Job 28
1 Sigurado gayod nga adunay minahan sa plata, ang dapit diin nila ginalunsay ang bulawan.
“La plata tiene sus veneros, y el oro su lugar donde lo acrisolan.
2 Ginakuha ang puthaw gikan sa yuta; Pulpogon nila ang bato ug tunawon aron mogawas ang tumbaga gikan sa bato.
El hierro se saca de la tierra, y de la piedra fundida el cobre.
3 Ang tawo modala ug suga sa ngitngit nga dapit ug magapangita, sa kinalayoan nga kinutoban, ang mga bato sa hilit ug baga nga kangitngit.
El (hombre) pone fin a las tinieblas, y hasta en lo más profundo, excava las piedras (escondidas) en densa oscuridad.
4 Giablihan niya ang sigpit nga lungag layo sa puy-anan sa mga tawo, dapit nga wala matultoli ni bisan kinsang tiil. Magkumbitay siya layo gikan sa mga tawo; nagalabyog siya padulong ug pabalik.
Abre galerías, lejos de la habitación humana donde, ignorado de los transeúntes, (trabaja) descolgándose y balanceando el cuerpo.
5 Alang sa yuta, gikan niini ang tinapay, apan ingon nga gibaliktad kini pinaagi sa kalayo.
La tierra, de donde sale el pan, está revuelta en sus entrañas como por el fuego,
6 Sa mga bato niini ang dapit kung asa makita ang safiro, ug ang abog niini adunay bulawan.
pues en sus piedras hay zafiros; y sus terrones contienen oro.
7 Walay dumadagit nga langgam ang nasayod niini nga dalan, ni wala kini nakita sa mata sa banog.
Sendas hay que no conoce el águila, ni puede verlas el ojo del halcón.
8 Ang magarbohon nga mga mananap wala nilakaw niini nga dalan, ni ang bangis nga liyon wala nakaagi didto.
No las pisan las fieras, ni pasó jamás por ellas león.
9 Gigunitan sa tawo ang gahi nga bato; gilintuwad niya ang mga bukid hangtod sa mga gamot.
Al pedernal extiende su mano, explorando la raíz de los montes.
10 Nagkalot siyag kanal taliwala sa mga bato; ang iyang mga mata nakakita sa mga bililhong mga butang didto.
Abre zanjas a través de las rocas, y su ojo ve todo lo precioso.
11 Sampongan niya ang mga tubod aron nga dili kini makaagas; kung unsa ang nakatago didto dalahon niya sa kahayag.
Detiene las goteras de las aguas y saca a luz lo que estaba escondido.
12 Asa man makaplagan ang kaalam? Asa man ang dapit sa panabot?
Mas la sabiduría ¿dónde se halla? ¿Dónde reside la inteligencia?
13 Wala nasayod ang tawo sa kantidad niini; ni makita kini sa yuta sa mga buhi.
No conoce el hombre su valor y nadie puede encontrarla en la tierra de los vivientes.
14 Ang lawom nga mga tubig ilalom sa yuta moingon, 'Wala kini kanako'; ang dagat moingon, 'Wala kini uban kanako.'
El abismo dice: «No está en mí»; y el mar responde: «Tampoco conmigo está».
15 Dili kini makuha pinaagi sa bulawan; ni ang plata timbangon aron mahimong makatupong sa kantidad niini.
No se compra con oro finísimo, ni se pesa plata a cambio de ella.
16 Dili kini bililhon uban ang bulawan sa Ophir, uban ang bililhon nga onyx o safiro.
No se la compensa con el oro de Ofir, ni con el ónice precioso, ni con el zafiro.
17 Ang bulawan ug kristal dili makatupong sa bili niini; ni ibaylo kini alang sa mga alahas nga hinimo sa lunsay nga bulawan.
No se la equipara al oro, ni al vidrio, ni se la cambia por vasos de oro puro.
18 Wala pa naingon ang kabililhon sa mga coral o haspe; sa pagkatinuod, ang kantidad sa kaalam labaw pa kay sa mga rubi.
Corales y cristal ni se mencionan; la posesión de la sabiduría vale más que las perlas.
19 Ang topaz sa Ethiopia wala nakatandi niini; ni kini mahimong sama ka bililhon sa lunsay nga bulawan.
No le es igual el topacio de Etiopía; el oro más puro no alcanza su valor.
20 Asa man gikan ang kaalam? Asa man ang dapit sa panabot?
¿De dónde, pues, viene la sabiduría? ¿Cuál es el lugar de la inteligencia?
21 Ang kaalam dili makita sa mga mata sa tanang buhing butang ug dili makita sa mga langgam sa kalangitan.
Ocúltase a los ojos de todo viviente, y aun a las aves del cielo no se revela.
22 Ang Pagkaguba ug Kamatayon moingon, 'Nadungog namo ang hungihong mahitungod niini sa among mga dalunggan.'
El abismo y la muerte dicen: «Hemos oído hablar de ella.»
23 Nakasabot ang Dios niini nga paagi; nakakita siya niini nga dapit.
Mas su camino solo conoce Dios, Él sabe dónde ella reside.
24 Kay siya nagtan-aw sa kinatumyan sa yuta ug nakakita ang tanan nga anaa sa ilalom sa kalangitan.
Porque su vista alcanza los extremos de la tierra; Él ve cuanto hay bajo todo el cielo.
25 Kaniadto, gihimo niya ang hangin ug gibahinbahin ang katubigan pinaagi sa taksanan.
Cuando fijó el peso del viento, y estableció la medida de las aguas;
26 Naghimo siya ug balaod sa mga ulan ug agianan sa kilat ug dalugdog.
cuando dio leyes a la lluvia, y trazó el camino de las tempestades,
27 Unya nakita niya ang kaalam ug nagpasayod niini; gipahiluna niya kini, tinuod, ug gisuta niya kini.
entonces Él la vio, y la describió; la estableció y la escudriñó,
28 Miingon siya ngadto sa mga tawo, 'Tan-awa, ang kahadlok sa Ginoo—mao ang kaalam; ang pagpahilayo sa daotan mao ang panabot.”
y dijo al hombre: «El temor del Señor, esta es la sabiduría, y huir del mal, esta es la inteligencia».”
