Lucas 19
1 Si Jesus misulod ug miagi sa Jerico.
Now when Iesus entred and passed through Iericho,
2 Ania, adunay usa ka tawo didto nga ginganlan ug Zaqueo. Siya usa ka pangulo sa mga maniningil sa buhis ug siya dato.
Beholde, there was a man named Zaccheus, which was the chiefe receiuer of the tribute, and he was riche.
3 Naningkamot siya pagtan-aw kon kinsa si Jesus, apan dili siya makakita ibabaw sa panon sa katawhan, tungod kay mubo man siya.
And he sought to see Iesus, who hee should be, and coulde not for the preasse, because he was of a lowe stature.
4 Busa midagan siya una sa mga tawo ug misaka ngadto sa kahoy nga sikomoro aron makita siya, tungod kay moagi man si Jesus nianang dalana.
Wherefore he ranne before, and climed vp into a wilde figge tree, that he might see him: for he should come that way.
5 Sa dihang si Jesus miabot sa maong dapit, mihangad siya ug miingon, “Zaqueo, pagdali ug naog, kay karong adlawa ako moadto sa imong balay.”
And when Iesus came to the place, he looked vp, and saw him, and said vnto him, Zaccheus, come downe at once: for to day I must abide at thine house.
6 Busa midali siya pagnaog ug midawat kaniya nga malipayon.
Then he came downe hastily, and receiued him ioyfully.
7 Sa dihang nakita kini sa tanan, nagbagolbol sila, nga miingon, “Mianhi siya sa pagduaw sa usa ka tawo nga makasasala.”
And when all they sawe it, they murmured, saying, that hee was gone in to lodge with a sinfull man.
8 Mitindog si Zaqueo ug miingon sa Ginoo, “Tan-awa, Ginoo, ang katunga sa akong mga kabtangan ihatag ko sa mga kabos, ug kung ako nakalimbong kang bisan kinsa sa bisan unsang butang, igauli ko sa upat pa ka-pilo nga kantidad.
And Zaccheus stood forth, and said vnto the Lord, Beholde, Lord, the halfe of my goods I giue to the poore: and if I haue taken from any man by forged cauillation, I restore him foure folde.
9 Miingon si Jesus kaniya, “Karon ang kaluwasan nahiabot niining balaya, tungod kay siya usab usa ka anak ni Abraham.
Then Iesus said to him, This day is saluation come vnto this house, forasmuch as hee is also become the sonne of Abraham.
10 Kay ang Anak sa Tawo mianhi pagpangita ug pagluwas sa mga tawo nga nawala.”
For the Sonne of man is come to seeke, and to saue that which was lost.
11 Sa dihang nadungog nila kining mga butanga, siya nagpadayon pagsulti ug nagsugilon sa usa ka sambingay, tungod kay nagkaduol na siya sa Jerusalem, ug sila naghunahuna nga ang gingharian sa Dios motungha man dihadiha.
And whiles they heard these thinges, hee continued and spake a parable, because hee was neere to Hierusalem, and because also they thought that the kingdom of God should shortly appeare.
12 Busa siya miingon, “Usa ka halangdong tawo miadto sa layo nga nasod aron pagdawat sa iyang kaugalingong gingharian ug unya mobalik ra.
He saide therefore, A certaine noble man went into a farre countrey, to receiue for himselfe a kingdome, and so to come againe.
13 Iyang gitawag ang napulo sa iyang mga sulugoon, ug gihatag kanila ang napulo ka mina, unya miingon siya kanila, 'pagpatigayon kamo ug negosyo hangtud ako mobalik.'
And he called his ten seruants, and deliuered them ten pieces of money, and sayd vnto them, Occupie till I come.
14 Apan ang iyang lungsoranon nagdumot kaniya ug nagpadalag usa ka delegasyon sa mga tinugyanan ngadto kaniya, nga nagsulti, 'dili kami buot nga kining tawhana magmando kanamo.'
Nowe his citizens hated him, and sent an ambassage after him, saying, We will not haue this man to reigne ouer vs.
15 Nahitabo kini sa dihang siya mibalik pag-usab, human niya madawat ang gingharian, iyang gisugo ang mga sulugoon nga iyang gihatagan ug salapi aron sa pagpakigkita kaniya, aron siya unta masayod kon pila na ang ilang naganansya sa ilang pagnegosyo.
And it came to passe, when hee was come againe, and had receiued his kingdome, that he commanded the seruants to be called to him, to whome he gaue his money, that he might knowe what euery man had gained.
