< Juan 8 >
1 Si Jesus miadto sa bukid sa mga Olibo.
But Jesus went to the mount of Olives.
2 Pagkasayo sa buntag mibalik siya pag-usab didto sa templo, ug ang tanang katawhan nangabot; milingkod siya ug nanudlo kanila.
And at early morning he came again into the temple, and all the people came to him. And having sat down, he taught them.
3 Ang mga escriba ug ang mga Pariseo nagdala ug usa ka babaye nga nasakpan nga nagbuhat sa pagpanapaw. Gibutang nila siya sa taliwala.
And the scholars and the Pharisees bring to him a woman taken in adultery. And having stood her in the midst,
4 Unya sila miingon kaniya, “Magtutudlo, kining bayhana nasakpan nga nagabuhat sa pagpanapaw.
tempting, they say to him, Teacher, we found this woman committing adultery, in the act.
5 Karon sa balaod, si Moises nagmando kanato sa pagbato sa maong tawo; unsa man ang imong ikasulti bahin kaniya?”
Now in the law, Moses commanded us such women are to be stoned. What therefore do thou say about her?
6 Gisulti nila kini sa tuyo nga mabitik siya aron aduna silay ikapasangil bahin kaniya, apan si Jesus miluhod ug unya nagsulat sa yuta pinaagi sa iyang tudlo.
But they said this, trying him, so that they might have an accusation against him. But Jesus having stooped down, wrote on the ground with his finger, not pretending.
7 Sa dihang nagpadayon sila sa pagpangutana kaniya, mitindog siya ug miingon kanila, “Siya nga walay sala diha kaninyo, paunaha siya sa paglabay ug bato kaniya.''
And when they continued asking him, after standing erect, he said to them, Let the innocent man of you first cast the stone at her.
8 Miukbo na usab siya, ug misulat gamit ang iyang tudlo.
And again having stooped down, he wrote on the ground.
9 Pagkadungog nila niini, tinagsa sila nga mibiya, una ang pinakamagulangan. Sa kataposan si Jesus na lamang ang nabilin, uban ang babaye nga anaa sa taliwala.
And they, having heard and being convicted by their conscience, went out one by one, having begun from the elder until the last. And Jesus was left behind alone, and the woman being in the midst.
10 Mitindog si Jesus ug miingon kaniya, “Babaye, asa naman ang namasangil kanimo?” Wala bay usa nga naghukom kanimo?”
And Jesus, after standing erect, and having seen no man but the woman, he said to her, Woman, where are those accusers of thee? Did no man condemn thee?
11 Siya miingon, “Wala Ginoo.” Miingon si Jesus, “Bisan ako dili magahukom kanimo. Lakaw ug ayaw na pagpakasala.”]
And she said, No man, Lord. And Jesus said to her, Neither do I condemn thee. Go, and henceforth sin no more.
12 Nagsulti si Jesus kanila pag-usab nga nag-ingon, “Ako mao ang kahayag sa kalibotan; siya nga nagasunod kanako dili maglakaw sa kangitngit apan adunay kahayag sa kinabuhi.”
Again therefore Jesus spoke to them, saying, I am the light of the world. He who follows me would, no, not walk in the darkness, but will have the light of life.
13 Ang mga Pariseo miingon ngadto kaniya, “Ikaw nagsaksi mahitungod sa imong kaugalingon; ang imong pagsaksi dili tinuod.
The Pharisees therefore said to him, Thou testify about thyself. Thy testimony is not valid.
14 Mitubag si Jesus ug miingon kanila, “Bisan kung nagsaksi ako mahitungod sa akong kaugalingon, ang akong gisaksi tinuod. Nasayod ako kung asa ako gikan ug asa ako padulong, apan kamo wala nasayod kung asa ako naggikan ug asa ako padulong.
Jesus answered and said to them, Even if I might testify about myself, my testimony is valid, for I know where I came from and where I go, but ye do not know where I come from and where I go.
15 naghukom kamo sumala sa unod; Wala Ako maghukom ni bisan kinsa.
Ye judge according to the flesh. I judge no man.
