Jeremias 31
1 Mao kini ang gipahayag ni Yahweh, niadtong higayona mamahimo ako nga Dios sa tibuok kaliwat sa Israel, ug sila mamahimong akong katawhan.”
“At that time,” says the LORD, “I will be the God of all the families of Israel, and they will be my people.”
2 Nagsulti si Yahweh niini, “Ang katawhan nga nakalingkawas sa espada nakakaplag ug kaluoy didto sa kamingawan; mogawas ako aron papahulayon ang Israel.”
The LORD says, “The people who survive the sword found favour in the wilderness; even Israel, when I went to cause him to rest.”
3 Nagpakita si Yahweh kanako kaniadto ug miingon, “Gihigugma ko ikaw Israel sa gugmang walay kataposan. Busa gipaduol ko ikaw ngari kanako uban sa matinud-anong kasabotan.
The LORD appeared of old to me, saying, “Yes, I have loved you with an everlasting love. Therefore I have drawn you with loving kindness.
4 Tukoron ko kamo pag-usab aron matukod kamo, putli nga Israel. Gamiton na ninyo pag-usab ang inyong mga tamborin ug manggawas uban sa malipayong panagsayaw.
I will build you again, and you will be built, O virgin of Israel. You will again be adorned with your tambourines, and will go out in the dances of those who make merry.
5 Magtanom na kamo pag-usab ug mga ubas didto sa kabukiran sa Samaria; magtanom ang mga mag-uuma ug pahimuslan ang bunga niini sa husto.
Again you will plant vineyards on the mountains of Samaria. The planters will plant, and will enjoy its fruit.
6 Kay moabot ang adlaw nga imantala sa mga tigbantay sa kabukiran sa Efraim nga, 'Dali na, motungas na kita sa Zion ngadto kang Yahweh nga atong Dios.'
For there will be a day that the watchmen on the hills of Ephraim cry, ‘Arise! Let’s go up to Zion to the LORD our God.’”
7 Kay miingon si Yahweh niini, “Singgit sa kalipay alang kang Jacob! Pagmaya alang sa pangulo sa katawhan sa kanasoran! Ipadungog ang pagdayeg nga nag-ingon, 'Giluwas ni Yahweh ang iyang katawhan, ang mga nahibilin sa Israel.'
For the LORD says, “Sing with gladness for Jacob, and shout for the chief of the nations. Publish, praise, and say, ‘LORD, save your people, the remnant of Israel!’
8 Tan-awa, dad-on ko na sila pagbalik gikan sa amihanang dapit nga kayutaan. Tigomon ko sila sa dili madugay gikan sa mga pinakalayong bahin sa kalibotan. Mokuyog kanila ang buta ug bakol; mokuyog kanila ang mga mabdos nga babaye ug kadtong mga nagbati. Mobalik dinhi ang usa ka dakong pundok sa katawhan.
Behold, I will bring them from the north country, and gather them from the uttermost parts of the earth, along with the blind and the lame, the woman with child and her who travails with child together. They will return as a great company.
9 Moabot sila nga maghilak; ihatod ko sila kung magahangyo sila. Palakwon ko sila sa kasapaan sa tul-id nga dalan. Dili sila mapandol niini, kay mahimo akong amahan sa Israel, ug ang Efraim mahimo nakong kamagulangang anak.”
They will come with weeping. I will lead them with petitions. I will cause them to walk by rivers of waters, in a straight way in which they won’t stumble; for I am a father to Israel. Ephraim is my firstborn.
10 “O kanasoran, patalinghogi ang pulong ni Yahweh. Ibalita ngadto sa lagyong baybayong mga dapit. Kamong kanasoran magaingon gayod, 'Siya nga nagpatibulaag sa Israel mao ang mitigom niini ug sama sa magbalantay nga nag-atiman sa iyang karnero.'
“Hear the LORD’s word, you nations, and declare it in the distant islands. Say, ‘He who scattered Israel will gather him, and keep him, as a shepherd does his flock.’
11 Kay gitubos ni Yahweh si Jacob ug gilukat siya gikan sa kamot nga mas kusgan pa kay kaniya.
For the LORD has ransomed Jacob, and redeemed him from the hand of him who was stronger than he.
