Josue 10
1 Karon si Adonizedek, nga hari sa Jerusalem, nakadungog nga nailog ni Josue ang Ai ug nalaglag gayod kini sa hingpit, sama sa iyang gibuhat sa Jerico ug sa hari niini. Ug nakadungog siya kung giunsa pagpakighigala sa katawhan sa Gibeon ngadto sa Israel ug namuyo uban kanila.
Later, Adonizedek, the king of Jerusalem, heard that Joshua’s army had captured Ai [town] and had destroyed everything in the town. He heard that they had done to the people of Ai and to their king the same thing that they had done to the people of Jericho and their king. He also heard that the people of Gibeon [city] had made a peace treaty with the Israeli people, and that the people of Gibeon were now living near the Israelis and being protected by them.
2 Nangahadlok pag-ayo ang katawhan sa Jerusalem tungod kay ang Gibeon usa man ka dako nga siyudad kaniadto, sama sa usa sa harianon nga mga siyudad. Mas dako pa kini kay sa Ai, ug ang tanan nga mga kalalakin-an niini mga kusgan gayod nga mga manggugubat.
Because of that, he and the people whom he ruled became very afraid, because Gibeon was an important city, like the other cities that had kings. And [even though] Gibeon was a larger city than Ai and all its soldiers were good fighters, [they thought Joshua’s army might defeat them].
3 Busa nagpadala ug mensahe si Adonizedek, nga hari sa Jerusalem, ngadto kang Hoham, nga hari sa Hebron, kang Piram, nga hari sa Jarmut, kang Jafia, nga hari sa Lakis, ug kang Dabir, nga hari sa Eglon:
So King Adonizedek sent a message to Hosham the king of Hebron [city], to Piram the king of Jarmuth [city], to Jarmuth the king of Lachish [city], and to Debir the king of Eglon [city].
4 “Tungas kamo nganhi kanako ug tabangi ako. Sulongon nato ang Gibeon kay nakighigala man sila kang Josue ug sa katawhan sa Israel.”
In the message he said, “Please come up with your armies and help me to attack Gibeon, because the people of Gibeon have made a peace treaty with Joshua and the Israelis.”
5 Ang lima ka mga hari sa mga Amorihanon; ang hari sa Jerusalem, sa Hebron, sa Jarmut, sa Lakis, ug ang hari sa Eglon, nanungas sila uban ang tanan nilang mga kasundalohan. Gilibotan nila ang Gibeon, ug gisulong nila kini.
So those five kings who ruled all the groups who were descendants of Amor—the kings of Jerusalem, Hebron, Jarmuth, Lachish, and Debir—came up with all of their soldiers and surrounded the city. Then they prepared to attack it.
6 Nagpadala ug mensahe ang katawhan sa Gibeon ngadto kang Josue ug sa mga kasundalohan nga anaa sa Gilgal. Miingon sila, “Pagdali! Ayaw ninyo kuhaa ang inyong mga kamot nganhi sa inyong mga sulugoon. Tungas dayon kamo dinhi kanamo ug luwasa kami. Tabangi kami, kay ang tanang hari sa mga Amorihanon nga nagpuyo sa kabungtoran nagkahiusa sa pagsulong kanamo.”
So the people of Gibeon sent a message to Joshua while he was in the camp at Gilgal. They said, “We are your servants. So do not forsake us. Come up to us quickly and save us! Help us, because the kings of all of the groups descended from Amor and their armies have joined their forces and have come from the hilly area to attack us!”
7 Mitungas si Josue gikan sa Gilgal uban ang tanan niyang mga kasundalohan, ug ang tanang kalalakin-an nga mga manggugubat.
So Joshua and all his army, including the soldiers who were his best fighting men, marched up from Gilgal.
8 Miingon si Yahweh kang Josue, “Ayaw kahadlok kanila. Gihatag ko na sila sa imong kamot. Walay ni bisan usa kanila ang makahimo sa pagpugong sa inyong pagsulong.”
Then Yahweh said to Joshua, “Do not be afraid of those armies! I will enable your army to defeat them [IDM]. None of them will be able to (resist/fight and defeat) your army.”
9 Miabot dayon si Josue kanila, nga nagpanaw tibuok gabii gikan sa Gilgal.
Joshua’s army marched all night and arrived very early in the morning.
10 Unya gilibog ni Yahweh ang mga kaaway sa Israel—nga nipatay kanila sa hilabihan nga kamatay didto sa Gibeon, ug gigukod nila sila patungas sa Bet Horon, ug gipamatay usab nila ang anaa sa dalan paingon sa Azeka ug Makeda.