16 Kung maghukom ako, ang akong paghukom tinuod tungod kay ako wala mag-inusara, apan ako uban sa akong Amahan nga nagpadala kanako.
But even if I judge, my judgment is valid, because I am not alone, but I and the Father who sent me.
17 Oo, ug diha sa inyong balaod nahisulat nga ang pagpamatuod sa duha ka tawo tinuod.
And also it is written in your law that the testimony of two men is valid.
18 Gipadala niya ako nga magsaksi mahitungod sa akong kaugalingon, ug ang Amahan nga nagpadala kanako nagasaksi mahitungod kanako.”
I am he who testifies about myself, and the Father who sent me testifies about me.
19 Sila miingon kaniya, “Asa ang imong amahan?” Si Jesus mitubag, “Wala kamo makaila kanako o bisan sa akong Amahan; kung nakaila kamo kanako, kamo usab nakaila sa akong Amahan.”
They said therefore to him, Where is thy Father? Jesus answered, Ye know neither me, nor my Father. If ye had known me, ye would have known my Father also.
20 Miingon siya niining mga pulonga sa tipiganan sumala sa iyang gitudlo didto sa templo, ug walay usa nga midakop kaniya tungod kay ang iyang takna wala pa-man miabot.
Jesus spoke these sayings in the treasury as he taught in the temple, and no man seized him, because his hour had not yet come.
21 Busa miingon na usab siya kanila, “molakaw ako palayo; mangita kamo kanako ug mamatay sa inyong mga sala. Kung asa ako moadto, dili kamo makaadto.”
Jesus therefore again said to them, I go, and ye will seek me, and ye will die in your sin. Where I go, ye cannot come.
22 Ang mga Judio miingon, “Patyon ba niya ang iyang kaugalingon? Mao nga miingon siya nga; 'Kung asa ako padulong dili kamo makaadto?”
The Jews therefore said, Will he kill himself, because he says, Where I go, ye cannot come?
23 Si Jesus miingon kanila, “Gikan kamo sa ubos; gikan ako sa taas. Iya kamo niining kalibotan; ako dili iya niining kalibotan.
And he said to them, Ye are from below, I am from above. Ye are of this world, I am not of this world.
24 Busa, magaingon ako kaninyo nga kamo mamatay pinaagi sa inyong mga sala. Gawas kung motuo kamo nga AKo mao AKo, kamo mamatay sa inyong mga sala.”
I said therefore to you that ye will die in your sins. For unless ye believe that I am he, ye will die in your sins.
25 Busa sila miingon ngadto kanila, “Kinsa ka ba?'' si Jesus miingon kanila, “Kung unsa ang akong gisulti kaninyo gikan sa sinugdanan.
They said therefore to him, Who are thou? And Jesus said to them, The beginning, something that I am even telling you.
26 Adunay daghang mga butang nga akong ikasulti ug ikahukom mahitungod kaninyo. Bisan pa niana, siya nga nagpadala kanako mao lamang ang tinuod; ug ang mga butang nga akong nadungog gikan kaniya, kining mga butanga ang akong isulti sa kalibotan.”
I have many things to say and to judge about you. But he who sent me is true, and I speak to the world these things that I heard from him.
27 Wala sila makasabot nga siya nagsulti ngadto kanila mahitungod sa Amahan.
They did not understand that he spoke the Father to them.
28 Si Jesus miingon, “Sa dihang inyong ipataas ang Anak sa Tawo, unya inyong masayran nga kana mao Ako, ug niana ako walay mabuhat sa akong kaugalingon. Ingon nga ang Amahan nagtudlo kanako, akong isulti kining mga butanga.
Jesus therefore said to them, When ye have lifted up the Son of man, then ye will know that I am he, and I do nothing from myself, but I speak these things as my Father taught me.
29 Siya nga nagpadala kanako uban kanako, ug siya dili mobiya kanako, tungod kay ako kanunay nagabuhat kung unsa ang makapahimuot kaniya.”
And he who sent me is with me. The Father has not left me alone, because I always do things pleasing to him.
30 Samtang gisulti ni Jesus kining mga butanga, daghan ang mituo kaniya.
As he spoke these things of him, many believed in him.
