Juan 7
1 Ug human niining mga butanga si Jesus mipanaw sa Galilea, kay dili siya buot nga moadto sa Judea tungod kay ang mga Judio nangita aron mopatay kaniya.
After this, Jesus went about in Galilee, for he would not do so in Judea, because the Jews were eager to put him to death.
2 Karon ang Judio nga pista sa mga Payag-payag, haduol na.
When the Jewish Festival of Tabernacles was near,
3 Busa ang iyang mga igsoon miingon kaniya, “Biyai kining dapita ug adto sa Judea, aron nga ang imong mga disipulo makakita usab sa mga buhat nga imong gihimo.
his brothers said to him: “Leave this part of the country, and go into Judea, so that your disciples, as well as we, may see the work that you are doing.
4 Walay usa nga mobuhat sa usa ka butang diha sa tago kung sa iyang kaugalingon buot niyang mahibaw-an sa dayag. Kung imong buhaton kining mga butanga, ipakita ang imong kaugalingon sa kalibotan.”
For no one does a thing privately, if he is seeking to be widely known. Since you do these things, you should show yourself publicly to the world.”
5 Kay bisan ang iyang mga igsoon wala motuo kaniya.
For even his brothers did not believe in him.
6 Busa miingon si Jesus kanila, “Ang akong panahon wala pa moabot, apan ang inyong panahon kanunay andam.
“My time,” answered Jesus, “is not come yet, but your time is always here.
7 Ang kalibotan dili magdumot kaninyo, apan kini nagadumot kanako tungod kay ako nagpamatuod bahin niini nga ang ilang mga binuhatan daotan.
The world cannot hate you, but it does hate me, because I testify that its ways are evil.
8 Pangadto kamo sa kapistahan; dili ako moadto niini nga kapistahan tungod kay ang akong panahon wala pa matuman.”
Go yourselves up to the Festival; I am not going to this Festival yet, because my time has not yet come.”
9 Human siya miingon niining mga butanga kanila, siya nagpabilin sa Galilea.
After telling them this, he stayed on in Galilee.
10 Apan sa dihang ang iyang mga igsoon nakalakaw na ngadto sa kapistahan, unya mitungas usab siya, nga dili dayag apan sa tago lamang.
But, when his brothers had gone up to the Festival, Jesus also went up — not publicly, but privately.
11 Ang mga Judio nangita kaniya didto sa kapistahan ug miingon, “Asa naman siya?”
The Jews were looking for him at the Festival and asking ‘Where is he?’;
12 Adunay daghang paghisgot taliwala sa panon mahitungod kaniya. Ang uban miingon, “Siya usa ka maayo nga tawo.” Ang uban miingon, “Dili, siya ang nangulo sa pagpahisalaag sa panon.”
and there were many whispers about him among the people, some saying ‘He is a good man;’ others: ‘No! he is leading the people astray.’
13 Apan walay usa nga misulti sa dayag bahin kaniya tungod kay nahadlok sa mga Judio.
No one, however, spoke freely about him, for fear of the Jews.
14 Sa dihang ang kapistahan hapit na mahuman, si Jesus mitungas sa templo ug misugod sa pagtudlo.
About the middle of the Festival week, Jesus went up into the Temple Courts, and began teaching.
15 Unya ang mga Judio nahibulong, ug miingon, “Unsa ba kining tawhana nga daghan man kaayo ang nahikat-onan? Nga wala man siya makaiskwela.”
The Jews were astonished. “How has this man got his learning,” they asked, “when he has never studied?”
16 Si Jesus mitubag ug miingon kanila, “Ang akong pagtulon-an dili kini kanako, apan kaniya nga nagpadala kanako.
So, in reply, Jesus said: “My teaching is not my own; it is his who sent me.
17 Kung ang matag usa motinguha sa pagbuhat sa iyang kabubut-on, masayod siya bahin niini nga pagtulon-an, kung kini ba naggikan sa Dios, o kung ako nagsulti gikan sa akong kaugalingon.
If any one has the will to do God’s will, he will find out whether my teaching is from God, or whether I speak on my own authority.
18 Si bisan kinsa nga mosulti gikan sa iyang kaugalingon nagapangita sa iyang kaugalingong himaya, apan si bisan kinsa nga nagapangita sa himaya niya nga nagpadala kaniya, kanang tawhana tinuod, ug walay dili matarong diha kaniya.
The man who speaks on his own authority seeks honour for himself; but the man who seeks the honour of him that sent him is sincere, and there is nothing false in him.
