Jeremias 36
1 Sa pag-abot sa ikaupat nga tuig sa paghari ni Jehoyakim ang anak nga lalaki ni Josia nga hari sa Juda, miabot kini nga pulong kang Jeremias gikan kang Yahweh, ug miingon siya,
This message from the Lord came to Jeremiah in the fourth year of the reign of Jehoiakim son of Josiah king of Judah:
2 “Pagkuha ug linukot nga sulatanan ug isulat niini ang tanang mga pulong nga akong isulti kanimo bahin sa Israel ug sa Juda, ug sa matag nasod. Buhata kini alang sa tanan nga akong isulti sukad sa mga adlaw ni Josia hangtod niining adlawa.
Get a scroll and write down everything I've told you condemning Israel, Judah, and all the other nations, from the time I first spoke to you during the reign of Josiah right up till now.
3 Kay basin pa ug mamati ang katawhan sa Juda sa tanang katalagman nga akong ipahamtang kanila. Kay basin pa ug mobiya ang matag-usa gikan sa daotan niyang binuhatan, aron nga pasayloon ko ang ilang kalapasan ug ang ilang mga sala.”
Maybe when the people of Judah hear about all the disasters I plan to bring down on them, everyone will stop their evil ways. Then I will forgive their guilt and sin.
4 Unya gitawag ni Jeremias si Baruk ang anak nga lalaki ni Neria, ug gisulat ni Baruk sa linukot nga sulatanan ang gidikta ni Jeremias, ang tanang mga pulong ni Yahweh nga gisulti kaniya.
So Jeremiah called Baruch son of Neriah to come, and while Jeremiah dictated, Baruch wrote down on a scroll everything that the Lord had told Jeremiah.
5 Unya gimandoan ni Jeremias si Baruk. Miingon siya, “Ania ako sa bilanggoan ug dili makaadto sa puloy-anan ni Yahweh.
Then Jeremiah gave Baruch these instructions: “I'm a prisoner here so I can't go into the Lord's Temple.
6 Busa kinahanglan nga moadto ka ug basaha gikan sa linukot nga sulatanan ang imong gisulat nga akong gidikta. Sa adlaw sa pagpuasa, kinahanglan nga imong basahon ang mga pulong ni Yahweh nga makadungog ang katawhan sulod sa iyang puloy-anan, ug makadungog usab ang katawhan sa Juda nga miabot gikan sa ilang mga siyudad. Imantala kining mga pulonga ngadto kanila.
So you have to go to the Lord's Temple on a day when people are fasting, and read to them the Lord's messages from the scroll I dictated to you. Read them to all the people of Judah who come in from their towns.
7 Kay basin pa ug mahiabot ngadto kang Yahweh ang ilang mga pagpakiluoy. Kay basin pa ug mobiya ang matag tawo gikan sa daotan niyang binuhatan, sanglit hilabihan na man ang kapungot ug kaligutgot nga gisulti ni Yahweh batok niining katawhan.”
Maybe they will come and ask the Lord for forgiveness, and all of them will stop their evil ways, for the Lord is threatening terrible anger against them.”
8 Busa gibuhat ni Baruk ang anak nga lalaki ni Neria ang tanan nga gimando ni Jeremias nga usa ka propeta nga iyang pagabuhaton. Gibasa niya sa makusog ang mga pulong ni Yahweh diha sa iyang templo.
Baruch son of Neriah did exactly what Jeremiah the prophet had told him to do. He went and read the Lord's message from the scroll in the Temple.
9 Sa pag-abot sa ikalima nga tuig ug sa ikasiyam nga bulan sa paghari ni Jehoyakim ang anak nga lalaki ni Josia, ang hari sa Juda, nga ang tanang katawhan sa Jerusalem ug ang katawhan nga miabot sa Jerusalem gikan sa mga siyudad sa Juda nagmantala ug pagpuasa alang sa pagpasidungog kang Yahweh.
This is how it happened. A fast to honor the Lord was declared involving all the people of Jerusalem and everyone who had come there from the towns of Judah. This was in the ninth month of the fifth year of the reign of Jehoiakim son of Josiah king of Judah.
10 Kusog nga gibasa ni Baruk ang mga pulong ni Jeremias sa puloy-anan ni Yahweh, gikan sa lawak ni Gemaria ang anak nga lalaki ni Shafan ang eskriba, sa ibabaw nga hawanan, nga kilid sa ganghaan pasulod sa puloy-anan ni Yahweh. Gibasa niya kini nga makadungog ang tanang katawhan.
