Job 38
1 Unya gitawag ni Yahweh si Job gikan sa mabangis nga unos ug miingon,
Then the LORD answered Job out of the whirlwind and said:
2 “Kinsa kining nagdala ug kangitngit sa mga plano pinaagi lamang sa mga pulong nga walay kahibalo?
“Who is this who obscures My counsel by words without knowledge?
3 Karon, itaod imong bakos ug tindog sama sa usa ka lalaki kay daghan ako ug pangutana kanimo, ug kinahanglan nga imo akong tubagon.
Now brace yourself like a man; I will question you, and you shall inform Me.
4 Asa ka man sa dihang gibutang ko ang mga patukoranan sa kalibotan? Sultihi ako, kung nakasabot ka man ugaling.
Where were you when I laid the foundations of the earth? Tell Me, if you have understanding.
5 Kinsa man ang nagbuot sa iyang kadak-on? Sultihi ako, kung nasayod ka man ugaling. Kinsa man ang nag-inat sa linya nga sukdanan niini?
Who fixed its measurements? Surely you know! Or who stretched a measuring line across it?
6 Unsa man ang gibutangan sa patukoranan niini? Kinsa man ang nagbutang sa batong patukoranan
On what were its foundations set, or who laid its cornerstone,
7 sa dihang nanag-awit ang mga bituon sa kabuntagon ug ang tanang anak sa Dios nanaghugyaw sa kalipay?
while the morning stars sang together and all the sons of God shouted for joy?
8 Kinsa man ang misira sa dagat pinaagi sa pultahan sa dihang mibuhagay kini, nga daw gikan kini sa tagoangkan—
Who enclosed the sea behind doors when it burst forth from the womb,
9 sa dihang gihimo ko ang panganod nga iyang bisti, ug ang bagang kangitngit nga iyang lampin?
when I made the clouds its garment and thick darkness its blanket,
10 Mao kadto ang higayon nga akong gimarkahan ang dagat sa akong utlanan, ug sa dihang gibutang ko ang mga babag ug pultahan niini,
when I fixed its boundaries and set in place its bars and doors,
11 ug sa dihang gisultihan ko kini, 'Moabot ka niini nga kalay-on, apan dinhi lamang; dinhi ang dapit diin butangan ko ug utlanan ang garbo sa imong mga balod.'
and I declared: ‘You may come this far, but no farther; here your proud waves must stop’?
12 Nasulayan na ba nimo, sukad nga nagsugod ang imong mga adlaw, nga mihatag ka ug mando sa kabuntagon nga magsugod, ug nahimong hinungdan sa banagbanag nga mahibalo sa iyang dapit diha sa kahan-ayan sa mga butang,
In your days, have you commanded the morning or assigned the dawn its place,
13 aron mahuptan niini ang kinatumyan sa kalibotan ug aron ang daotang mga tawo mangurog tungod niini?
that it might spread to the ends of the earth and shake the wicked out of it?
14 Nabag-o ang panagway sa kalibotan sama nga mabag-o ang lapok ilalom sa silyo; ang tanang butang niini maklaro pag-ayo sama sa pinilo nga panapton.
The earth takes shape like clay under a seal; its hills stand out like the folds of a garment.
15 Gikan sa daotang mga tawo gikuha ang ilang 'kahayag'; ang ilang gibayaw nga kamot nabali.
Light is withheld from the wicked, and their upraised arm is broken.
16 Nakaabot ka na ba sa mga tinubdan sa tubig sa dagat? Nakalakaw ka na ba sa kinahiladman nga bahin sa dagat?
Have you journeyed to the vents of the sea or walked in the trenches of the deep?
17 Gipadayag na ba kanimo ang ganghaan sa kamatayon? Nakita na ba nimo ang ganghaan sa anino sa kamatayon?
Have the gates of death been revealed to you? Have you seen the gates of the shadow of death?
18 Nasabtan ba nimo ang kadak-on sa kalibotan? Sultihi ako, kung nasayod ka man ugaling niining tanan.
Have you surveyed the extent of the earth? Tell Me, if you know all this.
19 Asa man ang dalan sa pahulayanang dapit sa kahayag— ug sa kangitngit, asa man ang dapit niini?
Where is the way to the home of light? Do you know where darkness resides,
20 Magiyahan mo ba ang kahayag ug ang kangitngit sa mga dapit sa ilang trabahoan? Makaplagan mo ba ang dalan balik sa ilang mga panimalay alang kanila?
so you can lead it back to its border? Do you know the paths to its home?