31 Si Jesus miingon niadtong mga Judio nga mituo kaniya, “Kung magpabilin kamo sa akong mga pulong, kamo tinuod gayud nga akong mga disipulo;
Jesus therefore said to those Jews who believed him, If ye remain in my word, ye are truly my disciples,
32 ug masayran ninyo ang kamatuoran, ug ang kamatuoran maghimo kaninyong gawasnon.”
and ye will know the truth, and the truth will make you free.
33 sila mitubag kaniya, “Mga kaliwat kami ni Abraham ug dili mga ulipon ni bisan kinsa; giunsa nimo pagkasulti, 'Mahimo kamong gawasnon?”
They answered to him, We are Abraham's seed, and have been in bondage to no man, ever. How can thou say, Ye will become free?
34 Si Jesus mitubag kanila, “Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, mosulti ako kaninyo, ang matag-usa nga nagabuhat ug sala naulipon sa sala.
Jesus answered them, Truly, truly, I say to you, that every man who does the sin is a bondman of the sin.
35 Ang ulipon dili magpabilin sa panimalay hangtod sa hangtod; ang anak magpabilin hangtod sa hangtod. (aiōn )
And the bondman does not remain in the house into the age. The Son remains into the age. (aiōn )
36 Busa, kung ang Anak maghimo kanimo nga gawasnon, kamo mahimo gayod nga tinuod nga gawasnon.
If therefore the Son should make you free, ye will truly be free.
37 Nasayod ako nga kamo mga kaliwat ni Abraham; nangita kamo kanako kay buot ninyo akong patyon tungod kay ang akong mga pulong walay dapit diha kaninyo.
I know that ye are Abraham's seed, yet ye seek to kill me, because my word has no place in you.
38 Nagsulti ako kung unsa ang akong nakita uban sa akong Amahan, ug nagbuhat usab kamo kung unsa ang inyong nadungog gikan sa inyong amahan.”
I speak what I have seen from my Father, and ye therefore do what ye have seen from your father.
39 Sila mitubag ug miingon kaniya, “Ang among amahan mao si Abraham.” Si Jesus miingon kanila, “Kung mga anak kamo ni Abraham, magbuhat kamo sa buluhaton ni Abraham.
They answered and said to him, Abraham is our father. Jesus says to them, If ye were Abraham's children, ye would do the works of Abraham.
40 Apan, karon nangita kamo kanako aron sa pagpatay, ang usa ka tawo nga nagsulti kaninyo sa kamatuoran nga akong nadungog gikan sa Dios. Si Abraham wala nagbuhat niini.
But now ye seek to kill me, a man who has told you the truth that I heard from God. Abraham did not do this.
41 Nagbuhat kamo sa buluhaton sa inyong Amahan.” Sila miingon kaniya, “Wala kami natawo sa manggihilawason; aduna kami usa ka Amahan: ang Dios.”
Ye do the works of your father. They said therefore to him, We were not begotten from fornication. We have one Father, God.
42 Miingon si Jesus kanila, “Kung ang inyong Amahan mao ang Dios, kamo mahigugma kanako, kay gikan ako sa Dios ug ania dinhi; kay wala ako moanhi sa akong kaugalingon, apan nagpadala siya kanako.
Therefore Jesus said to them, If God were your Father, ye would love me, for I came forth and have come from God. For, neither have I come for myself, but he sent me.
43 Nganong dili man kamo makasabot sa akong mga pulong? Tungod kay kamo wala nakadungog sa akong mga pulong.
Why do ye not understand my speech? Because ye cannot hear my word.
44 Iya kamo sa inyong amahan, nga mao ang yawa, ug nangandoy kamo sa pagbuhat sa gitinguha sa inyong amahan. Mamumuno siya sukad pa sa sinugdanan ug wala nagbarog sa kamatuoran tungod kay walay kamatuoran diha kaniya. Sa dihang siya mosulti ug bakak, siya nagsulti gikan sa iyang kaugalingon nga kinaiyahan tungod kay siya bakakon ug siya ang amahan sa tanang mga bakak.
Ye are from the father, the devil, and ye want to do the desires of your father. He was a man-killer from the beginning, and he has not stood in the truth, because there is no truth in him. When he speaks a lie, he speaks from his own, because he is a liar, and the father of it.
