< Josue 24 >
1 Unya gitigom ni Josue ang tanang tribo sa Israel ngadto sa Siquem ug gipatawag ang tanang katigulangan sa Israel, ang ilang mga pangulo, ang ilang mga maghuhukom, ug ang ilang mga opisyal, ug unya gitugyan nila ang ilang mga kaugalingon atubangan sa Dios.
Kisha Yoshua aliyakusanya pamoja makabila yote ya Israeli huko Shekemu na aliwaita wazee wa Israeli, viongozi, waamuzi na maafisa wao, nao wakajihudhurisha mbele za Mungu.
2 Miingon si Josue sa tanang katawhan, “Mao kini ang giingon ni Yahweh, ang Dios sa Israel, 'Nagpuyo ang inyong mga katigulangan kaniadto tabok sa Suba sa Eufrates—si Tera, ang amahan ni Abraham ug ang amahan ni Nahor—ug unya misimba silag laing mga dios.
Yoshua akawaambia watu wote, “Hiki ndicho Yahweh, Mungu wa Israeli anachokisema, 'Mababu zenu kwa miaka mingi iliyopita waliishi ng'ambo ya mto Frati - Tera, baba wa Ibrahimu na baba wa Nahori - nao waliabudu miungu mingine.
3 Apan gikuha ko ang inyong amahan gikan sa tabok sa Eufrates ug gigiyahan siya ngadto sa yuta sa Canaan, ug gihatagan ko siya ug daghang mga kaliwat pinaagi sa iyang anak nga lalaki nga si Isaac.
Lakini nilimchukua baba yenu kutoka ng'ambo ya Frati na nikamwongoza mpaka katika nchi ya Kanaani, na nilimpa watoto wengi kupitia kwa Isaka mwanaye.
4 Ug kang Isaac gihatag ko si Jacob ug si Esau. Gihatag ko kang Esau ang kabungtoran sa nasod sa Seir aron inyong angkonon, apan si Jacob ug ang iyang mga anak milugsong sa Ehipto.
Na Isaka nikampa Yakobo na Esau. Nilimpa Esau nchi ya milima ya Seiri ili aimiliki, lakini Yakobo na watoto wake walishuka kwenda Misri.
5 Gipadala ko si Moises ug si Aaron, ug gisakit ko ang mga Ehiptohanon pinaagi sa mga hampak. Human niana, gipagawas ko kamo.
Nilimtuma Musa na Haruni, na niliwapiga Wamisri kwa mapigo. Baada ya hapo, niliwatoa ninyi.
6 Gidala ko ang inyong mga katigulangan pagawas gikan sa Ehipto, ug miabot kamo sa dagat. Gigukod kamo sa mga Ehiptohanon nga gamit ang mga karwahe ug mga tawong nagkabayo hangtod sa Dagat sa Kabugangan.
Niliwatoa baba zenu nje ya nchi ya Misri, nanyi mkafika hata katika bahari. Wamisri waliwafuata kwa magari na wapanda farasi hata katika bahari ya matete.
7 Sa dihang mitawag ang inyong katigulangan kang Yahweh, gibutang niya ang kangitngit taliwala kaninyo ug sa mga Ehiptohanon. Gidala niya ang dagat aron mopaduol ug magtabon kanila. Nakita ninyo kung unsa ang akong gibuhat sa Ehipto. Unya mipuyo kamo sa kamingawan sa dugay nga panahon.
Na baba zenu walipomwita Yahweh, aliweka giza kati yenu na Wamisri. Aliileta bahari ije juu yao na kuwafunika. Mliona yale niliyoyakifanya huko Misri. Kisha mliishi jangwaani kwa muda mrefu.
8 Gidala ko kamo sa yuta sa mga Amorihanon, nga nagpuyo sa pikas bahin sa Jordan. Nakig-away sila kaninyo, ug gihatag ko sila sa inyong kamot. Gipanag-iyahan ninyo ang ilang kayutaan, ug gilaglag ko sila sa inyong atubangan.
