< Josue 8 >
1 Miingon si Yahweh kang Josue, “Ayaw kahadlok ug ayaw kaluya. Dad-a uban kanimo ang tanang katawhan nga mangugubat. Tungas ngadto sa Ai. Tan-awa, gihatag ko na sa imong kamot ang hari sa Ai, ang iyang katawhan, ang iyang siyudad, ug ang iyang yuta.
The Lord said to Joshua, “Don't be afraid or downhearted! Take all the fighting men with you and attack Ai, for I'm handing over to you the king of Ai, his people, his town, and his land.
2 Buhaton mo ngadto sa Ai ug sa iyang hari ingon sa imong gibuhat sa Jerico ug sa iyang hari, gawas lamang kung kuhaon ninyo ang mga inilog nga mga butang ug ang mga baka alang sa inyong kaugalingon. Banhigi ang luyo sa siyudad.”
You will do to Ai and its king what you did to Jericho and its king. However, this time you may keep for yourselves the plunder and the livestock. Set up an ambush behind the town.”
3 Busa mibangon si Josue ug gidala ang tanang mga kalalakin-an nga manggugubat tungas sa Ai. Unya mipili si Josue ug 30, 000 ka kalalakin-an—kusgan, maisog nga kalalakin-an—ug gipalakaw sila sa kagabhion.
So Joshua and all the people got ready to attack Ai. He chose thirty thousand of his best fighting men and sent them out at night.
4 Gimandoan niya sila, “Tan-awa, mohupo kamo sa banhiganan batok sa siyudad, sa likod niini. Ayaw kaayo pagpalayo gikan sa siyudad, apan pagmainandamon kamong tanan.
He ordered them, “You lie in ambush behind the town, not far away. All of you need to be ready.
5 Ako ug ang tanang kalalakin-an nga uban kanako magpaduol sa siyudad. Ug sa dihang manggula sila aron pagsulong kanamo, managan kami palayo gikan kanila sama kaniadto.
When I and the rest of the men with me approach the town, the defenders will run out to attack us just like before, and we'll run away from them.
6 Gukdon nila kami hangtod nga madala namo sila palayo sa siyudad. Moingon sila, 'Nanagan sila gikan kanato sama sa ilang gibuhat sa unang higayon.' Busa managan kami gikan kanila
They'll chase after us as we draw them away from the town, because they'll say to each other, ‘They're running away from us just like before.’
7 Unya manggula kamo gikan sa inyong dapit nga gitagoan, ug ilogon ninyo ang siyudad. Si Yahweh nga inyong Dios ang mohatag niini sa inyong kamot.
While we're running away from them, you will get up from your ambush positions and take the town for the Lord God will hand it over to you.
8 Sa dihang mailog na ninyo ang siyudad, sunogon ninyo kini. Buhaton ninyo kini sa dihang tumanon ninyo ang mando nga gihatag sa pulong ni Yahweh. Tan-awa, gimandoan ko kamo.”
Once you've captured the town, set it on fire, as the Lord has instructed. Now follow your orders.”
9 Gipalakaw sila ni Josue, ug miadto sila sa dapit nga banhiganan, ug mitago sila taliwala sa Betel ug sa Ai didto sa kasadpang bahin sa Ai. Apan natulog si Josue nianang gabhiona uban sa katawhan.
Joshua sent them out, and they went to lie in ambush between Bethel and the west side of Ai. But that night Joshua stayed with the people in the camp.
10 Busa sayo sa kabuntagon mibangon si Josue ug giandam ang iyang kasundalohan, si Josue ug ang mga kadagkoan sa Israel, ug gisulong nila ang katawhan sa Ai.
Early the next morning Joshua got up early and gathered the people and went up to attack Ai, accompanied by the elders of Israel.
11 Nanungas ang tanang manggugubat nga uban kaniya ug mipaduol sa siyudad. Mipaduol sila sa siyudad ug nagkampo sa amihanan nga bahin sa Ai. Karon adunay walog taliwala kanila ug sa Ai.
All the fighting men who were with him approached the front of the town, and camped there on the north side, with a valley between them and Ai.
12 Gidala niya ang kalalakin-an nga mikabat ug 5000 ug giandam sila sa pagbanhig ngadto sa kasadpan nga bahin sa siyudad taliwala sa Betel ug Ai.
He took about five thousand men and had them lie in ambush between Bethel and Ai, to the west of the town.
13 Gipahiluna nila ang tanang kasundalohan, ang kadaghanan sa kasundalohan atua sa amihanan nga bahin sa siyudad, ug ang tigbantay sa likod atua sa kasadpan nga bahin sa siyudad. Nagpahulay si Josue nianang gabhiona didto sa walog.
