Jeremias 7

1 Miabot ang pulong nga gikan kang Yahweh ngadto kang Jeremias,

Yahweh gave me another message. He said to me,

2 “Tindog ngadto sa ganghaan sa balay ni Yahweh ug imantala kini nga pulong! Pag-ingon, 'Pamatia ang pulong ni Yahweh, kamong tanan sa Juda, nagsulod kamo niini nga ganghaan aron sa pagsimba kang Yahweh.

“Go to the entrance of my temple, and give this message to the people: You people of Judah who worship here, listen to this message from Yahweh!

3 Si Yahweh nga labawng makagagahom, ang Dios sa Israel, miingon niini: “Himoa nga maayo ang inyong mga pamaagi ug mga binuhatan, ug tugotan ko kamo sa pagpuyo niining dapita.

The Commander of the armies of angels says to you, ['If you] stop doing evil things and start doing what is right, I will allow you to remain living in your land.'

4 Ayaw isalig ang inyong kaugalingon ngadto sa malimbongon nga mga pulong ug moingon, “Templo ni Yahweh! Templo ni Yahweh! Templo ni Yahweh!”

[But some people] are repeatedly saying to you, ‘The temple of Yahweh is here, [so we will be safe]; [he will not allow us and the temple to be destroyed].’ But do not pay attention to what they say, because they are deceiving you.

5 Kay kung himoon ninyo nga maayo ang inyong mga pamaagi ug mga binuhatan; kung ipatuman gayod ninyo ang hustisya taliwala sa tawo ug sa iyang silingan—

[I will act mercifully to you only] if you change your behavior and stop doing evil things, and if you [start to] act fairly/justly toward others,

6 kung dili ninyo pahimuslan ang nagpuyo sa yuta, ang ilo, o ang balo ug dili magpaagas ug dugo sa walay sala niini nga dapit, ug dili maglakaw sunod sa laing mga dios nga makadaot kaninyo—

and if you stop oppressing foreigners [who live in your country], and orphans and widows, and if you stop murdering people, and if you stop worshiping (foreign gods/idols). However, if you continue to do those things, you will be destroyed.

7 ipapuyo ko kamo niining dapita, ang yuta nga akong gihatag sa inyong mga katigulangan gikan kaniadto ug hangtod sa kahangtoran.

If you do what I have told you, I will allow you to stay in this land that I promised to your ancestors that it would belong to them [and their descendants] forever.

8 Tan-awa! Nagsalig kamo sa malimbongong mga pulong nga dili makatabang kaninyo.

[People are repeatedly] telling you, [‘The temple is here, so we are safe]’, and you are trusting/believing [that what they are saying is true], but it is a lie. [Those people are deceiving you, and what they say is] worthless.

9 Nangawat ba kamo, nagpatay, ug nakapanapaw? Malimbongon ba kamong nanumpa ug naghalad ug insenso ngadto kang Baal ug misunod sa laing mga dios nga wala ninyo nailhi?

You think that [RHQ] you can steal things, murder people, commit adultery, tell lies in court, and worship Baal and all those other gods that you did not know about previously,

10 Ug mianhi ba kamo sa akong atubangan ug nagbarog niining balaya nga gitawag pinaagi sa akong ngalan ug moingon, “Naluwas kami,” aron mahimo ninyo kining tanang mga salawayon?

and then come here and stand in front of this temple, which is my temple, and say ‘Nothing bad will happen to us!’, while you continue to do all those abominable things.

11 Sa inyong panan-aw, tagoanan ba sa mga tulisan kining balaya nga nagdala sa akong ngalan? Apan tan-awa, nakita ko kini—mao kini ang pahayag ni Yahweh.'

Do you realize that you are causing this temple, which is my temple, to become like [MET] a den where bandits hide [RHQ]? Do you not know that I see [all the evil things that you people do there]?

12 Busa pag-adto sa akong dapit nga anaa sa Shilo, diin gitugotan ko nga magpabilin didto ang akong ngalan sa sinugdanan, ug tan-awa kung unsa ang akong gihimo niini tungod sa pagkadaotan sa akong katawhan sa Israel.

[Long ago] I put my Sacred Tent at Shiloh [city], to be a place where people would worship me [MTY]. Think about how I [destroyed it] because my people, the Israeli people, did [many] wicked things there.

13 Busa karon, alang sa kasayoran sa tanan nga inyong gibuhat niining daotan nga bulohaton—mao kini ang pahayag ni Yahweh—nagsulti ako kaninyo pag-usab sa matag panahon, apan wala kamo maminaw. Gipatawag ko kamo, apan wala kamo mitubag.

