Job 38
1 Unya gitawag ni Yahweh si Job gikan sa mabangis nga unos ug miingon,
Then the Lord answered Job out of a whirlwind, and said:
2 “Kinsa kining nagdala ug kangitngit sa mga plano pinaagi lamang sa mga pulong nga walay kahibalo?
Who is this that wrappeth up sentences in unskillful words?
3 Karon, itaod imong bakos ug tindog sama sa usa ka lalaki kay daghan ako ug pangutana kanimo, ug kinahanglan nga imo akong tubagon.
Gird up thy loins like a man: I will ask thee, and answer thou me.
4 Asa ka man sa dihang gibutang ko ang mga patukoranan sa kalibotan? Sultihi ako, kung nakasabot ka man ugaling.
Where wast thou when I laid up the foundations of the earth? tell me if thou hast understanding.
5 Kinsa man ang nagbuot sa iyang kadak-on? Sultihi ako, kung nasayod ka man ugaling. Kinsa man ang nag-inat sa linya nga sukdanan niini?
Who hath laid the measures thereof, if thou knowest? or who hath stretched the line upon it?
6 Unsa man ang gibutangan sa patukoranan niini? Kinsa man ang nagbutang sa batong patukoranan
Upon what are its bases grounded? or who laid the corner stone thereof,
7 sa dihang nanag-awit ang mga bituon sa kabuntagon ug ang tanang anak sa Dios nanaghugyaw sa kalipay?
When the morning stars praised me together, and all the sons of God made a joyful melody?
8 Kinsa man ang misira sa dagat pinaagi sa pultahan sa dihang mibuhagay kini, nga daw gikan kini sa tagoangkan—
Who shut up the sea with doors, when it broke forth as issuing out of the womb:
9 sa dihang gihimo ko ang panganod nga iyang bisti, ug ang bagang kangitngit nga iyang lampin?
When I made a cloud the garment thereof, and wrapped it in a mist as in swaddling bands?
10 Mao kadto ang higayon nga akong gimarkahan ang dagat sa akong utlanan, ug sa dihang gibutang ko ang mga babag ug pultahan niini,
I set my bounds around it, and made it bars and doors:
11 ug sa dihang gisultihan ko kini, 'Moabot ka niini nga kalay-on, apan dinhi lamang; dinhi ang dapit diin butangan ko ug utlanan ang garbo sa imong mga balod.'
And I said: Hitherto thou shalt come, and shalt go no further, and here thou shalt break thy swelling waves.
12 Nasulayan na ba nimo, sukad nga nagsugod ang imong mga adlaw, nga mihatag ka ug mando sa kabuntagon nga magsugod, ug nahimong hinungdan sa banagbanag nga mahibalo sa iyang dapit diha sa kahan-ayan sa mga butang,
Didst thou since thy birth command the morning, and shew the dawning of the day its place?
13 aron mahuptan niini ang kinatumyan sa kalibotan ug aron ang daotang mga tawo mangurog tungod niini?
And didst thou hold the extremities of the earth shaking them, and hast thou shaken the ungodly out of it?
14 Nabag-o ang panagway sa kalibotan sama nga mabag-o ang lapok ilalom sa silyo; ang tanang butang niini maklaro pag-ayo sama sa pinilo nga panapton.
The seal shall be restored as clay, and shall stand as a garment:
15 Gikan sa daotang mga tawo gikuha ang ilang 'kahayag'; ang ilang gibayaw nga kamot nabali.
From the wicked their light shall be taken away, and the high arm shall be broken.
16 Nakaabot ka na ba sa mga tinubdan sa tubig sa dagat? Nakalakaw ka na ba sa kinahiladman nga bahin sa dagat?
Hast thou entered into the depths of the sea, and walked in the lowest parts of the deep?
17 Gipadayag na ba kanimo ang ganghaan sa kamatayon? Nakita na ba nimo ang ganghaan sa anino sa kamatayon?
Have the gates of death been opened to thee, and hast thou seen the darksome doors?
18 Nasabtan ba nimo ang kadak-on sa kalibotan? Sultihi ako, kung nasayod ka man ugaling niining tanan.
Hast thou considered the breadth of the earth? tell me, if thou knowest all things?
19 Asa man ang dalan sa pahulayanang dapit sa kahayag— ug sa kangitngit, asa man ang dapit niini?
Where is the way where light dwelleth, and where is the place of darkness:
20 Magiyahan mo ba ang kahayag ug ang kangitngit sa mga dapit sa ilang trabahoan? Makaplagan mo ba ang dalan balik sa ilang mga panimalay alang kanila?
