Lucas 10
1 Karon pagkahuman niining mga butanga, ang Ginoo nagtudlo ug lain pang 70, ug gipadala ang tagduha una kaniya sa matag siyudad ug lugar kung asa buot usab niyang moadto.
Afterward, the Lord appointed seventy others, also, and sent them, two and two, before him, into every city and place whither he intended to go.
2 Siya nag-ingon kanila, “Daghan ang anihonon apan diyutay lang ang mga mamumoo. Busa pag-ampo kamo gilayon sa Ginoo sa ani, aron siya magpadala ug mga mamumoo sa iyang anihon.
And he said to them, The harvest is plentiful, but the reapers are few: pray, therefore, the Lord of the harvest, that he would send laborers to reap it.
3 Padayon kamo. Tan-awa, gipadala ko kamo sama sa mga nating karnero taliwala sa mga lobo.
Go, then; behold, I send you forth as lambs amongst wolves.
4 Ayaw pagdala ug salapi, mga gamit, mga sandalyas, ug ayaw kamo pagpakighimamat sa bisan kinsa sa inyong dalan.
Carry no purse, nor bag, nor shoes; and salute no person by the way.
5 Sa bisan asa nga balay kamo mosulod, sultihi una sila, 'Ang kalinaw maanaa unta niining balaya.'
Whatever house you enter, say, first, Peace be to this house.
6 Kung ang tawo sa kalinaw anaa, ang kalinaw magpabilin kaniya, apan kung wala, mobalik kini kanimo.
And if a son of peace be there, your peace shall rest upon him; if not, it shall return upon itself.
7 Pabilin sa maong balay, kaon ug inom sa ilang idalit, kay ang mamumoo takos sa iyang bayad. Ayaw pagbalhin-balhin ug laing balay.
But remain in the same house, eating and drinking such things as it affords; for the workman is worthy of his wages; go not from house to house.
8 Sa bisan asa nga siyudad kamo mosulod, ug sila magadawat kaninyo, kaon kung unsa ang gidalit sa inyong atubangan,
And whatever city you enter, if they receive you, eat such things as are set before you;
9 ug ayoha ang mga masakiton nga atua didto. Isulti ngadto kanila, 'Ang gingharian sa Dios haduol na kaninyo.'
cure the sick, and say to them, The Reign of God comes upon you.
10 Apan sa bisan asa nga siyudad kamo mosulod, ug sila dili modawat kaninyo, gawas ngadto sa kadalanan ug sulti,
But whatever city you enter, if they do not receive you, go out into the streets, and say,
11 'Bisan pa ang abog nga naga gikan sa inyong siyudad nga nanagtapot sa among tiil among itaktak batok kaninyo! Apan hibalo-i kini, haduol na ang gingharian sa Dios.'
The very dirt of your streets, which cleaves to us, we wipe off against you; know, however, that the Reign of God draws nigh to you.
12 Sultihan ko kamu nga sa adlaw sa paghukom mas maarang-arang pa ang Sodoma kaysa nianang siyudara.
I assure you, that the condition of Sodom shall be more tolerable on that day, than the condition of that city.
13 Alaot ikaw, Corazin! Alaot ikaw, Betsaida! Kung nahitabo pa lang sa Tiro ug Sidon ang mga gamhanang butang nga nahitabo kaninyo, kaniadto pa unta sila naghinulsol, nanaglingkod diha sa sako ug abo.
Alas, for thee, Chorazin! Alas, for thee, Bethsaida! For if the miracles which have been performed in you, had been performed in Tyre and Sidon, they had reformed long ago, sitting in sackcloth and ashes.
14 Apan mas maarang-arang pa ang Tiro ug ang Sidon sa adlaw sa paghukom kaysa kaninyo.
Wherefore, the condition of Tyre and Sidon shall be more tolerable, in the judgment, than yours.
15 Ikaw, Capernaum, nagdahom ba ikaw nga ibayaw ka sa langit? Dili! Ikaw pagalaglagon ngadto sa hades. (Hadēs g86)
And thou, Capernaum, which has been exalted in heaven, shall be thrown down to hades. (Hadēs g86)
16 Siya nga nagapatalinghog kanimo nagapatalinghog kanako, ug siya nga nagasalikway kanimo nagasalikway kanako, ug siya nga nagasalikway kanako nagasalikway kaniya nga nagpadala kanako.”