16 Ang nauna miabot sa atubangan niya, nga nag-ingon, 'Ginoo, ang imong mina nadungagan pa ug laing napulo ka mina.'
Then came the first, saying, Lord, thy piece hath encreased ten pieces.
17 Ang halangdong tawo mitubag, 'Maayo kana, buotan nga sulogoon. Tungod kay matinud-anon ka sa ginagmay, ikaw adunay katungod sa napulo ka siyudad.'
And he sayd vnto him, Well, good seruant: because thou hast bene faithfull in a very litle thing, take thou authoritie ouer ten cities.
18 Miabot ang ika-duha, nga miingon, “Ang imong mina, ginoo, nadungagan pa ug laing lima.'
And the second came, saying, Lord, thy piece hath encreased fiue pieces.
19 Ang halangdong tawo miingon kaniya, 'Ikaw magdumala sa lima ka siyudad.'
And to the same he sayd, Be thou also ruler ouer fiue cities.
20 Ug ang laing usa miabot, nga miingon, 'Ginoo, ania ang imong mina, gitago ko kini pagsiguro sa usa ka panapton,
So the other came, and sayd, Lord, beholde thy piece, which I haue laide vp in a napkin:
21 kay nahadlok ako kanimo tungod kay ikaw istrikto nga tawo. Modawat ka sa wala nimo gihagoan, ug mag-ani ka sa wala mo gitanom.'
For I feared thee, because thou art a straight man: thou takest vp, that thou layedst not downe, and reapest that thou diddest not sowe.
22 Ang halangdong tawo miingon kaniya,' Pinaagi sa imong kaugalingong mga pulong pagahukman ko ikaw, daotan nga sulugoon. Nasayod ka man diay nga usa ako ka tawo nga istrikto, nagadawat sa wala nako gihagoan, ug nagaani sa wala nako gitanom.
Then he sayde vnto him, Of thine owne mouth will I iudge thee, O euill seruant. Thou knewest that I am a straight man, taking vp that I layd not downe, and reaping that I did not sowe.
23 Unya ngano nga wala mo man gibutang ang akong salapi sa tipiganan, aron sa akong pagbalik ako unta magkuha uban sa tubo niini?'
Wherefore then gauest not thou my money into the banke, that at my coming I might haue required it with vantage?
24 Ang halangdong tawo miingon kanila nga nanagtindog sa duol, 'Kuhaa gikan kaniya ang mina, ug ihatag kini kaniya nga adunay napulo ka mina.'
And he sayd to them that stoode by, Take from him that piece, and giue it him that hath ten pieces.
25 Sila miingon kaniya, ' Ginoo, aduna na siyay napulo ka mina.'
(And they sayd vnto him, Lord, hee hath ten pieces.)
26 'Sultihan ko kamo, nga ang matag usa nga anaa pagahatagan pa gayod, apan siya nga nawad-an, bisan pa ang anaa kaniya kuhaon pa gayod.
For I say vnto you, that vnto all them that haue, it shalbe giuen: and from him that hath not, euen that he hath, shalbe taken from him.
27 Apan kining akong mga kaaway, sa mga tawo nga dili buot nga maghari ako kanila, dad-a sila dinhi ug patya sila sa akong atubangan.'”
Moreouer, those mine enemies, which would not that I should reigne ouer them, bring hither, and slay them before me.
28 Pagkahuman niyag sulti niining mga butanga, siya miuna pag-adto, tungas sa Jerusalem.
And when he had thus spoken, he went forth before, ascending vp to Hierusalem.
29 Kini nahitabo sa dihang nagkaduol na siya sa Betfage ug Betania, didto sa bukid nga gitawag ug Olivet, siya nagpadala ug duha ka tinun-an,
And it came to passe, when hee was come neere to Bethphage, and Bethania, besides the mount which is called the mount of Oliues, he sent two of his disciples,
30 nga nag-ingon, “Adto sa sunod nga baryo. Sa inyong pagsulod, kamo makakaplag ug batan-ong asno nga wala pa sukad masakyi. Badbari kini ug dad-a nganhi kanako.
Saying, Goe ye to the towne which is before you, wherein, assoone as ye are come, ye shall finde a colte tied, whereon neuer man sate: loose him, and bring him hither.
31 Kung adunay mangutana kaninyo, 'Nganong gibadbaran ninyo kini?' ingna, 'Ang Ginoo nagkinahanglan niini.'”
And if any man aske you, why ye loose him, thus shall ye say vnto him, Because the Lord hath neede of him.
