Levitico 19
1 Nagkigsulti si Yahweh kang Moises, nga miingon,
Bwana akamwambia Mose,
2 “Pakigsulti sa tanang pundok sa katawhan sa Israel ug sultihi sila, 'Pagpakabalaan kamo, kay ako si Yahweh nga inyong Dios balaan man.
“Sema na kusanyiko lote la Israeli na uwaambie: ‘Kuweni watakatifu, kwa kuwa mimi, Bwana Mungu wenu, ni mtakatifu.
3 Kinahanglan nga motahod ang matag usa sa iyang inahan ug sa iyang amahan, ug kinahanglan tipigan ninyo ang akong Adlaw nga Igpapahulay. Ako si Yahweh ang inyong Dios.
“‘Kila mmoja wenu ni lazima amheshimu mama yake na baba yake, na pia ni lazima kuzishika Sabato zangu. Mimi ndimi Bwana Mungu wenu.
4 Ayaw kamo pag-adto sa walay pulos nga mga diosdios, ni sa paghimo ug mga dios nga hinimo sa puthaw. Ako si Yahweh ang inyong Dios.
“‘Msiabudu sanamu, wala msijitengenezee miungu ya shaba. Mimi ndimi Bwana Mungu wenu.
5 Sa dihang maghalad kamo ngadto kang Yahweh ug halad sa pakigdait, kinahanglan maghalad kamo niini aron nga madawat kamo.
“‘Mnapotoa dhabihu ya sadaka ya amani kwa Bwana, toeni kwa namna ambayo itakubaliwa kwa niaba yenu.
6 Kinahanglan nga kaonon kini sa samang adlaw nga gihalad kini, o sa pagkasunod adlaw. Kung adunay mahibilin niini hangtod sa ikatulo ka adlaw, kinahanglan nga sunogon kini.
Sadaka hiyo italiwa siku iyo hiyo mnayoitoa, au kesho yake; chochote kitakachobaki hadi siku ya tatu lazima kiteketezwe kwa moto.
7 Kung gikaon kining tanan sa ikatulo nga adlaw, hugaw na kini. Kinahanglan dili na kini dawaton,
Kama sehemu yoyote ya sadaka hiyo italiwa siku ya tatu, itakuwa si safi, nayo haitakubaliwa.
8 apan ang tanan nga mikaon niini kinahanglan manubag sa iyang kaugalingong sala tungod kay wala niya tahora kung unsa ang balaan alang kang Yahweh. Kinahanglan papahawaon kanang tawhana gikan sa iyang katawhan.
Yeyote atakayekula atawajibishwa, kwa sababu amenajisi kitu kilicho kitakatifu kwa Bwana; mtu huyo lazima akatiliwe mbali na watu wake.
9 Sa dihang mag-ani kamo sa abot sa inyong yuta, ayaw ninyo hutda pag-ani ang anaa sa mga kilid sa uma, ni tigomon ang tanang abot sa inyong naani.
“‘Wakati uvunapo mavuno ya nchi yako, usivune hadi kwenye mipaka ya shamba lako, wala usikusanye mabaki ya mavuno yako.
10 Kinahanglan nga dili ninyo hutdon pagtigom ang ubas gikan sa inyong parasan, ni ang pagpamunit sa mga ubas nga nangahulog sa yuta sa inyong parasan. Kinahanglan ibilin ninyo kini alang sa mga kabos ug alang sa mga langyaw. Ako si Yahweh ang inyong Dios.
Usirudi mara ya pili katika shamba lako la mizabibu, wala usiokote zabibu zilizoanguka chini. Ziache kwa ajili ya maskini na mgeni. Mimi ndimi Bwana Mungu wako.
11 Ayaw pangawat. Ayaw pamakak. Ayaw panglimbong sa usag-usa.
“‘Usiibe. “‘Usiseme uongo. “‘Msidanganyane.
12 Ayaw panaad ug dili tinuod pinaagi sa akong ngalan ug pasipalaan ang ngalan sa inyong Dios. Ako si Yahweh.
“‘Usiape kwa uongo kwa Jina langu, na hivyo kulinajisi jina la Mungu wako. Mimi ndimi Bwana.
13 Ayaw daogdaoga ang inyong silingan o ayaw pangawat kaniya. Kinahanglan nga dili magpabilin diha kaninyo ang bayad sa inyong mga sinuholan sa tibuok gabii hangtod sa pagkabuntag.
“‘Usimdhulumu wala kumwibia jirani yako. “‘Usishikilie mshahara wa kibarua usiku kucha hadi asubuhi.
14 Ayaw tungloha ang bungol o pagbutang ug mapandolan sa buta. Hinuon, kinahanglan nga kahadlokan ninyo ang inyong Dios. Ako si Yahweh.
