< Job 12 >
1 Unya mitubag si Job ug miingon,
And Job answered and said,
2 “Sa walay pagduhaduha kamo mao ang katawhan; ang kaalam mamatay uban kaninyo.
So then you [alone] are men, and wisdom shall die with you?
3 Apan aduna akoy salabutan sama usab kaninyo; dili ako ubos kaninyo. Oo matuod gayod, kinsa ba ang wala makahibalo niining mga butanga?
[But] I also have a heart as well as you.
4 Usa na ako ka tawo nga nahimong kataw-anan sa akong silingan—ako nga nagtawag sa Dios ug mitubag siya kanako! Ako nga usa ka matarong ug hingpit nga tawo—gihimo na ako karong kataw-anan.
For a righteous and blameless man has become a subject for mockery.
5 Sa hunahuna sa tawo nga anaa sa kaharuhay, adunay pagtamay alang sa kaalautan; naghunahuna siya ug pamaagi nga makapadala ug dugang pang kaalautan alang niadtong mga tiil nga nangadalin-as.
For it had been ordained that he should fall under others at the appointed time, and that his houses should be spoiled by transgressors: let not however any one trust that, being evil, he shall be [held] guiltless,
6 Ang mga balongbalong sa mga tulisan nagmalamboon, ug kadtong nagpasuko sa Dios mibati nga luwas; ang ilang kaugalingong mga kamot mao ang ilang mga dios.
even as many as provoke the Lord, as if there were indeed to be no inquisition [made] of them.
7 Apan pangutan-a karon ang mga mananap, ug sila magatudlo kanimo; pangutan-a ang mga langgam sa kalangitan ug sila magasulti kanimo.
But ask now the beasts, if they may speak to you; and the birds of the air, if they may declare to you.
8 O pakigsulti sa yuta, ug sila magatudlo kanimo; ang isda sa kadagatan mopahayag kanimo.
Tell the earth, if it may speak to you: and the fishes of the sea shall explain to you.
9 Asa man niining tanang mga mananap ang wala masayod nga ang kamot ni Yahweh mao ang nagbuhat niini—naghatag kanila sa kinabuhi—
Who then has not known in all these things, that the hand of the Lord has made them?
10 kang Yahweh, kansang mga kamot anaa ang kinabuhi sa matag buhing binuhat ug ang gininhawa sa tanang katawhan?
Whereas the life of all living things is in his hand, and the breath of every man.
11 Dili ba ang igdulungog man ang nagaila sa mga pulong sama sa dila nga nagatilaw sa pagkaon?
For the ear tries words, and the palate tastes meats.
12 Anaa sa mga tawong tigulang ang kaalam; ang kataas sa mga adlaw mao ang salabutan.
In length of time is wisdom, and in long life knowledge.
13 Sa Dios anaa ang kaalam ug kagahom; aduna siyay maayong mga panghunahuna ug panabot.
With him are wisdom and power, with him counsel and understanding.
14 Tan-awa, nagalumpag siya, ug dili na kini matukod pag-usab; kung bilanggoon niya ang usa tawo, wala nay makapalingkawas.
If he should cast down, who will build up? if he should shut up against man, who shall open?
15 Tan-awa, kung pugngan niya ang katubigan, mahubas sila; ug kung buhian niya sila, molunop sa kayutaan.
If he should withhold the water, he will dry the earth: and if he should let it loose, he overthrows and destroys it.
16 Kaniya ang kusog ug ang kaalam; ang mga tawo nga nalimbongan ug ang malimbungon managsama man nga anaa sa iyang gahom.
With him are strength and power: he has knowledge and understanding.
17 Nagpalakaw siya sa mga magtatambag nga nagtiniil diha kasub-anan; ang mga maghuhukom iyang himoong buang.
He leads counsellors away captive, and maddens the judges of the earth.
18 Gitanggal niya ang kadina sa katungdanan gikan sa mga hari; giputos niya ang ilang mga hawak sa panapton.
He seats kings upon thrones, and girds their loins with a girdle.
19 Nagpalakaw siya sa mga pari nga magtiniil diha sa kagul-anan ug nagpukan sa mga tawong gamhanan.
He sends away priests into captivity, and overthrows the mighty ones of the earth.
20 Gipahilom niya ang mga tawo nga masaligan ug gikuha ang salabutan sa mga tigulang.
He changes the lips of the trusty, and he knows the understanding of the elders.
21 Pagabubuan niya sa pagtamay ang mga prinsipe ug pagatanggalon ang bakos sa mga tawong kusgan.
He pours dishonour upon princes, and heals the lowly.
22 Magpadayag siya sa mga halalom nga mga butang gikan sa kangitngit ug dad-on ngadto sa kahayag ang mga landong kung asa nahimutang ang mga tawong patay.
Revealing deep things out of darkness: and he has brought into light the shadow of death.
23 Magapalig-on siya sa kanasoran, ug magalaglag usab siya kanila; padakuon niya ang mga kanasoran, ug ihatod usab niya sila ingon nga mga binilanggo.
Causing the nations to wander, and destroying them: overthrowing the nations, and leading them [away].
24 Kuhaon niya ang salabutan gikan sa mga pangulo sa katawhan sa kalibotan; palatagawon niya sila sa kamingawan nga walay agianan.
Perplexing the minds of the princes of the earth: and he causes them to wander in a way, they have not known, [saying],
25 Nagpangapkap sila sa kangitngit nga walay kahayag; gipasukarap niya sila sama sa tawong hubog.
Let them grope [in] darkness, and [let there be] no light, and let them wander as a drunken man.