Josue 8
1 Miingon si Yahweh kang Josue, “Ayaw kahadlok ug ayaw kaluya. Dad-a uban kanimo ang tanang katawhan nga mangugubat. Tungas ngadto sa Ai. Tan-awa, gihatag ko na sa imong kamot ang hari sa Ai, ang iyang katawhan, ang iyang siyudad, ug ang iyang yuta.
Then Yahweh said to Joshua, “Do not be afraid or discouraged [because of what happened at] Ai. Lead all of your soldiers and go there again. I will help you to defeat the king of Ai, his people, and his city, and [enable you to take] his land.
2 Buhaton mo ngadto sa Ai ug sa iyang hari ingon sa imong gibuhat sa Jerico ug sa iyang hari, gawas lamang kung kuhaon ninyo ang mga inilog nga mga butang ug ang mga baka alang sa inyong kaugalingon. Banhigi ang luyo sa siyudad.”
Your army will do to the people of Ai and their king like what you did to the people of Jericho and their king. But this time [I will permit you to] take all their possessions and keep them for yourselves. But first, tell some of your soldiers to [hide behind] the city [and] prepare to suddenly attack it.”
3 Busa mibangon si Josue ug gidala ang tanang mga kalalakin-an nga manggugubat tungas sa Ai. Unya mipili si Josue ug 30, 000 ka kalalakin-an—kusgan, maisog nga kalalakin-an—ug gipalakaw sila sa kagabhion.
So Joshua led all his army toward Ai. He chose 30,000 of his best fighters/warriors and prepared to send them out during the night.
4 Gimandoan niya sila, “Tan-awa, mohupo kamo sa banhiganan batok sa siyudad, sa likod niini. Ayaw kaayo pagpalayo gikan sa siyudad, apan pagmainandamon kamong tanan.
He said to them, “Listen carefully. Some of you must hide on the other side of the city. Do not go far from the city. Just be ready [to attack].
5 Ako ug ang tanang kalalakin-an nga uban kanako magpaduol sa siyudad. Ug sa dihang manggula sila aron pagsulong kanamo, managan kami palayo gikan kanila sama kaniadto.
I and the men who are with me will march toward the city [in the morning]. The men in the city will come out to fight us, like they did before. Then we will turn around and start to run away from them.
6 Gukdon nila kami hangtod nga madala namo sila palayo sa siyudad. Moingon sila, 'Nanagan sila gikan kanato sama sa ilang gibuhat sa unang higayon.' Busa managan kami gikan kanila
They will think that we are running away from them like we did before. So they will chase us away from the city. While we are running away,
7 Unya manggula kamo gikan sa inyong dapit nga gitagoan, ug ilogon ninyo ang siyudad. Si Yahweh nga inyong Dios ang mohatag niini sa inyong kamot.
[those of you who are hiding come out and] rush into the city and capture it. Yahweh your God will enable you to conquer it.
8 Sa dihang mailog na ninyo ang siyudad, sunogon ninyo kini. Buhaton ninyo kini sa dihang tumanon ninyo ang mando nga gihatag sa pulong ni Yahweh. Tan-awa, gimandoan ko kamo.”
After you capture the city, burn it. Do what Yahweh has commanded us to do. Those are the orders I am giving to you.”
9 Gipalakaw sila ni Josue, ug miadto sila sa dapit nga banhiganan, ug mitago sila taliwala sa Betel ug sa Ai didto sa kasadpang bahin sa Ai. Apan natulog si Josue nianang gabhiona uban sa katawhan.
Then Joshua [prepared to] send some of them to [hide and] wait between Ai and Bethel, which was west of Ai. But Joshua stayed with his other soldiers that night.
10 Busa sayo sa kabuntagon mibangon si Josue ug giandam ang iyang kasundalohan, si Josue ug ang mga kadagkoan sa Israel, ug gisulong nila ang katawhan sa Ai.
Early the next morning, Joshua gathered his soldiers together. Then he and the other Israeli leaders led them up to Ai.
11 Nanungas ang tanang manggugubat nga uban kaniya ug mipaduol sa siyudad. Mipaduol sila sa siyudad ug nagkampo sa amihanan nga bahin sa Ai. Karon adunay walog taliwala kanila ug sa Ai.
They all set up their tents close to Ai, just to the north of the city, where all the people of the city could see them. There was a valley between them and the city.
12 Gidala niya ang kalalakin-an nga mikabat ug 5000 ug giandam sila sa pagbanhig ngadto sa kasadpan nga bahin sa siyudad taliwala sa Betel ug Ai.
Then Joshua chose about 5,000 men and told them to go and hide just west of the city, between Ai and Bethel.
13 Gipahiluna nila ang tanang kasundalohan, ang kadaghanan sa kasundalohan atua sa amihanan nga bahin sa siyudad, ug ang tigbantay sa likod atua sa kasadpan nga bahin sa siyudad. Nagpahulay si Josue nianang gabhiona didto sa walog.