12 Unya moabot sila ug magmaya sa kahitas-an sa Zion. Modan-ag ang ilang mga panagway tungod sa pagkamaayo ni Yahweh, sa daghang mais ug sa bag-ong bino, sa daghang lana ug sa mga anak sa mga karnero ug sa mga baka. Kay ang ilang mga kinabuhi mahisama sa usa ka binisbisang tanaman, ug dili na sila mobati ug kagul-anan pag-usab.
They will come and sing in the height of Zion, and will flow to the goodness of the LORD, to the grain, to the new wine, to the oil, and to the young of the flock and of the herd. Their soul will be as a watered garden. They will not sorrow any more at all.
13 Unya managsayaw nga malipayon ang mga dalagang ulay, ug ang mga batan-on ug ang mga tigulang makigsayaw uban kanila. Kay pulihan ko ang ilang pagbangotan sa paglipay. Kaluy-an ko sila ug lipayon sila imbis magkaguol.
Then the virgin will rejoice in the dance, the young men and the old together; for I will turn their mourning into joy, and will comfort them, and make them rejoice from their sorrow.
14 Unya lukopon ko ang kinabuhi sa mga pari diha sa kadagaya. Mapuno sa akong pagkamaayo ang akong katawhan—mao kini ang gipahayag ni Yahweh.”
I will satiate the soul of the priests with fatness, and my people will be satisfied with my goodness,” says the LORD.
15 Misulti si Yahweh niini, “Adunay tingog nga nadungog didto sa Rama, pagdangoyngoy ug labihang paghilak. Ang naghilak mao si Raquel alang sa iyang mga anak. Midumili siya sa pagpahupay kanila, tungod kay wala na silay kinabuhi.”
The LORD says: “A voice is heard in Ramah, lamentation and bitter weeping, Rachel weeping for her children. She refuses to be comforted for her children, because they are no more.”
16 Misulti si Yahweh niini, “Undanga na ang inyong paghilak ug ang inyong mga mata sa pagluha; tungod kay adunay balos alang sa inyong pag-antos—mao kini ang gipahayag ni Yahweh—mamalik ra ang inyong mga anak gikan sa yuta sa kaaway.
The LORD says: “Refrain your voice from weeping, and your eyes from tears, for your work will be rewarded,” says the LORD. “They will come again from the land of the enemy.
17 Adunay paglaom kaninyo sa umaabot—mao kini ang gipahayag ni Yahweh—mamalik ang inyong mga kaliwat sa sulod sa ilang mga utlanan.”
There is hope for your latter end,” says the LORD. “Your children will come again to their own territory.
18 “Nadungog ko gayod ang pagbakho ni Efraim, “Gisilotan mo ako, ug gibunalan mo ako sama sa baka nga wala mamanso. Pabalika ako ug aron makabalik ako kanimo, kay ikaw si Yahweh nga akong Dios.
“I have surely heard Ephraim grieving thus, ‘You have chastised me, and I was chastised, as an untrained calf. Turn me, and I will be turned, for you are the LORD my God.
19 Kay nagbasol ako human sa akong pagtalikod kanimo; human ako namanso, gibunalan ko ang akong paa. Naulaw ako ug gipakaulawan, tungod kay gidala-dala ko ang sala sa akong pagkabatan-on.'
Surely after that I was turned. I repented. After that I was instructed. I struck my thigh. I was ashamed, yes, even confounded, because I bore the reproach of my youth.’
20 Dili ba si Efraim man ang akong bililhong anak? Dili ba siya man ang akong pinalangga, ug gikahimut-ang anak nga lalaki? Kay bisan nagasulti ako batok kaniya, gihunahuna ko gihapon siya. Sa ingon niini nga paagi, gimingaw ang akong kasingkasing kaniya. Magmaluluy-on gayod ako kaniya—mao kini ang gipahayag ni Yahweh.”
Is Ephraim my dear son? Is he a darling child? For as often as I speak against him, I still earnestly remember him. Therefore my heart yearns for him. I will surely have mercy on him,” says the LORD.