45 Apan, tungod kay nagsulti ako kaninyo sa kamatuoran, dili kamo motuo kanako.
And I, because I speak the truth, ye do not believe me.
46 Kinsa ba kaninyo ang magsilot kanako sa sala? Kung ako mosulti sa kamatuoran, ngano nga dili man kamo motuo kanako?
Which of you convicts me about sin? And if I speak truth, why do ye not believe me?
47 Siya nga iya sa Dios maminaw sa mga pulong sa Dios; dili kamo maminaw kaniya tungod kay kamo dili man iya sa Dios.”
He who is of God hears the sayings of God. Because of this ye do not hear, because ye are not of God.
48 Ang mga Judio mitubag ug miingon kaniya, “Wala ba kami nagsulti sa tinuod nga ikaw usa ka Samarianhon ug adunay demonyo?”
Therefore the Jews answered and said to him, Do we not say well that thou are a Samaritan, and have a demon?
49 Si Jesus mitubag, “Wala akoy demonyo, apan nagpasidungog ako sa akong Amahan, apan wala kamo mopasidungog kanako.
Jesus answered, I have no demon, but I honor my Father, and ye dishonor me.
50 Wala ako mangita sa akong himaya; adunay usa nga nangita ug maghukom.
But I seek not my own glory. He is who seeks and judges.
51 Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, mosulti ako kaninyo, kung ang matag-usa motuman sa akong pulong, dili gayod siya makakita sa kamatayon.” (aiōn )
Truly, truly, I say to you, if any man keeps my word, he will, no, not see death, into the age. (aiōn )
52 Ang mga Judio miingon kaniya, “Karon nasayod kami nga ikaw adunay demonyo. Si Abraham ug ang mga propeta namatay na; apan ikaw karon miingon, “Kung ang matag-usa motuman sa akong pulong, siya dili gayod makatilaw sa kamatayon.” (aiōn )
The Jews therefore said to him, Now we know that thou have a demon. Abraham died, and the prophets, and thou say, If any man keeps my word, he will, no, not taste of death, into the age. (aiōn )
53 Dili ka labaw sa among amahan nga si Abraham, ikaw ba? Ang mga propeta nangamatay na usab. Si kinsa ang naghimo sa imong kaugalingon nga ing-ana?”
Are thou greater than our father Abraham who died? And the prophets died. Who do thou make thyself?
54 Mitubag si Jesus, “Kung himayaon ko ang akong kaugalingon, ang akong himaya kawang; ang akong Amahan maoy naghimaya kanako— nga inyong ginaingon nga siya mao ang inyong Dios.
Jesus answered, If I glorify myself, my glory is nothing. My Father is he who glorifies me, of whom ye say, He is our God.
55 Wala kamo makaila kaniya, apan nakaila ako kaniya, kung moingon ako nga, “wala ako makaila kaniya,” mahimo ako nga sama kaninyo, nga bakakon. Bisan pa niana, ako nakaila kaniya, ug nagtuman sa iyang pulong.
And ye do not know him, but I know him. And if I should say that I do not know him, I will be a liar like you, but I do know him and keep his word.
56 Ang inyong amahan nga si Abraham nalipay nga makakita sa akong adlaw; nakakita siya niini ug siya nalipay.”
Your father Abraham rejoiced that he could see my day, and he saw it, and was glad.
57 Ang mga Judio miingon kaniya, “Wala pa ikaw nagpangidaron ug 50, unya ikaw nakakita na kang Abraham?”
The Jews therefore said to him, Thou have not yet fifty years, and thou have seen Abraham?
58 Miingon si Jesus kanila, “Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod moingon ako kaninyo, sa wala pa si Abraham, AKO anaa na.”
Jesus said to them, Truly, truly, I say to you, before Abraham came to be, I am.
59 Unya mipunit sila ug mga bato aron sa pagbato kaniya, apan mitago si Jesus ug unya mibiya sa templo.
Therefore they took up stones so that they might throw at him, but Jesus was hid, and went out of the temple, having passed through the midst of them, and thus passed on.