Niliwaleta katika nchi wa Waamori, ambao waliishi katika upande mwingine mwa Yordani. Walipigana nanyi, nami niliwatia katika mkono wenu. Mliimiliki nchi yao, nami niliwaangamiza mbele yenu.
9 Unya si Balak nga anak nga lalaki ni Zipor, hari sa Moab, mitindog ug misulong sa Israel. Gipadala niya ug gipatawag si Balaam ang anak nga lalaki ni Beor, aron sa pagtunglo kaninyo.
Kisha Balaki mwana wa Zipori, mfalme wa Moabu, aliinuka na kuishambulia Israeli. Alimwita na kumtuma Baalamu mwana wa Beori, ili kuwalaani ninyi.
10 Apan wala ako maminaw kang Balaam. Sa pagkatinuod, gipanalanginan niya kamo. Busa giluwas ko kamo gikan sa iyang kamot.
Lakini sikumsikiliza Balaamu. Kwa hakika, aliwabarikia ninyi. Basi, niliwaokoa na mkono wake.
11 Mitabok kamo sa Jordan ug miabot sa Jerico. Nakig-away batok kaninyo ang mga pangulo sa Jerico, uban sa mga Amorihanon, sa mga Perizihanon, sa mga Canaanhon, sa mga Hitihanon, sa mga Girgasihanon, sa mga Hibihanon, ug sa mga Jebusihanon. Gihatagan ko kamo ug kadaogan batok kanila ug gitugyan ko sila ilalom sa inyong pagmando.
Mlivuka Yordani na mkafika Yeriko. Viongozi wa Yeriko waliinuka wapigane nanyi, pamoja na Waamori, Waperizi, Wakanaani, Wahiti, Wagirgashi, Wahivi na Wayebusi. Niliwapa ninyi ushindi dhidi yao na niliwaweka chini ya mamlaka yenu.
12 Gipadala ko ang tambuboan sa inyong atubangan, nga maoy nagpapahawa kanila ug sa duha ka mga hari sa Amorihanon sa inyong atubangan. Wala kini nahitabo pinaagi sa inyong mga espada o sa inyong mga pana.
Nilituma manyingu mbele yenu, ambayo yaliwafukuzia mbali na wafalme wawili wa Waamori watoke mbele yenu. Haikutokea kwa sababu ya upanga wenu wala kwa upinde wenu.
13 Gihatagan ko kamo ug yuta nga wala ninyo gihagoan ug mga siyudad nga wala ninyo gitukod, ug karon nagpuyo kamo niini. Mikaon kamo sa bunga sa kaparasan ug tanaman sa olibo nga wala ninyo gitanom.'
Niliwapeni ninyi nchi ambayo hamkuifanyia kazi na miji ambayo hamkuijenga, na sasa mnaishi ndani yake. Mnakula matunda ya mizabibu na na mashamba ya mizeituni ambayo hamkuyapanda'.
14 Karon kahadloki si Yahweh ug simbaha siya uban sa tibuok pagkamatarong ug pagkamatinud-anon; isalikway ang mga dios nga gisimba sa inyong mga katigulangan tabok sa Eufrates ug sa Ehipto, ug simbaha si Yahweh.
Basi sasa mcheni Yahweh na kumwabudu yeye kwa uadilifu na uaminifu wote; jitengeni na miungu ambayo baba zenu waliiabudu ng'ambo ya Frati na katika Misri, na mkamwabudu Yahweh.
15 Kung sayop alang sa inyong panan-aw ang pagsimba kang Yahweh, pagpili sa inyong kaugalingon karong adlawa kung kinsa ang inyong alagaran, kung ang mga dios ba sa inyong mga katigulangan tabok sa Eufrates, o mga dios sa Amorihanon, nga mao ang yuta nga inyong gipuy-an. Apan alang kanako ug sa akong panimalay, among simbahon si Yahweh.”
Na kama inaonekana kuwa ni vibaya machoni penu kumwabudu Yahweh, chagueni ninyi katika siku hii ya leo ni nani mtakayemtumikia, kama ni miungu ambayo baba zenu waliiabudu ng'ambo ya Frati, au miungu ya Waamori, ambao ninyi mnakaa ndani ya nchi yao. Lakini kwangu mimi na nyumba yangu, tutumwabudu Yahweh.”