21 Paghimo kamo ug mga timailhan sa dalan. Pagbutang ug mga ugsok nga ilhanan alang sa inyong kaugalingon. Ipahiluna ang inyong hunahuna sa saktong dalan, ang dalan nga inyong agian. Balik na, O putli nga Israel! Balik na niining siyudara nga imong gipanag-iya.
“Set up road signs. Make guideposts. Set your heart towards the highway, even the way by which you went. Turn again, virgin of Israel. Turn again to these your cities.
22 Hangtod kanus-a man kamo magmasinupakon mga babaye nga walay pagtuo? Kay nagbuhat si Yahweh ug bag-ong butang sa kalibotan—gipanalipdan sa babaye ang kusgan nga lalaki.
How long will you go here and there, you backsliding daughter? For the LORD has created a new thing in the earth: a woman will encompass a man.”
23 Si Yahweh nga labawng makagagahom, ang Dios sa Israel nagsulti niini, “Kung dad-on ko na pagbalik ang katawhan sa ilang yuta, isulti nila kini sa kayutaan sa Juda ug sa mga siyudad niini, 'Panalanginan unta kamo ni Yahweh, kamo nga matarong nga dapit diin siya nagpuyo, kamo nga balaang bukid.'
The LORD of Armies, the God of Israel, says: “Yet again they will use this speech in the land of Judah and in its cities, when I reverse their captivity: ‘The LORD bless you, habitation of righteousness, mountain of holiness.’
24 Kay ang Juda ug ang tanang siyudad niini maghiusa sa pagpuyo didto, ingon nga mga mag-uuma ug mga magbalantay kuyog sa ilang mga kahayopan.
Judah and all its cities will dwell therein together, the farmers, and those who go about with flocks.
25 Kay hatagan ko ug tubig kadtong gibudlayan, ug akong tagbawon ang nag-antos sa kauhaw.”
For I have satiated the weary soul, and I have replenished every sorrowful soul.”
26 Human niini nakamata ako, ug naamgohan ko nga nakaayo sa akong panimuot ang akong pagkatulog.
On this I awakened, and saw; and my sleep was sweet to me.
27 Tan-awa, taliabot na ang adlaw, —mao kini ang gipahayag ni Yahweh—sa dihang tukoron ko na ang mga balay sa Israel ug sa Juda lakip na ang kaliwat sa mga tawo ug mananap.
“Behold, the days come,” says the LORD, “that I will sow the house of Israel and the house of Judah with the seed of man and with the seed of animal.
28 Kaniadto, gibantayan ko sila aron nga pagaibton sila ug aron pukanon sila, aron ilabay, gub-on ug sakiton sila. Apan sa umaabot nga mga adlaw, bantayan ko na sila, aron lig-onon sila ug tukoron sila—mao kini ang gipahayag ni Yahweh.
It will happen that, like as I have watched over them to pluck up and to break down and to overthrow and to destroy and to afflict, so I will watch over them to build and to plant,” says the LORD.
29 Nianang adlawa wala nay makaingon pa, “Mikaon ug mga aslom nga ubas ang mga amahan, apan nadaot ang ngipon sa mga anak.'
“In those days they will say no more, “‘The fathers have eaten sour grapes, and the children’s teeth are set on edge.’
30 Kay ang matag tawo mamatay sa iyang kaugalingong kasaypanan; ang matag usa nga mokaon ug aslom nga mga ubas, ang iyang ngipon maoy madaot.
But everyone will die for his own iniquity. Every man who eats the sour grapes, his teeth will be set on edge.
31 Tan-awa, taliabot na ang adlaw—mao kini ang gipahayag ni Yahweh—sa dihang himoon ko ang bag-ong kasabotan tali sa panimalay sa Israel ug sa panimalay sa Juda.