So those men did that. The main group of soldiers was north of the city, and the others were hiding west of the city. That night Joshua went down into the valley.
14 Nahitabo kini sa pagkakita sa hari sa Ai niini, siya ug ang iyang kasundalohan misayo pagbangon ug nagdalidali aron sa pagsulong sa Israel sa dapit nga nag-atubang ngadto sa walog sa Suba sa Jordan. Wala siya masayod nga ang banhig naghulat aron sa pagsulong gikan sa likod sa siyudad.
When the king of Ai saw the Israeli army, he and his soldiers got up early the next morning and quickly went out of the city to fight them. They went to a place east of the city, but they did not know that some Israeli soldiers were hiding behind the city.
15 Gitugotan ni Josue ug sa tibuok Israel nga mabuntog ang ilang kaugalingon sa ilang atubangan, ug mikalagiw sila ngadto sa kamingawan.
Joshua and the Israeli soldiers [who were with him] allowed the army of Ai to push them back. They ran toward the desert.
16 Gipatawag ang tanang katawhan nga atua sa siyudad aron sa paggukod kanila, ug misunod sila kang Josue ug nagpahilayo na sila sa siyudad.
The men in Ai were ordered to chase after Joshua and his men. So they left the city and started to pursue the Israelis.
17 Walay bisan usa ka lalaki nga nahibilin sa Ai ug sa Betel nga wala migukod sa Israel. Gitalikdan nila ang siyudad ug gibiyaan kini nga abli samtang migukod sila sa Israel.
All the men of Ai and the men of Bethel pursued the Israeli army. They did not leave even one man in Ai to defend it. The [gates of the] city were left wide open.
18 Miingon si Yahweh kang Josue, “Itumong ang imong bangkaw nga anaa sa imong kamot ngadto sa Ai, kay akong ihatag ang Ai diha sa imong kamot.” Gipataas niya ang bangkaw nga anaa sa iyang kamot ngadto sa siyudad.
Then Yahweh said to Joshua, “[Lift up] your spear [and] point it toward Ai, because I am going to enable your soldiers to capture it!” So Joshua pointed [his spear] toward Ai.
19 Ang kasundalohan nga nanago sa banhiganan nanggula dayon sa ilang dapit samtang giisa niya ang iyang kamot. Nanagan sila ug misulod sa siyudad ug giilog kini. Gisunog dayon nila ang siyudad.
When the Israeli men who were hiding saw that, they rushed out from the places where they were hiding and ran into the city. They quickly captured it and set it on fire.
20 Ang kalalakin-an sa Ai mibalik ug milingi. Nakita nila ang aso nga naggikan sa siyudad nga miutbo ngadto sa kawanangan, ug dili na sila maka-ikyas niini nga dalan o niana. Kay ang kasundalohan sa Israelita nga mikalagiw ngadto sa kamingawan mibalik karon aron sa pag-atubang niadtong migukod kanila.
When the men of Ai looked back, they saw smoke rising from their city. But they could not escape, because the Israeli troops stopped running away.
21 Sa dihang nakita ni Josue ug sa tibuok Israel ang banhig nga miilog sa siyudad uban sa miutbo nga aso, mibalik sila ug gipangpatay nila ang kalalakin-an sa Ai.
Joshua and his men saw that the men who had been hiding had captured the city and were burning it, and they saw the smoke rising. So they turned around and started to attack the men of Ai.
22 Ug ang ubang kasundalohan sa Israel, kadtong misulod didto sa siyudad, migula aron sa pagsulong kanila. Busa ang kalalakin-an sa Ai nadakpan taliwala sa kasundalohan sa Israel, ang pipila dinhi nga bahin ug ang pipila didto sa pikas bahin. Gisulong sa Israel ang kalalakin-an sa Ai; walay usa kanila nga naluwas o nakaikyas.
Meanwhile, the soldiers who had captured the city came out [and attacked them from the rear]. So the men of Ai were caught between the two groups of Israeli soldiers. None of the men of Ai escaped. The Israelis fought until they killed all of them. Only the king of Ai was still alive.
23 Gibilin nila ang hari sa Ai, nga gidakop nila nga buhi, ug gidala nila siya ngadto kang Josue.
Then they seized the king of Ai and brought him to Joshua.
24 Nahitabo kini sa dihang nahuman na ug patay sa Israel ang tanang nagpuyo sa Ai didto sa uma nga duol sa kamingawan diin sila gigukod, ug sa dihang silang tanan, hangtod sa kinaulahian, nangahagba pinaagi sa sulab sa espada, ang tibuok Israel mibalik sa Ai. Gisulong nila kini pinaagi sa sulab sa espada.
While they were fighting, the Israeli army pursued the men of Ai into the fields and into the desert, and killed all of them. Then they went to Ai and killed everyone who was there.
25 Ang tanan nga nahagba nianang adlawa, lalaki ug babaye, mga 12, 000, ang tanang katawhan sa Ai.
They killed 12,000 men and women.