19 Dili ba si Moises man ang naghatag ug balaod kaninyo? Apan bisan usa kaninyo walay nagtuman sa balaod. Nganong nagapangita man kamo sa pagpatay kanako?”
Was not it Moses who gave you the Law? Yet not one of you obeys it! Why are you seeking to put me to death?”
20 Ang panon mitubag, “Ikaw adunay demonyo. Kinsa man ang nangita kanimo aron ikaw patyon?”
“You must be possessed by a demon!” the people exclaimed. “Who is seeking to put you to death?”
21 Si Jesus mitubag ug miingon kanila, “Ako naghimo sa usa ka buhat, ug kamong tanan nahibulong tungod niini.
“There was one thing I did,” replied Jesus, “at which you are all still wondering.
22 Si Moises mihatag ug pagpatuli kaninyo (kini dili gikan kang Moises, apan gikan sa mga katigulangan), ug sa Igpapahulay kamo magtuli ug usa ka tawo.
“Is he going to kill himself,” the Jews exclaimed, “that he says — ‘You cannot go where I am going’?”
23 Kung ang usa ka tawo modawat sa pagpatuli panahon sa Igpapahulay aron nga ang balaod ni Moises dili maguba, nganong nangasuko man kamo kanako tungod ba kay gihimo nako ang usa ka tawo nga hingpit ug himsog panahon sa Igpapahulay?
When a man receives circumcision on a Sabbath to prevent the Law of Moses from being broken, how can you be angry with me for making a man sound and well on a Sabbath?
24 Ayaw paghukom sumala sa panagway, apan paghukom nga makatarunganon.”
Do not judge by appearances; judge justly.”
25 Pipila kanila gikan sa Jerusalem nga miingon, “Dili ba kini ang usa nga ilang gipangita aron patyon?
At this some of the people of Jerusalem exclaimed: “Is not this the man that they are seeking to put to death?
26 Ug tan-awa, siya nagasulti nga dayag, ug sila walay ikasulti kaniya. Dili mahimo nga ang mga magmamando masayod sa tinuod nga mao kini ang Cristo, dili ba?
Yet here he is, speaking out boldly, and they say nothing to him! Is it possible that our leading men have really discovered that he is the Christ?
27 Apan nasayod kita kung asa gikan kining usa. Apan sa dihang ang Cristo moabot, walay usa nga masayod kung asa siya gikan.”
Yet we know where this man is from; but, when the Christ comes, no one will be able to tell where he is from.”
28 Unya si Jesus misinggit didto sa templo, nga nagtudlo ug nagsulti, “Kamo nakaila kanako ug nasayod kung asa ako gikan. Wala ako mianhi sa akong kaugalingon, apan siya nga mipadala kanako tinuod, ug wala kamo masayod kaniya.
Therefore, Jesus, as he was teaching in the Temple Courts, raised his voice and said: “Yes; you know me and you know where I am from. Yet I have not come on my own authority, but he who sent me may be trusted; and him you do not know.
29 Nasayod ako kaniya tungod kay gikan ako kaniya ug siya ang mipadala kanako.”
I do know him, for it is from him that I have come, and he sent me as his Messenger.”
30 Misulay sila sa pagdakop kaniya, apan walay usa nga mitugyan kaniya, tungod kay ang iyang takna wala pa moabot.
So they sought to arrest him; but no one touched him, for his time was not come yet.
31 Apan daghan sa panon nga mituo kaniya, ug sila nagaingon, “Sa dihang moabot ang Cristo, maghimo ba siya ug daghan pang mga timaan kaysa nabuhat niining usa?”
Many of the people, however, believed in him. “When the Christ comes,” they said, “will he give more signs of his mission than this man has given?”
32 Ang mga Pariseo nakadungog sa panon nga naghinunghungay niining mga butanga mahitungod kang Jesus, ug ang pangulo sa mga pari ug ang mga Pariseo mipadala sa mga kadagkoan aron sa pagdakop kaniya.
The Pharisees heard the people whispering about him in this way, and so the Chief Priests and the Pharisees sent officers to arrest him;
33 Unya miingon si Jesus, “Ako magpabilin uban kaninyo sa hamubo lang nga panahon, ug unya moadto ako kaniya nga mipadala kanako.
on which Jesus said: “I shall be with you but a little longer, and then I am going to him who sent me.
34 Magapangita kamo kanako apan dili ninyo ako makaplagan; kung asa ako moadto, dili kamo makahimo sa pag-adto.”
You will look for me, and you will not find me; and you will not be able to come where I shall be.”