16 Mitubag ang katawhan ug miingon, “Dili gayod namo isalikway si Yahweh aron mag-alagad sa laing mga dios,
Watu walijibu na kusema, “Hatutaweza kumwacha Yahweh na kuitumikia miungu mingine,
17 kay si Yahweh nga among Dios maoy nagdala kanamo ug sa among mga katigulangan pagawas gikan sa yuta sa Ehipto, gawas sa balay sa pagkaulipon, ug mibuhat niadtong mga dagkong timaan sa among panan-aw, ug nagbantay kanamo sa tanang mga nasod nga among giagian, ug taliwala sa tanang kanasoran nga among nalabyan.
kwa kuwa ni Yahweh Mungu wetu ambaye alitutoa sisi na baba zetu kutoka katika nchi ya Misri, katika nyumba ya utumwa, na ambaye alifanya hizo ishara kubwa mbele yetu, na ambaye alituhifadhi sisi katika njia zote ambazo sisi tuliziendea, na miongoni mwa mataifa yote ambayo tulipita kati kati yake,
18 Ug gipapahawa ni Yahweh ang tanang mga katawhan sa among atubangan, ang mga Amorihanon nga nagpuyo niining yutaa. Busa simbahon usab namo si Yahweh, kay siya ang among Dios.”
Na Yahweh aliwaondoa mbele yetu watu wote, na Waamori walioishi katika nchi hii. Hivyo, tutamwabudu Yahweh pia, kwa kuwa ni Mungu wetu”
19 Apan miingon si Josue ngadto sa katawhan, “Dili kamo makaalagad kang Yahweh, kay balaan siya nga Dios; abughoan siya nga Dios; dili niya pasayloon ang inyong mga kalapasan ug mga kasal-anan.
Lakini Yoshua akawaambia watu, “Hamwezi kumtumikia Yahweh, kwa kuwa ni Mungu mtakatifu; ni Mungu mwenye wivu; hatawasamehe makosa na dhambi zenu.
20 Kung isalikway ninyo si Yahweh ug mosimba sa mga langyaw nga dios, motalikod siya ug maghimo ug daotan diha kaninyo. Laglagon niya kamo, human siya nagbuhat ug maayo diha kaninyo.
Kama mtamwacha Yahweh na kuabudu miungu ya kigeni, basi atageuka na kuwaharibu. Atawaangamizeni baada ya kuwa amewatendea mema.”
21 Apan miingon ang katawhan kang Josue, “Dili, simbahon namo si Yahweh.”
Lakini watu walimwambia Yoshua, “Hapana, tutamwabudu Yahweh.”
22 Unya miingon si Josue sa katawhan, “Mga saksi kamo batok sa inyong mga kaugalingon nga inyong gipili alang sa inyong kaugalingon si Yahweh, aron mag-alagad kaniya.” Miingon sila, “Mga saksi kami.”
Kisha Yoshua akawaambia watu, “Ninyi ni mashahidi dhidi yenu wenyewe kuwa mmemchagua Yahweh ninyi wenyewe, ili mmwabudu yeye.” Watu walijibu, “Sisi ni mashahidi.”
23 “Karon isalikway ang mga langyaw nga dios nga anaa kaninyo, ug ihatag ang inyong mga kasingkasing kang Yahweh, nga Dios sa Israel.”
“Sasa wekeni mbali miungu ya kigeni iliyoko kwenu, na geuzeni moyo wenu umwelekee Yahweh, Mungu wa Israeli.”
24 Miingon ang katawhan ngadto kang Josue, “Simbahon namo si Yahweh nga among Dios. Maminaw kami sa iyang tingog.”
Watu wakamwambia Yoshua, “Tutamwabudu Yahweh Mungu wetu. Tutaisikiliza sauti yake.
