Job 34
1 Dugang pa, nagpadayon sa pagsulti si Elihu:
Moreover Elihu answered, and said,
2 “Paminaw sa akong mga pulong, kamong mga maalamon; paminaw kanako, kamong adunay kahibalo.
Hear my words, ye wise men, and give ear to me, ye who have knowledge.
3 Kay ang dalunggan mosulay sa mga pulong sama sa dila nga motilaw sa pagkaon.
For the ear tries words as the palate tastes food.
4 Pilion nato alang sa atong kaugalingon kung unsa ang husto: hibaloan nato sa atong kaugalingon kung unsa ang makaayo.
Let us choose for us that which is right. Let us know among ourselves what is good.
5 Kay miingon si Job, 'Matarong ako, apan gikuha sa Dios ang akong katungod.
For Job has said, I am righteous, and God has taken away my right.
6 Bisan paman sa akong katungod, giisip ako nga usa ka bakakon. Ang akong samad walay kaayohan, bisan tuod ug wala akoy sala'.
Notwithstanding my right I am accounted a liar. My wound is incurable, though I am without transgression.
7 Unsa man nga tawo ang sama kang Job, nga nag-inom ug pagbiaybiay sama sa tubig,
What man is like Job, who drinks up scorning like water,
8 nga nakig-uban sa katawhan nga nagabuhat ug daotan, ug naglakaw uban sa mga tawong daotan?
saying, I have not sinned, nor committed unrighteousness, nor had fellowship with workers of iniquity to go with the profane.
9 Kay miingon man siya, 'Walay pulos sa usa ka tawo ang pagbati ug kalipay sa pagbuhat sa mga gikahimut-an sa Dios.'
For thou should not say, There shall be no visitation to a man, whereas visitation is to him from the Lord.
10 Busa paminaw kanako, kamong mga tawo nga adunay panabot: dili gayod makabuhat ang Dios ug daotan; dili gayod magpakasala ang Makagagahom.
Therefore hearken to me, ye men of understanding. Far be it from me to sin before the Lord, and pervert righteousness before the Almighty.
11 Kay bayaran niya ang gibuhat sa tawo; himuon niya nga makadawat ang matag tawo sa ganti sa iyang mga binuhatan.
For the work of a man he will render to him, and cause every man to find according to his ways.
12 Sa pagkatinuod, ang Dios wala magbuhat ug daotan, ni ang Makagagahom motuis sa katarong.
Yea, certainly God will not do wrong. Neither will the Almighty pervert justice.
13 Kinsa man ang nagbutang kaniya aron sa pagdumala sa kalibotan? Ug kinsa man ang nagbutang sa tibuok kalibotan ubos kaniya?
Who gave him a charge over the earth? Or who has disposed the whole world?
14 Kung naghunahuna lamang siya sa iyang kaugalingon, ug kung tigumon lamang niya pabalik sa iyang kaugalingon ang iyang espiritu ug iyang gininhawa,
If he sets his heart upon himself, if he gathers his spirit and his breath to himself,
15 ang tanang unod mahanaw; ug ang katawhan mobalik sa abog pag-usab.
all flesh shall perish together, and man shall turn again to dust.
16 Kung karon aduna kanay panabot, paminawa kini; paminawa ang tingog sa akong mga pulong.
If now thou be understanding, hear this. Hearken to the voice of words.
17 Makahimo ba sa pagdumala kadtong adunay kasilag sa katarong? Imo bang pagahukman ang Dios, nga maoy Matarong ug Gamhanan?
Behold thou him who hates lawlessness, and who destroys evil men, who is forever righteousness,
18 Ang Dios, nga nagsulti sa hari, 'Mahugaw ka,' o nagsulti sa mga halangdon, 'Daotan kamo'?
him who says to a king, Thou are vile, to ranking men, Ye are wicked,
19 Ang Dios, wala nagpakita ug pagdapig sa mga pangulo, ug wala nag-ila sa mga adunahan ingon nga labaw sa mga kabos, kay binuhat lamang silang tanan sa iyang mga kamot.
who does not respect the persons of rulers, nor regards the rich more than the poor. For they all are the work of his hands.
20 Unya moabot ang takna nga sila mamatay; sa tungang gabii ang tanang mga tawo mangurog ug mamatay; ang gamhanang mga tawo pagakuhaon, apan dili pinaagi sa kamot sa mga tawo.
