Levitico 25
1 Nakigsulti si Yahweh kang Moises didto sa Bukid sa Sinai, nga nag-ingon,
Y JEHOVÁ habló á Moisés en el monte de Sinaí, diciendo:
2 “Pakigsulti sa katawhan sa Israel ug ingna sila, 'Sa dihang didto na kamo sa yuta nga ihatag ko kaninyo, ang maong yuta kinahanglan nga matipigan sa Adlaw nga Igpapahulay alang kang Yahweh.
Habla á los hijos de Israel, y diles: Cuando hubiereis entrado en la tierra que yo os doy, la tierra hará sábado á Jehová.
3 Kinahanglan magtanom kamo sa inyong uma sulod sa unom ka tuig, ug kinahanglan nga pul-ongan ninyo ang inyong kaparasan sulod sa unom ka tuig ug tigomon ang abot.
Seis años sembrarás tu tierra, y seis años podarás tu viña, y cogerás sus frutos;
4 Apan sa ikapito nga tuig, kinahanglan nga papahulayon ang yuta, sa adlaw nga Igpapahulay alang kang Yahweh. Kinahanglan dili ninyo tamnan ang inyong uma o pul-ongan ang inyong kaparasan.
Y el séptimo año la tierra tendrá sábado de holganza, sábado á Jehová: no sembrarás tu tierra, ni podarás tu viña.
5 Kinahanglan dili ninyo anihon ang bisan unsa nga nanurok human sa pag-ani niini ug kinahanglan dili ninyo pupoon ang bisan unsa nga ubas nga mamunga diha sa wala mapul-ongan nga kaparasan. Mao kini ang tuig sa pagpahulay sa yuta.
Lo que de suyo se naciere en tu [tierra] segada, no lo segarás; y las uvas de tu viñedo no vendimiarás: año de holganza será á la tierra.
6 Bisan unsa nga moturok panahon sa tuig sa Adlaw nga Igpapahulay mahimong pagkaon alang kaninyo. Kamo, ang inyong mga sulugoon nga lalaki ug babaye, ang inyong sinuholan nga mga sulugoon ug ang mga langyaw nga nagpuyo uban kaninyo makatigom ug pagkaon,
Mas el sábado de la tierra os será para comer á ti, y á tu siervo, y á tu sierva, y á tu criado, y á tu extranjero que morare contigo:
7 ug ang inyong kahayopan ug ang ihalas nga mga mananap makakaon usab sa bisan unsa nga abot sa kaumahan.
Y á tu animal, y á la bestia que hubiere en tu tierra, será todo el fruto de ella para comer.
8 Kinahanglan mag-ihap kamo ug pito ka Adlaw nga Igpapahulay sa matag tuig, mao kana, ang pito ka pilo sa pito ka tuig, aron adunay pito ka Adlaw nga Igpapahulay, sulod sa 49 ka katuigan.
Y te has de contar siete semanas de años, siete veces siete años; de modo que los días de las siete semanas de años vendrán á serte cuarenta y nueve años.
9 Unya kinahanglan nga patingogon ninyo sa makusog ang trumpeta bisan asa sa ikanapulo nga adlaw sa ikapito nga bulan. Sa Adlaw sa Kapasayloan kinahanglan patingogon ninyo ang trumpeta sa tibuok ninyong kayutaan.
Entonces harás pasar la trompeta de jubilación en el mes séptimo á los diez del mes; el día de la expiación haréis pasar la trompeta por toda vuestra tierra.
10 Kinahanglan ilain ninyo ang ika-50 nga tuig alang kang Yahweh ug imantala ang kagawasan sa tibuok kayutaan ngadto sa tanang lumolupyo niini. Mao kini ang Kagawasan ug Pag-uli alang kaninyo, diin ang kabtangan ug ang mga sulugoon kinahanglan mahibalik sa ilang mga panimalay.
Y santificaréis el año cincuenta, y pregonaréis libertad en la tierra á todos sus moradores: éste os será jubileo; y volveréis cada uno á su posesión, y cada cual volverá á su familia.
11 Mahimong Kagawasan ug pag-uli alang kaninyo ang ika-50 ka tuig. Kinahanglan dili kamo magtanom o mag-ani sa abot. Kaon sa bisan unsa nga moturok niini, ug tigoma ang mga ubas nga mamunga sa wala napul-ongan nga kaparasan.