And while you were continually doing those wicked things, I told you about it many times, but you refused to listen. I called out to you, but you refused to answer [me].

14 Busa, kung unsa ang akong gibuhat sa Shilo, buhaton ko usab niini nga balay nga gitawag pinaagi sa akong ngalan, ang balay nga inyong gisaligan, kini nga dapit nga akong gihatag kaninyo ug sa inyong mga katigulangan.

Therefore, just like I destroyed Shiloh, I will [now] destroy this temple that was built for people to worship me [MTY], this temple that you trust in, that is in this place that I gave to you and your ancestors.

15 Kay ipadala ko kamo palayo sa akong atubangan ingon nga gipadala ko palayo ang tanan ninyong mga igsoon nga lalaki, ang tanan nga mga kaliwat ni Efraim.'

And I will expel you from this land and send you [to other countries] far away from me, just like I did to your relatives, the people of Israel.”

16 Ug alang kanimo, Jeremias, ayaw pag-ampo alang niini nga katawhan, ug ayaw pagpatugbaw sa kasubo sa paghilak o mag-ampo alang kanila, ug ayaw paghangyo kanako, kay dili ako maminaw kanimo.

[Yahweh said to me, “Jeremiah], do not pray for these people [any longer]. Do not cry for them or plead for [me to help] them, because I will not pay any attention to you.

17 Wala ka ba nakakita kung unsa ang ilang gipangbuhat diha sa siyudad sa Juda ug diha sa kadalanan sa Jerusalem?

Do you see [the wicked things] that they are doing in the streets of Jerusalem and in the [other] towns in Judah?

18 Nagtapok ug kahoy ang kabataan ug naghaling ug kalayo ang mga amahan! Nagmasa ug harina ang kababayen-an aron himoon nga tinapay alang sa rayna sa kalangitan ug nagbubo ug mga halad nga mainom alang sa ilang mga dios aron sa paghagit nila kanako.

The children gather firewood and their fathers use it to make fires [on the altars to burn sacrifices]. The women knead/make dough to make cakes to offer to [their goddess Astarte who is called] the Queen of Heaven. And [on their altars] they pour out offerings of wine to [their] other idols. All of those things cause me to become extremely angry!

19 Tinuod ba gayod nga naghagit sila kanako? —mao kini ang pahayag ni Yahweh—dili ba ang ilang kaugalingon maoy ilang gihagit, aron nga ang kaulaw maanaa kanila?

But I am not [RHQ] the one whom they are hurting; they are really [RHQ] hurting themselves [by doing these things for which they should be] very ashamed!”

20 Busa miingon ang Ginoo nga si Yahweh niini, 'Tan-awa, ang akong kasuko ug kaligutgot igabubo niining dapita, diha sa tawo ug sa mananap, diha sa kahoy sa kaumahan ug bunga diha sa yuta. Mosilaob kini ug dili gayod mapalong.'

So Yahweh the Lord says this: “Because I am extremely angry with [what happens at] this place, I will punish these people severely [MTY]; my being very angry will be [like] [MET] a fire that will not be extinguished, and I will destroy the people, [their] animals, [their] fruit trees, and [their] crops.”

21 Si Yahweh nga labawng makagagahom, ang Dios sa Israel miingon niini, 'Idugang ang inyong mga halad nga sinunog ngadto sa inyong mga halad ug ang unod gikan niini.

Therefore, this is what the Commander of the armies of angels says: “Take away [IRO] your offerings that you bring to burn completely on your altars and your [other] sacrifices; [don’t give them to me]; eat them [yourselves]!

22 Kay sa dihang gipadala ko ang inyong mga katigulangan pagawas sa yuta sa Ehipto, wala ako nagkinahanglan ug bisan unsang butang nga gikan kanila. Wala ako naghatag ug sugo ngadto kanila mahitungod sa mga matang sa mga halad nga sinunog ug mga halad.

When I led your ancestors out of Egypt, it was not offerings to be completely burned on the altar or [other] sacrifices that I wanted from them.

23 Naghatag lamang ako kanila niini nga sugo, “Paminaw sa akong tingog, ug mahimo ninyo akong Dios, ug kamo mahimong akong katawhan. Busa lakaw sa tanan nga mga dalan nga gisugo ko kaninyo, aron nga mahimo kining maayo alang kaninyo.”

What I told them was, ‘Obey me; [if you do that], I will be your God and you will be my people. If you do the things that I want you to do, everything will go well for you.’

24 Apan wala sila naminaw o naghatag ug pagtagad. Nagkinabuhi sila pinaagi sa ilang masinupakon nga laraw sa daotan nila nga mga kasingkasing, busa mibalik sila, ug wala mipadayon.

