Job 15
1 Unya si Eliphaz nga taga Teman mitubag ug miingon,
Then Eliphaz the Temanite answered,
2 “Kinahanglan ba nga motubag ang usa ka maalamong tawo pinasikad sa mga walay hinungdan nga kahibalo ug pun-on ang iyang kaugalingon sa hangin sa sidlakan?
“Should a wise man answer with vain knowledge, and fill himself with the east wind?
3 Kinahanglan ba nga mangatarungan siya sa walay kapuslanang mga pagpanulti o uban sa pagpamulong nga dili makaayo kaniya?
Should he reason with unprofitable talk, or with speeches with which he can do no good?
4 Tinuod gayod, nawad-an ka na ug pagtahod sa Dios; nawala na ang imong pagpamalandong kaniya,
Yes, you do away with fear, and hinder devotion before God.
5 kay ang imong kasaypanan nagatudlo sa imong baba; gipili nimo ang pagbaton sa dila sa tawong malimbongon.
For your iniquity teaches your mouth, and you choose the language of the crafty.
6 Ang imong kaugalingong baba naghukom kanimo, dili ako; tinuod gayod, ang imong kaugalingong ngabil nagpamatuod batok kanimo.
Your own mouth condemns you, and not I. Yes, your own lips testify against you.
7 Ikaw ba ang unang tawo nga nahimugso? Nauna ka na ba diay nga gibuhat sa wala pa ang kabungtoran?
“Are you the first man who was born? Or were you brought out before the hills?
8 Nadungog mo na ba ang mga tinagong kahibalo sa Dios? Gituga lang ba alang sa imong kaugalingon ang kaalam?
Have you heard the secret counsel of God? Do you limit wisdom to yourself?
9 Unsa ba ang imong nasayran nga wala namo masayri? Unsa man ang imong nasabtan nga wala kanamo?
What do you know that we don’t know? What do you understand which is not in us?
10 Ania kanamo ang mga ubanon ug tigulang na kaayo nga mga tawo nga mas magulang pa kay sa imong amahan.
With us are both the grey-headed and the very aged men, much older than your father.
11 Gamay lang ba diay alang kanimo ang mga paglipay sa Dios, ang mga pulong nga malumo alang kanimo?
Are the consolations of God too small for you, even the word that is gentle towards you?
12 Nganong nadala ka man sa imong kasingkasing? Nganong hait man ang imong tinan-awan,
Why does your heart carry you away? Why do your eyes flash,
13 aron ba makabatok ang imong espiritu ngadto sa Dios ug maipagawas kanang mga pulonga gikan sa imong baba?
that you turn your spirit against God, and let such words go out of your mouth?
14 Unsa ba ang tawo nga kinahanglan man siyang hinloan? Unsa ba siya nga gihimugso sa usa ka babaye nga kinahanglan man siyang ipakamatarong?
What is man, that he should be clean? What is he who is born of a woman, that he should be righteous?
15 Tan-awa, ang Dios wala mosalig bisan sa iyang mga balaan; tinuod gayod, ang kalangitan dili hinlo sa iyang panan-aw;
Behold, he puts no trust in his holy ones. Yes, the heavens are not clean in his sight;
16 labi pa nga dili hinlo ang tawo nga malaw-ay ug malimbongon, ang tawo nga naga-inom sa kasaypanan sama sa tubig!
how much less one who is abominable and corrupt, a man who drinks iniquity like water!
17 Ipakita ko kanimo, paminawa ako; Ipahibalo ko kanimo ang mga butang nga akong nakita,
“I will show you, listen to me; that which I have seen I will declare
18 ang mga butang nga gikabilin sa mga maalamong tawo gikan pa sa ilang mga amahan, ang mga butang nga wala gililong sa ilang mga katigulangan.