26 Wala gipaubos ni Josue ang iyang kamot nga diin iyang giisa samtang naggunit sa iyang bangkaw, hangtod nga nahingpit niya ug laglag ang tanang katawhan sa Ai.
Joshua continued to point his spear [LIT] toward Ai, until all the people in Ai had been killed.
27 Gikuha lamang sa Israel ang binuhi nga mga mananap ug ang inilog nga mga butang nga gikan sa siyudad alang sa ilang kaugalingon, sama sa gimando ni Yahweh kang Josue.
The Israeli soldiers took for themselves the animals and the other things that had belonged to the people of Ai, just like Yahweh had told Joshua that they should do.
28 Gisunog ni Josue ang Ai ug gihimo kining tinapok sa pagkalaglag hangtod sa kahangtoran. Biniyaan kini nga dapit hangtod niining adlawa.
Joshua and his soldiers burned Ai city and caused it to become a pile of ruins. It is still like that today.
29 Gibitay niya ang Hari sa Ai didto sa kahoy hangtod sa pagkakilomkilom. Sa pagsalop sa adlaw, nagmando si Josue ug gikuha nila ang lawas sa hari nga gikan sa kahoy ug giitsa kini sa mga ganghaan sa siyudad. Gitabonan nila didto ug daghang tapok sa bato ang ibabaw niini. Kana nga tapok sa bato nagpabilin didto hangtod niining adlawa.
Joshua hanged the king of Ai on a tree and left his corpse hanging there until the evening. At sunset Joshua told his men to take the king’s corpse down from the tree and to throw it on the ground at the city gate. [After they did that], they piled a lot of rocks on top of the corpse, and that pile of rocks is still there.
30 Unya nagtukod ug halaran si Josue alang kang Yahweh, ang Dios sa Israel, didto sa Bukid sa Ebal,
Joshua [told his men to] build on Ebal Mountain an altar for Yahweh, the God [who is worshiped by] the Israeli people.
31 Sumala sa gimando ni Moises nga sulugoon ni Yahweh ngadto sa katawhan sa Israel, ingon nga nahisulat kini sa libro sa balaod ni Moises: “Ang halaran gikan sa wala giputol nga mga bato, nga wala pa gigamitan ug puthaw nga himan.” Ug naghalad siya sa ibabaw niining mga halad sinunog ngadto kang Yahweh, ug naghalad sila ug halad sa kalinaw.
They built it just like Moses, the man who served God [well], had written previously in the laws [that God had given to him]. They made it from stones that had not been cut using iron tools. The Israelis then offered sacrifices to Yahweh that were burned completely on the altar. They also offered sacrifices to restore fellowship with Yahweh.
32 Ug didto sa presensya sa katawhan sa Israel, misulat siya sa mga bato ug usa ka kopya sa balaod ni Moises.
As the Israelis watched, Joshua wrote on stones the laws that [Yahweh had given] to Moses previously.
33 Ang tibuok Israel, ang ilang mga kadagkoan, mga opisyales, ug ang ilang mga maghuhukom mibarog sa matag kilid sa sagradong sudlanan sa kasabotan sa atubangan sa mga pari ug mga Levita nga nagdala sa sagradong sudlanan sa kasabotan ni Yahweh—ang langyaw ingon man usab ang natawo nga lumad—mibarog ang katunga kanila sa atubangan sa Bukid sa Geresim ug ang laing katunga mibarog sa atubangan sa Bukid sa Ebal. Gipanalanginan nila ang katawhan sa Israel, sumala sa gimando ni Moises nga sulugoon ni Yahweh ngadto kanila sukad pa sa sinugdanan.
The Israeli leaders, the officials, the judges, and other Israelis were there, standing nearby. Many people who were not Israelis were also there. Half of the people stood [on one side of the valley] below Ebal Mountain, and the other half of the people stood [on the other side of the valley] below Gerizim Mountain. The sacred chest was [in the valley] between the two groups. That was what Moses had previously commanded that the people should do when [Yahweh was about to] bless them.
34 Pagkahuman, gibasa ni Josue ang tanang pulong sa balaod, ang mga panalangin ug ang mga tunglo, ingon nga nahisulat kini sa libro sa balaod.
Then Joshua read [to the people] all that [Moses] had written previously. That included what Yahweh had taught them and the ways [that he promised] to bless them [if they obeyed his commands], or to curse them [if they disobeyed them].
35 Walay usa ka pulong nga gikan sa tanang gimando ni Moises nga wala nabasa ni Josue sa atubangan sa panagtigom sa Israel, lakip na ang mga kababayen-an, gagmay nga kabataan, ug ang mga langyaw nga nagpuyo taliwala kanila.
All the Israelis gathered together [to listen]—the men, the women, and the children. The (foreigners/people who were not Israelis) who were living among them also listened, while Joshua read all the commands that Moses had written.