32 Kadtong gipadala nangadto ug nakakaplag sa nating kabayo sumala sa gisulti ni Jesus kanila.
So they that were sent, went their way, and found it as he had sayd vnto them.
33 Sa dihang gibadbaran nila kini, ang mga tag-iya miingon kanila, “Nganong gibadbaran man ninyo ang batan-ong asno?”
And as they were loosing the colte, the owners thereof sayd vnto them, Why loose ye the colte?
34 Mitubag sila, “Ang Ginoo nagkinahanglan niini.”
And they sayd, The Lord hath neede of him.
35 Gidala nila kini kang Jesus, ug unya ilang gitaklap ang ilang mga bisti ibabaw sa batan-ong asno ug misakay si Jesus niini.
So they brought him to Iesus, and they cast their garments on the colte, and set Iesus thereon.
36 Sa iyang pag-adto, gibukhad nila ang ilang mga bisti sa dalan.
And as he went, they spred their clothes in the way.
37 Sa nagkaduol na siya sa Bungtod sa Olibo sa dapit diin sila molugsong, ang tibuok nga panon sa mga tinun-an nagsugod sa pagmaya ug pagdayeg sa Dios sa makusog nga tingog alang sa tanang gamhanang mga butang nga ilang nakita,
And when he was nowe come neere to the going downe of the mount of Oliues, the whole multitude of the disciples began to reioyce, and to prayse God with a loude voyce, for all the great workes that they had seene,
38 nga nag-ingon, “Bulahan ang hari nga mianhi sa ngalan sa Ginoo! Kalinaw sa langit ug himaya sa kahitas-an!”
Saying, Blessed be the King that commeth in the Name of the Lord: peace in heauen, and glory in the highest places.
39 Ang uban nga Pariseo diha sa panon sa katawhan miingon kaniya, “Magtutudlo, badlonga ang imong mga tinun-an.”
Then some of the Pharises of the companie sayd vnto him, Master, rebuke thy disciples.
40 Mitubag si Jesus ug miingon, “Sultihan ko kamo, kung kini sila manghilom, mosinggit ang mga bato.”
But he answered, and sayd vnto them, I tell you, that if these should holde their peace, the stones would crie.
41 Sa nagkaduol na si Jesus sa siyudad, mihilak siya ibabaw niini,
And when he was come neere, he behelde the Citie, and wept for it,
42 ug miingon, “Kung lamang nakaila ka niining adlawa, bisan kanimo, ang mga butang nga magdala kanimo sa kalinaw! Apan natago na kini karon gikan sa imong mata.
Saying, O if thou haddest euen knowen at the least in this thy day those things, which belong vnto thy peace! but nowe are they hid from thine eyes.
43 Kay ang mga adlaw modangat kanimo, sa dihang ang imong mga kaaway magtukod ug paril palibot kanimo, ug magpalibot kanimo, moasdang sila kanimo gikan sa matag suok.
For the dayes shall come vpon thee, that thine enemies shall cast a trench about thee, and compasse thee round, and keepe thee in on euery side,
44 Maghampak sila kanimo ngadto sa yuta ug sa imong mga anak. Sila dili magbilin ug usa ka bato ibabaw sa uban, tungod kay wala ka moila sa higayon nga ang Dios naningkamot pagluwas kanimo.”
And shall make thee euen with ye ground, and thy children which are in thee, and they shall not leaue in thee a stone vpon a stone, because thou knewest not that season of thy visitation.
45 Misulod si Jesus sa templo ug nagsugod pagpahawa sa tanang namaligya,
He went also into the Temple, and began to cast out them that solde therein, and them that bought,
46 unya nag-ingon kanila, “Nahisulat kini, ang akong balay usa ka balay alampoanan,' apan inyo kining gihimong tagoanan sa mga tulisan.”
Saying vnto them, It is written, Mine house is the house of prayer, but ye haue made it a denne of theeues.
47 Busa si Jesus nagtudlo matag-adlaw sa templo. Apan ang mga pangulong pari ug mga iskriba ug mga pangulo sa katawhan buot mopatay kaniya,
And he taught dayly in the Temple. And the hie Priests and the Scribes, and the chiefe of the people sought to destroy him.
48 apan wala sila makakita ug pamaagi sa pagbuhat niini, tungod kay ang katawhan naminaw man pag-ayo kaniya.
But they could not finde what they might doe to him: for all the people hanged vpon him when they heard him.