25 Naghimo si Josue ug kasabotan sa mga tawo niadtong adlawa. Nagbutang siya ug mga kasugoan ug mga balaod sa Siquem.
Yoshua alifanya agano na watu siku hiyo. Aliziweka maagizo na sheria huko Shekemu.
26 Gisulat ni Josue kining mga pulonga sa libro sa balaod sa Dios. Nagkuha siya ug dako nga bato ug gipahimutang kini didto ibabaw sa tugas nga kahoy nga tapad sa sagradong dapit ni Yahweh.
Yoshua aliyaandika maneno haya katika kitabu cha sheria za Mungu. Alichukua jiwe kubwa na kulisimamisha hapo chini ya mti wa mwaloni uliokuwa karibu na mahali pa takatifu pa Yahweh.
27 Miingon si Josue sa tanang katawhan, “Timan-i, kini nga bato magpamatuod batok kanato. Nadungog niini ang tanang mga pulong nga gisulti ni Yahweh kanato. Busa mahimo kining saksi batok kanato, kung inyo man ugaling ilimod ang inyong Dios.”
Yoshua akawaambia watu, “Tazama, jiwe hili litakuwa ushuhuda dhidi yenu. Limeyasikia maneno yote ambayo Yahweh alitwambia. Hivyo, litakuwa ni shahidi dhidi yenu, hamtakiwi kumkana Mungu wenu.”
28 Busa gipapauli ni Josue ang katawhan, ang tagsatagsa ka tawo ngadto sa iyang panulondon.
Basi Yoshua aliwaacha watu waende zao, kila mmoja alienda kwenye urithi wake.
29 Human niining mga butanga si Josue nga anak nga lalaki ni Nun, nga alagad ni Yahweh, namatay, sa 110 nga pangidaron.
Baada ya mambo haya, Yoshua mwana wa Nuni, mtumishi wa Yahweh, alikufa akiwa na miaka 110.
30 Gilubong nila siya sulod sa utlanan sa iyang kaugalingong panulondon, sa Timnat Sera, nga atua sa kabungtoran sa Efraim, amihanan sa Bukid sa Gaas.
Walimzika katika mpaka wa urithi wake mwenyewe huko Timnathi Sera, ambayo iko kwenye nchi ya milima ya Efraimu, upande wa Mlima Gaashi.
31 Gisimba sa Israel si Yahweh sa tanan nga mga adlaw sa kinabuhi ni Josue, ug sa tanang mga adlaw sa mga katigulangan nga nagsunod kang Josue, kadtong nakasinati sa tanang butang nga gibuhat ni Yahweh alang sa Israel.
Israeli ilimwabudu Yahweh siku zote za maisha ya Yoshua, na siku zote za wazee ambao walidumu pamoja na Yoshua, wale ambao waliona kila kitu ambacho Yahweh alikuwa ameifanyia Israeli.
32 Ang mga bukog ni Jose, nga gidala sa katawhan sa Israel pagawas sa Ehipto—gilubong nila sa Siquem, sa bahin sa yuta nga gipalit ni Jacob gikan sa mga anak nga lalaki ni Hamor, nga amahan ni Siquem. Gipalit niya kini sa 100 kabuok nga plata, ug nahimo kining panulondon sa mga kaliwat ni Jose.
Mifupa ya Yusufu ambayo watu wa Israeli waliileta kutoka Misri, waliizika huko shekemu, katika sehemu ya nchi ambayo Yakobo alikuwa ameinunua kutoka kwa wana wa Hamori, baba wa Shekemu. Aliinunua kwa vipande mia moja vya fedha, na ulikuwa urithi kwa wazawa wa Yusufu.
33 Namatay usab si Eleazar nga anak nga lalaki ni Aaron. Gilubong nila siya sa Gibea, ang siyudad ni Pinehas nga iyang anak nga lalaki, nga gihatag kaniya. Nahimutang kini sa kabungtoran sa Efraim.
Eliazeri mwana wa Haruni alikufa pia. Walimzika huko Gibea, katika mji wa ambao alikuwa amepewa Finehasi mwanaye, na ulikuwa katika nchi ya milima ya Efraimu.