El año de los cincuenta años os será jubileo: no sembraréis, ni segaréis lo que naciere de suyo en la tierra, ni vendimiaréis sus viñedos:
12 Kay mao kini ang Kagawasan ug Pag-uli, diin balaan alang kaninyo. Kinahanglan mokaon kamo sa abot nga moturok niini diha sa kaumahan.
Porque es jubileo: santo será á vosotros; el producto de la tierra comeréis.
13 Kinahanglan ibalik ninyo sa matag usa ang kabtangan nga iyang gipanag-iya niining tuig sa Kagawasan ug Pag-uli.
En este año de jubileo volveréis cada uno á su posesión.
14 Kung mobaligya kamo ug yuta ngadto sa inyong isigkatawo o mopalit ug yuta gikan sa inyong isigkatawo, kinahanglan dili kamo manikas o manglimbong sa usag-usa.
Y cuando vendiereis algo á vuestro prójimo, ó comprareis de mano de vuestro prójimo, no engañe ninguno á su hermano:
15 Kung magpalit kamo ug yuta sa inyong isigkatawo, timan-i ang mga katuigan ug ang mga tanom nga mahimong abot hangtod sa sunod nga Kagawasan ug Pag-uli. Kinahanglan nga motimaan usab ang inyong isigkatawo nga nagbaligya sa yuta.
Conforme al número de los años después del jubileo comprarás de tu prójimo; conforme al número de los años de los frutos te venderá él á ti.
16 Taas ang kantidad sa yuta kung dugay pa ang tuig sa sunod nga Kagawasan ug Pag-uli, ug barato ang kantidad kung duol na ang tuig sa sunod nga Kagawasan ug Pag-uli, tungod kay ang panahon sa pag-ani sa yuta maghatag sa abot alang sa bag-ong tag-iya gipasikad sa panahon sa katuigan sa dili pa ang sunod nga Kagawasan ug Pag-uli.
Conforme á la multitud de los años aumentarás el precio, y conforme á la disminución de los años disminuirás el precio; porque según el número de los rendimientos te ha de vender él.
17 Kinahanglan dili kamo manikas o manglimbong sa usag-usa; hinuon, kinahanglan nga pasidunggan ninyo ang inyong Dios, kay ako si Yahweh ang inyong Dios.
Y no engañe ninguno á su prójimo; mas tendrás temor de tu Dios: porque yo soy Jehová vuestro Dios.
18 Busa kinahanglan nga tumanon ninyo ang akong mga kasugoan, tipigi ang akong mga balaod, ug tumana kini. Unya mopuyo kamo diha sa yuta nga malinawon.
Ejecutad, pues, mis estatutos, y guardad mis derechos, y ponedlos por obra, y habitaréis en la tierra seguros;
19 Magahatag ug abot ang yuta, ug mangabusog kamo sa pagkaon ug mopuyo nga malinawon.
Y la tierra dará su fruto, y comeréis hasta hartura, y habitaréis en ella con seguridad.
20 Moingon kamo, “Unsa man ang atong kaonon sa panahon sa ikapito nga tuig? Tan-awa, dili kita makatanom o makatigom sa atong abot.”
Y si dijereis: ¿Qué comeremos el séptimo año? he aquí no hemos de sembrar, ni hemos de coger nuestros frutos:
21 Mandoan ko ang akong panalangin nga modangat kaninyo sulod sa unom ka tuig, ug magahatag kini ug igong abot alang sa tulo ka tuig.
Entonces yo os enviaré mi bendición el sexto año, y hará fruto por tres años.
22 Makatanom kamo sa ikawalo nga tuig ug magpadayon sa pagkaon gikan sa abot sa nauna nga katuigan ug sa natigom nga pagkaon. Hangtod nga moabot ang pag-ani sa ikasiyam nga tuig, makakaon na kamo gikan sa panalangin nga natigom sa nilabay nga katuigan.
Y sembraréis el año octavo, y comeréis del fruto añejo; hasta el año noveno, hasta que venga su fruto comeréis del añejo.
23 Kinahanglan dili ibaligya ang yuta ngadto sa lain, tungod kay akoa ang yuta. Mga langyaw kamong tanan ug kasamtangang namuyo sa akong yuta.
