< Juan 12 >
1 Unom ka adlaw sa wala pa ang Pagsaylo, si Jesus miabot sa Betania, diin si Lazaro, nga gibanhaw ni Jesus gikan sa mga patay, atoa didto.
Then six days before the Passover, Jesus came to Bethany, where Lazarus was, whom Jesus raised from the dead.
2 Busa nag-andam sila ug panihapon alang kaniya didto, ug si Marta ang nagsilbi, apan si Lazaro mao ang usa nga kauban niadtong naglingkod sa lamisa uban kang Jesus.
So they prepared a dinner for him there; and Martha served, but Lazarus was one of those reclining at the table with him.
3 Unya si Maria mikuha ug litra sa pahumot nga hinimo gikan sa bililhon ug lunsay nga nardo, ug gidihogan ang tiil ni Jesus niini, ug gitrapohan ang iyang tiil sa iyang buhok. Ang panimalay nalukop sa kahumot sa pahumot.
Mary, therefore, took a pound of ointment of pure nard, very precious, and anointed the feet of Jesus, and wiped his feet with her hair. And the house was filled with the fragrance of the ointment.
4 Si Judas Iscariote, nga usa sa iyang mga disipulo, ang usa nga magbudhi kaniya, miingon,
Then Judas Iscariot, one of his disciples, who would betray him, said,
5 “Nganong kini nga pahumot wala gibaligya ug tulo ka gatos nga denario ug ihatag sa mga kabos?”
"Why was this ointment not sold for three hundred denarii, and given to the poor?"
6 Karon miingon siya niini, dili tungod kay naluoy siya sa mga kabos, apan tungod kay siya usa ka kawatan: anaa kaniya ang puntil sa kwarta ug kawaton kung unsa ang nasulod niini.
Now he said this, not because he cared for the poor, but because he was a thief, and having the money box, used to steal what was put into it.
7 Si Jesus miingon, “Tugoti siya sa pagtipig kung unsay anaa kaniya alang sa adlaw sa paglubong kanako.
But Jesus said, "Leave her alone, that she may keep this for the day of my burial.
8 Anaa kanunay ang mga kabos diha kaninyo; apan dili ninyo ako makauban sa kanunay.”
For you always have the poor with you, but you do not always have me."
9 Karon usa ka dakong panon sa mga Judio nasayod nga si Jesus atoa didto, ug sila miadto, dili lamang alang kang Jesus, apan alang usab sa pagtan-aw kang Lazaro, nga gibanhaw ni Jesus gikan sa mga patay.
A large crowd therefore of the Judeans learned that he was there, and they came, not for Jesus' sake only, but that they might see Lazarus also, whom he had raised from the dead.
10 Ang mga pangulong pari nagsabotsabot aron nga patyon usab nila si Lazaro;
But the chief priests plotted to kill Lazarus also,
11 kay tungod kaniya daghan sa mga Judio ang mipalayo ug mituo kang Jesus.
because on account of him many of the Jewish people went away and believed in Jesus.
12 Sa pagkasunod nga adlaw ang usa ka panon miabot sa kapistahan. Sa dihang nadunggan nila nga moadto si Jesus sa Jerusalem,
On the next day the large crowd that had come to the feast heard that Jesus was coming to Jerusalem,
13 mikuha sila sa mga sanga sa kahoy nga palmira ug migawas aron mosugat kaniya ug misinggit, “Hosanna! Bulahan siya nga moabot sa ngalan sa Ginoo, ang Hari sa Israel.”
they took the branches of the palm trees, and went out to meet him, and were shouting, "Hosanna. Blessed is he who comes in the name of the Lord, the King of Israel."
14 Nakakita si Jesus sa nating asno ug nagsakay niini; ingon sa nahisulat,
And Jesus, having found a young donkey, sat on it. As it is written,
15 “Ayaw kahadlok, anak nga babaye sa Zion; tan-awa, ang imong Hari moabot, nga mosakay sa nating asno.”
"Do not be afraid, daughter of Zion. Look, your King comes, sitting on a donkey's colt."
16 Ang iyang mga disipulo wala makasabot niining mga butanga sa una nga higayon; apan sa dihang si Jesus gihimaya, sila nahinumdom nga kining mga butanga nahisulat mahitungod kaniya ug nabuhat nila kini nga mga butang ngadto kaniya.
His disciples did not understand these things at first, but when Jesus was glorified, then they remembered that these things were written about him, and that they had done these things to him.
17 Karon nagpamatuod ang panon nga uban kaniya sa dihang gitawag niya si Lazaro pagawas sa lubnganan ug gibanhaw siya gikan sa mga patay.
