< Juan 4 >
1 Karon sa dihang si Jesus nahibalo nga ang mga Pariseo nakadungog nga naghimo siya ug namawtismo sa mas daghan pa nga mga disipulo kaysa kang Juan
Now as soon as the Master was aware that the Pharisees had heard it said, "Jesus is gaining and baptizing more disciples than John"--
2 (bisan tuod si Jesus sa iyang kaugalingon wala nagbawtismo, apan ang iyang mga disipulo lamang)
though Jesus Himself did not baptize them, but His disciples did--
3 mibiya siya sa Judea ug mibalik pag-usab sa Galilea.
He left Judaea and returned to Galilee.
4 Apan kinahanglan alang kaniya nga moagi sa Samaria.
His road lay through Samaria,
5 Busa miabot siya sa usa ka lungsod sa Samaria, nga gitawag ug Sikar, duol sa luna sa yuta nga si Jacob mihatag sa iyang anak nga si Jose.
and so He came to Sychar, a town in Samaria near the piece of land that Jacob gave to his son Joseph.
6 Ang atabay ni Jacob atua didto. Gikapoy si Jesus gikan sa iyang panaw busa milingkod siya duol sa atabay. Hapit na kini mag alas sais ang takna.
Jacob's Well was there: and accordingly Jesus, tired out with His journey, sat down by the well to rest. It was about six o'clock in the evening.
7 Ang usa ka babaye nga Samarianhon miduol sa pagkalos ug tubig, ug miingon si Jesus kaniya, “Hatagi ako ug gamayng tubig aron mainom.”
Presently there came a woman of Samaria to draw water. Jesus asked her to give Him some water;
8 Kay ang iyang mga disipulo miadto man sa lungsod aron mopalit ug pagkaon.
for His disciples were gone to the town to buy provisions.
9 Unya ang babaye nga Samarianhon miingon kaniya, “Ngano man nga ikaw, nga usa ka Judio, nagahangyo man kanako, nga usa ka babaye nga Samarianhon, ug tubig nga mainom?” Kay ang mga Judio dili makigsandurot sa mga Samarianhon.
"How is it," replied the woman, "that a Jew like you asks me, who am a woman and a Samaritan, for water?" (For Jews have no dealings with Samaritans.)
10 Si Jesus mitubag ug miingon kaniya, “Kung nailhan mo unta ang gasa sa Dios, ug si kinsa kini nga nagaingon kanimo, 'Hatagi ako ug mainom,' mangayo ka unta kaniya, ug siya maghatag kanimo, sa buhi nga tubig.”
"If you had known God's free gift," replied Jesus, "and who it is that said to you, 'Give me some water,' you would have asked Him, and He would have given you living water."
11 Ang babaye miingon kaniya, “Sir, wala kay usa ka timba ug ang atabay lalom. Unya hain ka man anang buhi nga tubig?
"Sir," she said, "you have nothing to draw with, and the well is deep; so where can you get the living water from?
12 Dili ka man labing labaw, labaw pa ikaw, kaysa among amahan nga si Jacob, nga mihatag kanamo ug atabay ug miinom gikan gayod niini mismo, ingon sa gihimo sa iyang mga anak ug sa iyang baka?”
Are you greater than our forefather Jacob, who gave us the well, and himself drank from it, as did also his sons and his cattle?"
13 Si Jesus mitubag ug miingon kaniya, “Ang tanan nga moinom niining tubiga uhawon pa pag-usab,
"Every one," replied Jesus, "who drinks any of this water will be thirsty again;
14 apan si bisan kinsa kadtong moinom gikan sa tubig nga akong ihatag kaniya dili na gayod uhawon pa pag-usab. Hinuon, ang tubig nga akong ihatag kaniya mahimong usa ka tuboran sa tubig diha kaniya ug motubod sa kinabuhing walay kataposan.” (aiōn , aiōnios )
but whoever drinks any of the water that I shall give him will never, never thirst. But the water that I shall give him will become a fountain within him of water springing up for the Life of the Ages." (aiōn , aiōnios )
15 Ang babaye miingon kaniya, “Sir, hatagi ako niini nga tubig aron nga dili na ako uhawon ug dili na moanhi dinhi aron sa pagkalos ug tubig.”
"Sir," said the woman, "give me that water, that I may never be thirsty, nor continually come all the way here to draw from the well."
16 Miingon si Jesus kaniya, “Lakaw, tawga ang imong bana, ug balik dinhi.”
"Go and call your husband," said Jesus; "and come back."
17 Ang babaye mitubag ug miingon kaniya, “Wala akoy bana.” Mitubag si Jesus, “Husto ka sa pag-ingon, 'Wala akoy bana,'
"I have no husband," she replied. "You rightly say that you have no husband," said Jesus;
18 kay ikaw adunay lima ka mga bana, ug ang usa nga anaa kanimo karon dili mao ang imong bana. Kung unsa ang imong giingon tinuod.”