Baruch read from the scroll what Jeremiah had dictated so that everyone could hear. He read it from the room of Gemariah son of Shaphan the scribe. This was in the upper Temple courtyard at the New Gate entrance.
11 Karon nadungog ni Micaya ang anak nga lalaki ni Gemaria ang anak nga lalaki ni Shafan ang tanang mga pulong ni Yahweh sa linukot nga basahon
When Micaiah son of Gemariah, son of Shaphan, heard all the Lord's messages read from the scroll,
12 Miadto siya sa puloy-anan sa hari, ngadto sa lawak sa sekretaryo. Nakita niya ang tanang opisyal nga naglingkod didto: si Elishama ang sekretaryo, si Delaya ang anak nga lalaki ni Shemaya, si Elnatan ang anak nga lalaki ni Acbor, si Gemaria ang anak nga lalaki ni Shafan, ug si Zedekia ang anak nga lalaki ni Hanania, ug ang tanang mga opisyal.
he went down to the royal secretary's room in the king's palace, where all the officials had gathered. Elishama the secretary, Delaiah son of Shemaiah, Elnathan son of Achbor, Gemariah son of Shaphan, Zedekiah son of Hananiah, and all the other officials were there.
13 Unya gibalita ni Micaya ngadto kanila ang tanang mga pulong nga iyang nadungog nga kusog nga gibasa ni Baruk ngadto sa katawhan.
Micaiah gave them a report of everything he'd heard Baruch read from the scroll to the people.
14 Busa ang tanang mga opisyal nagpadala kang Jehudi ang anak nga lalaki ni Netania ang anak nga lalaki ni Shelemia ang anak nga lalaki ni Cushi, ngadto kang Baruk. Miingon si Jehudi kang Baruk, “Dad-a ang linukot nga basahon nga imong gibasa ngadto sa katawhan, ug anhi dinhi.” Busa gidala ni Baruk ang anak nga lalaki ni Neria ang linukot nga basahon ug miadto sa mga opisyal.
The officials sent Jehudi son of Nethaniah, son of Shelemiah, son of Cushi, to summon Baruch, telling him, “Bring the scroll that you read to the people, and come here.” So Baruch went to see them taking the scroll with him.
15 Unya miingon sila kaniya, “Lingkod ug basaha kini aron madunggan namo kini.” Busa gibasa ni Baruk ang linukot nga basahon.
“Please sit down and read it to us,” they said. So Baruch read it to them.
16 Nahitabo kini sa dihang nadungog nila kining tanang mga pulonga, nagtinan-away ang matag-usa nga adunay kalisang ug miingon kang Baruk, “Kinahanglan ibalita nato kining tanang mga pulong ngadto sa hari.”
After they'd heard everything, they were frightened and looked at each other. They said to Baruch, “We've got to tell the king about all this.”
17 Unya nangutana sila kang Baruk, “Sultihi kami, giunsa nimo pagsulat kining tanang mga pulong nga gidikta ni Jeremias?”
Then they asked Baruch, “Now tell us, how did you come to write all this? Did Jeremiah dictate it to you?”
18 Miingon si Baruk kanila, “Gidikta niya nganhi kanako kining tanang mga pulong, ug gisulat ko kini pinaagi sa tinta niining linukot nga basahon.”
“Yes, he dictated it,” Baruch replied. “I wrote down in ink on the scroll everything he told me.”
19 Unya miingon ang mga opisyal ngadto kang Baruk, “Lakaw, pagtago, ug si Jeremias man usab. Ayaw tugoti ang si bisan kinsa nga masayod kung hain kamo.”
The officials told Baruch, “You and Jeremiah are going to have to hide. Don't tell anyone where you are.”
20 Busa gibutang nila ang linukot nga basahon sa lawak ni Elishama ang sekretaryo, ug miadto sila sa hari diha sa hawanan ug gibalita nila ang tanan diha sa panagtigom sa hari.
Then the officials went to see the king in the courtyard. They had kept the scroll safe in Elishama the secretary's room while they gave a full report to the king.
21 Unya gipalakaw sa hari si Jehudi aron kuhaon ang linukot nga basahon. Gikuha kini ni Jehudi gikan sa lawak ni Elishama nga sekretaryo. Unya gibasa niya kini nga makadungog ang hari ug ang tanang mga opisyal nga nagtindog tupad niya.
The king sent Jehudi to fetch the scroll. He went and got it from Elishama the secretary's room. Then Jehudi read it to the king and all the officials who were there standing next to him.
22 Karon nagpuyo ang hari sa dapit kung diin siya nagapuyo panahon sa tingtugnaw sa ikasiyam nga bulan, ug nagkalayo ang pugon nga anaa sa iyang atubangan.