They attacked their enemies before anyone knew that they had come. Yahweh caused their enemies to (become very confused/start running in all directions) when they saw the Israeli army. As a result, the Israeli army defeated them very severely at Gibeon [and killed many of them]. The rest of them fled along the road that goes up to Beth-Horon. But the Israeli army pursued them and killed them all along the road that goes to Azekah and Makkedah towns.
11 Samtang nang-ikyas sila gikan sa Israel, palugsong sa bungtod gikan sa Bet Horon, nagpaulan ug dagkong mga bato si Yahweh gikan sa langit paingon sa Azeka, ug nangamatay sila. Mas daghan pa ang nangamatay tungod sa ulan nga bato kaysa nangamatay pinaagi sa espada sa mga kalalakin-an sa Israel.
As they fled in front of the Israeli army, Yahweh threw down huge hailstones from the sky. As a result, more of them died from hailstones falling on them than died as a result of the Israeli army killing them with swords.
12 Unya nakigsulti si Josue kang Yahweh sa adlaw nga gihatag ni Yahweh ang kadaogan sa Israel batok sa mga Amorihanon. Mao kini ang gisulti ni Josue ngadto kang Yahweh atubangan sa Israel, “Adlaw, ayaw ug salop sa Gibeon, ug ikaw bulan, sa walog sa Ajalon.”
On the day that Yahweh enabled the Israeli army to defeat the groups who were descendants of Amor, Joshua said to Yahweh while the Israeli people were listening, “Yahweh, cause the sun to stand still over Gibeon, and cause the moon to not move when it is over Aijalon Valley.”
13 Mipundo ang adlaw, ug miundang ang paglihok sa bulan hangtod nga nakapanimalos na ang nasod sa ilang mga kaaway. Wala ba kini nahisulat Sa Libro ni Jasar? Ang adlaw nagpundo sa tungatunga sa kawanangan; wala kini misalop tibuok adlaw.
And that is what happened. The sun stood still, and the moon did not move, until the Israeli army defeated their enemies. That is what has been written in the book that Jashar wrote. The sun stopped while it was in the middle of the sky, and did not (set/go down) for about a whole day.
14 Wala na gayoy sama niining adlawa kaniadto o human niini, sa dihang gituman ni Yahweh ang tingog sa usa ka tawo. Kay si Yahweh man ang nakiggubat alang sa Israel.
On that day Yahweh did a great miracle that someone asked him to do. There was never a day like that previously, and there has never been a day like that since. Yahweh was certainly fighting for the Israeli people!
15 Mibalik si Josue ug ang tibuok Israel ngadto sa kampo sa Gilgal.
After Joshua’s army defeated their enemies, they all returned to their camp at Gilgal.
16 Karon nakaikyas ug mitago ang lima ka mga hari ngadto sa langob sa Makeda.
While the enemy soldiers were fleeing from Joshua’s army, their five kings also fled and hid in a cave at Makkedah [town].
17 Gisulti kini kang Josue, “Nakit-an na sila! —ang lima ka mga hari nga mitago sa langob sa Makeda!”
Then someone told Joshua, “We found those five kings, hiding in a cave at Makkedah!”
18 Miingon si Josue, “Paligiri ug dagkong mga bato ang baba sa langob ug pagbutang ug mga sundalo aron mobantay kanila.
When Joshua heard that, he said, “Roll some very large rocks to the entrance of the cave so that the kings cannot escape, and leave some soldiers there to guard it.
19 Ayaw kamo pagpundo dinhi. Gukda ang inyong mga kaaway ug sulonga sila gikan sa likod. Ayaw sila tugoti nga makasulod sa ilang mga siyudad, tungod kay gihatag naman sila ni Yahweh sa inyong kamot.”
But do not stay there! Pursue our enemies! Attack them from behind! Do not allow them to escape to their cities, because Yahweh, our God, will enable you to defeat/kill them. [IDM]”
20 Daghan na kaayo ug napatay si Josue ug ang mga anak nga lalaki sa Israel, hangtod nga hapit na sila malaglag sa hingpit; diyutay lang sa mga nakaikyas ang nakaabot sa ilang mga siyudad.
So Joshua’s army did what he told them to do. They killed almost all of the enemy soldiers, but a few of them were able to reach their cities and be safe inside the walls of the cities.
21 Unya namalik nga malinawon ang tibuok kasundalohan ngadto kang Josue nga anaa sa kampo sa Makeda. Ug wala gayoy misulay sa pagsulti ug pulong batok sa katawhan sa Israel.