Y la tierra no se venderá rematadamente, porque la tierra mía es; que vosotros peregrinos y extranjeros sois para conmigo.
24 Kinahanglan nga mosubay kamo sa husto nga paglukat alang sa tanang yuta nga inyong naangkon; kinahanglan nga tugotan ninyo nga lukaton sa panimalay nga inyong gipalitan ang yuta.
Por tanto, en toda la tierra de vuestra posesión, otorgaréis redención á la tierra.
25 Kung nahimong kabos ang inyong isigka-Israelita ug maoy hinungdan nga ibaligya niya ang pipila sa iyang kabtangan, unya ang labing duol niyang kadugo makahimo sa paglukat sa iyang kabtangan nga gibaligya kaninyo.
Cuando tu hermano empobreciere, y vendiere algo de su posesión, vendrá el rescatador, su cercano, y rescatará lo que su hermano hubiere vendido.
26 Kung walay paryente ang tawo nga makalukat sa iyang kabtangan, apan kung nagmauswagon na siya ug makahimo na sa paglukat niini,
Y cuando el hombre no tuviere rescatador, si alcanzare su mano, y hallare lo que basta para su rescate;
27 unya ihapon niya ang katuigan sukad nga nabaligya ang yuta ug bayaran niya ang kulang ngadto sa tawo nga iyang gibaligyaan niini. Unya iya kining mapanag-iya pagbalik.
Entonces contará los años de su venta, y pagará lo que quedare al varón á quien vendió, y volverá á su posesión.
28 Apan kung dili siya makahimo sa paglukat sa yuta alang kaniya, nan magpabilin ang pagpanag-iya sa yuta nga iyang gibaligya ngadto sa nakapalit niini hangtod nga moabot ang tuig sa Kagawasan ug Pag-uli. Sa tuig sa Kagawasan ug pag-uli, mahibalik ang yuta ngadto sa tawo nga nagbaligya niini, ug mahibalik ang kabtangan ngadto sa tinuod nga tag-iya.
Mas si no alcanzare su mano lo que basta para que vuelva á él, lo que vendió estará en poder del que lo compró hasta el año del jubileo; y al jubileo saldrá, y él volverá á su posesión.
29 Kung mobaligya ang tawo sa balay nga anaa sa kinotaang siyudad, nan makahimo siya sa pagpalit niini pagbalik sulod sa usa ka tuig human kini mabaligya. Aduna siyay katungod sa paglukat niini sulod sa usa ka tuig.
Y el varón que vendiere casa de morada en ciudad cercada, tendrá facultad de redimirla hasta acabarse el año de su venta: un año será el término de poderse redimir.
30 Kung dili malukat ang balay sulod sa usa ka tuig, nan ang balay nga anaa sa kinotaang siyudad mahimo nga mapanag-iya sa tawo nga nakapalit niini, hangtod sa mosunod niyang kaliwatan. Dili na mahibalik ang maong balay sa tuig sa Kagawasan ug Pag-uli.
Y si no fuere redimida dentro de un año entero, la casa que estuviere en la ciudad murada quedará para siempre por de aquel que la compró, [y] para sus descendientes: no saldrá en el jubileo.
31 Apan ang mga balay diha sa mga baryo nga dili kinotaan isipon kini nga kaumahan sa maong dapit. Makahimo sila sa paglukat niini, ug kinahanglan ibalik kini panahon sa tuig sa Kagawasan ug Pag-uli.
Mas las casas de las aldeas que no tienen muro alrededor, serán estimadas como una haza de tierra: tendrán redención, y saldrán en el jubileo.
32 Bisan paman niana, ang mga Levita makahimo sa paglukat sa ilang gipanag-iya nga balay nga anaa sa ilang siyudad sa bisan kanus-a nga panahon.
Pero en cuanto á las ciudades de los Levitas, siempre podrán redimir los Levitas las casas de las ciudades que poseyeren.
33 Kung dili malukat sa usa ka Levita ang balay nga iyang gibaligya, nan ang balay nga gibaligya sa siyudad kung asa kini nahimutang kinahanglan ibalik sa tuig sa Kagawasan ug Pag-uli, kay sila ang nanag-iya sa mga balay sa mga siyudad sa mga Levita taliwala sa katawhan sa Israel.