So the army took up their positions—the main army to the north of the town, and the ambush to the west. Joshua went that night to the valley.
14 Nahitabo kini sa pagkakita sa hari sa Ai niini, siya ug ang iyang kasundalohan misayo pagbangon ug nagdalidali aron sa pagsulong sa Israel sa dapit nga nag-atubang ngadto sa walog sa Suba sa Jordan. Wala siya masayod nga ang banhig naghulat aron sa pagsulong gikan sa likod sa siyudad.
As soon as the king of Ai saw the situation, he and all his men rushed out early in the morning to attack the Israelites where they had before, at a place overlooking the Jordan valley. He didn't know about the ambush waiting on the other side of the town.
15 Gitugotan ni Josue ug sa tibuok Israel nga mabuntog ang ilang kaugalingon sa ilang atubangan, ug mikalagiw sila ngadto sa kamingawan.
Joshua and the Israelites allowed themselves to be driven back, and ran away in the direction of the wilderness.
16 Gipatawag ang tanang katawhan nga atua sa siyudad aron sa paggukod kanila, ug misunod sila kang Josue ug nagpahilayo na sila sa siyudad.
All the men of the town were called out to chase after them, and as they pursued Joshua they were drawn father from the town.
17 Walay bisan usa ka lalaki nga nahibilin sa Ai ug sa Betel nga wala migukod sa Israel. Gitalikdan nila ang siyudad ug gibiyaan kini nga abli samtang migukod sila sa Israel.
There wasn't a man left in Ai and Bethel who didn't go out to chase the Israelites. They left the town wide open as they pursued the Israelites.
18 Miingon si Yahweh kang Josue, “Itumong ang imong bangkaw nga anaa sa imong kamot ngadto sa Ai, kay akong ihatag ang Ai diha sa imong kamot.” Gipataas niya ang bangkaw nga anaa sa iyang kamot ngadto sa siyudad.
Then the Lord told Joshua, “Hold up the spear in your hand and point it at Ai, because I'm giving it to you.” So Joshua held up the spear in his hand and pointed it at the town.
19 Ang kasundalohan nga nanago sa banhiganan nanggula dayon sa ilang dapit samtang giisa niya ang iyang kamot. Nanagan sila ug misulod sa siyudad ug giilog kini. Gisunog dayon nila ang siyudad.
As soon as they saw this signal the men lying in ambush got up and rushed into the town. They captured it, and quickly set it on fire.
20 Ang kalalakin-an sa Ai mibalik ug milingi. Nakita nila ang aso nga naggikan sa siyudad nga miutbo ngadto sa kawanangan, ug dili na sila maka-ikyas niini nga dalan o niana. Kay ang kasundalohan sa Israelita nga mikalagiw ngadto sa kamingawan mibalik karon aron sa pag-atubang niadtong migukod kanila.
When the men of Ai looked back they saw the smoke rising up into the sky from the town. They had nowhere to run to, because the Israelites who had been running away towards the wilderness now turned on their pursuers.
21 Sa dihang nakita ni Josue ug sa tibuok Israel ang banhig nga miilog sa siyudad uban sa miutbo nga aso, mibalik sila ug gipangpatay nila ang kalalakin-an sa Ai.
For when Joshua and the Israelites saw that the ambush group had captured the town, and that smoke was rising from it, they turned around and attacked the men of Ai.
22 Ug ang ubang kasundalohan sa Israel, kadtong misulod didto sa siyudad, migula aron sa pagsulong kanila. Busa ang kalalakin-an sa Ai nadakpan taliwala sa kasundalohan sa Israel, ang pipila dinhi nga bahin ug ang pipila didto sa pikas bahin. Gisulong sa Israel ang kalalakin-an sa Ai; walay usa kanila nga naluwas o nakaikyas.
The men from the ambush also came from the town and attacked them, so they were caught on the middle, with the Israelites on both sides. The Israelites cut them down—not a single man survived or got away.
23 Gibilin nila ang hari sa Ai, nga gidakop nila nga buhi, ug gidala nila siya ngadto kang Josue.
Only the king of Ai was captured alive, and he was brought before Joshua.
24 Nahitabo kini sa dihang nahuman na ug patay sa Israel ang tanang nagpuyo sa Ai didto sa uma nga duol sa kamingawan diin sila gigukod, ug sa dihang silang tanan, hangtod sa kinaulahian, nangahagba pinaagi sa sulab sa espada, ang tibuok Israel mibalik sa Ai. Gisulong nila kini pinaagi sa sulab sa espada.
When the Israelites had finished killing the men of Ai who had chased them towards the wilderness—once they had all been cut down by the sword—the whole Israelite army returned to the town and killed everyone living there.
