan miingon kaniya, “Magtutudlo, badlonga ang imong mga tinun-an.”
And certain ones of the Pharisees from the multitude said to Him, Teacher, rebuke thy disciples:
40 Mitubag si Jesus ug miingon, “Sultihan ko kamo, kung kini sila manghilom, mosinggit ang mga bato.”
and He responding said to them, I say unto you, that if these may keep silent, the rocks will cry out.
41 Sa nagkaduol na si Jesus sa siyudad, mihilak siya ibabaw niini,
And when He drew near, seeing the city He wept over it,
42 ug miingon, “Kung lamang nakaila ka niining adlawa, bisan kanimo, ang mga butang nga magdala kanimo sa kalinaw! Apan natago na kini karon gikan sa imong mata.
saying, If thou indeed hadst known, truly in this thy day, the things appertaining to thy peace! but now they are hidden from thy eyes.
43 Kay ang mga adlaw modangat kanimo, sa dihang ang imong mga kaaway magtukod ug paril palibot kanimo, ug magpalibot kanimo, moasdang sila kanimo gikan sa matag suok.
Because the days will come upon thee, and thine enemies will cast a fortification about thee, and surround thee, and press in on thee from all directions,
44 Maghampak sila kanimo ngadto sa yuta ug sa imong mga anak. Sila dili magbilin ug usa ka bato ibabaw sa uban, tungod kay wala ka moila sa higayon nga ang Dios naningkamot pagluwas kanimo.”
and will slay thee, and thy children in thee; and will leave in thee not a stone upon a stone; because thou hast not known the time of thy visitation.
45 Misulod si Jesus sa templo ug nagsugod pagpahawa sa tanang namaligya,
And having come into the temple, He began to cast out those buying and selling,
46 unya nag-ingon kanila, “Nahisulat kini, ang akong balay usa ka balay alampoanan,' apan inyo kining gihimong tagoanan sa mga tulisan.”
saying to them; It has been written, My house shall be a house of prayer: but you have made it a den of thieves.
47 Busa si Jesus nagtudlo matag-adlaw sa templo. Apan ang mga pangulong pari ug mga iskriba ug mga pangulo sa katawhan buot mopatay kaniya,
And He was teaching daily in the temple, and the chief priests and scribes and the first men of the people were seeking to destroy Him.
48 apan wala sila makakita ug pamaagi sa pagbuhat niini, tungod kay ang katawhan naminaw man pag-ayo kaniya.
And they were not finding what they might do; for all the people hung on Him, hearing Him.