Y el que comprare de los Levitas, saldrá de la casa vendida, ó de la ciudad de su posesión, en el jubileo: por cuanto las casas de las ciudades de los Levitas es la posesión de ellos entre los hijos de Israel.
34 Apan ang kaumahan nga nakapalibot sa mga siyudad dili angay ibaligya tungod kay gipanag-iyahan kini sa mga Levita.
Mas la tierra del ejido de sus ciudades no se venderá, porque es perpetua posesión de ellos.
35 Kung nahimong kabos ang inyong isigkatawo, busa dili na siya makabuhi sa iyang kaugalingon, busa kinahanglan tabangan ninyo siya sama nga nagtabang kamo sa langyaw o bisan kinsa nga nagpuyo uban kaninyo.
Y cuando tu hermano empobreciere, y se acogiere á ti, tú lo ampararás: como peregrino y extranjero vivirá contigo.
36 Ayaw pagpatubo o pagpaginansya gikan kaniya sa bisan unsang pamaagi, apan pasidunggi ang inyong Dios aron makapadayon sa pagkinabuhi ang inyong isigkatawo uban kaninyo.
No tomarás usura de él, ni aumento; mas tendrás temor de tu Dios, y tu hermano vivirá contigo.
37 Kinahanglan nga dili ninyo siya pahulamon ug salapi ug magpatubo ni baligyaan sa inyong pagkaon aron makaginansya.
No le darás tu dinero á usura, ni tu vitualla á ganancia:
38 Ako si Yahweh ang inyong Dios, nga nagpagawas kaninyo gikan sa yuta sa Ehipto, aron nga mahatag ko kaninyo ang yuta sa Canaan, ug aron nga mahimo ninyo ako nga inyong Dios.
Yo Jehová vuestro Dios, que os saqué de la tierra de Egipto, para daros la tierra de Canaán, para ser vuestro Dios.
39 Kung nahimong kabos ang inyong isigkatawo ug ibaligya niya ang iyang kaugalingon nganha kaninyo, kinahanglan dili ninyo siya patrabahoon sama sa ulipon.
Y cuando tu hermano empobreciere, estando contigo, y se vendiere á ti, no le harás servir como siervo:
40 Tagda siya ingon nga sinuholan nga sulugoon. Kinahanglan sama siya sa kasamtangang nagpuyo uban kaninyo. Moalagad siya kaninyo hangtod sa tuig sa Kagawasan ug Pag-uli.
Como criado, como extranjero estará contigo; hasta el año del jubileo te servirá.
41 Unya mohawa siya gikan kaninyo, uban ang iyang mga anak, ug mobalik siya sa iyang panimalay ug sa gipanag-iya sa iyang amahan.
Entonces saldrá de contigo, él y sus hijos consigo, y volverá á su familia, y á la posesión de sus padres se restituirá.
42 Kay mga sulugoon ko sila nga gipagawas gikan sa yuta sa Ehipto. Dili sila ibaligya ingon nga mga ulipon.
Porque son mis siervos, los cuales saqué yo de la tierra de Egipto: no serán vendidos á manera de siervos.
43 Kinahanglan dili ninyo sila lisodlisoron, apan kinahanglan nga pasidunggan ninyo ang inyong Dios.
No te enseñorearás de él con dureza, mas tendrás temor de tu Dios.
44 Alang sa inyong ulipon nga lalaki ug babaye, nga makuha ninyo gikan sa kanasoran nga nagpuyo libot kaninyo, makapalit kamo ug mga ulipon gikan kanila.
Así tu siervo como tu sierva que tuvieres, serán de las gentes que están en vuestro alrededor: de ellos compraréis siervos y siervas.
45 Makapalit usab kamo ug mga ulipon gikan sa mga langyaw nga nagpuyo uban kaninyo, nga gikan sa ilang mga pamilya nga uban kaninyo, ang mga anak nga natawo sa inyong yuta. Mahimo ninyo silang kabtangan.
También compraréis de los hijos de los forasteros que viven entre vosotros, y de los que del linaje de ellos son nacidos en vuestra tierra, que están con vosotros; los cuales tendréis por posesión:
46 Mahimo nga hatagan ninyo ang inyong mga anak ug mga ulipon ingon nga panulondon gikan kaninyo, nga maangkon ingon nga kabtangan. Makapalit kamo kanunay ug mga ulipon gikan kanila apan kinahanglan nga dili ninyo daogdaogon sa pagdumala ang inyong kaigsoonan taliwala sa katawhan sa Israel.