25 Ang tanan nga nahagba nianang adlawa, lalaki ug babaye, mga 12, 000, ang tanang katawhan sa Ai.
Those who were killed that day numbered twelve thousand, men and women—all the inhabitants of Ai.
26 Wala gipaubos ni Josue ang iyang kamot nga diin iyang giisa samtang naggunit sa iyang bangkaw, hangtod nga nahingpit niya ug laglag ang tanang katawhan sa Ai.
For Joshua had continued to hold up his spear until all the people of Ai had been destroyed.
27 Gikuha lamang sa Israel ang binuhi nga mga mananap ug ang inilog nga mga butang nga gikan sa siyudad alang sa ilang kaugalingon, sama sa gimando ni Yahweh kang Josue.
Only the livestock and plunder were taken from the town by the Israelites, as the Lord had instructed Joshua.
28 Gisunog ni Josue ang Ai ug gihimo kining tinapok sa pagkalaglag hangtod sa kahangtoran. Biniyaan kini nga dapit hangtod niining adlawa.
So Joshua burned the town of Ai, making it permanently into a heap of ruins where no one lives to this very day.
29 Gibitay niya ang Hari sa Ai didto sa kahoy hangtod sa pagkakilomkilom. Sa pagsalop sa adlaw, nagmando si Josue ug gikuha nila ang lawas sa hari nga gikan sa kahoy ug giitsa kini sa mga ganghaan sa siyudad. Gitabonan nila didto ug daghang tapok sa bato ang ibabaw niini. Kana nga tapok sa bato nagpabilin didto hangtod niining adlawa.
He killed the king of Ai and hung his body on a tree until evening. When the sun went down Joshua ordered the body taken down. They threw it down in front of the entrance to the town gate and piled a heap of rocks over it which is still there today.
30 Unya nagtukod ug halaran si Josue alang kang Yahweh, ang Dios sa Israel, didto sa Bukid sa Ebal,
Then Joshua built an altar on Mount Ebal for the Lord, the God of Israel.
31 Sumala sa gimando ni Moises nga sulugoon ni Yahweh ngadto sa katawhan sa Israel, ingon nga nahisulat kini sa libro sa balaod ni Moises: “Ang halaran gikan sa wala giputol nga mga bato, nga wala pa gigamitan ug puthaw nga himan.” Ug naghalad siya sa ibabaw niining mga halad sinunog ngadto kang Yahweh, ug naghalad sila ug halad sa kalinaw.
He did what Moses, the servant of the Lord, had told the Israelites to do, as recorded in the book of the Law of Moses: an altar of uncut stones which no one has worked with iron tools. On the altar they made burnt offerings and friendship offerings to the Lord.
32 Ug didto sa presensya sa katawhan sa Israel, misulat siya sa mga bato ug usa ka kopya sa balaod ni Moises.
There in the presence of the Israelites, Joshua inscribed on the stones a copy of the Law of Moses.
33 Ang tibuok Israel, ang ilang mga kadagkoan, mga opisyales, ug ang ilang mga maghuhukom mibarog sa matag kilid sa sagradong sudlanan sa kasabotan sa atubangan sa mga pari ug mga Levita nga nagdala sa sagradong sudlanan sa kasabotan ni Yahweh—ang langyaw ingon man usab ang natawo nga lumad—mibarog ang katunga kanila sa atubangan sa Bukid sa Geresim ug ang laing katunga mibarog sa atubangan sa Bukid sa Ebal. Gipanalanginan nila ang katawhan sa Israel, sumala sa gimando ni Moises nga sulugoon ni Yahweh ngadto kanila sukad pa sa sinugdanan.
All the Israelites, the elders, the officers, and the judges stood in two groups facing each other with the priests, the Levites, and the Ark of the Lord's Agreement between them. (Included were the foreigners as well as the native born.) Half of them stood in front of Mount Gerizim, and half in front of Mount Ebal, just as Moses had ordered, for the blessing of the people this first time.
34 Pagkahuman, gibasa ni Josue ang tanang pulong sa balaod, ang mga panalangin ug ang mga tunglo, ingon nga nahisulat kini sa libro sa balaod.
Then Joshua read out the whole Law—all the blessings and curses recorded in the book of the Law.
35 Walay usa ka pulong nga gikan sa tanang gimando ni Moises nga wala nabasa ni Josue sa atubangan sa panagtigom sa Israel, lakip na ang mga kababayen-an, gagmay nga kabataan, ug ang mga langyaw nga nagpuyo taliwala kanila.
Joshua read out every word of Moses' instruction to the whole Israelite assembly, including the women, the children, and the foreigners who lived among them.