Job 34
1 Dugang pa, nagpadayon sa pagsulti si Elihu:
And Eliu continued his discourse, and said:
2 “Paminaw sa akong mga pulong, kamong mga maalamon; paminaw kanako, kamong adunay kahibalo.
Hear ye, wise men, my words, and ye learned, hearken to me:
3 Kay ang dalunggan mosulay sa mga pulong sama sa dila nga motilaw sa pagkaon.
For the ear trieth words, and the mouth discerneth meats by the taste.
4 Pilion nato alang sa atong kaugalingon kung unsa ang husto: hibaloan nato sa atong kaugalingon kung unsa ang makaayo.
Let us choose to us judgment, and let us see among ourselves what is the best.
5 Kay miingon si Job, 'Matarong ako, apan gikuha sa Dios ang akong katungod.
For Job hath said: I am just, and God hath overthrown my judgment.
6 Bisan paman sa akong katungod, giisip ako nga usa ka bakakon. Ang akong samad walay kaayohan, bisan tuod ug wala akoy sala'.
For in judging me there is a lie: my arrow is violent without any sin.
7 Unsa man nga tawo ang sama kang Job, nga nag-inom ug pagbiaybiay sama sa tubig,
What man is there like Job, who drinketh up scorning like water?
8 nga nakig-uban sa katawhan nga nagabuhat ug daotan, ug naglakaw uban sa mga tawong daotan?
Who goeth in company with them that work iniquity, and walketh with wicked men?
9 Kay miingon man siya, 'Walay pulos sa usa ka tawo ang pagbati ug kalipay sa pagbuhat sa mga gikahimut-an sa Dios.'
For he hath said: Man shall not please God, although he run with him.
10 Busa paminaw kanako, kamong mga tawo nga adunay panabot: dili gayod makabuhat ang Dios ug daotan; dili gayod magpakasala ang Makagagahom.
Therefore, ye men of understanding, hear me: far from god be wickedness, and iniquity from the Almighty.
11 Kay bayaran niya ang gibuhat sa tawo; himuon niya nga makadawat ang matag tawo sa ganti sa iyang mga binuhatan.
For he will render to a man his work, and according to the ways of every one he will reward them.
12 Sa pagkatinuod, ang Dios wala magbuhat ug daotan, ni ang Makagagahom motuis sa katarong.
For in very deed God will not condemn without cause, neither will the Almighty pervert judgment.
13 Kinsa man ang nagbutang kaniya aron sa pagdumala sa kalibotan? Ug kinsa man ang nagbutang sa tibuok kalibotan ubos kaniya?
What other hath he appointed over the earth? or whom hath he set over the world which he made?
14 Kung naghunahuna lamang siya sa iyang kaugalingon, ug kung tigumon lamang niya pabalik sa iyang kaugalingon ang iyang espiritu ug iyang gininhawa,
If he turn his heart to him, he shall draw his spirit and breath unto himself.
15 ang tanang unod mahanaw; ug ang katawhan mobalik sa abog pag-usab.
All flesh shall perish together, and man shall return into ashes.
16 Kung karon aduna kanay panabot, paminawa kini; paminawa ang tingog sa akong mga pulong.
If then thou hast understanding, hear what is said, and hearken to the voice of my words.
17 Makahimo ba sa pagdumala kadtong adunay kasilag sa katarong? Imo bang pagahukman ang Dios, nga maoy Matarong ug Gamhanan?
Can he be healed that loveth not judgment? and how dost thou so far condemn him that is just?
18 Ang Dios, nga nagsulti sa hari, 'Mahugaw ka,' o nagsulti sa mga halangdon, 'Daotan kamo'?
Who saith to the king: Thou art an apostate: who calleth rulers ungodly?
19 Ang Dios, wala nagpakita ug pagdapig sa mga pangulo, ug wala nag-ila sa mga adunahan ingon nga labaw sa mga kabos, kay binuhat lamang silang tanan sa iyang mga kamot.
Who accepteth not the persons of princes: nor hath regarded the tyrant, when he contended against the poor man: for all are the work of his hands.
20 Unya moabot ang takna nga sila mamatay; sa tungang gabii ang tanang mga tawo mangurog ug mamatay; ang gamhanang mga tawo pagakuhaon, apan dili pinaagi sa kamot sa mga tawo.
