< Job 28 >
1 Sigurado gayod nga adunay minahan sa plata, ang dapit diin nila ginalunsay ang bulawan.
“Surely there is a source for silver, And a place for the gold they refine;
2 Ginakuha ang puthaw gikan sa yuta; Pulpogon nila ang bato ug tunawon aron mogawas ang tumbaga gikan sa bato.
Iron is taken from the dust, And bronze [from] the firm stone.
3 Ang tawo modala ug suga sa ngitngit nga dapit ug magapangita, sa kinalayoan nga kinutoban, ang mga bato sa hilit ug baga nga kangitngit.
He has set an end to darkness, And he is searching to all perfection, A stone of darkness and death-shade.
4 Giablihan niya ang sigpit nga lungag layo sa puy-anan sa mga tawo, dapit nga wala matultoli ni bisan kinsang tiil. Magkumbitay siya layo gikan sa mga tawo; nagalabyog siya padulong ug pabalik.
A stream has broken out from a sojourner, Those forgotten of the foot, They were low, they wandered from man.
5 Alang sa yuta, gikan niini ang tinapay, apan ingon nga gibaliktad kini pinaagi sa kalayo.
The earth! Bread comes forth from it, And its under-part is turned like fire.
6 Sa mga bato niini ang dapit kung asa makita ang safiro, ug ang abog niini adunay bulawan.
A place of the sapphire [are] its stones, And it has dust of gold.
7 Walay dumadagit nga langgam ang nasayod niini nga dalan, ni wala kini nakita sa mata sa banog.
A path—a ravenous bird has not known it, Nor has an eye of the falcon scorched it,
8 Ang magarbohon nga mga mananap wala nilakaw niini nga dalan, ni ang bangis nga liyon wala nakaagi didto.
Nor have the sons of pride trodden it, The fierce lion has not passed over it.
9 Gigunitan sa tawo ang gahi nga bato; gilintuwad niya ang mga bukid hangtod sa mga gamot.
He sent forth his hand against the flint, He overturned mountains from the root.
10 Nagkalot siyag kanal taliwala sa mga bato; ang iyang mga mata nakakita sa mga bililhong mga butang didto.
Among rocks, he has cleaved brooks, And his eye has seen every precious thing.
11 Sampongan niya ang mga tubod aron nga dili kini makaagas; kung unsa ang nakatago didto dalahon niya sa kahayag.
He has bound overflowing rivers, And the hidden thing brings out [to] light.
12 Asa man makaplagan ang kaalam? Asa man ang dapit sa panabot?
And the wisdom—from where is it found? And where [is] this, the place of understanding?
13 Wala nasayod ang tawo sa kantidad niini; ni makita kini sa yuta sa mga buhi.
Man has not known its arrangement, Nor is it found in the land of the living.
14 Ang lawom nga mga tubig ilalom sa yuta moingon, 'Wala kini kanako'; ang dagat moingon, 'Wala kini uban kanako.'
The deep has said, It [is] not in me, And the sea has said, It is not with me.
15 Dili kini makuha pinaagi sa bulawan; ni ang plata timbangon aron mahimong makatupong sa kantidad niini.
Gold is not given for it, Nor is silver weighed—its price.
16 Dili kini bililhon uban ang bulawan sa Ophir, uban ang bililhon nga onyx o safiro.
It is not valued with pure gold of Ophir, With precious onyx and sapphire,
17 Ang bulawan ug kristal dili makatupong sa bili niini; ni ibaylo kini alang sa mga alahas nga hinimo sa lunsay nga bulawan.
Gold and crystal do not equal it, Nor [is] its exchange a vessel of fine gold.
18 Wala pa naingon ang kabililhon sa mga coral o haspe; sa pagkatinuod, ang kantidad sa kaalam labaw pa kay sa mga rubi.
Corals and pearl are not remembered, The acquisition of wisdom [is] above rubies.
19 Ang topaz sa Ethiopia wala nakatandi niini; ni kini mahimong sama ka bililhon sa lunsay nga bulawan.
The topaz of Cush does not equal it, It is not valued with pure gold.
20 Asa man gikan ang kaalam? Asa man ang dapit sa panabot?
And the wisdom—from where does it come? And where [is] this, the place of understanding?
21 Ang kaalam dili makita sa mga mata sa tanang buhing butang ug dili makita sa mga langgam sa kalangitan.
It has been hid from the eyes of all living. And from the bird of the heavens It has been hidden.
22 Ang Pagkaguba ug Kamatayon moingon, 'Nadungog namo ang hungihong mahitungod niini sa among mga dalunggan.'
Destruction and death have said: With our ears we have heard its fame.
23 Nakasabot ang Dios niini nga paagi; nakakita siya niini nga dapit.
God has understood its way, And He has known its place.
24 Kay siya nagtan-aw sa kinatumyan sa yuta ug nakakita ang tanan nga anaa sa ilalom sa kalangitan.
For He looks to the ends of the earth, He sees under the whole heavens,
25 Kaniadto, gihimo niya ang hangin ug gibahinbahin ang katubigan pinaagi sa taksanan.
To make a weight for the wind, And He meted out the waters in measure.
26 Naghimo siya ug balaod sa mga ulan ug agianan sa kilat ug dalugdog.
In His making for the rain a limit, And a way for the brightness of the voices,
27 Unya nakita niya ang kaalam ug nagpasayod niini; gipahiluna niya kini, tinuod, ug gisuta niya kini.
Then He has seen and declares it, He has prepared it, and also searched it out,
28 Miingon siya ngadto sa mga tawo, 'Tan-awa, ang kahadlok sa Ginoo—mao ang kaalam; ang pagpahilayo sa daotan mao ang panabot.”
And He says to man: Behold, fear of the Lord, that [is] wisdom, And to turn from evil [is] understanding.”