He that hears you, hears me; and he that rejects you, rejects me; and he that rejects me, rejects him who sent me.
17 Ang 70 mibalik uban ang kalipay, nagsulti, “Ginoo, bisan gani ang mga demonyo nagtuman kanamo sa imong ngalan.”
And the seventy returned with joy, saying, Master, even the demons are subject to us, through your name.
18 Si Jesus miingon kanila, “Nakita ko si Satanas nga nahulog gikan sa langit sama sa kilat.
He said to them, I beheld Satan fall like lightning from heaven.
19 Nakita ninyo nga, gihatagan ko kamo ug gahom sa pagtamak sa mga serpente, ug sa mga tanga, ug sa tanang klaseng gahom sa kaaway, ug walay makapasakit kaninyo sa bisan unsa mang paagiha.
Lo! I empowered you to turn on serpents, and scorpions, and all the might of the enemy, and nothing shall hurt you.
20 Apan bisan pa ayaw kamo pagmaya tungod lang niini, nga ang mga espiritu nagtuman kaninyo, apan mas labaw kamong angay magmaya nga ang inyong ngalan nakulit na sa langit.”
Nevertheless, rejoice not in this, that the spirits are subject to you; but rejoice that your names are enrolled in heaven.
21 Nianang higayona usab hilabihan ang iyang pagmaya diha sa Balaang Espiritu, ug miingon, “Gidayeg ko ikaw, O Amahan, Ginoo sa langit ug yuta, tungod imong gitago kining mga butanga sa mga ligdong ug may panabot, ug gipadayag kini ngadto sa mga walay alamag, sama sa mga gagmay nga bata. Oo, Amahan, kay kini makapahimuot man sa imong panan-aw.”
At that time, Jesus was joyful in spirit, and said, I adore thee, O Father, Lord of heaven and earth; because, having hid these things from sages, and the learned, thou hast revealed them to babes. Yes, Father, because such is thy pleasure.
22 “Gisalig kanako sa Amahan ang tanang butang, ug walay usa nga nakaila kinsa ang Anak gawas sa Amahan, ug walay usa nga nakaila kinsa ang Amahan gawas sa Anak, ug si bisan kinsa nga buot sa Anak nga ipadayag siya.”
My Father has imparted everything to me; and none knows who the Son is, but the Father; nor who the Father is, but the Son, and he to whom the Son will reveal him.
23 Siya milingi sa mga disipulo, sa sekretong paagi miingon, “Bulahan kadtong nakakita sa mga butang nga inyong nakita.
Then, turning apart, he said to his disciples: Blessed are the eyes which see what you see.
24 Sultihan ko kamo, nga daghan ang mga propeta ug mga hari ang nangandoy nga makakita sa mga butang nga inyong nakit-an, apan wala nila kini nakita, ug makadungog sa mga butang nga inyong nadunggan, apan wala nila kini nadungog.”
For I assure you, that many prophets and kings have wished to see the things which you see; but have not seen them: and to hear the things which you hear; but have not heard them.
25 Pagkataud-taud, adunay usa ka magtutudlo sa balaod sa mga Judio nga mibarog ug misulay kaniya, ug misulti, “Magtutudlo, unsa may angay nakong buhaton aron akong maangkon ang kinabuhing dayon?” (aiōnios g166)
Then a lawyer stood up, and said, trying him, Rabbi, what must I do to obtain eternal life? (aiōnios g166)
26 Si Jesus miingon kaniya, “Unsa man ang nahisulat sa balaod? Giunsa mo man kini pagbasa?”
Jesus said to him, What does the law prescribe? What do you read there?
27 Sa pagtubag, siya miingon, “Kinahanglan nga imong higugmaon ang Ginoo nga imong Dios sa tibuok mong kasing kasing, sa tibuok mong kalag, sa tibuok mong kusog, sa tibuok mong hunahuna, ug ang imong silingan sama sa imong kaugalingon.”
He answered, "You shall love the Lord your God with all your heart, and with all your soul, and with all your strength, and with all your mind; and your neighbor as yourself."
28 Si Jesus miingon kaniya, “Sakto ang imong tubag. Buhata kini, ug ikaw mabuhi.”
Jesus replied, You have answered right. Do this, and you shall live.