The crowd therefore that was with him when he called Lazarus out of the tomb, and raised him from the dead, was testifying about it.
18 Kini usab ang hinungdan nga ang panon miadto aron nga maghimamat kaniya tungod kay sila nakadungog nga siya nakabuhat niini nga timaan.
For this cause also the crowd went and met him, because they heard that he had done this sign.
19 Busa ang mga Pariseo miingon sa ilang mga kaugalingon. “Tan-awa, wala na kitay mahimo; tan-awa, ang kalibotan nagsunod na kaniya.”
The Pharisees therefore said among themselves, "See how you accomplish nothing. Look, the whole world has gone after him."
20 Karon adunay mga Griyego nga nagkuyog niadtong motungas aron sa pagsimba didto sa kapistahan.
Now there were certain Greeks among those that went up to worship at the feast.
21 Kini sila miadto kang Felipe, nga gikan sa Betsaida sa Galilea, ug nangutana kaniya, nga miingon, “Sir, buot kaming makakita kang Jesus.”
These, therefore, came to Philip, who was from Bethsaida of Galilee, and asked him, saying, "Sir, we want to see Jesus."
22 Si Felipe milakaw ug gisultihan si Andres; milakaw si Andres uban kang Felipe, ug ilang gisultihan si Jesus.
Philip came and told Andrew, and in turn, Andrew came with Philip, and they told Jesus.
23 Si Jesus mitubag kanila ug miingon, “Ang takna miabot na alang sa Anak sa Tawo nga himayaon.
And Jesus answered them, "The time has come for the Son of Man to be glorified.
24 Sa pagkatinuod, sa pagkatinuod, ako magasulti kaninyo, gawas nga ang usa ka lugas sa trigo matagak sa yuta ug mamatay, kini magapabilin sa iyang kaugalingon lamang; apan kung kini mamatay, kini magdala ug daghang bunga.
Truly, truly, I tell you, unless a grain of wheat falls into the earth and dies, it remains by itself alone. But if it dies, it bears much fruit.
25 Siya nga magahigugma sa iyang kinabuhi mawad-an niini; apan siya nga magadumot sa iyang kinabuhi niining kalibotana makaangkon niini alang sa kinabuhing walay kataposan. (aiōnios )
He who loves his life loses it, and he who hates his life in this world will keep it to everlasting life. (aiōnios )
26 Ang si bisan kinsa nga mag-alagad kanako, pasagdi siya nga mosunod kanako; ug kung asa ako, atoa usab ang akong mga sulugoon. Ang si bisan kinsa nga moalagad kanako, ang Amahan magapasidungog kaniya.
If anyone serves me, let him follow me; and where I am, there will my servant also be. If anyone serves me, the Father will honor him.
27 Karon ang akong kalag nabalaka: unsa ang angay nakong isulti? 'Amahan, luwasa ako gikan niining taknaa'? Apan tungod niini ako miabot niining taknaa.
"Now my soul is troubled. And what should I say? 'Father, save me from this hour?' But for this cause I came to this hour.
28 Amahan, himayaon ang imong ngalan.” Unya ang usa ka tingog gikan sa langit miingon, “Ako na kining gihimaya ug ako kining pagahimayaon pag-usab.”
Father, glorify your name." Then there came a voice out of the sky, saying, "I have both glorified it, and will glorify it again."
29 Unya ang panon nga mitindog ug nakadungog niini miingon nga nidalugdog. Ang uban miingon, “Dihay anghel nga misulti kaniya.”
The crowd therefore, who stood by and heard it, said that it had thundered. Others said, "An angel has spoken to him."
30 Si Jesus mitubag ug miingon, “Kini nga tingog wala miabot alang kanako, apan alang kaninyo.
Jesus answered, "This voice hasn't come for my sake, but for your sakes.
31 Karon ang paghukom niining kalibotana: Karon ang magmamando niining kalibotana igalabay pagawas.
Now is the judgment of this world. Now the prince of this world will be cast out.
32 Ug ako, sa dihang ako igabayaw gikan sa yuta, magaduol ang matag-usa kanako.”
And I, when I am lifted up from the earth, will draw everyone to myself."
33 Siya miingon niini aron sa pag-ila kung unsa nga matang sa kamatayon ang iyang kamatyan.
But he said this, signifying by what kind of death he should die.
