< Job 15 >
1 Unya si Eliphaz nga taga Teman mitubag ug miingon,
And Eliphaz the Temanite answered and said,
2 “Kinahanglan ba nga motubag ang usa ka maalamong tawo pinasikad sa mga walay hinungdan nga kahibalo ug pun-on ang iyang kaugalingon sa hangin sa sidlakan?
Should a wise man answer with windy knowledge, and fill his belly with the east wind,
3 Kinahanglan ba nga mangatarungan siya sa walay kapuslanang mga pagpanulti o uban sa pagpamulong nga dili makaayo kaniya?
Reasoning with unprofitable talk, and with speeches which do no good?
4 Tinuod gayod, nawad-an ka na ug pagtahod sa Dios; nawala na ang imong pagpamalandong kaniya,
Yea, thou makest piety of none effect, and restrainest meditation before God.
5 kay ang imong kasaypanan nagatudlo sa imong baba; gipili nimo ang pagbaton sa dila sa tawong malimbongon.
For thy mouth uttereth thine iniquity, and thou hast chosen the tongue of the crafty.
6 Ang imong kaugalingong baba naghukom kanimo, dili ako; tinuod gayod, ang imong kaugalingong ngabil nagpamatuod batok kanimo.
Thine own mouth condemneth thee, and not I; and thy lips testify against thee.
7 Ikaw ba ang unang tawo nga nahimugso? Nauna ka na ba diay nga gibuhat sa wala pa ang kabungtoran?
Art thou the first man that was born? and wast thou brought forth before the hills?
8 Nadungog mo na ba ang mga tinagong kahibalo sa Dios? Gituga lang ba alang sa imong kaugalingon ang kaalam?
Hast thou listened in the secret council of God? And hast thou absorbed wisdom for thyself?
9 Unsa ba ang imong nasayran nga wala namo masayri? Unsa man ang imong nasabtan nga wala kanamo?
What knowest thou that we know not? [what] understandest thou which is not in us?
10 Ania kanamo ang mga ubanon ug tigulang na kaayo nga mga tawo nga mas magulang pa kay sa imong amahan.
Both the greyheaded and the aged are with us, older than thy father.
11 Gamay lang ba diay alang kanimo ang mga paglipay sa Dios, ang mga pulong nga malumo alang kanimo?
Are the consolations of God too small for thee? and the word gently spoken to thee?
12 Nganong nadala ka man sa imong kasingkasing? Nganong hait man ang imong tinan-awan,
Why doth thy heart carry thee away? and why do thine eyes wink?
13 aron ba makabatok ang imong espiritu ngadto sa Dios ug maipagawas kanang mga pulonga gikan sa imong baba?
That thou turnest thy spirit against God, and lettest words go out of thy mouth?
14 Unsa ba ang tawo nga kinahanglan man siyang hinloan? Unsa ba siya nga gihimugso sa usa ka babaye nga kinahanglan man siyang ipakamatarong?
What is man, that he should be pure? and he that is born of a woman, that he should be righteous?
15 Tan-awa, ang Dios wala mosalig bisan sa iyang mga balaan; tinuod gayod, ang kalangitan dili hinlo sa iyang panan-aw;
Behold, he putteth no trust in his holy ones, and the heavens are not pure in his sight:
16 labi pa nga dili hinlo ang tawo nga malaw-ay ug malimbongon, ang tawo nga naga-inom sa kasaypanan sama sa tubig!
How much less the abominable and corrupt, — man, that drinketh unrighteousness like water!
17 Ipakita ko kanimo, paminawa ako; Ipahibalo ko kanimo ang mga butang nga akong nakita,
I will shew thee, listen to me; and what I have seen I will declare;
18 ang mga butang nga gikabilin sa mga maalamong tawo gikan pa sa ilang mga amahan, ang mga butang nga wala gililong sa ilang mga katigulangan.