Y los poseeréis por juro de heredad para vuestros hijos después de vosotros, como posesión hereditaria; para siempre os serviréis de ellos; empero en vuestros hermanos los hijos de Israel, no os enseñorearéis cada uno sobre su hermano con dureza.
47 Kung nahimong dato ang usa ka langyaw o ang usa ka tawo nga kasamtangang nagpuyo uban kaninyo, ug kung nahimong kabos ang usa sa inyong isigka- Israelita ug ibaligya niya ang iyang kaugalingon ngadto sa maong langyaw, o ngadto sa panimalay sa langyaw,
Y si el peregrino ó extranjero que está contigo, adquiriese medios, y tu hermano que está con él empobreciere, y se vendiere al peregrino ó extranjero que está contigo, ó á la raza de la familia del extranjero;
48 human nga mapalit ang inyong isigka-Israelita, mahimo siyang malukat. Makalukat kaniya si bisan kinsa diha sa iyang panimalay.
Después que se hubiere vendido, podrá ser rescatado: uno de sus hermanos lo rescatará;
49 Mahimo nga ang iyang uyoan o ang anak nga lalaki sa iyang uyoan, ang molukat kaniya, o si bisan kinsa nga duol sa iyang banay nga gikan sa iyang panimalay. O, kung nagmauswagon na siya, makalukat siya sa iyang kaugalingon.
O su tío, ó el hijo de su tío lo rescatará, ó el cercano de su carne, de su linaje, lo rescatará; ó si sus medios alcanzaren, él mismo se redimirá.
50 Kinahanglan bayaran niya ang tawo nga nagpalit kaniya; kinahanglan ihapon nila ang katuigan gikan sa tuig nga nabaligya siya ngadto sa nagpalit hangtod sa tuig sa Kagawasan ug Pag-uli. Ang kantidad sa paglukat kaniya kinahanglan ipasikad sa pagbayad sa sinuholan nga sulugoon, alang sa gidaghanon sa katuigan mahimo nga mopadayon siya sa pagtrabaho ngadto sa nagpalit kaniya.
Y contará con el que lo compró, desde el año que se vendió á él hasta el año del jubileo: y ha de apreciarse el dinero de su venta conforme al número de los años, y se hará con él conforme al tiempo de un criado asalariado.
51 Kung aduna pay daghan nga katuigan hangtod sa tuig sa Kagawasan ug Pag-uli, kinahanglan bayaran niya pagbalik ang samang kantidad sa paglukat ang kantidad sa salapi nga bahin niadtong mga katuigan.
Si aun fueren muchos años, conforme á ellos volverá para su rescate del dinero por el cual se vendió.
52 Kung pipila na lamang ang katuigan ngadto sa tuig sa Kagawasan ug Pag-uli, nan kinahanglan nga bayaran niya ang nagpalit kaniya aron masayran ang nahibilin nga katuigan sa dili pa ang tuig sa Kagawasan ug Pag-uli, ug kinahanglan nga bayaran niya ang iyang paglukat sumala sa gidaghanon sa katuigan.
Y si quedare poco tiempo hasta el año del jubileo, entonces contará con él, y devolverá su rescate conforme á sus años.
53 Pagatagdon siya sama sa sinuholan nga tawo matag tuig. Kinahanglan nga sigurohon ninyo nga dili siya daogdaogon.
Como con tomado á salario anualmente hará con él: no se enseñoreará en él con aspereza delante de tus ojos.
54 Kung dili siya malukat niining mga paagiha, nan kinahanglan nga moalagad siya hangtod sa tuig sa Kagawasan ug Pag-uli, siya ug ang iyang mga anak uban kaniya.
Mas si no se redimiere en esos [años], en el año del jubileo saldrá, él, y sus hijos con él.
55 Alang kanako ang tanang katawhan sa Israel mga sulugoon. Mga sulugoon ko sila nga akong gipalingkawas sa yuta sa Ehipto. Ako si Yahweh ang inyong Dios.'''
Porque mis siervos son los hijos de Israel; son siervos míos, á los cuales saqué de la tierra de Egipto: Yo Jehová vuestro Dios.