They shall suddenly die, and the people shall be troubled at midnight, and they shall pass, and take away the violent without hand.
21 Kay ang mga mata sa Dios anaa sa mga binuhatan sa tawo, ug nakita niya ang tanan nilang mga lakang.
For his eyes are upon the ways of men, and he considereth all their steps.
22 Wala nay kangitngit, ug wala nay baga nga dulom diin ang nagabuhat sa daotan matago.
There is no darkness, and there is no shadow of death, where they may be hid who work iniquity.
23 Kay dili na kinahanglan susihon pa sa Dios ang tawo, dili na kinahanglan nga moadto pa ang tawo kaniya aron hukman.
For it is no longer in the power of man to enter into judgment with God.
24 Gidugmok niya ang mga kusgan nga mga tawo tungod sa ilang binuhatan nga dili na kinahanglan pa sukitsukiton; ug iyang gibutang ang uban sa ilang mga dapit.
He shall break in pieces many and innumerable, and shall make others to stand in their stead.
25 Niini nga paagi nakabalo siya mahitungod sa ilang mga binuhatan; gipanglabay niya kining mga tawhana sa kagabhion; ug nangalaglag gayod sila.
For he knoweth their works: and therefore he shall bring night on them, and they shall be destroyed.
26 Sa dayag nga pagtan-aw sa uban, gipamatay niya sila tungod sa ilang daotang binuhatan sama sa mga mamumuno
He hath struck them, as being wicked, in open sight.
27 tungod kay mibiya sila gikan sa pagsunod kaniya ug nagdumili sila sa pag-ila sa bisan unsa niyang mga pamaagi.
Who as it were on purpose have revolted from him, and would not understand all his ways:
28 Niini nga paagi, gipaduol nila kaniya ang paghilak sa mga katawhan ngadto, ug nadungog niya ang mga paghilak sa mga dinaogdaog nga katawhan.
So that they caused the cry of the needy to come to him, and he heard the voice of the poor.
29 Kung magpakahilom siya, kinsa man ang maghukom kaniya? Kung iyang tabonan ang iyang dagway, kinsa man ang makaila kaniya? Nagdumala siya sa tibuok nasod ug sa matag tawo,
For when he granteth peace, who is there that can condemn? When he hideth his countenance, who is there that can behold him, whether it regard nations, or all men?
30 aron nga dili makadumala ang mga tawo nga walay dios, ug aron wala nay si bisan kinsa nga manlimbong sa mga tawo.
Who maketh a man that is a hypocrite to reign for the sins of the people?
31 Pananglitan adunay mosulti sa Dios, 'Sad-an gayod ako, apan dili na ako magpakasala pa;
Seeing then I have spoken of God, I will not hinder thee in thy turn.
32 tudloi ako kung unsa ang wala ko makita; nakabuhat ako ug sala, apan dili ko na gayod kini pagabuhaton.'
If I have erred, teach thou me: if I have spoken iniquity, I will add no more.
33 Pagasilotan ba gayod sa Dios ang sala niadtong tawhana, kay dili ka man ganahan sa mga binuhatan sa Dios? Kinahanglan nga mopili ka, ug dili ako. Busa isulti kung unsa ang imong nahibaloan.
Doth God require it of thee, because it hath displeased thee? for thou begannest to speak, and not I: but if thou know any thing better, speak.
34 Ang mga lalaki nga adunay panabot magasulti kanako— sa pagkatinuod, ang matag maalamon nga tawo nga makadungog kanako mosulti gayod,
Let men of understanding speak to me, and let a wise man hearken to me.
35 'Misulti si Job nga walay kahibalo, ang iyang mga pulong walay kaalam.'
But Job hath spoken foolishly, and his words sound not discipline.
36 Kung mahimo lang nga dad-on si Job didto sa hukmanan bisan sa pinakagamay nga kasayoran sa iyang sumbong tungod sa iyang sinultian nga sama sa daotang tawo.
My father, let Job be tried even to the end: cease not from the man of iniquity.
37 Kay gidungagan niya ug pagsupak ang iyang sala; gipalakpak niya ang iyang kamot taliwala kanamo sa pagbiaybiay; ug nagpundo siya ug daotang mga pulong batok sa Dios.”
Because he addeth blasphemy upon his sins, let him be tied fast in the mean time amongst us: and then let him provoke God to judgment with his speeches.