29 Apan ang magtutudlo, buot magpakamatarong sa iyang kaugalingon, miingon kang Jesus, “Ug kinsa man ang akong silingan?”
But he, desirous to appear blameless, said to Jesus, Who is my neighbor?
30 Sa pagtubag, si Jesus miingon, “Adunay usa ka tawo nga nagakalaw paubos gikan sa Jerusalem paingon sa Jerico. Nahulog siya sa kamot sa mga tulisan, gikuha ang iyang mga gamit, ug gibunalbunalan siya, ug gibiyaan siya nga himalatyon.
Jesus said, in return, A man of Jerusalem, traveling to Jericho, fell among robbers; who, having stripped and wounded him, went away, leaving him half dead.
31 Sa wala damha usa ka pari ang miagi niadtong dalana, ug sa pagkakita niya kaniya, mitipas siya sa lahi nga dalan.
A priest, accidentally going that way, and seeing him, passed by on the father side.
32 Sa samang paagi usa usab ka Levita, sa iyang pag-agi sa maong dapit ug sa pagkakita kaniya, mitipas usab siya sa pikas dalan.
Likewise a Levite, on the road, when he came near the place, and saw him, passed by on the farther side.
33 Apan adunay usa ka Samaryanhon, ug sa iyang pagpanaw, nahiagi sa iyang nahimutangan. Sa pagkakita niya kaniya, mibati siya sa hilabihang kaluoy.
But a certain Samaritan, as he journeyed, came where he was, and when he saw him, he had compassion,
34 Iya siyang giduol ug gibugkosan ang mga samad, gibuboan niya kini ug lana ug bino. Iya kining gisakay sa iyang hayop, ug gidala sa balay abotanan ug giatiman.
and went up to him; and having poured wine and oil into his wounds, he bound them up. Then he set him on his own beast, brought him to an inn, and took care of him.
35 Sa pagkasunod adlaw, mikuha siya ug duha ka denario ug gihatag niya kini sa tag-iya, ug miingon, 'Atimana siya ug kung pila man ang imong magasto, sa akong pagbalik, ulian ko ikaw.'
On the morrow, when he was going away, he took out two denarii, and giving them to the host, said, Take care of this man, and whatever you spend more, when I return I will repay you.
36 Asa man niining tulo, sa imong hunahuna, ang silingan kaniya nga nahulog sa mga tulisan?” Ang magtutudlo miingon, “Kadtong nagpakita kaniya ug kaluoy.”
Now which of these three, do you think, was neighbor to him who fell among the robbers?
37 Si Jesus miingon kaniya, “Lakaw ug buhata ang susama nga buhat.”
The lawyer answered, He who took pity upon him. Then said Jesus, Go you and do in like manner.
38 Samtang sila nagapanaw, nahiabot sila sa usa ka dapit, ug usa ka babaye nga ginganlan ug Marta ang miabiabi kanila ngadto sa iyang balay.
And, as he traveled, he went into a village, where a woman named Martha entertained him at her house.
39 Siya adunay igsoon nga babaye nga ginganlan ug Maria, nga nagalingkod sa tiilan sa Ginoo ug naminaw sa iyang mga pulong.
She had a sister called Mary, who sat at the feet of Jesus, listening to his discourse:
40 Apan si Marta nagkapuliki sa pag-andam sa pagkaon. Siya miduol kang Jesus, ug miingon, “Ginoo, wala ba kay pagpakabana nga gipasagdan rako sa akong igsoon nga nag-inusarang nag-atiman? Busa, sultihi siya sa pagtabang kanako.”
but Martha, who was much cumbered about serving, came to him and said, Master, do you not care that my sister leaves me to serve alone? Bid her, therefore, assist me.
41 Apan ang Ginoo mitubag ug miingon kaniya, “Marta, Marta, pagkadaghan sa imong gikabalak-an,
Jesus answering, said to her, Martha, Martha, you are anxious, and trouble yourself about many things.
42 apan usa lamang ang butang nga bililhon. Gipili ni Maria ang pinakamaayong bahin, nga dili na gayud makuha gikan kaniya.”
One thing only is necessary. And Mary has chosen the good part, which shall not be taken from her.