But your ancestors would not pay any attention [DOU] to me. They continued to do [the evil things] that they wanted to do, everything that in their stubborn inner beings they desired to do. Instead of coming closer to me, they went further away from me.

25 Sukad sa adlaw nga migawas ang inyong mga katigulangan gikan sa yuta sa Ehipto hangtod karong adlawa, gipadala ko ang matag usa sa akong mga sulugoon ug akong mga propeta diha kaninyo. Nagpadayon ako sa pagpadala kanila.

From the day that your ancestors left Egypt until now, I have continued to send my prophets to you.

26 Apan wala sila naminaw kanako. Wala sila manumbaling. Hinuon, nagpagahi sila sa ilang mga liog. Labaw pa ang ilang pagkadaotan kaysa ilang mga katigulangan.'

But you, [my people], have not listened to me or paid attention to what I said; you have been stubborn, and you have done more sinful things than your ancestors did.”

27 Busa imantala kining tanan nga mga pulong ngadto kanila apan dili sila maminaw kanimo. Imantala kining mga butanga ngadto kanila, apan dili sila motubag kanimo.

[Then Yahweh said to me], “When you tell all this to my people, they will not listen to you. When you call to them, they will not answer.

28 Isulti ngadto kanila, 'Mao kini ang nasod nga wala maminaw sa tingog ni Yahweh nga Dios niini ug wala midawat sa pagpanton. Nalaglag ug naputol ang kamatuoran gikan sa ilang mga baba.'

Say to them, ‘You people [of Judah] have not obeyed Yahweh, your God; you have not accepted it when he tried to correct you. No one among you is truthful; you do not say anything that is true; [you speak only lies].’

29 Tupihi ang inyong mga buhok ug upawi ang inyong kaugalingon. Ug ilabay ang inyong buhok. Pag-awit ug mga awit sa patay duol sa hawan nga mga dapit. Kay gisalikway ug gibiyaan ni Yahweh kini nga kaliwatan tungod sa iyang kasuko.

[So, tell them to] cut off their hair [to show that they are mourning]; tell them to go up into the hills and sing a sad funeral song, because I have completely rejected [DOU] this generation [of people] who have made me angry.”

30 Kay nakabuhat ug daotan ang mga anak nga lalaki ni Juda sa akong panan-aw—mao kini ang pahayag ni Yahweh—gipahimutang nila ang dulomtanan nga mga butang diha sa balay nga gitawag pinaagi sa akong ngalan aron pasipad-an kini.

Yahweh says this: “The people of Judah have done many things that I say are evil. They have set up their disgusting idols in my temple, causing it to become an unacceptable [place to worship me].

31 Unya gitukod nila ang taas nga dapit sa Tofet nga anaa sa Walog sa Ben Hinom. Gihimo nila kini aron sunogon ang ilang mga anak nga lalaki ug babaye diha sa kalayo—usa ka butang nga wala nako gimando, ni misulod sa akong hunahuna.

They have built altars at Topheth in Ben-Hinnom Valley [outside Jerusalem], and they sacrifice their sons and daughters on those altars. I never commanded them to do that; I never even thought that anyone would do that.

32 Busa tan-awa, moabot na ang mga adlaw—mao kini ang pahayag ni Yahweh—sa diha nga dili na kini tawgon nga Tofet o Walog sa Ben Hinom. Mahimo na kini nga Walog sa Ihawanan; maglubong sila ug mga patay nga lawas sa Tofet hangtod nga wala nay mahibilin nga lawak.

So they should beware! There will be a time when that place will no longer be called Topheth or the Hinnom Valley; instead, it will be called the Valley of Slaughter. There will be a huge number of people who will be buried there, with the result that there will be no space to bury more bodies.

33 Mahimong pagkaon alang sa mga langgam sa kawanangan ug sa mga mananap sa yuta ang mga patay nga lawas niini nga katawhan, ug wala nay bisan usa nga makapalisang kanila.

The corpses of my people that are [not buried and are] left on the ground will be eaten by vultures and wild animals, and there will be no one to shoo/chase them away.

34 Tapuson ko ang tingog sa paghudyaka ug ang tingog sa kalipay, ang tingog sa pamanhonon ug ang tingog sa pangasaw-onon diha sa mga siyudad sa Juda ug sa mga kadalanan sa Jerusalem, kay mahimong awaaw ang yuta.

There will be no one singing and laughing any more in the streets of Jerusalem; there will be no more joyful voices of bridegrooms and brides in Judah, because the land will be completely destroyed.”