21 Nasayod ka gayod sa walay pagduhaduha, tungod natawo ka na kaniadto; ang gidaghanon sa imong mga adlaw dako kaayo!
Surely you know, for you were already born! And the number of your days is great!
22 Nakasulod ka na ba sa pundohanan sa niyebe, o nakita ba nimo ang pundohanan sa ice,
Have you entered the storehouses of snow or observed the storehouses of hail,
23 kining mga butang nga gigahin ko sa panahon sa kagubot, alang sa mga adlaw sa pakig-away ug pakiggubat?
which I hold in reserve for times of trouble, for the day of war and battle?
24 Unsa man ang dalan diin ang mga kidlap sa kilat gibahinbahin, o diin man nagkatibulaag ang hangin gikan sa sidlakan ibabaw sa kalibotan?
In which direction is the lightning dispersed, or the east wind scattered over the earth?
25 Kinsa man ang nagbuhat sa agianan alang sa mga baha sa ulan, o kinsa man ang naghimo ug mga agianan alang sa kusog nga dalugdog,
Who cuts a channel for the flood or clears a path for the thunderbolt,
26 aron moulan sa dapit nga walay tawo nga nagpuyo, ug sa kamingawan, diin walay usa ka tawo,
to bring rain on a barren land, on a desert where no man lives,
27 aron tagboon ang panginahanglan sa mga walay tanom ug mingaw nga mga rehiyon, ug aron maghimo sa mga gagmay nga sagbot nga moturok?
to satisfy the parched wasteland and make it sprout with tender grass?
28 Aduna bay amahan ang ulan? Kinsa man ang nagmugna sa tulo sa yamog?
Does the rain have a father? Who has begotten the drops of dew?
29 Kang kinsa mang tagoangkan naggikan ang ice? Kinsa man ang nagpakatawo sa puti nga tun-og sa kalangitan?
From whose womb does the ice emerge? Who gives birth to the frost from heaven,
30 Gitagoan sa mga tubig ang ilang kaugalingon ug nahimong daw sama sa bato; ug migahi ang ibabaw sa kinahiladman.
when the waters become hard as stone and the surface of the deep is frozen?
31 Mahugtan ba nimo ang kadena sa Pleiades o usabon ang hikot sa Orion?
Can you bind the chains of the Pleiades or loosen the belt of Orion?
32 Magiyahan ba nimo ang mga bituon nga magpakita sa ilang hustong panahon? Magiyahan ba nimo ang Oso uban sa mga anak niini?
Can you bring forth the constellations in their seasons or lead out the Bear and her cubs?
33 Nasayod ka ba sa mga patakaran sa kalangitan? Mabutang ba nimo ang pagdumala sa kalangitan ibabaw sa kalibotan?
Do you know the laws of the heavens? Can you set their dominion over the earth?
34 Mapadungog ba nimo ang imong tingog ibabaw sa kapanganoran, aron ang kadagaya sa ulan motabon kanimo?
Can you command the clouds so that a flood of water covers you?
35 Makapadala ka ba ug kidlap sa kilat aron manggawas sila, nga miingon sila kanimo, 'Ania na kami'?
Can you send the lightning bolts on their way? Do they report to you, ‘Here we are’?
36 Kinsa bay nagbutang ug kaalam sa panganod o naghatag ug kahibalo sa yamog?
Who has put wisdom in the heart or given understanding to the mind?
37 Kinsa man ang makaihap sa panganod pinaagi sa iyang kahanas? Kinsa man ang makayabo sa panit nga sudlanan ug tubig sa kalangitan
Who has the wisdom to count the clouds? Or who can tilt the water jars of the heavens
38 sa dihang ang abog matapok ug ang tibugol nga yuta mogahi?
when the dust hardens into a mass and the clods of earth stick together?
39 Makapangayam ka ba ug pagkaon alang sa babayeng liyon o matagbaw ang iyang mga batan-ong anak nga liyon
Can you hunt the prey for a lioness or satisfy the hunger of young lions
40 sa dihang naghupo sila sa ilang lungib ug nagtago aron sa pag-atang sa ilang kan-onon?
when they crouch in their dens and lie in wait in the thicket?
41 Kinsa man ang naghatag ug bihagonon sa mga uwak sa dihang ang iyang mga anak misinggit ngadto sa Dios ug ningbarag tungod sa kakulang sa pagkaon?
Who provides food for the raven when its young cry out to God as they wander about for lack of food?