35 Busa ang mga Judio miingon sa ilang kaugalingon, “Asa man kining tawhana moadto nga dili man nato siya mahikaplagan? Moadto ba siya aron sa pagsabwag taliwala sa mga Griyego ug tudlo-an ang mga Griyego?
“Where is this man going,” the Jews asked one another, “that we shall not find him? Will he go to our countrymen abroad, and teach foreigners?
36 Unsa kining pulong nga iyang giingon, “Mangita kamo kanako apan dili ninyo ako makaplagan; diin ako moadto, dili kamo makaadto?”
What does he mean by saying ‘You will look for me, and you will not find me; and you will not be able to come where I shall be’?”
37 Sa kataposan, ang dakong adlaw sa kapistahan, si Jesus mitindog ug misinggit, nga nag-ingon, “Kung si bisan kinsa nga giuhaw, tugoti siya nga moduol kanako ug mag-inom.
On the last and greatest day of the Festival, Jesus, who was standing by, exclaimed: “If any one thirsts, let him come to me, and drink.
38 Siya nga mituo kanako, sama sa gisulti sa kasulatan, ang mga sapa sa buhi nga tubig modagayday gikan sa iyang tiyan.”
I tell you what I have myself seen in the presence of my Father; and you, in the same way, do what you have learned from your father.”
39 Apan siya miingon niini bahin sa Espiritu, nga alang niadtong motuo kaniya makadawat; ang Espiritu wala pa gihatag tungod kay si Jesus wala pa man himayaa.
(By this he meant the Spirit, which those who had believed in him were to receive; for the Spirit had not yet come, because Jesus had not yet been exalted.)
40 Pipila sa panon, sa dihang nadunggan nila kini nga mga pulong, nga miingon, “Tinuod gayod nga mao kini ang propeta.”
But, as it is, you are seeking to put me to death — a man who has told you the Truth as he heard it from God. Abraham did not act in that way.
41 Ang uban nagaingon, “Mao kini ang Cristo.” Apan ang uban nagaingon, “Ang Cristo ba gikan sa Galilea?
You are doing what your own father does.” “We are not bastards,” they said, “we have one Father — God himself.”
42 Ang kasulatan ba wala miingon nga ang Cristo maggikan sa kaliwatan ni David ug gikan sa Betlehem, ang baryo diin si David nagpuyo?”
Is not it said in Scripture that it is of the race of David, and from Bethlehem, the village to which David belonged, that the Christ is to come?”
43 Busa adunay pagkabahin sa mga panon tungod kaniya.
So there was a sharp division among the people on account of Jesus.
44 Pipila kanila buot nga modakop kaniya, apan walay usa nga migunit kaniya.
Some of them wanted to arrest him, and yet no one touched him.
45 Unya ang mga pamunoan mibalik ngadto sa pangulo sa mga pari ug sa mga Pariseo, nga miingon ngadto kanila, “Nganong wala man ninyo siya dad-a?”
When the officers returned to the Chief Priests and Pharisees, they were asked: “Why have you not brought him?”
46 Ang mga pamunoan mitubag, “Walay bisan usa nga nakasulti nga sama niini.”
“No man ever spoke as he speaks!” they answered.
47 Busa ang mga Pariseo mitubag kanila, “Nalingla ba usab gihapon kamo?
“What! Have you been led astray too?” the Pharisees replied.
48 Aduna bay mga magmamando nga mituo kaniya, o sa mga Pariseo?
“Have any of our leading men believed in him, or any of the Pharisees?
49 Apan kini nga panon wala masayod sa balaod, sila tinunglo.”
As for these people who do not know the Law — they are cursed!
50 Si Nicodemo (usa sa mga Pariseo, nga miadto kang Jesus sa dili palang dugay), miingon ngadto kanila,
But one of their number, Nicodemus, who before this had been to see Jesus, said to them:
51 “Ang ato bang balaod maghukom sa usa ka tawo sa walay pagpaminaw gikan kaniya ug pagsuta kung unsa ang iyang gipangbuhat?”
“Does our Law pass judgment on a man without first giving him a hearing, and finding out what he has been doing?”
52 Sila mitubag ug miingon kaniya, “Ikaw ba usab gikan sa Galilea? Susiha ug tan-awa nga walay propeta nga naggikan sa Galilea.”
“Are you also from Galilee?” they retorted. “Search, and you will find that no Prophet is to arise in Galilee!”
53 Unya ang tanan miuli sa tagsa-tagsa nila ka panimalay.
And every one went home