Then Joshua’s army returned to Joshua, who was still in their camp at Makkedah. No one in the land dared to criticize [MTY] the Israelis.
22 Unya miingon si Josue, “Ablihi ang baba sa langob ug gikan sa langob dad-a kanako kining lima ka mga hari.”
Then Joshua said, “Open the entrance of the cave, and bring out to me those five kings!”
23 Gihimo nila ang iyang giingon. Gidala nila kaniya ang lima ka mga hari gikan sa langob—ang hari sa Jerusalem, ang hari sa Hebron, ang hari sa Jarmut, ang hari sa Lakis, ug ang hari sa Eglon.
So the soldiers brought those five kings out of the cave—the kings of Jerusalem, Hebron, Jarmuth, Lachish, and Eglon.
24 Ug sa dihang gidala na nila ang mga hari ngadto kang Josue, gisugo niya ang matag lalaki sa Israel, ug miingon siya sa mga pangulo sa mga kasundalohan nga miuban kaniya sa pagpakiggubat, “tumbi ang ilang mga liog.” Busa miduol sila ug gitumban nila ang ilang mga liog.
When they brought those kings to Joshua [and forced them to lie on the ground], he summoned all the Israeli soldiers, and then he said to the army commanders, “Come here and put your feet on the necks of these kings!” So the commanders did that.
25 Unya miingon siya kanila, “Ayaw kamo kahadlok ug ayaw kamo kaluya. Pagmaisogon ug pagmadasigon. Mao kini ang buhaton ni Yahweh sa tanan ninyong mga kaaway nga inyong pakigbatokan.”
Then Joshua said to them, “Do not be afraid of any of our enemies! Never be discouraged! Be strong and courageous. This is what Yahweh will do to all the enemies you will fight!”
26 Unya gisulong ug gipatay ni Josue ang mga hari. Gibitay niya sila sa lima ka mga kahoy. Nagbitay sila sa mga kahoy hangtod sa gabii.
Then Joshua killed each of the five kings with his sword, and told his soldiers to hang the bodies of the five kings on trees. So they did that, and they left the bodies hanging on the trees until sunset.
27 Sa dihang misalop na ang adlaw, naghatag ug mga mando si Josue ug ila kining ginaog gikan sa mga kahoy ug gilabay kini sa langob diin sila mitago. Gitakloban nila ug dagko nga mga bato ang baba sa langob. Nagpabilin gihapon didto kadto nga mga bato hangtod karon.
At sunset, Joshua told them to take the bodies down from the trees and throw them into the cave where they had been hiding. So the soldiers did that, and then they put those large rocks at the entrance of the cave again. Those rocks are still there.
28 Niini nga paagi, gisakop ni Josue ang Makeda niadtong adlawa ug gipamatay ang tanan nga atua didto pinaagi sa espada, lakip na ang hari niini. Gilaglag niya sila sa hingpit uban ang tanang mga buhing binuhat nga atua didto. Wala gayod siyay gibilin nga mga buhi. Gibuhat niya sa hari sa Makeda ang gibuhat niya sa hari sa Jerico.
That is how Joshua’s army attacked and captured Makkedah. They killed the king and everyone else in the town. They did not leave anyone alive. They did to the king of Makkedah the same thing that they had done to the king of Jericho.
29 Milatas si Josue ug ang tibuok Israel gikan sa Makeda hangtod sa Libna. Nakig-away siya batok sa Libna.
That same day, Joshua and his Israeli army went [southwest] from Makkedah to Libnah [city] and attacked it.
30 Gihatag usab kini ni Yahweh sa kamot sa Israel—uban sa ilang hari. Gipatay ni Josue ang matag buhing binuhat pinaagi sa espada. Wala siya magbilin ug bisan unsa nga buhi. Gibuhat niya sa hari ang gibuhat niya ngadto sa hari sa Jerico.
Yahweh enabled the Israelis to conquer [MTY] that city and its king. They killed everyone in the city; they did not (spare anyone/allow anyone to remain alive). They killed the king of Libnah just like they had killed the king of Jericho.
31 Unya milabay si Josue ug ang tibuok Israel gikan sa Libna paingon sa Lakis. Nagkampo sila didto ug nagkiggubat batok niini.
Then Joshua and his army went [south] from Libnah to Lachish [city]. They surrounded the city and attacked it.
32 Gihatag ni Yahweh ang Lakis ngadto sa kamot sa Israel. Nasakop kini ni Josue sa ikaduha nga adlaw. Gipamatay niya pinaagi sa espada ang tanang buhing binuhat nga anaa niini, sama sa iyang gibuhat ngadto sa Libna.