“‘Usimlaani kiziwi, wala usiweke kikwazo mbele ya kipofu, lakini umche Mungu wako. Mimi ndimi Bwana.
15 Ayaw paghimo ug sayop nga paghukom. Kinahanglan nga dili kamo magpakita nga pinalabi ang usa ka tawo tungod kay siya kabos, ug kinahanglan nga dili kamo magpakita nga pinalabi ang usa ka tawo tungod kay mahinungdanon siya. Hinunoa, hukmi ang inyong silingan nga makatarunganon.
“‘Usipotoshe haki; usionyeshe kumpendelea maskini, wala upendeleo kwa mwenye cheo, bali mwamulie jirani yako kwa haki.
16 Ayaw paglakawlakaw ug ipanabi ang dili tinuod diha sa inyong katawhan, apan tinguha ang pagpanalipod sa kinabuhi sa inyong silingan. Ako si Yahweh.
“‘Usieneze uchochezi miongoni mwa watu wako. “‘Usifanye kitu chochote kile kinachohatarisha maisha ya jirani yako. Mimi ndimi Bwana.
17 Ayaw dumti ang inyong igsoon diha sa inyong kasingkasing. Kinahanglan badlongon ninyo nga matinud-anon ang inyong silingan aron dili ka makaambit sa iyang sala.
“‘Usimchukie ndugu yako moyoni mwako. Karipia jirani yako kwa uwazi ili usishiriki hatia yake.
18 Ayaw panimalos o pagkupot ug bisan unsang kaligutgot batok kang bisan kinsa sa inyong katawhan, apan higugmaa hinuon ang inyong silingan sama sa inyong kaugalingon. Ako si Yahweh.
“‘Usijilipizie kisasi wala kuwa na kinyongo dhidi ya mmoja wa jamaa yako, lakini mpende jirani yako kama unavyojipenda wewe mwenyewe. Mimi ndimi Bwana.
19 Kinahanglan tipigan mo ang akong mga mando. Ayaw sulayi sa pagpahabal ang inyong mga hayop sa laing matang sa mga hayop. Ayaw sagola ang duha ka managlahi nga mga binhi sa dihang itanom kini sa inyong uma. Ayaw pagsul-ob ug bisti nga giusa sa paghimo gamit ang duha ka matang sa kasangkapan.
“‘Mtazishika amri zangu. “‘Usiwaache wanyama wako wa kufugwa wakazaana na wengine wa aina tofauti. “‘Usipande mbegu za aina mbili katika shamba lako. “‘Usivae nguo iliyofumwa kwa nyuzi za aina mbili tofauti.
20 Si bisan kinsa ang nakighilawas sa ulipong babaye nga gisaad ngadto sa usa ka pamanhunon, apan wala siya gilukat o gihatagan ug kagawasan, kinahanglan nga silotan sila. Kinahanglan nga dili sila patyon tungod kay dili man gawasnon ang babaye.
“‘Kama mwanaume anakutana kimwili na mwanamke ambaye ni msichana mtumwa aliyeposwa na mwanaume mwingine, lakini ambaye hajakombolewa wala hajapewa uhuru, lazima iwepo adhabu inayofaa. Hata hivyo hawatauawa, kwa sababu msichana alikuwa bado hajaachwa huru.
21 Kinahanglan dad-on sa lalaki ang iyang halad sa pagkasad-an ngadto kang Yahweh didto sa ganghaan sa toldang tagboanan- usa ka nating karnero ingon nga halad sa pagkasad-an.
Lakini huyo mtu lazima alete kondoo dume kwenye ingilio la Hema la Kukutania kwa ajili ya sadaka ya hatia kwa Bwana.
22 Unya himoon sa pari ang kapasayloan alang kaniya pinaagi sa nating karnero alang sa halad sa pagkasad-an sa atubangan ni Yahweh, alang sa sala nga iyang nabuhat. Unya mapasaylo ang sala nga iyang gibuhat.
Kupitia kwa huyo kondoo dume wa sadaka ya hatia, kuhani atafanya upatanisho kwa ajili yake mbele za Bwana kwa ajili ya dhambi aliyotenda, naye atasamehewa dhambi yake.
23 Sa dihang makaabot na kamo ngadto sa yuta ug magtanom sa tanang matang sa mga kahoy nga mamunga, kinahanglan nga pasagdan ninyo ang bunga niini ingon nga ginadili nga kan-on. Kinahanglan nga idili kaninyo ang bunga niini sulod sa tulo ka tuig. Kinahanglan nga dili kini kaonon.
“‘Mtakapoingia katika hiyo nchi na kupanda aina yoyote ya mti wa matunda, hesabuni matunda yake kama yaliyokatazwa. Kwa miaka mitatu mtayahesabu kwamba yamekatazwa; hayaruhusiwi kuliwa.