It was the ninth month and the king was sitting in front of a fire in his winter quarters.
23 Sa matag higayon nga basahon ni Jehudi ang tulo o upat ka mga linya, tabason kini sa hari pinaagi sa kutsilyo ug itambog niya kini ngadto sa kalayo sa pugon hangtod nga nahurot ang maong linukot nga basahon.
Whenever Jehudi finished reading three or four columns, Jehoiakim would chop them off with a scribe's knife and toss them into the fire. Eventually the whole scroll was completely burned up.
24 Apan ang hari bisan ang iyang mga sulugoon nga nakadungog sa tanang mga pulong niini, wala nalisang, ni migisi sa ilang mga bisti.
Despite hearing all these messages, the king and his attendants weren't frightened and didn't tear their clothes in remorse.
25 Si Elnatan, si Delaya, ug si Gemaria naghangyo sa hari nga dili sunogon ang linukot nga basahon, apan wala siya namati kanila.
Even when Elnathan, Delaiah, and Gemariah pleaded with the king not to burn the scroll, he refused to listen to them.
26 Unya nagmando ang hari kang Jerameel, ang paryente ni Seraya ang anak nga lalaki ni Azriel, ug si Shelemia ang anak nga lalaki ni Abdeel aron dakpon si Baruk nga eskriba ug si Jeremias nga propeta, apan gitagoan sila ni Yahweh.
In fact the king ordered Jerahmeel, one of the princes, as well as Seraiah son of Azriel and Shelemiah son of Abdeel, to go and arrest Baruch and Jeremiah. But the Lord hid them.
27 Unya miabot ang pulong ni Yahweh ngadto kang Jeremias human nga gisunog sa hari ang linukot nga basahon ug ang mga pulong nga gisulat ni Baruk nga gidikta ni Jeremias, nga nag-ingon,
After the king burned the scroll Jeremiah had dictated to Baruch, a message from the Lord came to Jeremiah:
28 “Balik, pagkuha ug laing linukot nga sulatanan, ug isulat niini ang tanang mga pulong nga anaa sa orihinal nga linukot nga basahon, kadtong gisunog ni Jehoyakim nga hari sa Juda.
Get another scroll and write everything out that was on the first scroll that Jehoiakim king of Judah burned.
29 Unya kinahanglan nimo kining isulti kang Jehoyakim nga hari sa Juda: 'Gisunog nimo kadtong linukot nga basahon, nga nag-ingon, “Nganong gisulat mo man kini, 'Ang hari sa Babilonia moabot gayod ug gun-obon kining yutaa, kay laglagon gayod niya ang mga tawo ug ang mga mananap niini?'”
Regarding Jehoiakim king of Judah announce that this is what the Lord says: You have burned the scroll and asked, “Why did you write that the king of Babylon is going to come and destroy this country and kill all its people and animals?”
30 Busa gisulti kini ni Yahweh bahin kanimo, Jehoyakim nga hari sa Juda: “Walay kaliwat nimo ang molingkod sa trono ni David. Alang kanimo, ang imong patay nga lawas ilabay ngadto sa gawas nga mainitan sa adlaw ug matun-ogan sa gabii.
So this is what the Lord says about Jehoiakim king of Judah: He won't have anyone to succeed him as king, sitting on David's throne. His body will be thrown out to lie in the heat of the day and the cold of the night.
31 Kay pagasilotan ko ikaw, ang imong mga kaliwat, ug ang imong mga sulugoon tungod sa kalapasan ninyong tanan. Ipahamtang ko kanimo, sa tanang mga lumulopyo sa Jerusalem, ug sa matag tawo sa Juda ang tanang katalagman nga akong gisulti diha kaninyo, apan wala kamo nagpanumbaling.”
I'm going to punish him and his descendants and officials for their sins. I will bring down on them and on the people living in Jerusalem and Judah, all the disasters I warned them about but they refused to listen.
32 Busa nagkuha si Jeremias ug laing linukot nga sulatanan ug gihatag kini kang Baruk ang anak nga lalaki ni Neria ang eskriba. Gisulat ni Baruk ang tanang mga pulong nga gidikta ni Jeremias nga gisulat sa linukot nga sulatanan nga gisunog ni Jehoyakim nga hari sa Juda. Labot pa niana, daghan pa ug samang mga pulong ang nadugang niining linukot nga basahon.
Jeremiah got another scroll and gave it to Baruch. Jeremiah dictated everything that was in the scroll that Jehoiakim had burned in the fire and Barcuh wrote it down. Even more messages of a similar kind were added.