“Behold, the days come,” says the LORD, “that I will make a new covenant with the house of Israel, and with the house of Judah,
32 Dili kini sama sa kasabotan nga akong gihimo tali sa ilang katigulangan sa panahon nga giagak ko sila aron ipagawas sila gikan sa yuta sa Ehipto. Kadtong panahona mao ang pagsupak nila sa akong kasabotan, bisan ako ang ilang bana alang kanila—mao kini ang gipahayag ni Yahweh.
not according to the covenant that I made with their fathers in the day that I took them by the hand to bring them out of the land of Egypt, which covenant of mine they broke, although I was a husband to them,” says the LORD.
33 Apan mao kini ang kasabotan nga akong himoon tali sa panimalay sa Israel human niining panahona—mao kini ang gipahayag ni Yahweh: ibutang ko ang akong balaod nganha kanila ug isulat kini sa ilang kasingkasing, kay ako mahimong ilang Dios, ug sila mahimong akong katawhan.
“But this is the covenant that I will make with the house of Israel after those days,” says the LORD: “I will put my law in their inward parts, and I will write it in their heart. I will be their God, and they shall be my people.
34 Unya ang matag tawo dili na kinahanglan tudloan pa ang ilang silingan, o tudloan pa sa tawo ang iyang igsoong lalaki ug moingon, 'Ilha si Yahweh!' Kay silang tanan makaila na kanako gikan sa pinakauyamot kanila ngadto sa pinakabantogan—mao kini ang gipahayag ni Yahweh—kay pasayloon ko ang ilang kasaypanan ug dili ko na hinumdoman pa ang ilang mga sala.”
They will no longer each teach his neighbour, and every man teach his brother, saying, ‘Know the LORD;’ for they will all know me, from their least to their greatest,” says the LORD, “for I will forgive their iniquity, and I will remember their sin no more.”
35 Nagsulti si Yahweh niini—'Si Yahweh, ang nagbuhat sa adlaw aron mohayag sa panahon sa adlaw ug gipahimutang ang bulan ug mga kabituonan aron mohayag sa kagabhion. Siya mao ang nagpalihok sa kadagatan aron modahunog ang mga balod niini. Si Yahweh ang iyang ngalan ang labawng makagagahom. Nagsulti siya niini,
The LORD, who gives the sun for a light by day, and the ordinances of the moon and of the stars for a light by night, who stirs up the sea, so that its waves roar— the LORD of Armies is his name, says:
36 “Bisan kung mahanaw man sa akong panan-aw kining mga lig-ong mga butang—mao kini ang gipahayag ni Yahweh—hangtod sa kahangturan padayon nga mahimong nasod ang mga kaliwat sa Israel sa akong atubangan.”
“If these ordinances depart from before me,” says the LORD, “then the offspring of Israel also will cease from being a nation before me forever.”
37 Nagsulti si Yahweh niini, “Kung masukod pa ang kalapad sa kalangitan, ug kung masusi ang patukoranan ilalom sa kalibotan, isalikway ko ba ang tanang kaliwat sa Israel tungod sa tanan nga ilang gibuhat—mao kini ang gipahayag ni Yahweh.”
The LORD says: “If heaven above can be measured, and the foundations of the earth searched out beneath, then I will also cast off all the offspring of Israel for all that they have done,” says the LORD.
38 Tan-awa, taliabot na ang panahon—mao kini ang gipahayag ni Yahweh—sa dihang matukod na pagbalik ang siyudad alang kanako, gikan sa Tore sa Hananel paingon sa Ganghaan sa Eskina.
“Behold, the days come,” says the LORD, “that the city will be built to the LORD from the tower of Hananel to the gate of the corner.
39 Unya ang pagsukod mogikan sa bungtod sa Gareb ug palibot sa Goa.
The measuring line will go out further straight onward to the hill Gareb, and will turn towards Goah.
40 Ang tibuok walog sa mga patay nga lawas ug mga abo, ug ang tanang kaumahan paingon sa walog sa Kidron lahos sa eskina sa Ganghaan sa mga Kabayo sa sidlakan nga bahin, igahin kini alang kang Yahweh. Dili na pagaibton ang siyudad o isalibay pag-usab hangtod sa kahangtoran.”
The whole valley of the dead bodies and of the ashes, and all the fields to the brook Kidron, to the corner of the horse gate towards the east, will be holy to the LORD. It will not be plucked up or thrown down any more forever.”