24 Apan balaanon ang tanang bunga sa ikaupat nga tuig, usa kini ka halad sa pagdayeg kang Yahweh.
Katika mwaka wa nne matunda yote ya mti huo yatakuwa matakatifu, sadaka ya sifa kwa Bwana.
25 Makahimo na kamo sa pagkaon sa bunga sa ikalima nga tuig, sa paghulat niini aron mamunga ug daghan ang mga kahoy. Ako si Yahweh ang inyong Dios.
Bali katika mwaka wa tano mnaweza kula matunda ya mti huo. Kwa njia hii mavuno yenu yataongezewa. Mimi ndimi Bwana Mungu wako.
26 Ayaw pagkaon ug bisan unsa nga karne nga aduna pay dugo niini. Ayaw pagpakisayod sa mga espiritu mahitungod sa umaabot, ug ayaw pagbaton ug gahom-gahom aron sa pagdumala sa uban.
“‘Msile nyama yoyote yenye damu ndani yake. “‘Msifanye uaguzi wala uchawi.
27 Ayaw pagsunod sa mga gibuhat sa mga pagano sama sa pagkiskis sa buhok sa kilid sa inyong ulo o paggupit sa tumoy sa inyong bungot.
“‘Msikate nywele za kichwa denge, wala kunyoa pembe za ndevu zenu.
28 Ayaw pagsamad-samad sa inyong lawas alang sa mga patay o pagpatato sa inyong lawas. Ako si Yahweh.
“‘Msichanje chale miili yenu kwa ajili ya mfu, wala msijichore alama juu ya miili yenu. Mimi ndimi Bwana.
29 Ayaw pakaulawi ang inyong anak nga babaye pinaagi sa paghimo kaniya nga tigbaligya ug dungog, o mahimong tigbaligya ug dungog ang tibuok nasod ug mapuno sa pagkadaotan ang yuta.
“‘Usimdhalilishe binti yako kwa kumfanya kahaba, la sivyo nchi itageukia ukahaba na kujaa uovu.
30 Kinahanglan nga tipigan ninyo ang akong Adlaw nga Igpapahulay ug tahoron ang akong tabernakulo. Ako si Yahweh.
“‘Shika Sabato zangu na kuheshimu mahali pangu patakatifu. Mimi ndimi Bwana.
31 Ayaw pag-adto niadtong makihsulti sa mga patay o sa mga espiritu. Ayaw sila pangitaa, o mahugawan nila kamo. Ako si Yahweh ang inyong Dios.
“‘Msiende kwa waaguzi, wala msitafute wapunga pepo, kwa maana watawanajisi. Mimi ndimi Bwana Mungu wako.
32 Kinahanglan nga mobarog kamo atubangan sa mga tawong ubanon na ug tahora ang mga tigulang nga tawo. Kinahanglan mahadlok kamo sa inyong Dios. Ako si Yahweh.
“‘Uwapo mbele ya mzee, simama ili kuonyesha heshima kwa wazee, nawe umche Mungu wako. Mimi ndimi Bwana.
33 Kung nagpuyo uban kaninyo ang usa ka langyaw diha sa inyong yuta, kinahanglan nga dili ninyo siya pasakitan.
“‘Wakati mgeni anaishi pamoja nawe katika nchi yako, usimnyanyase.
34 Ang langyaw nga nagpuyo uban kaninyo kinahanglan nga parihason ninyo sa tawong Israelita nga nagpuyo uban kaninyo, ug kinahanglan nga higugmaon ninyo siya sama sa inyong kaugalingon, tungod kay nahimo kamong mga langyaw sa yuta sa Ehipto. Ako si Yahweh nga inyong Dios.
Mgeni anayeishi pamoja nawe ni lazima umtendee kama mmoja wa wazawa wa nchi yako. Mpende kama unavyojipenda mwenyewe, kwa maana ulikuwa mgeni katika nchi ya Misri. Mimi ndimi Bwana Mungu wako.
35 Ayaw paggamit ug sayop nga sukdanan sa dihang magsukod kamo sa gitas-on, sa gibug-aton, o sa gidaghanon.
“‘Usitumie vipimo vya udanganyifu unapopima urefu, kupima uzito, wala kupima wingi.
36 Kinahanglan maggamit kamo ug hustong pangsukod, hustong timbangan, ug hustong Epha ug hustong hin. Ako si Yahweh ang inyong Dios, ang nagpagawas kaninyo sa yuta sa Ehipto.
Tumia mizani halali, mawe ya kupimia uzito halali, efa halali, na hini halali. Mimi ndimi Bwana Mungu wako, ambaye alikutoa katika nchi ya Misri.
37 Kinahanglan nga tumanon ninyo ang tanan kong kasugoan ug ang tanan kong mga balaod, ug buhata kini. Ako si Yahweh.”'
“‘Shika amri zangu zote na sheria zangu zote, nawe uzifuate. Mimi ndimi Bwana.’”