On the second day of the battle, Yahweh enabled the Israelis to conquer [MTY] the city. And like they had done at Libnah, they killed everyone [DOU] in the city.
33 Unya miabot ang hari sa Gezer nga si Horam, aron tabangan ang Lakis. Gipatay siya ni Josue ug ang iyang kasundalohan hangtod nga wala na gayoy bisan usa kanila ang nahibilin nga buhi.
King Horam from Gezer [city and his army] came to help [the soldiers of] Lachish, but Joshua’s [army] defeated Horam and his army, and did not allow any of them to remain alive.
34 Unya milatas si Josue ug ang tibuok Israel gikan sa Lakis hangtod sa Eglon. Nagkampo sila didto ug nagkiggubat batok niini,
Then Joshua and his army went [west] from Lachish to Eglon [city]. They surrounded the city and attacked it.
35 ug nailog nila kini niana usab nga adlaw. Gitigbas nila kini pinaagi sa espada ug hingpit gayod ang pagkalaglag sa tanan nga anaa niini, sama sa gibuhat ni Josue ngadto sa Lakis.
On that day, they captured the city and killed [MTY] everyone in it [DOU], just like they had done at Lachish.
36 Unya milatas si Josue ug ang tibuok Israel gikan sa Eglon hangtod sa Hebron. Nakiggubat sila batok kanila.
Then Joshua and his army went [west from Eglon] up [into the hills] to Hebron [city]. They attacked the city
37 Giilog nila kini ug gitigbas pinaagi sa espada ang tanan nga anaa niini, lakip na ang hari ug ang kasikbit nga mga baryo niini. Gilaglag gayod nila sa hingpit ang tanang buhing binuhat nga anaa niini, wala gayod silay gibilin nga buhi, sama sa gibuhat ni Josue ngadto sa Eglon. Gilaglag niya kini sa hingpit, lakip na ang tanan nga mga buhing binuhat nga anaa niini.
and captured it. They killed the king and everyone else, just like they had done at Eglon. They did not allow anyone to remain alive.
38 Unya mibalik si Josue, uban ang tanang kasundalohan sa Israel, ug milabay sila sa Debir ug nakiggubat batok niini.
Then Joshua and his army turned [south] and went to Debir [city] and attacked it.
39 Gisakop niya kini lakip na ang hari niini, ug ang tanang kasikbit nga mga baryo niini. Gitigbas nila sila pinaagi sa espada ug hingpit nga gilaglag ang tanang buhing binuhat nga anaa niini. Wala gayoy gibilin nga buhi si Josue, sama sa iyang gibuhat ngadto sa Hebron ug sa hari niini, ug sama sa iyang gibuhat sa Libna ug sa hari niini.
They captured the city and its king, and also captured the nearby towns. Then they killed everyone [DOU]; they did to the people there the same thing that they had done at Hebron and Libnah.
40 Gipildi ni Josue ang tibuok yuta, ang anaa sa kabungtoran, ang Negeb, ang anaa sa kapatagan, ug ang anaa sa tiilan sa mga bungtod. Sa tanan nga mga hari wala gayod siyay gibilin nga buhi. Gilaglag gayod niya sa hingpit ang matag buhing butang, sama sa gimando ni Yahweh, nga Dios sa Israel.
That is how Joshua [and his army] conquered the entire southern part of Canaan. They defeated the kings [who ruled] the hilly area, the dry southern area, the [western] foothills, and the [eastern] slopes. They killed everyone [DOU] in those areas; they did not allow anyone to remain alive.
41 Gitigbas sila ni Josue pinaagi sa espada gikan sa Kades Barnea ngadto sa Gaza, ug ang tibuok nasod sa Gosen ngadto sa Gibeon.
Joshua’s soldiers captured all the cities from Kadesh-Barnea [city] in the far south to Gaza [city] near the coast, including all the Goshen area, and north to Gibeon [city].
42 Nasakop ni Josue kining tanan nga mga hari ug ang ilang yuta sa usa lamang ka higayon tungod kay si Yahweh, nga Dios sa Israel, maoy nakigbatok alang sa Israel.
At that one time, Joshua’s army conquered all the kings and captured all the territory that they [ruled]. They were able to do that because Yahweh, the God whom the Israeli people [worship], was fighting for them.
43 Unya mipauli si Josue, uban ang tibuok Israel ngadto sa kampo sa Gilgal.
Then Joshua and his army returned to their camp at Gilgal.