"for you have had five husbands, and the man you have at present is not your husband. You have spoken the truth in saying that."
19 Ang babaye miingon kaniya, “Sir, nakita ko nga ikaw usa ka propeta.
"Sir," replied the woman, "I see that you are a Prophet.
20 Ang among mga amahan nagsimba niining bukira, apan nagsulti ka nga ang Jerusalem mao ang dapit diin ang mga tawo magasimba.”
Our forefathers worshipped on this mountain, but you Jews say that the place where people must worship is in Jerusalem."
21 Si Jesus miingon kaniya, “Tuohi ako, babaye, nga ang takna moabot na sa dihang kamo magasimba sa Amahan dili niining bukira ni sa Jerusalem.
"Believe me," said Jesus, "the time is coming when you will worship the Father neither on this mountain nor in Jerusalem.
22 Nagasimba kamo sa wala ninyo mailhi. Nagasimba kami sa kung unsa ang among nahibaloan, kay ang kaluwasan gikan sa mga Judio.
You worship One of whom you know nothing. We worship One whom we know; for salvation comes from the Jews.
23 Apan, ang takna taliabot na, ug mao na kini karon dinhi, sa dihang ang tinuod nga mga magsisimba magasimba sa Amahan diha sa espiritu ug sa kamatuoran, kay ang Amahan nagapangita sa mga tawo nga mahimo niyang mga magsisimba.
But a time is coming--nay, has already come--when the true worshippers will worship the Father with true spiritual worship; for indeed the Father desires such worshippers.
24 Ang Dios Espiritu, ug ang mga tawo nga mosimba kaniya kinahanglan nga magasimba sa espiritu ug sa kamatuoran.”
God is Spirit; and those who worship Him must bring Him true spiritual worship."
25 Ang babaye miingon kaniya, “Nasayod ako nga ang Mesiyas moabotay na ( nga mao ang gitawag nga Cristo). Sa dihang moabot siya, isaysay niya ang tanang butang kanamo.”
"I know," replied the woman, "that Messiah is coming--'the Christ,' as He is called. When He has come, He will tell us everything."
26 Si Jesus miingon kaniya, “Ako mao siya, ang usa nga nakigsulti kanimo.”
"I am He," said Jesus--"I who am now talking to you."
27 Nianang higayona ang iyang mga disipulo nakabalik na. Karon nangatingala sila ngano nga nakig-istorya siya uban sa usa ka babaye, apan walay bisan usa nga miingon, “Unsa ang imong gusto?” o “Ngano nga nakig-istorya ka man uban kaniya?”
Just then His disciples came, and were surprised to find Him talking with a woman. Yet not one of them asked Him, "What is your wish?" or "Why are you talking with her?"
28 Busa gibiyaan sa babaye ang iyang banga, mibalik sa lungsod, ug miingon sa mga tawo,
The woman however, leaving her pitcher, went away to the town, and called the people.
29 “Ngari kamo, tan-awa ang usa ka tawo nga nagsulti kanako sa tanang butang nga akong gibuhat. Dili mahimong kini mao ang Cristo, mahimo ba kini?”
"Come," she said, "and see a man who has told me everything I have ever done. Can this be the Christ, do you think?"
30 Mibiya sila sa lungsod ug miadto kaniya.
They left the town and set out to go to Him.
31 Sa maong higayon, ang mga disipulo nag-awhag kaniya, sa pag-ingon, “Rabbi, kaon na.”
Meanwhile the disciples were urging Jesus. "Rabbi," they said, "eat something."
32 Apan siya miingon kanila, “Aduna akoy pagkaon nga wala ninyo mahibaloi.”
"I have food to eat," He replied, "of which you do not know."
33 Busa ang mga disipulo nagsultianay sa matag usa, “Walay usa nga nagdala kaniya ug bisan unsa aron kaonon, nagdala ba sila?”
So the disciples began questioning one another. "Can it be," they said, "that some one has brought Him something to eat?"
34 Si Jesus miingon kanila, “Ang akong pagkaon mao ang paghimo sa kabubut-on niya nga nagpadala kanako ug aron sa paghingpit sa iyang buhat.
"My food," said Jesus, "is to be obedient to Him who sent me, and fully to accomplish His work.
35 Dili ba moingon kamo, 'Aduna pay laing upat ka bulan ug unya moabot ang ting-ani'? Ako nag-ingon kaninyo, hangad ug tan-awa ang kaumahan, kay sila hinog na alang sa ting-ani!
Do you not say, 'It wants four months yet to the harvest'? But look round, I tell you, and observe these plains-- they are already ripe for the sickle.
36 Siya nga nagaani makadawat ug mga suhol ug makatigom ug bunga alang sa kinabuhing walay kataposan, aron siya nga nagapugas ug siya nga nagaani maglipay nga hiniusa. (aiōnios )
The reaper gets pay and gathers in a crop in preparation for the Life of the Ages, that so the sower and the reapers may rejoice together. (aiōnios )
37 Kay niini nga panultihon. 'Ang usa maoy nagpugas, ug ang uban maoy mag-ani,' natinuod.
For it is in this that you see the real meaning of the saying, 'The sower is one person, and the reaper is another.'