In a moment they die, even at midnight. The people are shaken and pass away, and the mighty are taken away without hand.
21 Kay ang mga mata sa Dios anaa sa mga binuhatan sa tawo, ug nakita niya ang tanan nilang mga lakang.
For his eyes are upon the ways of a man, and he sees all his goings.
22 Wala nay kangitngit, ug wala nay baga nga dulom diin ang nagabuhat sa daotan matago.
There is no darkness, nor thick gloom where the workers of iniquity may hide themselves.
23 Kay dili na kinahanglan susihon pa sa Dios ang tawo, dili na kinahanglan nga moadto pa ang tawo kaniya aron hukman.
For he needs no further to consider a man, that he should go before God in judgment.
24 Gidugmok niya ang mga kusgan nga mga tawo tungod sa ilang binuhatan nga dili na kinahanglan pa sukitsukiton; ug iyang gibutang ang uban sa ilang mga dapit.
He breaks in pieces mighty men in ways past finding out, and sets others in their stead.
25 Niini nga paagi nakabalo siya mahitungod sa ilang mga binuhatan; gipanglabay niya kining mga tawhana sa kagabhion; ug nangalaglag gayod sila.
Therefore he takes knowledge of their works, and he overturns them in the night, so that they are destroyed.
26 Sa dayag nga pagtan-aw sa uban, gipamatay niya sila tungod sa ilang daotang binuhatan sama sa mga mamumuno
He strikes them as wicked men in the open sight of others
27 tungod kay mibiya sila gikan sa pagsunod kaniya ug nagdumili sila sa pag-ila sa bisan unsa niyang mga pamaagi.
because they turned aside from following him, and would not have regard in any of his ways,
28 Niini nga paagi, gipaduol nila kaniya ang paghilak sa mga katawhan ngadto, ug nadungog niya ang mga paghilak sa mga dinaogdaog nga katawhan.
so that they caused the cry of the poor to come to him, and he heard the cry of the afflicted.
29 Kung magpakahilom siya, kinsa man ang maghukom kaniya? Kung iyang tabonan ang iyang dagway, kinsa man ang makaila kaniya? Nagdumala siya sa tibuok nasod ug sa matag tawo,
When he gives quietness, who then can condemn? And when he hides his face, who then can behold him? It is the same whether to a nation, or to a man,
30 aron nga dili makadumala ang mga tawo nga walay dios, ug aron wala nay si bisan kinsa nga manlimbong sa mga tawo.
that the profane man not reign, that there be none to ensnare the people.
31 Pananglitan adunay mosulti sa Dios, 'Sad-an gayod ako, apan dili na ako magpakasala pa;
For has any said to God, I have borne chastisement, I will not offend any more.
32 tudloi ako kung unsa ang wala ko makita; nakabuhat ako ug sala, apan dili ko na gayod kini pagabuhaton.'
Teach thou me that which I do not see. If I have done iniquity, I will do it no more?
33 Pagasilotan ba gayod sa Dios ang sala niadtong tawhana, kay dili ka man ganahan sa mga binuhatan sa Dios? Kinahanglan nga mopili ka, ug dili ako. Busa isulti kung unsa ang imong nahibaloan.
Shall his recompense be as thou desire, that thou refuse it? For thou must choose, and not I. Therefore speak what thou know.
34 Ang mga lalaki nga adunay panabot magasulti kanako— sa pagkatinuod, ang matag maalamon nga tawo nga makadungog kanako mosulti gayod,
Men of understanding will say to me, yes, every wise man who hears me,
35 'Misulti si Job nga walay kahibalo, ang iyang mga pulong walay kaalam.'
Job speaks without knowledge, and his words are without wisdom.
36 Kung mahimo lang nga dad-on si Job didto sa hukmanan bisan sa pinakagamay nga kasayoran sa iyang sumbong tungod sa iyang sinultian nga sama sa daotang tawo.
But surely not. Learn thou Job not to still give an answer like the foolish,
37 Kay gidungagan niya ug pagsupak ang iyang sala; gipalakpak niya ang iyang kamot taliwala kanamo sa pagbiaybiay; ug nagpundo siya ug daotang mga pulong batok sa Dios.”
so that we may not add to our sins, and lawlessness will be reckoned against us, speaking many words before the Lord.