(which wise men have told by their fathers, and have not hidden it;
19 Mao kini ang ilang mga katigulangan, nga kanila lamang gihatag ang yuta, ug sa taliwala niini wala malabyi sa mga langyaw.
to whom alone the land was given, and no stranger passed amongst them):
20 Ang tawong daotan molimbaglimbag sa kasakit sa tanan niyang mga adlaw, ang kadaghan sa mga katuigan nga giandam alang sa madaugdaogon aron paantuson.
the wicked man writhes in pain all his days, even the number of years that are laid up for the oppressor.
21 Ang tingog sa kalisang anaa sa iyang mga igdulungog; samtang anaa siya sa kauswagan, ang manglalaglag moabot kaniya.
A sound of terrors is in his ears. In prosperity the destroyer will come on him.
22 Wala siya naghunahuna nga makabalik pa siya gikan sa kangitngit; ang espada nagpaabot kaniya.
He doesn’t believe that he will return out of darkness. He is waited for by the sword.
23 Naglakawlakaw siya sa nagkalainlaing mga dapit alang sa tinapay, nga nagaingon, 'Asa naman kini?' Nasayod siya nga ang adlaw sa kangitngit moabotay.
He wanders abroad for bread, saying, ‘Where is it?’ He knows that the day of darkness is ready at his hand.
24 Ang kaguol ug kasakit makapahadlok kaniya; mopatigbabaw kini kaniya, sama sa hari nga andam alang sa pakiggubat.
Distress and anguish make him afraid. They prevail against him, as a king ready to the battle.
25 Tungod kay gituy-od niya ang iyang kamot batok sa Dios ug nagmagarbohon batok sa Makagagahom,
Because he has stretched out his hand against God, and behaves himself proudly against the Almighty,
26 kining tawong daotan miasdang sa Dios uban ang liog nga nagtikig, uban sa baga nga taming.
he runs at him with a stiff neck, with the thick shields of his bucklers,
27 Tinuod gayod kini, bisan gilukop niya ang iyang panagway sa iyang tambok ug gitigom ang tambok sa iyang hawak,
because he has covered his face with his fatness, and gathered fat on his thighs.
28 ug nagpuyo sa mamingaw nga mga siyudad; sa mga balay nga wala nay tawo nga nagpuyo karon ug andam na nga mahimong tipun-og.
He has lived in desolate cities, in houses which no one inhabited, which were ready to become heaps.
29 Dili na gayod siya maadunahan; ang iyang bahandi dili na molungtad; bisan pa ang iyang anino dili molungtad sa kalibotan.
He will not be rich, neither will his substance continue, neither will their possessions be extended on the earth.
30 Dili na siya mogawas gikan sa kangitngit;
He will not depart out of darkness. The flame will dry up his branches. He will go away by the breath of God’s mouth.
31 Ayaw siya tugoti nga mosalig sa mga walay kapuslanan nga mga butang, nga naglimbong sa iyang kaugalingon; kay ang pagkawalay kapuslanan mao ang iyang ganti.
Let him not trust in emptiness, deceiving himself, for emptiness will be his reward.
32 Mahitabo kini sa dili pa moabot ang iyang takna nga mamatay; ang iyang sanga dili molunhaw.
It will be accomplished before his time. His branch will not be green.
33 Ipanghulog niya ang iyang linghod pa nga ubas sama sa bagon sa parasan; Ipangtaktak niya ang iyang mga bulak sama sa kahoy nga olibo.
He will shake off his unripe grape as the vine, and will cast off his flower as the olive tree.
34 Kay ang pundok niadtong mga tawong walay dios dili makabunga; pagaut-uton sa kalayo ang ilang tolda sa pagpangsuhol.
For the company of the godless will be barren, and fire will consume the tents of bribery.
35 Manamkon sila sa kalapasan ug manganak sa kasaypanan; ang ilang tagoangkan manamkon sa pagpanglimbong.”
They conceive mischief and produce iniquity. Their heart prepares deceit.”