Which wise men have told from their fathers, and have not hidden;
19 Mao kini ang ilang mga katigulangan, nga kanila lamang gihatag ang yuta, ug sa taliwala niini wala malabyi sa mga langyaw.
Unto whom alone the earth was given, and no stranger passed among them.
20 Ang tawong daotan molimbaglimbag sa kasakit sa tanan niyang mga adlaw, ang kadaghan sa mga katuigan nga giandam alang sa madaugdaogon aron paantuson.
All his days the wicked man is tormented, and numbered years are allotted to the violent.
21 Ang tingog sa kalisang anaa sa iyang mga igdulungog; samtang anaa siya sa kauswagan, ang manglalaglag moabot kaniya.
The sound of terrors is in his ears: in prosperity the destroyer cometh upon him.
22 Wala siya naghunahuna nga makabalik pa siya gikan sa kangitngit; ang espada nagpaabot kaniya.
He believeth not that he shall return out of darkness, and he is singled out for the sword.
23 Naglakawlakaw siya sa nagkalainlaing mga dapit alang sa tinapay, nga nagaingon, 'Asa naman kini?' Nasayod siya nga ang adlaw sa kangitngit moabotay.
He wandereth abroad for bread, — where may it be? He knoweth that the day of darkness is ready at his hand.
24 Ang kaguol ug kasakit makapahadlok kaniya; mopatigbabaw kini kaniya, sama sa hari nga andam alang sa pakiggubat.
Distress and anguish make him afraid; they prevail against him, as a king ready for the battle.
25 Tungod kay gituy-od niya ang iyang kamot batok sa Dios ug nagmagarbohon batok sa Makagagahom,
For he hath stretched out his hand against God, and strengthened himself against the Almighty:
26 kining tawong daotan miasdang sa Dios uban ang liog nga nagtikig, uban sa baga nga taming.
He runneth against him, with [outstretched] neck, with the thick bosses of his bucklers;
27 Tinuod gayod kini, bisan gilukop niya ang iyang panagway sa iyang tambok ug gitigom ang tambok sa iyang hawak,
For he hath covered his face with his fatness, and gathered fat upon [his] flanks.
28 ug nagpuyo sa mamingaw nga mga siyudad; sa mga balay nga wala nay tawo nga nagpuyo karon ug andam na nga mahimong tipun-og.
And he dwelleth in desolate cities, in houses that no man inhabiteth, which are destined to become heaps.
29 Dili na gayod siya maadunahan; ang iyang bahandi dili na molungtad; bisan pa ang iyang anino dili molungtad sa kalibotan.
He shall not become rich, neither shall his substance continue, and their possessions shall not extend upon the earth.
30 Dili na siya mogawas gikan sa kangitngit;
He shall not depart out of darkness; the flame shall dry up his branches; and by the breath of his mouth shall he go away.
31 Ayaw siya tugoti nga mosalig sa mga walay kapuslanan nga mga butang, nga naglimbong sa iyang kaugalingon; kay ang pagkawalay kapuslanan mao ang iyang ganti.
Let him not trust in vanity: he is deceived, for vanity shall be his recompense;
32 Mahitabo kini sa dili pa moabot ang iyang takna nga mamatay; ang iyang sanga dili molunhaw.
It shall be complete before his day, and his branch shall not be green.
33 Ipanghulog niya ang iyang linghod pa nga ubas sama sa bagon sa parasan; Ipangtaktak niya ang iyang mga bulak sama sa kahoy nga olibo.
He shall shake off his unripe grapes as a vine, and shall cast his flower as an olive.
34 Kay ang pundok niadtong mga tawong walay dios dili makabunga; pagaut-uton sa kalayo ang ilang tolda sa pagpangsuhol.
For the family of the ungodly shall be barren, and fire shall consume the tents of bribery.
35 Manamkon sila sa kalapasan ug manganak sa kasaypanan; ang ilang tagoangkan manamkon sa pagpanglimbong.”
They conceive mischief, and bring forth iniquity, and their belly prepareth deceit.