38 Gipadala ko kamo aron moani sa wala ninyo trabahoi. Ang uban nagtrabaho, ug kamo miapil ngadto sa ilang hinagoan.”
I sent you to reap a harvest which is not the result of your own labours. Others have laboured, and you are getting benefit from their labours."
39 Daghan nga mga Samarianhon niana nga siyudad ang mituo kaniya tungod sa gibalita sa babaye nga nagpamatuod, “Siya nagsulti kanako sa tanang butang nga akong nabuhat.”
Of the Samaritan population of that town a good many believed in Him because of the woman's statement when she declared, "He has told me all that I have ever done."
40 Busa sa dihang ang mga Samarianhon miadto kaniya, naghangyo sila kaniya nga magpabilin uban kanila, ug mipabilin siya didto sa duha ka adlaw.
When however the Samaritans came to Him, they asked Him on all sides to stay with them; and He stayed there two days.
41 Ug daghan pa gayod ang mituo tungod sa iyang pulong.
Then a far larger number of people believed because of His own words,
42 Miingon sila sa babaye, “Wala na kami nagatuo tungod sa kung unsa ang imong giingon, kay kami mismo nakadungog, ug kami nakahibalo nga kini siya mao gayod ang manluluwas sa kalibotan.”
and they said to the woman, "We no longer believe in Him simply because of your statements; for we have now heard for ourselves, and we know that this man really is the Saviour of the world."
43 Pagkahuman niadtong duha ka mga adlaw, mibiya siya didto paingon sa Galilea.
After the two days He departed, and went into Galilee;
44 Kay si Jesus mismo nagpahayag nga ang usa ka propeta walay kadungganan sa iyang kaugalingon nga nasod.
though Jesus Himself declared that a Prophet has no honour in his own country.
45 Sa dihang miabot siya ngadto sa Galilea, ang mga taga Galilea nag-abiabi kaniya. Nakita nila ang tanang mga butang nga iyang nahimo sa pista sa Jerusalem, kay sila miadto man usab ngadto sa pista.
When however He reached Galilee, the Galilaeans welcomed Him eagerly, having been eye-witnesses of all that He had done in Jerusalem at the Festival; for they also had been to the Festival.
46 Karon nahiabot na usab siya sa Cana sa Galilea, diin gihimo niya nga bino ang tubig. Adunay usa ka harianon nga pamunuan kansang anak atua sa Capernaum nga nagsakit.
So He came once more to Cana in Galilee, where He had made the water into wine. Now there was a certain officer of the King's court whose son was ill at Capernaum.
47 Sa dihang nakadungog siya nga si Jesus niabot gikan sa Judea padulong sa Galilea, miadto siya kang Jesus ug naghangyo kaniya nga mokanaog ug ayohon ang iyang anak, nga hapit na mamatay.
Having heard that Jesus had come from Judaea to Galilee, he came to Him and begged Him to go down and cure his son; for he was at the point of death.
48 Unya si Jesus miingon kaniya. “Kondili ka makakita sa mga timaan ug mga katingalahan, dili ka gayod motuo.”
"Unless you and others see miracles and marvels," said Jesus, "nothing will induce you to believe."
49 Ang opisyal miingon kaniya, “Sir, kanaog sa dili pa mamatay ang akong anak.”
"Sir," pleaded the officer, "come down before my child dies."
50 Si Jesus miingon kaniya, “Lakaw. Ang imong anak mabuhi.” Ang tawo mituo sa pulong nga gisulti ni Jesus kaniya, ug siya mipauli.
"You may return home," replied Jesus; "your son has recovered." He believed the words of Jesus, and started back home;
51 Samtang mikanaog siya, ang iyang mga sulugoon misugat kaniya, nag-ingon nga ang iyang anak nabuhi.
and he was already on his way down when his servants met him and told him that his son was alive and well.
52 Busa nangutana siya kanila sa takna sa dihang nagsugod siyag kaayo. Sila mitubag kaniya, “Gahapon sa alas syete ang takna ang hilanat mibiya kaniya.”
So he inquired of them at what hour he had shown improvement. "Yesterday, about seven o'clock," they replied, "the fever left him."
53 Unya ang amahan nakaamgo nga mao kadto ang takna nga si Jesus miingon kaniya, “Ang imong anak mabuhi.” Busa siya mismo ug ang iyang tibuok panimalay mituo.
Then the father recollected that that was the time at which Jesus had said to him, "Your son has recovered," and he and his whole household became believers.
54 Mao kini ang ikaduha nga timaan nga gihimo ni Jesus sa dihang migawas siya sa Judea padulong sa Galilea.
This is the second miracle that Jesus performed, after coming from Judaea into Galilee.