That thou mayst bring every thing to its own bounds, and understand the paths of the house thereof.
21 Nasayod ka gayod sa walay pagduhaduha, tungod natawo ka na kaniadto; ang gidaghanon sa imong mga adlaw dako kaayo!
Didst thou know then that thou shouldst be born? and didst thou know the number of thy days?
22 Nakasulod ka na ba sa pundohanan sa niyebe, o nakita ba nimo ang pundohanan sa ice,
Hast thou entered into the storehouses of the snow, or has thou beheld the treasures of the hail:
23 kining mga butang nga gigahin ko sa panahon sa kagubot, alang sa mga adlaw sa pakig-away ug pakiggubat?
Which I have prepared for the time of the enemy, against the day of battle and war?
24 Unsa man ang dalan diin ang mga kidlap sa kilat gibahinbahin, o diin man nagkatibulaag ang hangin gikan sa sidlakan ibabaw sa kalibotan?
By what way is the light spread, and heat divided upon the earth?
25 Kinsa man ang nagbuhat sa agianan alang sa mga baha sa ulan, o kinsa man ang naghimo ug mga agianan alang sa kusog nga dalugdog,
Who gave a course to violent showers, or a way for noisy thunder:
26 aron moulan sa dapit nga walay tawo nga nagpuyo, ug sa kamingawan, diin walay usa ka tawo,
That it should rain on the earth without man in the wilderness, where no mortal dwelleth:
27 aron tagboon ang panginahanglan sa mga walay tanom ug mingaw nga mga rehiyon, ug aron maghimo sa mga gagmay nga sagbot nga moturok?
That it should fill the desert and desolate land, and should bring forth green grass?
28 Aduna bay amahan ang ulan? Kinsa man ang nagmugna sa tulo sa yamog?
Who is the father of rain? or who begot the drops of dew?
29 Kang kinsa mang tagoangkan naggikan ang ice? Kinsa man ang nagpakatawo sa puti nga tun-og sa kalangitan?
Out of whose womb came the ice; and the frost from heaven who hath gendered it?
30 Gitagoan sa mga tubig ang ilang kaugalingon ug nahimong daw sama sa bato; ug migahi ang ibabaw sa kinahiladman.
The waters are hardened like a stone, and the surface of the deep is congealed.
31 Mahugtan ba nimo ang kadena sa Pleiades o usabon ang hikot sa Orion?
Shalt thou be able to join together the shining stars the Pleiades, or canst thou stop the turning about of Arcturus?
32 Magiyahan ba nimo ang mga bituon nga magpakita sa ilang hustong panahon? Magiyahan ba nimo ang Oso uban sa mga anak niini?
Canst thou bring forth the day star in its time, and make the evening star to rise upon the children of the earth?
33 Nasayod ka ba sa mga patakaran sa kalangitan? Mabutang ba nimo ang pagdumala sa kalangitan ibabaw sa kalibotan?
Dost thou know the order of heaven, and canst thou set down the reason thereof on the earth?
34 Mapadungog ba nimo ang imong tingog ibabaw sa kapanganoran, aron ang kadagaya sa ulan motabon kanimo?
Canst thou lift up thy voice to the clouds, that an abundance of waters may cover thee?
35 Makapadala ka ba ug kidlap sa kilat aron manggawas sila, nga miingon sila kanimo, 'Ania na kami'?
Canst thou send lightnings, and will they go, and will they return and say to thee: Here we are?
36 Kinsa bay nagbutang ug kaalam sa panganod o naghatag ug kahibalo sa yamog?
Who hath put wisdom in the heart of man? or who gave the cock understanding?
37 Kinsa man ang makaihap sa panganod pinaagi sa iyang kahanas? Kinsa man ang makayabo sa panit nga sudlanan ug tubig sa kalangitan
Who can declare the order of the heavens, or who can make the harmony of heaven to sleep?
38 sa dihang ang abog matapok ug ang tibugol nga yuta mogahi?
When was the dust poured on the earth, and the clods fastened together?
39 Makapangayam ka ba ug pagkaon alang sa babayeng liyon o matagbaw ang iyang mga batan-ong anak nga liyon
Wilt thou take the prey for the lioness, and satisfy the appetite of her whelps,
40 sa dihang naghupo sila sa ilang lungib ug nagtago aron sa pag-atang sa ilang kan-onon?
When they couch in the dens and lie in wait in holes?
41 Kinsa man ang naghatag ug bihagonon sa mga uwak sa dihang ang iyang mga anak misinggit ngadto sa Dios ug ningbarag tungod sa kakulang sa pagkaon?
Who provideth food for the raven, when her young ones cry to God, wandering about, because they have no meat?