34 Ang panon mitubag kaniya, “Kami nakadungog gikan sa balaod nga si Cristo magpabilin hangtod sa kahangtoran. Unsaon nimo pagkasulti, 'Ang Anak sa Tawo kinahanglan nga ipataas'? Kinsa kini nga Anak sa Tawo?” (aiōn )
The crowd answered him, "We have heard out of the law that the Christ remains forever. Then how can you say, 'The Son of Man must be lifted up?' Who is this Son of Man?" (aiōn )
35 Unya si Jesus miingon kanila, “Ang kahayag magpabilin uban kaninyo sa hamubo nga panahon. Lakaw samtang anaa pa kaninyo ang kahayag, aron nga ang kangitngit dili mag-una kaninyo. Siya nga magalakaw sa kangitngit wala masayod kung asa siya padulong.
Jesus therefore said to them, "Yet a little while the light is with you. Walk while you have the light, that darkness does not overtake you. He who walks in the darkness does not know where he is going.
36 Samtang anaa pa kaninyo ang kahayag, pagtuo sa kahayag aron nga mamahimo kamong mga anak sa kahayag.” Si Jesus miingon niining mga butanga ug unya mipahawa ug mitago kanila.
While you have the light, believe in the light, that you may become children of light." Jesus said these things, and he departed and hid himself from them.
37 Bisan tuod si Jesus nakabuhat sa daghang mga timaan sa ilang atubangan, apan wala gihapon sila motuo kaniya
But though he had done so many signs before them, yet they did not believe in him,
38 aron nga ang pulong ni Isaias nga propeta matuman, diin siya nag-ingon: “Ginoo, kinsa ba ang mituo sa among pagpahayag? Ug kang kinsa ba gipadayag ang bukton sa Ginoo?”
that the word of Isaiah the prophet might be fulfilled, which he spoke, "Lord, who has believed our report, and to whom has the arm of the Lord been revealed?"
39 Kay alang niini nga hinungdan sila dili motuo, kay si Isaias usab miingon,
For this cause they could not believe, for Isaiah said again,
40 “Iyang butahon ang ilang mga mata, ug iyang pagahion ang ilang mga kasingkasing; kondili, sila makakita uban sa ilang mga mata ug makasabot uban sa ilang mga kasingkasing, ug mobalik, ug ako silang ayohon.”
He has blinded their eyes and hardened their heart, lest they should see with their eyes, and understand with their heart, and turn, and I would heal them.
41 Si Isaias miingon niining mga butanga tungod kay iyang nakita ang himaya ni Jesus ug misulti kaniya.
Isaiah said these things because he saw his glory, and spoke of him.
42 Apan bisan pa niana, daghan sa mga magmamando ang mituo kang Jesus; apan tungod sa mga Pariseo, sila wala mag-angkon niini aron nga dili sila ipapahawa gikan sa sinagoga.
Nevertheless even of the rulers many believed in him, but because of the Pharisees they did not confess it, so that they would not be put out of the synagogue,
43 Sila mas labaw pa nga nahigugma sa mga pagdayeg nga gikan sa mga tawo kay sa pagdayeg nga gikan sa Dios.
for they loved praise from people more than praise from God.
44 Si Jesus misinggit ug miingon, “Siya nga nagtuo kanako, magatuo dili lamang kanako apan kaniya usab nga mipadala kanako,
Then Jesus shouted out and said, "Whoever believes in me, believes not in me, but in him who sent me.
45 ug siya nga nakakita kanako nakakita kaniya nga mipadala kanako.
And he who sees me sees him who sent me.
46 Ako mianhi ingon nga kahayag sa kalibotan aron nga si bisan kinsa nga magatuo kanako dili magpabilin sa kangitngit.
I have come as a light into the world, that whoever believes in me may not remain in the darkness.
47 Si bisan kinsa nga nakadungog sa akong mga pulong apan wala magtipig niini, dili ako mohukom kaniya; kay wala ako mianhi aron sa paghukom sa kalibotan, apan sa pagluwas sa kalibotan.
And if anyone hears my words and does not keep them, I do not judge him. For I came not to judge the world, but to save the world.
48 Siya nga magasalikway kanako ug wala modawat sa akong mga pulong adunay usa nga mohukom kaniya: kini mao ang pulong nga akong gisulti nga maghukom kaniya sa kataposan nga adlaw.
He who rejects me, and does not accept my words, has one who judges him. The word that I spoke will judge him on the last day.
49 Kay wala ako mosulti alang sa akong kaugalingon, apan ang Amahan nga nagpadala kanako, nga naghatag kanako ug mando kung unsa ang isulti.
For I spoke not from myself, but the Father who sent me, he gave me a commandment, what I should say, and what I should speak.
50 Nasayod ako nga ang iyang mando mao ang kinabuhing walay kataposan, busa mao kana ang akong gisulti—sama sa gisulti sa akong Amahan kanako, igasulti ko usab.” (aiōnios )
I know that his commandment is everlasting life. The things therefore which I speak, even as the Father has said to me, so I speak." (aiōnios )